Τελικά, όμως, όλες διαψεύστηκαν. Ο Πούτιν και ο Ποροσένκο τα είπαν ιδιαιτέρως για δυο ώρες και τελικά δεν συμφώνησαν τίποτα. Κι αυτό που ακολούθησε δεν ήταν μια αποκλιμάκωση των πολεμικών επιχειρήσεων αλλά μια δραματική κλιμάκωσή τους. 

Ένα καινούργιο πολεμικό μέτωπο σχηματίστηκε στα νοτιοανατολικά σύνορα της Ουκρανίας με την Ρωσία, γύρω από την κωμόπολη του Νοβοαζόφσκ και τις γύρω κωμοπόλεις. Μια βδομάδα μετά, η κυβέρνηση του Κιέβου δηλώνει τη μια μέρα ότι ελέγχει την κατάσταση και την άλλη καταγγέλλει την εισβολή ρώσικων τανκς που ανέτρεψαν τις δυνάμεις της. Ο Ρώσος πρέσβης στον ΟΗΕ δήλωσε ότι: «είναι γνωστό ότι στην Ουκρανία πολεμάνε Ρώσοι εθελοντές» και ο Ομπάμα κατήγγειλε την «επιδρομή» της Ρωσίας στην Ουκρανία. 

Η επίθεση στο Νοβοαζόβσκ ήταν η απάντηση-αντιπερισπασμός στις επιτυχίες της λεγόμενης «αντιτρομοκρατικής επιχείρησης» της κυβέρνησης του Κιέβου βορειότερα, στους πολιορκημένους θύλακες γύρω από τις πόλεις του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ. Οι μονάδες νεοσυλλέκτων του ουκρανικού στρατού και τα τάγματα εφόδου των φασιστών που είχε παρατάξει η ουκρανική κυβέρνηση βρέθηκαν σε δύσκολη θέση. 

 

Κάθε διπλωματική πρωτοβουλία για την «ειρηνική επίλυση της κρίσης» -η φράση κλισέ στις εφημερίδες και τα κανάλια- οδηγεί σε ένα νέο κύκλο αιματοχυσίας. Στις 2 Ιούλη οι υπουργοί Εξωτερικών της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Ουκρανίας και της Ρωσίας συναντήθηκαν στο Βερολίνο και έβγαλαν ένα κοινό ανακοινωθέν. Η συνέχεια ήταν νέα αιματοχυσία. Συναντήθηκαν ξανά στις 17 Αυγούστου, πάλι στο Βερολίνο, έκαναν ένα περίπατο στους κήπους ενός μεγάρου για κάμποση ώρα. Πάλι τα ίδια αποτελέσματα. 

Πρόκειται για το σενάριο του πολέμου που αιματοκύλισε την Βοσνία στην πρώην Γιουγκοσλαβία στις αρχές της δεκαετίας του ’90. Κάθε «ειρηνευτικό σχέδιο» με τις ανάλογες εκεχειρίες, ήταν το σήμα για κάθε πλευρά να ενισχύσει τις θέσεις της πριν το ξεκίνημα της εφαρμογής του. 

 

Τόσο η Δύση όσο κι η Μόσχα θα ήθελαν να ξεμπερδέψουν με μια αναμέτρηση που κοστίζει και στους δυο, οικονομικά και πολιτικά. Όμως, καμιά πλευρά δεν είναι διατεθειμένη να βγει χαμένη από τον τελικό διακανονισμό. Οι ΗΠΑ δεν μπορούν να δεχτούν ακόμα ένα πλήγμα στο γόητρό τους ως παγκόσμιου χωροφύλακα, την ίδια στιγμή που δοκιμάζεται σε άλλες περιοχές του πλανήτη. Ο γερμανικός ιμπεριαλισμός δεν είναι πρόθυμος να παραιτηθεί από τις φιλοδοξίες του να είναι ο «ρυθμιστής» στην ανατολική Ευρώπη. Κι ο ρώσικος ιμπεριαλισμός έχει να χάσει πάρα πολλά αν η Ουκρανία περάσει οριστικά στην σφαίρα επιρροής της Δύσης. 

Ο Ποροσένκο πίστεψε ότι η υποστήριξη της Δύσης θα μεταφραστεί σε έμπρακτη στρατιωτική στήριξη  που θα του δώσει τη δυνατότητα να ξεμπερδέψει με το Ντονέτσκ και το Λουχάνσκ πριν η Ρωσία αντιδράσει. Έπεσε έξω και στις δυο προβλέψεις. Ο Πούτιν πίστευε ότι το Κίεβο θα έκανε πίσω μιας και δεν θα μπορούσε να συνεχίσει τον πόλεμο. Κι αυτός έπεσε έξω, κι αναγκάστηκε να κλιμακώσει την στρατιωτική εμπλοκή του. Ο Ομπάμα και η ΕΕ πίστευαν ότι οι κυρώσεις θα υποχρέωναν τον Πούτιν να κάνει πίσω. Ακόμα ένας λάθος υπολογισμός. 

 

Έτσι, τέσσερις μήνες μετά από την προσάρτηση της Κριμαίας στην Ρωσία, ο πόλεμος αποκτάει διαστάσεις που απειλούν να γίνουν εφιαλτικές. Ο ΟΗΕ σε μια πρόσφατη ανακοίνωσή του μιλάει για 2.250 νεκρούς στην ανατολική Ουκρανία και περισσότερους από 6.000 τραυματίες. Είναι βέβαιο ότι τα θύματα είναι πολύ περισσότερα. Περίπου 400.000 είναι οι πρόσφυγες -190.000 «εσωτερικοί» στην Ουκρανία και πάνω από 200.000 έχουν περάσει στην Ρωσία.

Την ίδια στιγμή που ο πόλεμος κλιμακώνεται, το ουκρανικό κοινοβούλιο στο Κίεβο ενέκρινε τελικά τη συμφωνία για τη «βοήθεια» του ΔΝΤ. Η καταρχήν συμφωνία είχε γίνει τον Απρίλη και το ποσό της «βοήθειας» θα είναι συνολικά 17 δις δολάρια σε βάθος μερικών χρόνων. Υποτίθεται ότι η συμφωνία με το ΔΝΤ θα ενισχύσει την ουκρανική οικονομία και θα αποτρέψει την πτώχευση, το σταμάτημα δηλαδή της αποπληρωμής του χρέους στους διεθνείς τραπεζίτες. 

 

Όπως ξέρουμε από τη δικιά μας πικρή πείρα, ΔΝΤ σημαίνει λιτότητα και φτώχεια. Αυτό είναι και το πρόγραμμά του για την Ουκρανία. Οι όροι του προγράμματος, οι διαβόητες «μεταρρυθμίσεις», είναι τόσο σκληροί, που ο πρωθυπουργός Γιατσενούκ είχε δηλώσει ότι προΐσταται σε μια «κυβέρνηση αυτοκτονίας». 

 

Ένα από τα βασικά μέτρα που το συνοδεύουν θα είναι η αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου κατά 40%. Αυτό σε μια χώρα όπως η Ουκρανία θα σημάνει ότι εκατομμύρια εργάτες και φτωχοί κινδυνεύουν κυριολεκτικά να παγώσουν το χειμώνα. Το όπλο του φυσικού αερίου το χρησιμοποιεί και ο Πούτιν. Η Γκαζπρόμ, που κάλυπτε το μισό των ενεργειακών αναγκών της Ουκρανίας, έχει διακόψει την παροχή φυσικού αερίου από τον Ιούνη. Απαιτεί 9 δις δολάρια. Το ουκρανικό δημόσιο χρέος προς την Ρωσία φτάνει τα 3 δις ευρώ. Αλλά η Ε.Ε. «δεν έχει καμιά πρόθεση να πληρώσει το ουκρανικό χρέος για ρωσικό αέριο» όπως δήλωσε ο Ντομινίκ Πιστορί, επίτροπος Ενέργειας. 

 

Η ουκρανική οικονομία είναι σε ελεύθερη πτώση. Οι συνταγές του ΔΝΤ θα την βουλιάξουν ακόμα περισσότερο. Ο μαρξιστής οικονομολόγος Μάικλ Ρόμπερτς σε ένα πρόσφατο άρθρο του υπολογίζει ότι το 2018 το δημόσιο χρέος της Ουκρανίας θα έχει υπερδιπλασιαστεί, φτάνοντας το 87% του ΑΕΠ από το περίπου 40% που είναι σήμερα. 

Η λύση είναι απλή αλλά ριζική. Διαγραφή του χρέους προς τους διεθνείς τραπεζίτες, δυτικούς και ρώσους. 

Αυτό το μέτρο, σε συνδυασμό με την εθνικοποίηση του πλούτου των ολιγαρχών, όποια παιχνίδια κι αν παίζουν στην τωρινή σύγκρουση, θα δώσει τη δυνατότητα στον ουκρανικό λαό να ξεφύγει από τη φτώχεια και στην Ουκρανία να είναι πραγματικά ανεξάρτητη. 

 

Μόνο ο αγώνας μιας ενωμένης εργατικής τάξης στην Ουκρανία μπορεί να επιβάλει αυτή τη λύση. Κι αυτή την εμποδίζουν οι επεμβάσεις της Δύσης και της Ρωσίας που διασπούν αυτή την ενότητα. Είναι η μεγαλύτερη αυταπάτη να πιστεύει κανείς ότι μια “ανεξάρτητη Νοβοροσία” στα ανατολικά μπορεί να εμπνεύσει ένα τέτοιο κίνημα. 

\r\n

Καθήκον

\r\n

Το καθήκον της Αριστεράς της Ευρώπης και όλου του κόσμου είναι να παλέψει για αυτή την προοπτική. Πρώτα απ’ όλα απαιτώντας να σταματήσει ο πόλεμος και οι ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις στην Ουκρανία. Να απαιτήσει διαγραφή του ουκρανικού χρέους, ανοιχτά σύνορα για τους Ουκρανούς εργάτες. 

 

Υπάρχει «ακροατήριο» και στην Ουκρανία και στην Ρωσία για αυτές τις ιδέες και αυτή την πολιτική. Είναι ο κόσμος που έχει αρχίσει να μισεί τον πόλεμο και εκείνους που στέλνουν τα παιδιά τους να σφαχτούν ενώ οι αξιωματικοί και οι πολιτικοί τη βγάζουν καθαρή. 

Την περασμένη βδομάδα στο Κίεβο έγιναν διαδηλώσεις από μανάδες και συγγενείς φαντάρων –παραλίγο να εισβάλουν στο υπουργείο Άμυνας. Διαμαρτυρίες έγιναν και σε άλλες πόλεις τον Αύγουστο. Στο Νόβογκραντ-Βολίνσκι στη βορειοδυτική Ουκρανία μια γυναίκα φώναζε: «Δεν θέλω το γιό μου ήρωα σε φέρετρο!» Πάνω από 1.000 είναι οι διώξεις για λιποταξία. Δεν είναι ένα «ξεκάθαρο» κίνημα. «Γενικό Επιτελείο, σώστε την Ουκρανία όχι τους κώλους σας» ήταν ένα σύνθημα στις διαδηλώσεις του Κιέβου. Πολλές φορές στην ιστορία η αντιπολεμική οργή και το ταξικό μίσος έκαναν τα πρώτα τους βήματα με την αίσθηση ότι «αυτοί εκεί πάνω μας πουλάνε». 

 

Ένας λόγος παραπάνω για την Αριστερά να σταθεί πραγματικά ανεξάρτητη απέναντι στα ψέματα και τις υποκρισίες και των δυο πλευρών ενός άδικου, ιμπεριαλιστικού πολέμου.