Πολιτική
Προγραμματικές δηλώσεις: Κούρεμα υποσχέσεων

Τις προγραμματικές δηλώσεις Τσίπρα σίγουρα τις περίμεναν όλοι με πολύ ενδιαφέρον. Από τη μία οι εργαζόμενοι και ο κόσμος του κινήματος περίμεναν να ακούσουν για πρώτη φορά ένα πρωθυπουργό που προέρχεται από την αριστερά και έχει υποσχεθεί ότι θα ακολουθήσει την λαϊκή εντολή που του δόθηκε. Από την άλλη μεριά, η Τρόικα (αλλά και ο παγκόσμιος Τύπος) είχε τα μάτια της εδώ για να ξέρει τι ακριβώς έχει να αντιμετωπίσει.
 
Ο Αλέξης Τσίπρας με την ομιλία του επιχείρησε να ικανοποιήσει και τις δύο πλευρές. Nα καθησυχάσει τους Ντάισελμπλουμ και τους Σόιμπλε, αλλά και να μείνει κοντά στις προεκλογικές υποσχέσεις και στα αιτήματα που έχει βάλει με τους αγώνες του το εργατικό κίνημα τα προηγούμενα χρόνια. 
 
Μόνο που αυτές οι πλευρές είναι αντίπαλες. Όσες αναφορές και να γίνουν στην «πατρίδα», στην εθνική «υπερηφάνεια» και την «αξιοπρέπεια», όσος συναισθηματισμός κι αν υπάρξει στις αναφορές για την υπεράσπιση του Συντάγματος, όσο και να μην χρησιμοποιεί κανείς τις λέξεις «αριστερά» ή «εργατικό κίνημα», αυτά τα δύο στρατόπεδα παραμένουν αντιμέτωπα το ένα με το άλλο.
Για αυτό, ακόμα και το μίνιμουμ Πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης περιείχε περισσότερα από ό, τι είπε στη Βουλή.  
 
Μπορεί οι προγραμματικές δηλώσεις να ξεκίνησαν με την δέσμευση ότι η κυβέρνηση του έχει δημοκρατική υποχρέωση να μην απογοητεύσει τον κόσμο που έχει ελπίδες και ανυψωμένο ηθικό μετά τα πέντε χρόνια της μνημονιακής βαρβαρότητας όπου το χρέος ανέβηκε στο 180% του ΑΕΠ, αλλά η συνέχεια ήταν διαφορετική. 
 
Στις αμέσως επόμενες αναφορές του τόνισε κατηγορηματικά ότι η κυβέρνησή του θέλει μια «αμοιβαία επωφελή λύση», «θέλει να εξυπηρετήσει το χρέος» αλλά δεν μπορεί, καθώς και ότι «δεν έχουμε στόχο να απειλήσουμε τις ισορροπίες στην Ευρώπη, αλλά να τις αποκαταστήσουμε». 

Νέο μεσοπρόθεσμο

Στόχος είναι μια νέα «συμφωνία-γέφυρα» μέχρι τον Ιούνη, για να υπάρξει μετά ένα νέο «αμοιβαία αποδεκτό συμβόλαιο» με τους δανειστές. Μάλιστα, χρησιμοποίησε την έκφραση «Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα» για τα μέτρα που θα χρειαστούν, πράγμα που σίγουρα δεν φέρνει σε κανένα ευχάριστες αναμνήσεις εξαιτίας των μνημονιακών πακέτων που ονομάστηκαν έτσι από τις προηγούμενες κυβερνήσεις.
 
Αυτοί οι στόχοι είναι που επιβάλλουν και το πετσόκομμα όσων ο ΣΥΡΙΖΑ είχε υποσχεθεί πριν τις εκλογές, αν κοιτάξει κανείς τα βασικά ζητήματα στα οποία αναφέρθηκε ο πρωθυπουργός.
 
Το ζήτημα της ΕΡΤ είναι ίσως αυτό που «χτυπάει» περισσότερο. Είναι λογικό αφού αυτός ο αγώνας ήταν που έδωσε ένα από τα πιο δυνατά χτυπήματα στην κυβέρνηση των Σαμαροβενιζέλων με την ΔΗΜΑΡ να αναγκάζεται να αποχωρήσει από την τότε τρικομματική κυβέρνηση.
 
Μπορεί ο Τσίπρας στην ομιλία του να ονόμασε το «μαύρο» της 11ης Ιούνης του 2013 «έγκλημα», όμως αυτό που υποσχέθηκε ήταν η επανασύσταση της ΕΡΤ από «μηδενική βάση». 
 
Αυτή η τοποθέτηση δεν ικανοποιεί τις διεκδικήσεις και για ό, τι αγωνίζονται διαρκώς επί 20 μήνες οι εργαζόμενοι που κρατούν ανοιχτό το ΕΡΤ-open, την ΕΡΤ3 και τις Περιφερειακές ΕΡΑ και έχουν καταθέσει τις προτάσεις τους για την επόμενη μέρα.
 
Αν ισχύσει αυτή η τοποθέτηση οι εργαζόμενοι μπορεί να μείνουν ξεκρέμαστοι. Θα πρέπει να περάσουν από «αξιολόγηση», όπως έχει αναφερθεί σε άλλες τοποθετήσεις του ΣΥΡΙΖΑ; Θα επαναπροσληφθούν όλοι όσοι δούλευαν πριν το κλείσιμο; Τι θα γίνει με τους απεργοσπάστες (διευθυντικά στελέχη, μεγαλοδημοσιογράφοι) που πέρασαν στην ΝΕΡΙΤ; Θα υπάρχει έλεγχος των εργαζόμενων πάνω στο πρόγραμμα και την εργασία τους όπως έχουν καταφέρει μέχρι τώρα; 
 
Το άλλο κομμάτι των εργαζόμενων που έδωσαν μεγάλη μάχη απέναντι στην προηγούμενη κυβέρνηση ήταν οι διαθέσιμοι από τους χώρους του δημοσίου. Ανακοινώθηκε η επαναπρόσληψη των Καθαριστριών του Υπουργείου Οικονομικών, των Σχολικών Φυλάκων και των Διοικητικών των πανεπιστημίων (με τα χρήματα του παρόντος προϋπολογισμού). 
 
Τι θα γίνει όμως με τον μεγάλο όγκο των διαθέσιμων εκπαιδευτικών; Δεν υπήρξε καμιά αναφορά ούτε στους διαθέσιμους, ούτε στις καταργημένες ειδικότητες των ΕΠΑΛ για χάρη των ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων, ούτε στις καταργήσεις-συγχωνεύσεις σχολείων. Είναι χαρακτηριστικό ότι ήδη εκπαιδευτικοί σχολιάζουν πως οι αναφορές του Τσίπρα για την αξιολόγηση είναι ανησυχητικά πανομοιότυπες με δηλώσεις του Αρβανιτόπουλου και της Διαμαντοπούλου… Επίσης, λακωνικές και χωρίς καμιά συγκεκριμένη δέσμευση ήταν οι αναφορές στην Υγεία όσον αφορά την πρόσληψη προσωπικού ή το άνοιγμα των κλειστών νοσοκομείων. 
 
Στη συνέχεια ο νέος πρωθυπουργός έπιασε το φορολογικό ζήτημα. Όμως, η φρασεολογία και οι στόχοι ήταν οι τετριμμένοι. Πόσες και πόσες αναφορές σε παλιότερες προγραμματικές δηλώσεις δεν υπήρχαν με τον ίδιο ακριβώς τρόπο για «δίκαιο φορολογικό σύστημα», για «μάχη κατά της διαφθοράς και της διαπλοκής», «για την φοροαποφυγή και την φοροδιαφυγή»; 

Μένουν οι φοροαπαλλαγές των εφοπλιστών

Ο Τσίπρας είπε για τις λίστες Λαγκάρντ και Λιχνεστάιν, αλλά δεν αναφέρθηκε στο πιο απλό από όλα. Αυτό που δεν έχει να κάνει γενικά με την φοροδιαφυγή, αλλά με τις διαβόητες φοροαπαλλαγές που έχει το εφοπλιστικό κεφάλαιο στην Ελλάδα. Η αριστερά πάντα αναφερόταν σε αυτό.
 
Μίλησε για Φόρο Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας, αλλά πως ακριβώς θα τον επιβάλλει αν δεν μπει χέρι στις περίφημες off-shore στις οποίες ανήκει πραγματικά ένα μεγάλο κομμάτι ακίνητης περιουσίας. Και τέλος επιφύλαξε το «σκωτσέζικο ντους» του ΕΝΦΙΑ. Ναι μεν θα καταργηθεί το 2015, αλλά κάλεσε το λαό να πληρώσει τις τελευταίες δόσεις του 2014 «για να ενισχυθεί η εθνική προσπάθεια». Λες και οι προηγούμενοι δεν έντυναν την επιβολή του ΕΝΦΙΑ με αυτή τη δικαιολογία…
 
Στη συνέχεια αναφέρθηκε στο «μεταναστευτικό». Σίγουρα μια από τις πιο θετικές αποφάσεις είναι η υπόσχεση της ιθαγένειας στα παιδιά της δεύτερης γενιάς από τη μεριά της νέας κυβέρνησης. Παρόλο που μέσα σε αυτήν έχουν θέση οι χειρότεροι ρατσιστές, όπως ο Νικολόπουλος των ΑΝΕΛ, οι οποίοι έχουν δηλώσει ότι θα καταψηφίσουν το συγκεκριμένο μέτρο.
 
Προφανώς, η δική τους γραμμή πέρασε σε σχέση με όλα τα άλλα ζητήματα που αφορούν τους μετανάστες. Δεν ειπώθηκε τίποτα όσον αφορά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, τα ζωντανά κολαστήρια που εξακολουθούν να υφίστανται. Δεν ειπώθηκε τίποτα σε σχέση με τις δολοφονίες μεταναστών στα σύνορα ή στο Αιγαίο με την Frontex και τον φράχτη του μίσους. Μια κουβέντα για τα 9 θύματα της νέας τραγωδίας έξω από τη Σύμη. Και πάνω από όλα δεν υπήρχε αναφορά στο τεράστιο ζήτημα της νομιμοποίησης των μεταναστών. Οι μόνες αναφορές του Τσίπρα είχαν να κάνουν με τις «μεταναστευτικές ροές που δεν είναι μόνο θέμα της Ελλάδας».
 
Σε ό, τι αφορά το ασφαλιστικό είναι θετικό ότι αποφασίστηκε ότι δεν θα αυξηθούν τα όρια ηλικίας κι ότι θα επαναχορηγηθεί η 13η σύνταξη ως Δώρο Χριστουγέννων στο τέλος του 2015 σε όσους λαμβάνουν σύνταξη κάτω από 700 ευρώ. Τι θα γίνει όμως με τους ψηφισμένους νόμους από τις μνημονιακές κυβερνήσεις που επέβαλλαν το τσεκούρι στις συντάξεις όλων; Θα παραμείνουν και αυτοί για χάρη της «εθνικής προσπάθειας»; 

Στάδια προσαρμογής

Ακόμα και η ρύθμιση για τον βασικό μισθό στα 751 ευρώ θα εφαρμοστεί σταδιακά μέχρι το 2016. Μπορεί ο Τσίπρας να είπε ότι αυτό θα φέρει ανάσα στα ταμεία, αλλά και αυτό θα γίνει με στάδια «ώστε να διασφαλιστεί η αρμονική προσαρμογή της πραγματικής οικονομίας και ταυτόχρονα να προσαρμοστούν οι κοινωνικοί εταίροι των οποίων τη συμφωνία θα επιδιώξουμε».
 
Στο ζήτημα της εξωτερικής πολιτικής ο Τσίπρας απέφυγε να αναφερθεί στο ζήτημα της συνεργασίας με το Ισραήλ. Το Παλαιστινιακό ζήτημα, για το οποίο χιλιάδες και χιλιάδες ακτιβιστές και ο ίδιος ο κόσμος του ΣΥΡΙΖΑ θεωρούν ως μάχη που συνεχίζεται, πήγε περίπατο.
 
Μάλιστα, ο πρωθυπουργός επανέλαβε ότι η Ελλάδα και η Κύπρος αποτελούν σημείο σταθερότητας ανάμεσα στο «τρίγωνο» της Ουκρανίας, της Συρίας και της Βόρειας Αφρικής κάνοντας έμμεση αναφορά στα σχέδια για συνέχιση της προηγούμενης πολιτικής όσον αφορά τον άξονα με το Ισραήλ και την ανάμειξη στους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς. 
 
Τέλος, η μοναδική του αναφορά στη Χρυσή Αυγή ήταν η «μπηχτή» που πέταξε προς το τέλος της ομιλίας του σε σχέση με τις «πτέρυγες της Βουλής» που δεν είναι όλες στο «συνταγματικό τόξο». Οι γενικές αναφορές στις μάχες των λαών κατά του φασισμού σίγουρα δεν είναι η καλύτερη απάντηση στην φασιστική απειλή. 
 
Τα παραπάνω είναι ορισμένα μόνο «μελανά» σημεία από τις προγραμματικές δηλώσεις. Δεν τα αναφέρουμε ούτε σαν γκρίνια, ούτε σαν στείρα καταγγελία. Είναι η απόδειξη ότι τίποτα δεν τελείωσε. Η ελπίδα των εργαζόμενων και των απλών ανθρώπων ότι κάτι αλλάζει είναι δύναμη. Για να φτάσουμε όμως μέχρι το τέλος, για να γίνει η νίκη της αριστεράς στις εκλογές πραγματικές εργατικές νίκες και να ανοίξει ο δρόμος για την αντικαπιταλιστική ανατροπή, χρειάζεται ανεξάρτητο εργατικό κίνημα από την κυβέρνηση και συνέχιση των αγώνων μας χωρίς συμβιβασμούς και αναμονή.