Εργατικό κίνημα
ΕΛΠΕ: Το θανατερό κόστος των ιδιωτικοποιήσεων

9/5, απεργία και συγκέντρωση έξω από τα διυλιστήρια στον Ασπρόπυργο

Το πρωί της Παρασκευής 8/5, και ενώ 2.500 εργολαβικοί και 700 μόνιμοι εργαζόμενοι βρίσκονταν στα διυλιστήρια των ΕΛΠΕ στον Ασπρόπυργο, κατά τη διάρκεια εργασιών συντήρησης, ξέσπασε φωτιά. Από τη φωτιά τραυματίστηκαν 6 εργαζόμενοι, οι 5 βρίσκονται σε κρίσιμη κατάσταση. 
 
Τα ΜΜΕ το παρουσίασαν ως ατύχημα και η διοίκηση των ΕΛΠΕ ως «περιστατικό ανάφλεξης», οι εργαζόμενοι είχαν ριζικά διαφορετική άποψη. Άμεσα βγήκαν έξω από το εργοστάσιο, έκλεισαν το δρόμο και αρνήθηκαν να επιστρέψουν στα πόστα τους ενώ κάλεσαν έκτακτη γενική συνέλευση για το πρωί της επόμενης μέρας. Η κινητοποίηση στηρίχτηκε από αρκετές ομοσπονδίες, το Εργατικό Κέντρο Ελευσίνας και Δυτικής Αττικής, το σωματείο των ΕΛΠΕ και το Δήμο Χαϊδαρίου, ενώ αποφασίστηκε νέα 48ωρη απεργία στις 10-11 Μαίου.
 
Η 48ωρη απεργία γνώρισε καθολική συμμετοχή, αφού ούτε ένας από τους εργολαβικούς εργαζόμενους δεν μπήκε για δουλειά. Στη μαζική συγκέντρωση και συνέλευση της Δευτέρας 11/5, ο προβληματισμός και η οργή ήταν τα κυρίαρχα στοιχεία, ενώ αποφασίστηκε απεργία και για την Τρίτη 12/5. Σε ανακοίνωση που εξέδωσε το Συνδικάτο Μετάλλου Αττικής, μετά από συνάντηση του τη Δευτέρα 11/5 με τη διοίκηση των ΕΛΠΕ και την Επιθεώρηση Εργασίας, αναφέρει σε σχέση με τις δεσμεύσεις που απέσπασε ότι : «θα δοθεί παράταση στο χρόνο αποπεράτωσης του έργου, θα σταματήσουν οι παραβιάσεις των ωραρίων και ρεπό, θα παρθούν μέτρα ασφαλείας και θα ασκηθούν πιέσεις στους εργολάβους για αύξηση των χαμηλών ημερομισθίων». 
 
Γαλέρα
 
Κάθε 5-6 χρόνια τα διυλιστήρια είναι υποχρεωμένα να κάνουν Shut Down, έτσι λέγεται στη γλώσσα του κλάδου η γενική συντήρηση των εγκαταστάσεων κατά τις οποίες δεν πραγματοποιείται καμία άλλη εργασία στο χώρο. Οι συνθήκες σε τέτοιες εργασίες πάντα είναι δύσκολες και επικίνδυνες, όμως αυτή τη φορά το θράσος της εργοδοσίας ξεπέρασε κάθε όριο. Η ιδιωτικοποίηση και η είσοδος του Λάτση στα ΕΛΠΕ, και το πέρασμα ολόκληρων τομέων, όπως η συντήρηση, σε εργολάβους, έχουν δημιουργήσει συνθήκες γαλέρας για την μεγιστοποίηση των κερδών. Το 2014 υπήρξε μείωση κατά 20% του εργατικού κόστους, με τα κέρδη του τελευταίου τριμήνου να σπάνε κάθε ρεκόρ.  
 
Ο Νάσος Παυλάκης, εργολαβικός μεταλλεργάτης, απολυμένος από τη Χαλυβουργία του Μάνεση, είπε στη συνέλευση: «Είμαι 9 μήνες άνεργος, ήρθα εδώ για ένα μεροκάματο, οι συνθήκες είναι τραγικές. Κάθε μέρα 12ωρο, χωρίς Κυριακή, χωρίς ρεπό, πόσο να αντέξεις. Η κούραση συσσωρεύεται. Υπάρχουν νέα παιδιά που δουλεύουν 16 ώρες, κάποιοι σκαρφαλωμένοι στα 36 μέτρα. Την πρώτη μέρα χτυπάς με το σφυρί, τη δεύτερη σου κόβονται τα χέρια, την τρίτη δεν μπορείς ούτε να ανέβεις τη σκαλωσιά. Θέλουμε να μπορούμε να γυρνάμε στις οικογένειες μας ζωντανοί».
 
Εργοδοτικό έγκλημα
 
Δεν ήταν ούτε ατύχημα ούτε η κακιά η ώρα. Είναι ακόμα ένα επεισόδιο στο σήριαλ των εργοδοτικών εγκλημάτων απέναντι στην εργατική τάξη. Το συγκεκριμένο μάλιστα, είναι από τα πιο κυνικά, δεν υπήρχαν έξοδοι διαφυγής, ο συναγερμός δεν δούλεψε, παρότι τα εργατικά σωματεία είχαν προειδοποιήσει για τον κίνδυνο εδώ και εβδομάδες. 
 
Ο Παναγιώτης Οφθαλμίδης, πρόεδρος του Πανελλήνιου Σωματείου Εργαζομένων στα ΕΛΠΕ είπε στην ΕΑ: «Η διεύθυνση αποφάσισε να μειώσει τη διάρκεια του Shut Down κατά 50% επειδή αυτή την περίοδο έχει πολύ μεγάλο περιθώριο κέρδους. Είχαμε επισημάνει τους κινδύνους που απορρέουν από αυτήν την απόφαση, 20 μέρες πριν ξεκινήσουν οι εργασίες εκδώσαμε και σχετική ανακοίνωση. Συναντηθήκαμε με τη διοίκηση και τους θέσαμε το θέμα,  ζητώντας να μην υπάρξει τόσο μεγάλη εντατικοποίηση γιατί υπάρχουν κίνδυνοι για ατύχημα, αλλά δεν μας άκουσαν».
 
Σε τέτοιες συνθήκες εντατικοποίησης και εξάντλησης κάθε μέτρο ασφαλείας πάει περίπατο. Όπως δήλωσε στην ΕΑ έμπειρος εργάτης στα ΕΛΠΕ: «Σε λίγα τετραγωνικά μέτρα στριμώχνονται 4 και 5 συνεργεία ενώ σε τέτοιες καταστάσεις κάτι τέτοιο απαγορεύεται. Τόσο εύφλεκτα είναι τα προϊόντα που μπορούν να αρπάξουν φωτιά ακόμα και από έναν προβολέα φωτισμού. Οι συνάδελφοι είναι συγκλονισμένοι και αυτό φάνηκε τις μέρες της απεργίας».
 
Ο Σωτήρης Πουλικόγιαννης, πρόεδρος του Συνδικάτου Μετάλλου Πειραιά-Αττικής, υπογραμμίζει την εικόνα αυτή τονίζοντας στην ΕΑ: «Παλιά το Shut Down κρατούσε 90 μέρες, μετά 60, μετά 45 και τώρα θέλουν να το πάνε στις 23! Αυτό είναι ανθρωπίνως αδύνατον. Για να ρίξουν τα κόστη προσλαμβάνουν φτηνούς, άπειρους και ανειδίκευτους εργάτες. Το μείγμα αυτό είναι εκρηκτικό, θα οδηγούσε σίγουρα σε ατύχημα, το είχαμε επισημάνει στο κάλεσμα μας για την εργατική Πρωτομαγιά». Ενώ πρόσθεσε σε σχέση με την προσπάθεια των εργολάβων να τρομοκρατήσουν τους εργαζόμενους: «Υπάρχει ολόκληρος μηχανισμός στημένος από τους εργολάβους, όλος ο τοπικός πυρήνας της Χρυσής Αυγής πληρώνεται από τους εργολάβους για να κάνουν τους μάγκες και να πουλάνε προστασία, σήμερα δεν τόλμησαν να εμφανιστούν. Θα χρειαστούν πολλές κινητοποιήσεις για να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο, εκτός από τη δίκη της ΧΑ που έχει ξεκινήσει και θα διαρκέσει, η μάχη είναι εδώ, στους χώρους εργασίας. Πρέπει να τους αποκαλύψουμε και να τους απομονώσουμε, όπως στην Cosco που οι εργάτες ξεσηκώθηκαν και τους διέγραψαν από το σωματείο».     
 
Πετρόλα 1992
 
Δεν πρόκειται για το πρώτο τέτοιο «ατύχημα» που συμβαίνει σε διυλιστήρια. Το 1992 στις εγκαταστάσεις της Πετρόλα, είχε σημειωθεί έκρηξη με 14 εργάτες να χάνουν τη ζωή τους και άλλους 10 να τραυματίζονται σοβαρά. Τότε το πόρισμα των ειδικών εκδόθηκε μήνες μετά και απέδιδε ευθύνες στις… σωλήνες και τη διαρρύθμιση του χώρου.
 
Σε συνάντηση που είχε ο υπουργός Π. Λαφαζάνης με το σωματείο των ΕΛΠΕ την ημέρα του ατυχήματος, δεσμεύτηκε ότι θα αποδοθούν ευθύνες. Αυτό που ξέχασε ο υπουργός να αναφέρει είναι ότι η νέα διοίκηση, η οποία είχε αναλάβει 2 μέρες πριν το ατύχημα, ήταν προϊόν της συναίνεσης ανάμεσα στους δύο βασικούς μετόχους, δηλαδή το Λάτση και στο ελληνικό κράτος. Καθόλου τυχαία και στις δύο περιπτώσεις, ο μεγαλύτερος μέτοχος ήταν η οικογένεια Λάτση.  Για τους εργαζόμενους το πόρισμα έχει βγει ήδη, ένοχος είναι ο Λάτσης και η διοίκηση που βάζουν τα κέρδη πάνω από τις ζωές των εργατών.
 
Προηγούμενο δεν έχει μόνο η εργοδοτική αυθαιρεσία, αλλά και η εργατική αντίσταση στα διυλιστήρια. Το 2011 είχε ξεσπάσει στις εγκαταστάσεις απεργία που κράτησε 11 μέρες ενάντια στις αλλαγές που προωθούσε η διοίκηση. Τότε οι βαρόνοι των ΜΜΕ, στάθηκαν στο πλευρό του Λάτση και συστηματικά διαστρέβλωναν την πραγματικότητα. Η αντίσταση στην υποστελέχωση και την πτώση των στάνταρ ασφαλείας που θα έφερνε η εργολαβοποίηση παρουσιάστηκε ως «συντεχνιακός αγώνας για την υπεράσπιση σκανδαλωδών προνομίων». Σήμερα που οι χειρότεροι φόβοι των εργατών επαληθεύτηκαν με τον πιο αιματηρό τρόπο, οι ίδιοι βαρόνοι προσπαθούν να υποβαθμίσουν το έγκλημα.
 
Ο καλύτερος τρόπος για να τιμήσουμε τους εργάτες που τραυματίστηκαν στα ΕΛΠΕ είναι η πάλη για προσλήψεις, 8ωρο, ΣΣΕ και δικαιώματα. Χρειάζεται μαζικά το εργατικό κίνημα να διεκδικήσει την κρατικοποίηση των διυλιστηρίων, χωρίς να πάρει ούτε ένα ευρώ ο Λάτσης, να παλέψει για τον εργατικό έλεγχο σε αυτή τη στρατηγική εταιρεία. Μόνον έτσι οι ζωές των εργατών θα μπουν στ’ αλήθεια πάνω από τα κέρδη των αφεντικών.
 

Ποιος είναι ο Λάτσης

 
Ποιος είναι ο Σπύρος Λάτσης;
Ο δεύτερος πιο πλούσιος Έλληνας καπιταλιστής (μετά το Νιάρχο).
 
Τι κατέχει;
Το 40% των ΕΛΠΕ μέσω της Paneuropean Oil and Industrial Holdings με έδρα στο Λουξεμβούργο, τη Lamda Developments (άρπαξε πολλά φιλέτα με σημαντικότερο το παλιό αεροδρόμιο στο Ελληνικό), την ελβετική τράπεζα EFG, τη ναυτιλιακή CMM με 12 πλοία (άλλα τόσα έχουν ήδη παραγγελθεί στην Κορέα), την PrivatSea εταιρεία ενοικίασης υπερπολυτελών σκαφών, συμμετοχή στο μετοχολόγιο της Εθνικής Τράπεζας, μια τεράστια κτηματομεσιτική εταιρεία στο Λονδίνο, ενώ έχει και πολλές ακόμη δουλειές, κυρίως στη Σ. Αραβία και τη Μέση Ανατολή. 
 
Πόσο πλούσιος;
Με περιουσία 2,7 δισεκατομμύρια δολάρια βρίσκεται στη θέση 782 της λίστας με τους πιο πλούσιους ανθρώπους του πλανήτη. Το 2006 είχε φτάσει στη θέση 51.
 
Ένας εργαζόμενος δεν τα βγάζει αυτά ούτε σε 1.000 ζωές
Για την ακρίβεια, ο πιο «καλοπληρωμένος» υπάλληλος των ΕΛΠΕ, αν ήταν εξαιρετικά τυχερός, θα χρειαζόταν 1.377 ζωές, και αυτό μόνον αν αποταμίευε ολόκληρο το μισθό του (μικτά).
 
Πώς τα έβγαλε όλα αυτά τα λεφτά; 
Τα κληρονόμησε από τον πατέρα του, Γιάννη Λάτση.
 
Και ο πατέρας του πώς τα έβγαλε;
Ο καπετάν Γιάννης, όπως ήταν γνωστός, συνεργάστηκε με τους Ιταλούς στην κατοχή, ενώ τον βοήθησε η Χούντα να στήσει την Πετρόλα στην Ελευσίνα το 1972, επίσης «έτυχε» να είναι φίλος του βασιλιά της Σαουδικής Αραβίας.