Πολιτική
O Τσίπρας στο Νταβός... και άλλα αίσχη

Περισσότεροι από 40 αρχηγοί κρατών και περίπου 2.500 ηγετικά στελέχη επιχειρήσεων και «διαμορφωτές γνώμης» θα βρεθούν στις 20-23 Ιανουαρίου στο ελβετικό θέρετρο στο 46ο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (WEF).
 
Σύμφωνα με τον Κλάους Σβαμπ, πρόεδρο και ιδρυτή του WEF, στο φετινό φόρουμ κάτω από τον αισιόδοξο τίτλο «τιθασεύοντας την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση» θα τεθούν κρίσιμα ερωτήματα: «Πώς αυτή η επανάσταση θα μετασχηματίσει τη βιομηχανία, την υγεία, την εκπαίδευση, τη μετακίνηση, τις οικονομικές υπηρεσίες»; «Πώς οι κυβερνήσεις θα χτίσουν θεσμούς ικανούς να παίρνουν αποφάσεις απέναντι σε ραγδαίες, περίπλοκες προκλήσεις»; Αλλά και «πώς η τεχνολογία θα αναπτυχθεί με τρόπους που θα συνεισφέρουν στην ανάπτυξη χωρίς να αυξήσουν την ανεργία, την οικονομική ανισότητα και να εντείνουν το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής»;  
 
Δεν έλειψαν ποτέ οι συνοδευόμενοι από λογοπαίγνια υπερφίαλοι τίτλοι από το Οικονομικό Φόρουμ Νταβός: «Ο μεγάλος μετασχηματισμός, σκιαγραφώντας νέα μοντέλα» το 2012, «Ελαστική δυναμική» το 2013, «Επανασχεδιάζοντας τον κόσμο» το 2014…
 
Ανφάν γκατέ 
Αλλά ότι ξαφνικά οι σύνεδροί του νοιάζονται να λύσουν την ανεργία, την κοινωνική ανισότητα και τα ζητήματα του πλανήτη, πάει πολύ. Το WEF χρηματοδοτείται κάθε χρόνο από τις 1000 εταιρίες μέλη του που συμμετέχουν σε αυτό με τους αντιπροσώπους τους, εταιρίες με κύκλο εργασιών πάνω από 5 δισεκατομμύρια δολάρια, το ανφάν γκατέ δηλαδή του παγκόσμιου καπιταλισμού. 
 
Σύμφωνα με την έκθεση της διεθνούς οργάνωσης Oxfam, που δημοσιοποιήθηκε λίγες μέρες πριν την ετήσια συνάντηση στο Νταβός και ασχολείται με ζητήματα φτώχειας και αδικίας, σήμερα οι 62 πλουσιότεροι άνθρωποι του πλανήτη έχουν πλούτο ίσο με τον πλούτο του μισού πληθυσμού του πλανήτη. Ο πλούτος τους έχει αυξηθεί κατά 44% από το 2010, ενώ ο πλούτος των φτωχότερων 3,5 δισεκατομμυρίων ανθρώπων μειώθηκε κατά 41%.
 
Δικαιολογημένα, το παγκόσμιο φόρουμ στο Νταβός έχει βρεθεί στο στόχαστρο του αντικαπιταλιστικού κινήματος της προηγούμενης δεκαετίας. Το Γενάρη του 2000, λίγες μόλις μέρες μετά την πολιορκία του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου στο Σιάτλ, οι διαδηλωτές πολιόρκησαν το φόρουμ στο Νταβός.
 
Το 2001 δεν ήταν μόνο οι διαδηλώσεις στο ίδιο το Νταβός που συνεχίστηκαν. Τις ίδιες μέρες του Γενάρη του 2001, απέναντι στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός οργανώθηκε στο Πόρτο Αλέγκρε στη Βραζιλία το 1ο Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ. Ακολούθησε τον Ιούλη της ίδιας χρονιάς η διαδήλωση στη Γένοβα, και το Γενάρη του 2002 το 2ο Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ ξανά στο Πόρτο Αλέγκρε - και ένα χρόνο μετά το 1ο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ στη Φλωρεντία. 
 
Ο Συνασπισμός και στη συνέχεια ο ΣΥΡΙΖΑ αποτέλεσαν όλα αυτά τα χρόνια κομμάτι της αντι-νεοφιλελεύθερης πτέρυγας που (πολλές φορές σε αντιπαράθεση με την αντικαπιταλιστική πτέρυγα) αποτελούσε μέρος αυτού του διεθνούς κινήματος. Με αυτήν την έννοια η παρουσία του Τσίπρα ανάμεσα στους οικονομικούς και πολιτικούς εκπροσώπους του παγκόσμιου καπιταλισμού, αν και όχι η πρώτη, έχει τεράστια συμβολική σημασία.
 
Πριν από μερικές μέρες σε άρθρο του στην Αυγή, ο Πάνος Τριγάζης μέλος της Κεντρικής Επιτροπής και συντονιστής του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων και Θεμάτων Ειρήνης του ΣΥΡΙΖΑ, θυμήθηκε αναλυτικά όλη την παραπάνω πορεία για να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι φέτος:  
 
«Ένα είδος αντι-Νταβός θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και η ιστορική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του Ιανουαρίου 2015, η οποία επαναλήφθηκε στις 20 Σεπτεμβρίου της ίδιας χρονιάς… Είμαι βέβαιος, λοιπόν, ότι στο φετινό Νταβός θα ακουστεί το μήνυμα ότι η Ευρώπη χρειάζεται ριζικές αλλαγές, με πρώτη την κατάργηση των πολιτικών λιτότητας… Αντι-Νταβός με την ευρύτερη έννοια, είναι και το εκπληκτικό κίνημα αλληλεγγύης με τους πρόσφυγες και μετανάστες, που αναπτύσσεται στα νησιά του Αιγαίου…».
 
Αντιστάσεις
Είναι βέβαιο ότι οι εκλογικές επιτυχίες της Αριστεράς στην Ελλάδα, την Ισπανία και την Πορτογαλία, δεν θα μπορούσαν να έχουν υπάρξει χωρίς τη ριζοσπαστικοποίηση που γέννησε το κίνημα της προηγούμενης δεκαετίας και χωρίς τις σκληρές αντιστάσεις της εργατικής τάξης και των φτωχών ανθρώπων ενάντια στα μνημόνια. 
 
Είναι επίσης απόλυτα σωστό ότι αντί-Νταβός είναι το κίνημα αλληλεγγύης στους πρόσφυγες και τους μετανάστες. Το αντί-Νταβός του 2016, είναι οι διαδηλώσεις στον Έβρο, το Καλαί και τη Λαμπεντούζα στις 23-24 Γενάρη.
 
Αλλά είναι απόλυτη λαθροχειρία να υποστηρίζει κανείς ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ έχει να κάνει το οτιδήποτε με αυτά τα κινήματα. Ό,τι «βαρυσήμαντους» λόγους εναντίον της λιτότητας και να εκφωνήσει ο Τσίπρας απέναντι στο Σόιμπλε στο Νταβός, οι λεκτικές του κορώνες θα μετράνε όσο και οι «ανησυχίες» των διοργανωτών του φόρουμ περί κοινωνικών ανισοτήτων και ανεργίας.
Στην πράξη, την ίδια ώρα που ο Τσίπρας θα συζητάει με τους «εταίρους» του πόσο πιο βαθιά ακόμα θα μπει το μαχαίρι στο ασφαλιστικό του 3ου μνημονίου, ο Ν. Παππάς θα συζητάει με τα χειρότερα γεράκια της αγοράς ποιο από τα φιλέτα του ΤΑΙΠΕΔ θα
πρωτοξεπουλήσει. 
 
Και την ίδια ώρα που ο πρωθυπουργός θα κοκορεύεται για την αλληλεγγύη του λαού προς τους πρόσφυγες από τα σαλέ της Ελβετίας, οι αλληλέγγυοι του «Πλάτανου» στη Λέσβο θα συλλαμβάνονται και η Φρόντεξ θα βυθίζει βάρκες στο Αγαθονήσι.
Αν στέλνει ένα μήνυμα η φετινή παρουσία του Τσίπρα στο Νταβός είναι η απόλυτη αποτυχία της στρατηγικής για μια αντι-νεοφιλελεύθερη και πιο «κοινωνική» διαχείριση του καπιταλισμού. Δεκαπέντε χρόνια μετά τη Γένοβα, η ελπίδα βρίσκεται στην αριστερά του αντικαπιταλισμού, της ρήξης και της ανατροπής.
 
Σύμφωνα με τις «κυβερνητικές πηγές» ο Τσίπρας πάει στο Νταβός με δύο στόχους: Από τη μια να διαπραγματευτεί τα ζητήματα του χρέους και των προαπαιτούμενων, όπως το ασφαλιστικό και από την άλλη να προσελκύσει «επενδύσεις».
 
Όσον αφορά στο πρώτο σκέλος θα συναντηθεί με το Γερμανό Αντικαγκελάριο Γκάμπριελ, την πρόεδρο του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ, τον πρόεδρο της ΕΚΤ Ντράγκι, τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Μπάιντεν (με τον οποίο θα συζητήσουν και τις εξελίξεις στο Κυπριακό), ενώ θα συμμετάσχει σε πάνελ αντιπαράθεσης με τον Σόιμπλε. 
 
Ο Τσίπρας εμφανίζεται διατεθειμένος να υποκύψει στις ταυτόχρονες πιέσεις («ζητήσαμε αγελάδα και μας έφεραν γάτα») του κουαρτέτου για πιο άγριο ασφαλιστικό με αντάλλαγμα ξανά μια κίνηση καλής θέλησης για ελάφρυνση του χρέους. Σύμφωνα με το tvxs, «κυβερνητική πηγή, δίνοντας και το στίγμα της στάσης που θα ακολουθήσει ο πρωθυπουργός στις 20 και 21 του μήνα στο Νταβός τόνισε ότι “εάν ο Σόιμπλε θέλει να συμμαχήσει με το ΔΝΤ στο θέμα του ασφαλιστικού, τότε θα πρέπει να πει και εάν συμφωνεί ή όχι μαζί του στο αίτημα για σημαντική ελάφρυνση του χρέους”».
 
«Θετική θέση»
Για ακόμα μια φορά η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ στρέφει τις ελπίδες της στη «θετική θέση του ΔΝΤ για την ελάφρυνση χρέους» και τις «ήπιες ευρωπαϊκές πτέρυγες των πιστωτών» (σε «αντίθεση με την Ουάσιγκτον και το Βερολίνο, οι Βρυξέλλες δείχνουν διάθεση αποδοχής και ευελιξίας επί της πρότασης της Αθήνας για το ασφαλιστικό») για να εκμεταλλευτεί τάχα τις εσωτερικές τους αντιθέσεις. Συνεχίζει δηλαδή την τακτική που επανειλημμένα όλους τους προηγούμενους μήνες το μόνο που έχει πετύχει είναι να δένεται, ακόμα πιο σφιχτά, χειροπόδαρα.
 
Όσο αφορά στο δεύτερο σκέλος των «επενδύσεων» (όπου τις επαφές με τους επιχειρηματίες έχει αναλάβει ο υπουργός Επικρατείας Νίκος Παππάς) τσανακογλείφτες οικονομικοί «αναλυτές» χαρακτηρίζουν σαν κύριο εμπόδιο στα αναπτυξιακά σχέδια της κυβέρνησης την «υψηλή» φορολογία των επιχειρήσεων. Και ενώ η δυσοσμία της φοροδιαφυγής της Eldorado στη Χαλκιδική δείχνει ακριβώς το ανίθετο, ο νέος αρχηγός της ΝΔ ανησυχεί για τον Τσίπρα, «τι θα πει στους ξένους επενδυτές που θα δει στο Νταβός την ερχόμενη εβδομάδα με τις Σκουριές κλειστές».
 
Όμως, είτε μιλάμε για το ασφαλιστικό είτε για τις Σκουριές, οι πιέσεις των από πάνω στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είναι η μια όψη του νομίσματος. Η άλλη είναι η ύπαρξη ενός δυνατού κινήματος από τα κάτω που συνεχίζει να διεκδικεί, να απεργεί, να διαδηλώνει κόντρα στα ξεπουλήματα και τους συμβιβασμούς  -από τις Σκουριές μέχρι τον Εβρο και από το ασφαλιστικό μέχρι την ιδιωτικοποίηση των λιμανιών. Είναι αυτή η δύναμη που έχει αναγκάσει την κυβέρνηση να αναστέλλει βδομάδα τη βδομάδα και μήνα την κατάθεση του ασφαλιστικού, φοβούμενη τις αντιδράσεις.
 
Τι μπορεί να συμβεί με τους μνημονιακούς σχεδιασμούς της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ μας θυμίζει που κατέληξε η κυβέρνηση ΓΑΠ που το Γενάρη το 2010, έλεγε από το Νταβός: «Προχωρούμε σε βαθιές αλλαγές, οι οποίες ενδεχομένως να είναι επώδυνες για πολλούς, αλλά είμαστε σίγουροι ότι οι Ελληνες είναι αποφασισμένοι να στηρίξουν το πρόγραμμά μας κι αυτό το βλέπω κάθε φορά που περπατάω στους δρόμους…».
 

Θα το κάνουν θερινό;

Μέσα στα επενδυτικά σχέδια της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ είναι όχι μόνο η προσέλκυση επενδυτών από το Νταβός, αλλά και η δημιουργία ενός ελληνικού θερινού «Νταβός» το οποίο είχε ανακοινώσει ήδη από τον Οκτώβρη σε συνάντησή του με το ΤΕΕ και τον ΟΕΕ ο υφυπουργός Εξωτερικών Μάρδας! 
 
Σύμφωνα με αυτά τα σχέδια το απομονωμένο νησάκι της Αιγιλείας στον Ευβοϊκό απέναντι από τα Στύρα έχει επιλεχθεί σαν ο χώρος για να αναπτυχθεί ένα «Παγκόσμιο Πολιτιστικό-Συνεδριακό Φόρουμ» που θα μπορεί να φιλοξενεί 6.000 συνέδρους και η ιδέα είναι να αποτελείται από «Εθνικές Εστίες Πολιτισμού» που θα αποτελούν το «σπίτι» της κάθε χώρας που θα αναλάβει και την χρηματοδότηση της εθνικής της εστίας. 
 
Ο Μάρδας εξέφρασε την εκτίμηση ότι η επένδυση θα είναι «της τάξης του 1,6 έως 2 δισ. ευρώ το πολύ» (πενταροδεκάρες δηλαδή), ενώ όσον αφορά στο κόστος των Εστιών είπε ότι «θα αναληφθεί 100% από τα κράτη που θα ενδιαφερθούν να χτίσουν τη συγκεκριμένη εστία».
 
Έτσι το διεθνές τζετ-σετ θα μπορεί μακριά από το θόρυβο της πλέμπας της μεγαλούπολης, μακριά από ενοχλητικούς διαδηλωτές, λίγα μόλις χιλιόμετρα από τη Μακρόνησο, να έχει πλέον το δικό του θερινό Νταβός...