Διεθνή
Σύνοδος Κορυφής ΝΑΤΟ: Επικίνδυνη κλιμάκωση

ΑντιΝΑΤΟϊκή διαδήλωση στη Βαρσοβία το Σάββατο 9 Ιούλη

Την όξυνση της αντιπαράθεσης με τη Ρωσία αποφάσισε η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ που πραγματοποιήθηκε, με την παρουσία των αρχηγών των 28 κρατών-μελών του, την περασμένη εβδομάδα στην Βαρσοβία. 
 
Η ίδια η επιλογή του τόπου είχε έναν ξεκάθαρο συμβολισμό: η Πολωνία ανήκε την εποχή του Ψυχρού Πολέμου στη “σφαίρα επιρροής” της Ρωσίας. Η έδρα του ρωσικού στρατιωτικού συμφώνου (του αντίστοιχου του ΝΑΤΟ) ήταν στη Βαρσοβία. Η Πολωνία ήταν ένα από τα πρώτα “γεωπολιτικά” λάφυρα που άρπαξαν οι δυτικοί νικητές του Ψυχρού Πολέμου μετά την ήττα της Ρωσίας.
 
Μέσα στα εικοσιπέντε περίπου χρόνια που έχουν περάσει από το γκρέμισμα του Τείχους του Βερολίνου, η Δύση δεν έχει σταματήσει ούτε λεπτό τις προσπάθειές της να απλωθεί ανατολικά. Η Γιουγκοσλαβία (ανήκε κατά 50% στη Ρωσία σύμφωνα με όσα είχαν συμφωνήσει λίγους μήνες πριν από το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου ο Στάλιν, ο Ρούσβελτ και ο Τσόρτσιλ) χρειάστηκε να περάσει πρώτα από το καμίνι του εμφυλίου πολέμου για να παραδοθεί τελικά στην “αγκαλιά” της Δύσης. Το 2008, όμως (την περίοδο της πρώτης προεδρίας του Πούτιν)  τα ρωσικά τανκς ακύρωσαν με τη βία τα σχέδια ένταξης της Γεωργίας στο ΝΑΤΟ. Και το 2014, λίγο μετά την κατάρρευση της κυβέρνησης του Βίκτορ Γιανουκόβιτς στην Ουκρανία, η Ρωσία κατέλαβε  τη χερσόνησο της Κριμαίας και την προσάρτησε.
 
Επικίνδυνη αντιπαράθεση
Με τη Σύνοδο Κορυφής της Βαρσοβίας το ΝΑΤΟ εγκαινιάζει ουσιαστικά μια νέα, επικίνδυνη περίοδο αντιπαράθεσης απέναντι στη Ρωσία. Το πρελούδιο της συνόδου ήταν η γιγαντιαίων διαστάσεων νατοϊκή στρατιωτική άσκηση “Ανακόντα” που έγινε στις αρχές του Ιούνη στην Πολωνία: “Αντιπροσωπεύει τη μεγαλύτερη διακίνηση ξένων συμμαχικών δυνάμεων στην Πολωνία σε καιρό ειρήνης”, γράφει η εφημερίδα The Guardian. “Η δεκαήμερη άσκηση περιλαμβάνει 31.000 στρατιώτες και χιλιάδες στρατιωτικά οχήματα από 24 χώρες... Οι πολυεθνικές επιχειρήσεις που έχουν ανακοινωθεί μέχρι τώρα περιλαμβάνουν τη ρίψη 1.130 αλεξιπτωτιστών... την κατασκευή μιας γέφυρας πάνω από τον ποταμό Βιστούλα για τη μεταφορά 300 οχημάτων και μια νυχτερινή ‘επίθεση’ με 35 ελικόπτερα...”  
 
Λίγες εβδομάδες νωρίτερα οι ΗΠΑ ενεργοποίησαν μια “αντιβαλλιστική ασπίδα” στη Ρουμανία. Η αμερικανική κυβέρνηση πρόβαλε σαν δικαιολογία τον “κίνδυνο” που διατρέχει η Ευρώπη από ενδεχόμενη επίθεση με βαλλιστικούς (δηλαδή μεγάλων αποστάσεων) πυρηνικούς πυραύλους από  “κράτη-ταραξίες” (πχ τη Βόρεια Κορέα). Στην πραγματικότητα, όμως, όλοι ξέρουν ότι η ασπίδα στρέφεται πρώτα και κύρια ενάντια στη Ρωσία. 
 
Τώρα οι ΗΠΑ ετοιμάζουν μια δεύτερη ασπίδα στο Ρετζίκοβο της βόρειας Πολωνίας. Και δεν περιορίζονται σε αυτά: ανάμεσα σε αυτά που αποφάσισαν την περασμένη εβδομάδα οι ηγέτες των χωρών του ΝΑΤΟ ήταν η άμεση ανάπτυξη τεσσάρων πολυεθνικών ταγμάτων στις χώρες της Βαλτικής και την Πολωνία -η “περικύκλωση”, με άλλα λόγια,  της Ρωσίας με νατοϊκά στρατεύματα.
 
Η Ρωσία παρά την ήττα της στον Ψυχρό Πόλεμο και τον “υποβιβασμό” της στη διεθνή ιμπεριαλιστική κατάταξη, εξακολουθεί να είναι η δεύτερη ισχυρότερη στρατιωτική δύναμη του πλανήτη. Το πυρηνικό της οπλοστάσιο είναι αρκετό για να αφανίσει -όχι μια ή δυο, αλλά δεκάδες φορές-  κάθε ζωή στον πλανήτη. Ο Πούτιν χρησιμοποιεί τη στρατιωτική του δύναμη με τον ίδιο κυνικό τρόπο που το κάνουν όλες οι μεγάλες δυνάμεις: η ρωσική αεροπορία μετέτρεψε μέσα στους τελευταίους μήνες το Χαλέπι της Συρίας σε ένα σωρό ερειπίων -και ένα απέραντο νεκροταφείο- προκειμένου να στηρίξει το συμμαχικό του καθεστώς του Άσαντ στη Δαμασκό. Και, όπως φάνηκε στην περίπτωση της Γεωργίας και της Ουκρανίας είναι έτοιμος να υπερασπιστεί τις “κτήσεις” του από την αρπακτική επιθετικότητα της Δύσης με κάθε μέσο. Το ΝΑΤΟ “απαντάει” τώρα με μια μεγάλη ανάπτυξη δυνάμεων, αύξηση των εξοπλισμών (και των εξοπλιστικών δαπανών) και εγκατάσταση “ασπίδων” στην ανατολική Ευρώπη. Το που μπορεί να φτάσει αυτή η παράνοια το δείχνουν ανάγλυφα οι εκατόμβες των νεκρών των δυο παγκοσμίων πολέμων.
 

Κρίση της ΕΕ, κρίση του ΝΑΤΟ

Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος της Βρετανίας ήταν ένα σοκ και για τους ηγέτες του ΝΑΤΟ. Η Βρετανία δεν ήταν απλά και μόνο η δεύτερη ισχυρότερη οικονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης: ήταν και η μεγαλύτερη στρατιωτική της δύναμη.
 
Στη Βαρσοβία οι αρχηγοί των 28 κρατών-μελών του ΝΑΤΟ προσπάθησαν να υποβαθμίσουν τις περιπλοκές και να διασκεδάσουν τις ανησυχίες που προκαλεί στις άρχουσες τάξεις της Δύσης το “διαζύγιο” της Βρετανίας.
 
“Το δημοψήφισμα ... δημιούργησε μια αβεβαιότητα για το μέλλον της Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης” δήλωσε ο Μπάρακ Ομπάμα. “Και δυστυχώς αυτό οδήγησε κάποιους στο συμπέρασμα ότι ολόκληρο το οικοδόμημα της Ευρωπαϊκής ασφάλειας και ευημερίας καταρρέει... επιτρέψτε μου να πω ότι, όπως συμβαίνει συχνά σε αυτές τις στιγμές, αυτού του είδους οι υπερβολές είναι άστοχες”. 
 
Στην πραγματικότητα το Brexit έρχεται να προστεθεί τώρα στον μακρύ κατάλογο των αποτυχιών του δυτικού ιμπεριαλισμού - με πρώτη και σημαντικότερη την ήττα του “πολέμου κατά της τρομοκρατίας” που κατάφερε να παραδώσει ένα μεγάλο κομμάτι της Μέσης Ανατολής στο Ισλαμικό Κράτος,  να γιγαντώσει την Αλ Κάιντα και τα παρακλάδια της και να απειλεί να αποσταθεροποιήσει τώρα και την Τουρκία. 
 
Ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός που πισωγυρίζει στο Ιράκ και στη Συρία βλέπει τώρα να αποχωρεί από την ΕΕ ο βασικός του σύμμαχος, η Βρετανία.
 
Οι αποτυχίες αυτές έχουν προκαλέσει βαθιά ρήγματα μέσα στη Βορειοατλαντική Συμμαχία. Οι χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου (με πρώτη την Ιταλία) ανησυχούν περισσότερο για την αστάθεια στη Μέση Ανατολή και τα κύματα των προσφύγων που φτάνουν στις ακτές τους. Οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, αντίθετα, εστιάζουν πολύ περισσότερο στη Ρωσία -στη δική τους γειτονιά. “Η βασική ανησυχία στη σύνοδο κορυφής της 8-9 Ιούλη του 2016”, έγραφε πριν από επτά μήνες ο Καρλ Χάιντς Καμπ, ο πρόεδρος της (γερμανικής) Ομοσπονδιακής Ακαδημίας για την Πολιτική Ασφάλειας του Βερολίνου, “θα είναι να αποφύγει μια διάσπαση της συμμαχίας και να συμφιλιώσει τα συμφέροντα των χωρών μελών της Ανατολικής και της Νότιας Ευρώπης...”. 
 
Διαιρέσεις
Στη Βαρσοβία οι ηγέτες του ΝΑΤΟ προσπάθησαν, στη σκιά του Βrexit να κρύψουν τις διαφορές τους. Αλλά δεν τις ξεπέρασαν. Ίσα-ίσα: η ίδια η αποχώρηση της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση προσθέτει τώρα μια ακόμα νέα διάσταση τις διαιρέσεις αυτές.
 
Ο Αλέξης Τσίπρας -αν πιστέψουμε φυσικά το θόρυβο που έκαναν (με βάσει ένα δημοσίευμα της Financial Times) τα μέσα μαζικής ενημέρωσης εδώ στην Ελλάδα “έσπασε” την κοινή γραμμή ζητώντας καλύτερη συνεργασία με τον Βλαντιμίρ Πούτιν.
 
Στην πραγματικότητα ο Τσίπρας δεν έσπασε καμιά κοινή γραμμή. Αυτό που έκανε ήταν να ευθυγραμμιστεί με τον Ολάντ και τον Ρέντσι: το ΝΑΤΟ θα πρέπει να συνεργαστεί με τη Ρωσία για την σταθεροποίηση της Συρίας (με μια συμφιλίωση ενδεχομένως και με το καθεστώς του Άσαντ) και την καταπολέμηση των “τζιχαντιστών”.  Αυτό που ζήτησε από τους ηγέτες του ΝΑΤΟ ο Τσίπρας στη Βαρσοβία δεν ήταν “διάλογο” και “ειρήνη”: να βομβαρδίζουν από εδώ και πέρα μαζί και όχι χώρια τη Μέση Ανατολή ζήτησε.