Ένα από τα πιο επιθετικά κείμενα για τη δημόσια εκπαίδευση που έχουν κυκλοφορήσει ποτέ έδωσε η ομάδα Λιάκου στο υπουργείο Παιδείας όσον αφορά τις αλλαγές στο Γυμνάσιο και το Λύκειο, καθώς και για την πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Θυμίζουμε ότι ο Αντώνης Λιάκος είχε διοριστεί και πρόεδρος του διαβόητου «Εθνικού Διαλόγου για την Παιδεία». 

Αν αυτό το κείμενο έφερνε την υπογραφή του ΟΟΣΑ δεν θα παραξένευε κανένα. Όλες οι αλλαγές που προτείνει έχουν ως στόχο την εναρμόνιση με τις επιταγές αυτού του οργανισμού και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 

Όσον αφορά το Γυμνάσιο, η ομάδα Λιάκου προτείνει να προστεθεί μία τάξη, η Δ’ Γυμνασίου. Σε αυτή την τάξη θα ξεχωρίζει η «ήρα από το στάρι». Η πρόσθεση της μίας τάξης θέλει να αποκρύψει αυτή την κατεύθυνση. Το μελλοντικό διετές Λύκειο δεν θα είναι για όλους. 

Δύο είναι οι μεγάλοι στόχοι που θέτει το πόρισμα. Ο πρώτος είναι ένα μεγάλο κομμάτι των απόφοιτων να οδηγηθεί στις Επαγγελματικές Σχολές (ΕΠΑΣ), δηλαδή στην κατάρτιση αμέσως μετά το Γυμνάσιο. 

Ο δεύτερος είναι να αλλάξει η αναλογία των μαθητών που κατευθύνονται προς τα Γενικά και τα Τεχνικά Λύκεια. Συγκεκριμένα αναφέρεται μέσα στο κείμενο ότι «τώρα 75% περίπου των παιδιών κατευθύνονται στο Γενικό Λύκειο και 25% περίπου στο Τεχνικό- Επαγγελµατικό. Στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες γίνεται ακριβώς το αντίστροφο. Στόχος θα πρέπει να είναι να βελτιωθεί αυτή η αναλογία».

Για να συμβεί αυτό οι μαθητές θα έχουν να αντιμετωπίσουν ένα πλέγμα κριτηρίων, θα επανέλθει η Τράπεζα Θεμάτων, ενώ κάθε μαθητής θα έχει «εκπαιδευτικό-μέντορα» για να τον καθοδηγήσει ποιο τύπο Λυκείου πρέπει να επιλέξει με γνώμονα τον παραπάνω στόχο. 

Η κυβέρνηση που διαφήμιζε ότι θα καταργήσει τις εξετάσεις, τώρα καλείται από την ομάδα Λιάκου να εφαρμόσει μέτρα όπως οι γραπτές ανακεφαλαιωτικές εξετάσεις, να αυστηροποιήσει τις προϋποθέσεις προαγωγής με προφορικό βαθμό και να περάσει την περιγραφική αξιολόγηση των μαθητών.

Όσοι μαθητές φτάσουν στο Γενικό Λύκειο θα χρειαστεί να αντιμετωπίσουν επιπλέον εξεταστικά «κόσκινα» για να περάσουν σε ΑΕΙ και ΤΕΙ. Η μεγάλη αλλαγή είναι ότι οι μαθητές δεν θα αποκτούν ενιαίο τίτλο σπουδών τελειώνοντας το Λύκειο. 

Τα μαθήματα που θα παρακολουθούν οι μαθητές είναι έξι. Τα δυο κοινά υποχρεωτικά μαθήματα είναι η νεοελληνική γλώσσα και λογοτεχνία και η αγγλική γλώσσα και λογοτεχνία, ενώ θα επιλέγουν άλλα τέσσερα από τις εξής ομάδες: μαθηματικά-πληροφορική, φυσικές επιστήμες, ανθρωπιστικές επιστήμες και πολιτισμός-τέχνη. Εκτός από την τελευταία ομάδα, οι άλλες θα εμπεριέχουν μαθήματα χαμηλού και υψηλού επιπέδου. Τρεις ώρες ακόμα θα είναι φυσική αγωγή και δύο ώρες μελέτη για διπλωματική εργασία. Το πόρισμα ακόμα περιλαμβάνει υποχρεωτική «κοινωνική και εθελοντική εργασία». 

«Αριστοκρατικό Λύκειο»

Όσοι μαθητές λοιπόν παρακολουθούν μαθήματα υψηλού επιπέδου, πετύχουν στις εξετάσεις, ετοιμάσουν καλή διπλωματική εργασία και κάνουν «κοινωνική εργασία» θα παίρνουν Εθνικό Απολυτήριο, ενώ όσοι παρακολουθήσουν χαμηλότερου επιπέδου θα λαμβάνουν ένα απλό Πιστοποιητικό Παρακολούθησης. Ο χαρακτηρισμός του Λυκείου αυτού από τους εκπαιδευτικούς ως «αριστοκρατικό» είναι πέρα για πέρα δικαιολογημένος. 

Τα Τεχνικά Λύκεια θα είναι και αυτά διετή, με αξιολόγηση παρόμοια με των Γενικών Λυκείων. Υποτίθεται ότι στόχος του πορίσματος είναι να προσελκύσουν και τα ΕΠΑΛ «ικανούς μαθητές». Μια ματιά στο σχέδιο που προτείνεται είναι ενδεικτική. Οι μαθητές των ΕΠΑΛ δεν θα έχουν ως υποχρεωτικό μάθημα τη Νεοελληνική Γλώσσα, αφού κρίνεται ότι δεν τη χρειάζονται, αλλά τις σπουδές Πολιτισμού με έμφαση στον οπτικοακουστικό πολιτισμό. Το πόρισμα Λιάκου προβλέπει ακόμα ότι θα λειτουργήσουν μόνο 3-4 τομείς από τους 9 που υπάρχουν φέτος μετά  και την περσινή περικοπή τομέων, ενώ το πτυχίο Ειδικότητας θα δίνεται μετά το Λύκειο και έπειτα από ένα έτος μαθητείας (τώρα οι μαθητές το παίρνουν στο τέλος του σχολικού έτους της Γ’ Λυκείου).

Με τη μείωση των μαθητών που θα φτάνουν στο Λύκειο, το σχέδιο Λιάκου προβλέπει συγχωνεύσεις Λυκείων σε ποσοστό 30%! Σε αυτό το ποσοστό δεν περιλαμβάνονται τα σχολεία που βρίσκονται σε νησιωτικές ή ορεινές δυσπρόσιτες περιοχές αφού για τους μαθητές αυτών των σχολείων το πόρισμα αναφέρει πως θα παρακολουθούν μαθήματα με…τηλεδιάσκεψη. Στην πραγματικότητα, αυτά τα σχολεία θα κλείσουν.  

Για την εισαγωγή στα ΑΕΙ και τα ΤΕΙ, το πόρισμα αναφέρει οι θέσεις των εισακτέων θα προκηρύσσονται από τα Τριτοβάθμια Ιδρύματα που θα θέτουν και τους όρους εισαγωγής. Από την ομάδα Λιάκου προτείνεται το 80% της μοριοδότησης των υποψηφίων να στηρίζεται στην απόκτηση του Εθνικού Απολυτηρίου και το υπόλοιπο 20% σε κριτήρια που ορίζει η κάθε σχολή (συνέντευξη, portfolio, βαθμός συγκεκριμένων μαθημάτων κτλ). 

Οι Παρεμβάσεις Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης σε ανακοίνωσή τους εκτός από τα παραπάνω και άλλα πολλά που δεν αναφέρθηκαν για την οικονομία του χώρου καταγγέλλουν ότι «για τους καθηγητές το εργασιακό περιβάλλον που διαμορφώνεται είναι η κατάργηση κάθε έννοιας εργασιακού δικαιώματος». Προσθέτουν ακόμα πως «το Λύκειο στην πραγματικότητα δεν διαμορφώνεται απλά για λίγους και εκλεκτούς, δεν θα υπάρχει πια. Τη θέση του παίρνει το «αέναο κυνήγι» των πιστωτικών μονάδων μέσω ατομικών διαδρομών και προγραμμάτων σπουδών, διαφοροποιημένης μάθησης, ευελιξίας με προφανή πια τα αρνητικά μορφωτικά και κοινωνικά αποτελέσματα για τους μαθητές». 

Τα παραμύθια της κυβέρνησης με το «διάλογο» για την Παιδεία δεν έπειθαν κανένα όλο το προηγούμενο διάστημα, πόσο μάλλον τώρα. Το πόρισμα Λιάκου αποδεικνύει ότι στόχος είναι η διάλυση του δημόσιου σχολείου. Μονόδρομος για τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς είναι η σύγκρουση με αυτά τα σχέδια, να μείνουν μόνο στα χαρτιά.