Συνεντεύξεις
Τα προβλήματα του χιονιά: Ο «κακός μας ο καιρός» είναι οι ιδιωτικοποιήσεις και οι περικοπές

Σχολεία, σιδηρόδρομοι, ΔΕΗ, ΗΣΑΠ, OTA… Για τα τεράστια προβλήματα των τελευταίων βδομάδων δεν φταίει μόνο ο χιονιάς. Φταίνε οι ιδιωτικοποιήσεις και οι περικοπές που διαλύουν υποδομές και υπηρεσίες. Ο Θοδωρής Στρίγκος, εργαζόμενος στην ΔΕΗ και ο Παναγιώτης Τερζόγλου, εργαζόμενος στον ΟΣΕ μιλάνε στον Κυριάκο Μπάνο.

 

ΟΣΕ

Η μεγάλη χιονόπτωση των προηγούμενων ημερών έφερε στην επιφάνεια την τραγική κατάσταση του σιδηροδρόμου. Γέμισαν οι τηλεοράσεις με κάθε λογής «αναλυτές» και «λάτρεις» του τρένου. Το παράδοξο είναι ότι σχεδόν όλοι τους στήριζαν και στηρίζουν τις αντισιδηροδρομικές πολιτικές που τον οδήγησαν στη σημερινή κατάσταση.

Η ιστορία δείχνει ότι ο σιδηρόδρομος είναι το μόνο ΜΜΜ που κινούνταν ακόμη και στα πιο ακραία καιρικά φαινόμενα. Τελευταίο παράδειγμα η προεκλογική περίοδος του 2004, όταν ο μετέπειτα πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής μετακινούνταν στη Δυτική Μακεδονία με το μόνο μέσο που κυκλοφορούσε, το τρένο. Από τότε βέβαια, πολλά έγιναν.

Η απαξίωση του ελληνικού σιδηροδρόμου αρχίζει χρονικά, τη δεκαετία του ‘90, επί Μητσοτάκη. Τότε αποφασίζεται στην Ε.Ε. η οδηγία 91/440 για την απελευθέρωση των σιδηροδρομικών μεταφορών. Παρά τις διάφορες δηλώσεις που έκαναν για «εσωτερική κατανάλωση», όλες οι κυβερνήσεις (Παπανδρέου, Σημίτη, Καραμανλή, Παπανδρέου, Σαμαρά, Τσίπρα) από τότε μέχρι σήμερα, υπηρέτησαν τη διάλυση του σιδηροδρόμου, σε όφελος εργολάβων, κατασκευαστών, αυτοκινήτων κ.α. 

Οι σιδηροδρομικοί δεν εκπλαγήκαμε από τα προβλήματα που ανέδειξε το χιόνι. Παρά τις τεράστιες προσπάθειες που καταβάλλουν καθημερινά, για να κρατήσουν το σιδηρόδρομο όρθιο και ανοιχτό, είναι καθημερινός ο φόβος για σοβαρό ατύχημα ή και «μπλάκ άουτ». Το νομοθετικό πλαίσιο αρχίζει με την παραπάνω οδηγία και ολοκληρώνεται με το τρίτο μνημόνιο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ. Οι πιο σημαντικές επιπτώσεις που είχαν αυτές οι πολιτικές για το σιδηρόδρομο, είναι:

1. Έκλεισε το 1/3 του δικτύου. Αυτό είχε σαν συνέπεια το κλείσιμο του 40% των σιδηροδρομικών σταθμών και την κατάργηση (και όπου δεν καταργήθηκαν, λειτουργούν τυπικά) των Τμημάτων συντήρησης γραμμής, μεταλλικών κατασκευών (ΤΜΚ) και ηλεκτρικών εγκαταστάσεων (ΤΗΕ)...

2. Με αποκορύφωμα το ν. 3891/10 όπου εκδιώχτηκαν βίαια σε άλλες υπηρεσίες του δημοσίου πάνω από 1500 επαγγελματίες σιδηροδρομικοί, ο σιδηρόδρομος σήμερα λειτουργεί με καλυμμένες μόλις το 40% των πετσοκομμένων οργανικών θέσεων του ν. 3891/10. Τα συγκροτήματα γραμμής είναι άδεια προς δόξα των εργολάβων, τα μηχανεργοστάσια άδεια επίσης με αποτέλεσμα να υπάρχει αδυναμία συντήρησης του τροχαίου υλικού, ενώ σταθμάρχες, κλειδούχοι, μηχανοδηγοί, προσωπικό αμαξοστοιχιών ελάχιστοι, υπερβάλλουν εαυτόν εργαζόμενοι κατά παράβαση των κανόνων εργασίας. Κενά υπάρχουν ακόμη και στη Διοίκηση (Προμήθειες, Λογιστήριο κ.α.) με αποτέλεσμα συνάδελφοι να αυτοσχεδιάζουν ή και να εργάζονται σε διπλά αντικείμενα.

3. Η πολυδιάσπαση του ενιαίου ΟΣΕ, δημιούργησε σοβαρά προβλήματα… Στο σιδηρόδρομο σήμερα λειτουργούν: ο ΟΣΕ (με τη θυγατρική του ΕΡΓΟΣΕ), η ΤΡΑΙΝΟΣΕ, η ΕΕΣΣΤΥ και η ΓΑΙΑΟΣΕ. Αν σε αυτές προσθέσουμε και κάποιες ανεξάρτητες (;) αρχές, όπως η ΡΑΣ, τότε καταλαβαίνουμε ότι είναι από πολύ δύσκολο έως αδύνατο να υπάρξει συντονισμός για την αντιμετώπιση των μεγάλων σιδηροδρομικών προβλημάτων.

4. Η απόφαση Ε.Ε. και όλων των ελληνικών κυβερνήσεων μέχρι σήμερα, για ιδιωτικοποίηση τμημάτων του σιδηροδρόμου, υπηρετήθηκε με την απαξίωσή του. Ο άλλοτε «ακριβός» ΟΣΕ, έπρεπε να τεμαχιστεί και να απαξιωθεί ώστε να γίνει «φτηνός» για τους αγοραστές του. Ο Οργανισμός που άλλοτε απασχολούσε 14.500 εργαζόμενους και είχε τέτοια τεχνογνωσία ώστε να αναλαμβάνει σιδηροδρομικά έργα όπως η ανακαίνιση της γραμμής Οινόης – Τιθορέας, ο Οργανισμός που κατείχε ISO για την κατασκευή τροχαίου υλικού, διαλύθηκε για να εξυπηρετηθεί η ιδιωτικοποίησή του.

Σημαντικό ρόλο στην αποδιοργάνωση του σιδηροδρόμου, παίζουν και οι διεταιρικές συμβάσεις που υπογράφονται ανάμεσα στις υπάρχουσες εταιρείες (π.χ. ΤΡΑΙΝΟΣΕ και ΕΕΣΣΤΥ), συμβάσεις οι οποίες δεν έχουν ως γνώμονα την εξυπηρέτηση της λειτουργίας του σιδηροδρόμου ως το πιο ασφαλές και οικονομικό ΜΜΜ, αλλά με το κουκούλωμα των προβλημάτων στοχεύουν στην προσέγγιση αγοραστών. Ήδη η ΤΡΑΙΝΟΣΕ έχει ξεπουληθεί στο δημόσιο ιταλικό σιδηρόδρομο και ακολουθεί η ΕΕΣΣΤΥ.

5. Ο πολυδιαφημισμένος εκσυγχρονισμός του σιδηροδρόμου σε υποδομές αλλά και τροχαίο υλικό, αφού κατασπατάλησε δις ευρώ σε ντόπιους εργολάβους, σε SIEMENS κ.α., άφησε το σιδηρόδρομο χωρίς επαρκώς συντηρημένο δίκτυο και χωρίς τροχαίο υλικό.

Μπορούμε να πούμε λοιπόν αποδεδειγμένα ότι για τα τελευταία προβλήματα του σιδηροδρόμου, πολύ λιγότερο έφταιξε ο «κακός μας ο καιρός»! 

Παναγιώτης Τερζόγλου, Εκπρόσωπος της 
Ριζοσπαστικής Κίνησης Σιδηροδρομικών (ΡΙ.Κ.ΣΙ)

 


 

ΔΕΗ

Ο καιρός τις προηγούμενες μέρες οδήγησε στο να έχουμε μια μίνι ενεργειακή κρίση. Ήταν η δεύτερη φορά σε λίγες μέρες. Η προηγούμενη ήταν την Παραμονή των Χριστουγέννων. Η ενεργειακή κρίση είχε δυο σκέλη. Το ένα σκέλος έχει να κάνει με τα δίκτυα των πόλεων, τα οποία είναι παλιά και σαραβαλιασμένα, άρα και ευάλωτα. Προφανώς τα προβλήματα θα μπορούσαν να λυθούν αν υπήρχαν περισσότερα συνεργεία εξυπηρέτησης ώστε μια διακοπή της μισής ώρας να μην γίνεται 2 ή 3 ώρες. 

Αυτό έχει να κάνει με το εσωτερικό της ΔΕΗ και το προσωπικό που δεν έχει πια. Το προσωπικό απλά μεγαλώνει ηλικιακά, δεν ανανεώνεται πλέον αφού τα πάντα περνάνε στους εργολάβους.

Το μεγάλο παιχνίδι όμως παίζεται στα δίκτυα μεταφοράς. Εκεί προκλήθηκε το σοβαρό πρόβλημα της ενεργειακής κρίσης. Δηλαδή ότι η ΔΕΗ δεν μπορούσε να τροφοδοτήσει τη χώρα. Φτάσαμε σε οριακό σημείο να μην έχουμε ρεύμα, ενώ είχαν προβλέψει τον καιρό και είχαν προβλέψει τις ανάγκες για υψηλά φορτία, δεν έκαναν τίποτα. Την ίδια στιγμή η ΔΕΗ έχει 5 λιγνιτικές μονάδες εκτός συστήματος. Τρεις από βλάβη και δυο λόγω συντήρησης. Το σύστημα παραγωγής είναι ερείπιο. Προφανώς είναι ξεκάθαρο πως είναι συγκεκριμένες πολιτικές που το διατηρούν έτσι. 

Όμως την ίδια στιγμή πουλάμε ρεύμα στο εξωτερικό. Φτάσαμε στο μέτρο της διακοψιμότητας της βιομηχανίας για να αντιμετωπίσουμε την κρίση μόνο και μόνο για να συνεχίσουμε να πουλάμε. Με το σκηνικό αυτό εμφανίστηκε το πραγματικό ενεργειακό προφίλ της χώρας το οποίο έχει προκληθεί από τις πολιτικές όλων των κυβερνήσεων και των διοικήσεων της ΔΕΗ. 

Δυστυχώς η ΓΕΝΟΠ που θα μπορούσε να παρέμβει σε όλο αυτό δεν το κάνει. Εμείς σαν παράταξη προσπαθούμε να πολιτικοποιούμε τα αιτήματά μας. Ούτως ή άλλως πίσω από όλο αυτό οι λόγοι είναι πολιτικοί. Γι' αυτό καλούμε τους εργαζόμενους να αντιδράσουν συνολικότερα.

Επάρκεια

Όταν δίναμε τις μάχες ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις λέγαμε ότι μετά από λίγο καιρό θα φτάσουμε να μην έχουμε ενεργειακή επάρκεια και δυστυχώς δικαιωθήκαμε απόλυτα. Αυτή η στιγμή έφτασε. 

Και επειδή θα ξαναέρθουν τέτοια πράγματα, κρύα ή καύσωνας, πάλι θα ξαναβρεθούμε σε μια τέτοια κατάσταση. Και κάθε κρίση που προκύπτει είναι πιο δύσκολη να αντιμετωπιστεί από την προηγούμενη. Είναι νομοτέλεια ότι κάποια στιγμή όλο το σύστημα θα κρεμάσει.

Τώρα η μοναδική λύση που επιλέγουν τεχνικά είναι να κόψουν τον κόσμο από το δίκτυο. Αν είναι να τροφοδοτήσεις 10.000 φορτίο, κόβεις τα τρία. Αυτή η λύση είναι τριτοκοσμική.

Η μοναδική απάντηση σε όλα αυτά δεν είναι τεχνική, είναι πολιτική. Είναι η αντίσταση και ο αγώνας απέναντι σε αυτές τις εξελίξεις. Πρέπει να διεκδικήσουμε μια πολιτική που θα εμπεριέχει τον δημόσιο χαρακτήρα των αγαθών όπως είναι το ρεύμα. Και εδώ μπαίνει το ερώτημα ποιος προηγείται; Ένας λαός ολόκληρος ή τα ιδιωτικά συμφέροντα; Προφανώς και η τωρινή κυβέρνηση δεν απαντάει προς όφελος των λαϊκών συμφερόντων. Εμείς θέλουμε να επιβάλλουμε πως όλα αυτά πρέπει να κινούνται προς όφελος των απλού κόσμου. Γιατί σε λίγο θα καταλήξουμε, η ενέργεια να είναι ένα πανάκριβο αγαθό και θα έχουν ρεύμα μόνο όσοι θα μπορούν να το πληρώσουν. Αυτό είναι κάτι που έχει ταξικό πρόσημο απευθείας. 

Ωστόσο η ΔΕΗ μπορεί ακόμα και λειτουργεί. Ακόμα και χρεωμένη κατά 50% από τους μεγάλους μπαταχτσήδες, τις μεγάλες βιομηχανίες και τους οργανισμούς, και ερειπωμένη, μπορεί να στηρίζει κατά 90% το ηλεκτρικό σύστημα της χώρας. Είναι αυτός ο δημόσιος χαρακτήρας, και όχι οι έξυπνες διοικήσεις, που της δίνει την δυναμική αυτή.  Αυτό σε λίγο θα σταματήσει με την επιβολή της ΕΕ. Οδηγούν τη ΔΕΗ στη συνολική κατάρρευση.

Είναι θέμα της αριστεράς να διατυπώσει έναν ενωτικό, μη σεχταριστικό λόγο, ένα μέτωπο ανοιχτό και πλατύ έτσι ώστε να συσπειρώσουμε τον κόσμο στις συγκεκριμένες διεκδικήσεις. Αυτοί που εκφράζουμε την άλλη αριστερά πρέπει να βάλουμε στην άκρη τις παιδικές μας ασθένειες. Πρέπει πλέον να περάσουμε στο επίπεδο των απαντήσεων.

Θοδωρής Στρίγκος, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός, 
εργαζόμενος στα Κέντρα Ελέγχου Ενέργειας του ΑΔΜΗΕ