Γράμματα και σχόλια
Tα ναυάγια του καπιταλισμού

Πρωτοσέλιδο της Eργατικής Aλληλεγγύης το Σεπτέμβρη του 1988, λίγο μετά τη φοβερή έκρηξη που συγκλόνισε τότε το Πέραμα

Το βασικότερο για την ασφάλεια των εργαζόμενων είναι η ποιότητα των εγκαταστάσεων στις οποίες δουλεύουν είτε αυτές είναι κινητές (πλοία), είτε σταθερές (κτήρια). Τα μέσα που εξασφαλίζουν αυτή την ποιότητα, υπάρχουν-για την αποφυγή ή την αντιμετώπιση ενός ατυχήματος, την προστασία του περιβάλλοντος από τη ρύπανση, κλπ- απλά κοστίζουν! Το μεγαλύτερο κόστος, όμως, είναι το κόστος της συντήρησης των εγκαταστάσεων.

Το μεγαλύτερο ποσοστό των «ατυχημάτων» έχει να κάνει με το χαμηλό κόστος συντήρησης. Λάθη γίνονται την ώρα της δουλειάς, είναι φυσιολογικό, ακόμα κι αυτά όμως δεν θα ‘χαν καμιά συνέπεια, αν οι ιδιοκτήτες φρόντιζαν να δίνουν περισσότερα λεφτά για την ασφάλεια των εργατών. Για παράδειγμα οι «αισθητήρες» που βλέπουν  οποιοδήποτε  εμπόδιο σε απόσταση ασφαλείας είναι πολύ διαδεδομένοι σε ιδιωτικά ιστιοπλοϊκά σκάφη, ακόμα και σ’ αυτοκίνητα, έτσι ώστε ακόμα κι αν κανείς κάνει κάποιο λάθος στην πλοήγηση, ο αισθητήρας τον ειδοποιεί. Ομως οι αισθητήρες δεν υπάρχουν σε κανένα πλοίο....γιατί κοστίζουν...

Μια φορά να πάει κανείς στη Ναυπηγοεπισκευστική Ζώνη Περάματος είναι αρκετή για να αποφασίσει να μην ξαναταξιδέψει με πλοίο ποτέ στη ζωή του. Εκεί βάζουν τα πλοία οι εφοπλιστές για επισκευή υποτίθεται. Η οσμή της ΣΑΠΙΛΑΣ είναι διάχυτη παντού, πολύ απλά γιατί τα πλοία είναι σάπια. Στην πραγματικότητα τα πλοία αυτά δεν μπορούν να επισκευαστούν, είναι για πέταμα, για παλιοσίδερα. Ομως τα «μπαλώνουν» κι έπειτα ρίχνουν κι από πάνω μια μοκέτα και όλα καλά.

Το χειρότερο απ’ όλα είναι οι συνθήκες εργασίας των ανθρώπων που βάζουν στη Ζώνη για να επισκευάσουν  αυτά τα μπουρδέλα.  Δεν μιλάμε μόνο ότι δουλεύουν μες στις κατσαρίδες, τα ποντίκια και τους κοριούς. Τέλη ‘80 αρχές ‘90 έγινε ένα φρικτό ατύχημα στη ζώνη, θρήνος σηκώθηκε στο Πέραμα. Σκοτώθηκαν 30 εργάτες από έκρηξη σ’ επισκευαζόμενο πλοίο. Το πλοίο ήταν γκαζάδικο, το ‘χαν βγάλει FREE GAS  για να κάνουν πιο γρήγορα (δηλ. καθαρό από υπολείμματα εύφλεκτων αερίων στα τοιχώματα) όμως δεν ήταν. Η έκρηξη που έγινε ήταν τόσο δυνατή που ακούστηκε μέχρι τη Νίκαια. Ολα αυτά για το κέρδος, μόνο το κέρδος!

Το SEA DIAMOND είχε όχι ένα αλλά πολλά τεχνικά προβλήματα, αλλιώς δεν θα προσέκρουε ούτε θα βούλιαζε. Ενας καπετάνιος ποτέ δεν γίνεται να ρίξει ένα πλοίο στα ρηχά, αν αυτό δεν έχει τεχνικά προβλήματα. Το μετά που ακολούθησε την πρόσκρουση είναι το πρόβλημα. Αμέσως κινητοποιήθηκαν όλα τα ρυμούλκα, επικοινωνούσαν με την εταιρεία όλη τη νύχτα όμως η εταιρεία καθυστερούσε, τους έλεγε μην έρθετε ακόμα.

Κι αυτό γιατί η εταιρεία ήθελε να το βουλιάξει το πλοίο. Δεν τη συνέφερε: κατά τη διάρκεια της τρίμηνης επισκευής που χρειάζονταν, θα έχαναν όλα τα ναύλα από τις καλοκαιρινές κρουαζιέρες. Και επιπλέον θα ’ταν και το κόστος της επισκευής. Ετσι τα υπολόγισαν, και είδαν ότι τους συμφέρει καλύτερα να το βουλιάξουν  και να πάρουν τα φράγκα απ’ την ασφάλεια. Σίγουρα εκτίμησαν ότι λόγω της νηνεμίας δεν θα υπήρχαν θύματα, ώστε να μπλέξουν μετά. Εγινε στην  πραγματικότητα μια εκτίμηση του μέγιστου κέρδους Αυτό το κάνουν πάντα οι εφοπλιστές. Φτιάχνουν διαφόρων ειδών  «ατυχήματα» και μετά παίρνουν τα φράγκα της ασφάλειας.

Και δεν είναι μόνο αυτά τα εγκλήματα τους. Ενα καράβι για να ταξιδέψει χρειάζεται συγκεκριμένο προσωπικό.  Οι εφοπλιστές πιέζουν την κυβέρνηση για να κόβουν  απ’ το προσωπικό, έχουν λιγότερο απ’ όσο χρειάζεται. Η κόπωση αυτών που βγάζουν τη δουλειά που αναλογεί σε πολύ περισσότερους, είναι τρομερή. Τόση που σε περίπτωση ανάγκης δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν. Ποιος όμως καθορίζει πόσοι εργαζόμενοι χρειάζονται;

Οι δυνατότητες που έχει το κράτος για να παρέχει υπηρεσίες διάσωσης σε περίπτωση ναυαγίου, είναι από ελλιπείς εώς ανύπαρκτες. Η διάσωση βασίζεται σχεδόν αποκλειστικά στους ιδιώτες, τα καϊκάκια τους, τις ψαρόβαρκες κλπ. Κι όλα αυτά σε μία χώρα που έχει σαν βασική πηγή εσόδων του τουρισμό. Πόσα ελικόπτερα παντός καιρού υπάρχουν και σε τι κατάσταση; Και πόσα νοσοκομεία; Στρατιωτικά ελικόπτερα όμως διαθέτει το ελληνικό κράτος και τα βάζει να κόβουν βόλτες στον αέρα για να βλέπουν τι κάνουν οι Τούρκοι! Ενώ θα μπορούσαν να χρησιμοποιούν όλον τον εξοπλισμό για θέματα ασφάλειας.

Aγώνες

Οι υπηρεσίες διάσωσης πρέπει να είναι οργανωμένες, όχι να αφήνονται στο τυχαίο. Γι’ αυτό υποστηρίζουμε όλους. Tους αγώνες των ναυτεργατών για τους μισθούς τους, τα θέματα ασφάλειας, τις συντάξεις τους κλπ. Πρέπει να τσακίσουμε την αγορά: ο καπιταλιστικό κράτος την αφήνει και κάνει ότι θέλει, ο ανταγωνισμός μεταξύ των εφοπλιστών σκοτώνει.

Η ρύπανση του περιβάλλοντος είναι φοβερή. Επρεπε να ρθουν οι Ολυμπιακοί Aγώνες για να αποφασίσουν να βγάλουν τα ναυάγια που βρίσκονται στο βυθό γύρω απ’ τον Πειραιά, το Πέραμα, την Ελευσίνα. Υπάρχουν κοντά 1000 ναυάγια. Εχουν βγάλει γύρω στα 350 μόνο, χρειάζονται λεφτά γι αυτό. Τώρα κιόλας με τον πετρελαιαγωγό Μπουργκάς- Αλεξανδρούπολη θα γίνει χαμός απ’ τις πολλές μεταφορές, το κράτος δεν οριοθετεί θαλάσσιους δρόμους. Και τι θα γίνει έτσι και βουλιάξει ένα από αυτά τα πλοία που μεταφέρουν 200.000 τόνους αργό πετρέλαιο; Ολοκληρωτική καταστροφή. Ο Κεφαλογιάννης είναι απ΄ τους λίγους υπουργούς Nαυτιλίας παγκοσμίως που δεν ψήφισε για να είναι τα πλοία δυ-πύθμενα. Τα δυ-πύθμενα πλοία είναι πολύ πιο ασφαλή και πιο ακριβά, θα έπρεπε να αλλαχτεί ο μισός ελληνικός στόλος αλλά ο Κεφαλογιάννης δεν θέλει να κακοκαρδίσει τους φίλους του τους εφοπλιστές. Ο Λούης, ένας απ’ αυτούς, έχει μπίζνες με πολλούς κυβερνητικούς παράγοντες της ΝΔ, όπως την οικογένεια Βαρβιτσιώτη και την Eκκλησία. Πήρε δωράκι απ την ΝΔ επιδότηση των εισφορών του ΝΑΤ για να χει τα πλοία του με ελληνική σημαία, κάτι που έτσι και αλλιώς ήταν υποχρεωμένος να το κάνει γιατί μόνο κρουαζιερόπλοια με ελληνική σημαία αποπλέουν από τον Πειραιά. Ετσι έχει το μονοπώλιο για κρουαζιέρες στην Ελλάδα και τα λεφτά της επιδότησης  στην τσέπη.

Η λύση είναι μία: Κρατικά πλοία, δημόσιος θαλάσσιος μεταφορικός και επιβατικός φορέας. Τέλος στην ασυδοσία των εφοπλιστών. Υπάρχουν ένα σωρό νησιά χωρίς καμιά τακτική σύνδεση. Ετσι αφήνουν τα γεροντάκια ν’ αργοπεθαίνουν. Και στην «άγονη γραμμή» βάζουν τα χειρότερα πλοία-σαβούρες και τσεπώνουν την επιδότηση. 

Πρέπει να αγωνιστούμε ενάντια στους ληστές εφοπλιστές, ενάντια στους ληστές της ΝΔ, μαζί με τους ναυτεργάτες μαζί με το κίνημα που παλεύει ενάντια στο ληστρικό σύστημα της αγοράς για μια κοινωνία που οι ανάγκες μας θα μετράνε και όχι τα κέρδη. 

Χρήστος Κάμπρης
Πέραμα