Εκπαίδευση και Νεολαία
Εξετάσεις: Σπάστε τους ταξικούς φραγμούς

Το νομοσχέδιο για τη μεταρρύθμιση του Λυκείου θα καταθέσει σύντομα σε δημόσια διαβούλευση το Υπουργείο Παιδείας. Στο υπουργικό συμβούλιο που έγινε στις 28/8 ο Κ. Γαβρόγλου παρουσίασε τις προτάσεις που αφορούν το Λύκειο και την εισαγωγή των υποψηφίων σε ΑΕΙ και ΤΕΙ. Ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ έχει εξαγγείλει αρκετές φορές την κατάργηση του θεσμού των πανελλαδικών εξετάσεων (πιο πρόσφατη στις αρχές του μήνα), ήδη από τον περασμένο Φλεβάρη ο υπουργός δήλωνε ότι η αναβάθμιση του Λυκείου περνά μέσα από την αυτοαξιολόγηση των σχολείων, την επιμόρφωση των καθηγητών, τη διατήρηση του αδιάβλητου της διαδικασίας εισαγωγής. Η συζήτηση για ελεύθερη εισαγωγή στην τριτοβάθμια είχε ήδη πάει περίπατο, ενώ το βάρος της μεταρρύθμισης μεταφερόταν στις πλάτες και των καθηγητών.

Το νομοσχέδιο που φέρνει προς συζήτηση περιέχει αυτά τα στοιχεία αλλά πάει και ένα βήμα παραπέρα προς την αντίθετη κατεύθυνση από τις εξαγγελίες ΣΥΡΙΖΑ: οι πανελλαδικές εξετάσεις όχι μόνο θα διατηρηθούν, αλλά θα γίνονται δύο φορές μέσα στην Γ’ Λυκείου, Ιανουάριο και Ιούνιο!

Όπως κάθε χρόνο, η διαδικασία των πανελλαδικών φέτος έκλεισε με πολύ μικρό ποσοστό μαθητών να έχουν περάσει στις σχολές που ήθελαν. Οι βάσεις εισαγωγής δεκάδων σχολών ήταν κάτω από το 10. Οι συστημικές εφημερίδες βρήκαν ευκαιρία να καταστροφολογήσουν για το “επίπεδο” των ΑΕΙ και ΤΕΙ που δέχονται φοιτητές με τόσο χαμηλή βαθμολογία. Η άποψη που καλλιεργούν είναι ότι είτε πρέπει οι σχολές αυτές να συγχωνευτούν ή και να κλείσουν, είτε πρέπει να μπουν ακόμη περισσότερα εμπόδια στους μαθητές που δίνουν εξετάσεις προκειμένου να εισαχθούν σε μια σχολή. 

Εμπόδια

Η πραγματικότητα είναι ότι τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι μαθητές είναι ήδη πολλά, τόσο πριν όσο και μετά τις πανελλήνιες. Ο θεσμός των πανελλαδικών εξετάσεων, που κάθε χρόνο επικροτείται ως «αδιάβλητος» ακόμη και από ενάντιους, αφήνει τους μαθητές έκθετους στις αυθαίρετες αποφάσεις μιας επιτροπής που ορίζει τα θέματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα φέτος ήταν τα Μαθηματικά, στα οποία το 58% των μαθητών έγραψε κάτω από τη βάση! Η συνολικότερη δυσκολία της διαδικασίας, από το μέγεθος της ύλης μέχρι τη διάρκεια των εξετάσεων, σε συνδυασμό με την υποβάθμιση της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης κάνει την παραπαιδεία μέρος των πανελλαδικών εξετάσεων. Μπαίνουν έτσι τεράστιοι ταξικοί φραγμοί για μαθητές και μαθήτριες των οποίων οι οικογένειες δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν οικονομικά σε αυτή την κούρσα.

Αλλά τα προβλήματα δε σταματούν εκεί. Η υποβάθμιση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και των φοιτητικών παροχών κάνει τις σπουδές δυσπρόσιτες ούτως ή άλλως. Τα τελευταία χρόνια το φοιτητικό κίνημα έχει δώσει μάχες για το δικαίωμα των φοιτητών στη σίτηση και τη στέγαση. Χωρίς αυτά τα δικαιώματα οι υποψήφιοι μπορεί να αποφασίσουν να μην γραφτούν καν στη σχολή της προτίμησής τους, ακόμη κι αν έχουν περάσει. Οι σχολές με χαμηλές βάσεις τις οποίες έβαλαν στο στόχαστρο τα συστημικά ΜΜΕ είναι οι σχολές που βρίσκονται χαμηλά στις προτιμήσεις των μαθητών. Η βάση δεν αντικατοπτρίζει την ποιότητά τους τόσο, όσο αντικατοπτρίζει τις σκέψεις μιας ολόκληρης γενιάς για το πώς θα επιβιώσει στις σπουδές της και στην αγορά εργασίας αργότερα. Σχολές που σε άλλες συνθήκες θα κέντριζαν το επιστημονικό ενδιαφέρον των φοιτητών, μένουν στο περιθώριο γιατί μετά από χρόνια κρίσης και υποβάθμισης δε θεωρούνται καλές για επαγγελματική αποκατάσταση. Ενώ 24% των μαθητών μένουν εκτός ΑΕΙ και ΤΕΙ, υπάρχουν σχολές που φέτος θα δεχτούν δραματικά λιγότερους φοιτητές από τις θέσεις που διαθέτουν.

Ο υπ. Παιδείας Κ. Γαβρόγλου παραδέχεται ότι μόλις 20% των μαθητών καταφέρνουν να μπουν, όχι στην πρώτη, αλλά σε μία από τις πέντε πρώτες σχολές επιλογής τους. Αλλά προτείνει ακόμα περισσότερες εξετάσεις για μαθητές και ακόμα μεγαλύτερα βάρη για καθηγητές. Ταυτόχρονα, η υποτιθέμενη «αναβάθμιση» των ΤΕΙ σε Πανεπιστήμια έδειξε το πραγματικό της πρόσωπο, ξεκινώντας από τη συγχώνευση των ΤΕΙ Πειραιά και Αθήνας.

Τον παραλογισμό της εισαγωγής σε ΑΕΙ-ΤΕΙ, μόνο η ελεύθερη εισαγωγή στην Τριτοβάθμια και η χρηματοδότηση όλης της Παιδείας για προσλήψεις και υποδομές μπορεί να σταματήσει. Με τη νέα χρονιά να ξεκινάει, οι μαθητές αλλά και οι φοιτήτριες και οι φοιτητές που έδωσαν όλες τις μάχες του προηγούμενου διαστήματος ενάντια στα μνημόνια, το ρατσισμό και τη διάλυση της Παιδείας, μαζί με τους νεοεισαχθέντες που ξέρουν από πρώτο χέρι τι σημαίνει η κρίση να πετσοκόβει το δικαίωμα της επιλογής, θα μπουν δυναμικά στο φθινόπωρο των αγώνων.