Η τραγωδία της ΙΑΠΩΝΙΑΣ είναι αποκαλυπτική! Καταστροφικός καπιταλισμός

Πριν από 25 χρόνια, όταν έγινε το μεγαλύτερο πυρηνικό ατύχημα στην ιστορία της ανθρωπότητας στο Τσερνόμπιλ της Ουκρανίας, η εξήγηση που κυκλοφορούσε στη Δύση ήταν εύκολη. Το “σοσιαλιστικό” σύστημα της τότε Σοβιετικής Ένωσης ήταν η αιτία, καθώς ο κρατικός σχεδιασμός οδηγούσε σε παρανοϊκές επιλογές χωρίς να υπολογίζει το ανθρώπινο κόστος. Η πραγματικότητα ήταν ότι ο κρατικός καπιταλισμός στις χώρες της Ανατολής κυνηγούσε το κέρδος, όπως ακριβώς κάνει ο καπιταλισμός σε ολόκληρο τον κόσμο. Ειδικά στη δεκαετία του '80 με την οικονομική κρίση να χτυπάει το Ανατολικό Μπλοκ, τα μέτρα ασφαλείας ήταν το τελευταίο που θα λάμβαναν υπόψιν τους τα αφεντικά της σοβιετικής οικονομίας.

Σεισμογόνος

Τα ίδια και χειρότερα συμβαίνουν στην Ιαπωνία. Οι σεισμολόγοι ξέρουν ότι η Ιαπωνία βρίσκεται πάνω στην πιο σεισμογόνο περιοχή ολόκληρης της γης. Κι όμως αυτή η χώρα είναι η 3η μεγαλύτερη παραγωγός πυρηνικής ενέργειας στον κόσμο με περισσότερους από 50 αντιδραστήρες.

Το ένα τρίτο της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνει προέρχεται από αυτούς τους αντιδραστήρες. Η Ιαπωνία αντιμετώπισε το πρόβλημα της “ενεργειακής της εξάρτησης” από το εξωτερικό παίζοντας με τις ζωές των κατοίκων της και ολόκληρου του πλανήτη.

Η κυρίαρχη αντίληψη ήταν ότι η Ιαπωνία είναι μια χώρα “σοβαρή” που δεν πρόκειται να έχει ποτέ τέτοια προβλήματα. Τώρα αποδεικνύεται ότι ολόκληρη η τεράστια ανάπτυξη της Ιαπωνίας την έφερε να είναι δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία που από τα τέλη της δεκαετίας του '60 μέχρι το 2010 χτιζόταν πάνω σε τεράστια ρίσκα. Οποιος νόμιζε ότι τα μαγειρεμένα στοιχεία και το λάδωμα είναι χαρακτηριστικά μόνο του “καθυστερημένου” νοτιοευρωπαϊκού καπιταλισμού καλό είναι να αναθεωρήσει. Το 2007 ένας σεισμός 6,6 ρίχτερ προκάλεσε καταστροφές στο πυρηνικο εργοστάσιο Κασιβαζάκι-Καρίβα, στα ανατολικά της νήσου Χονσού. Ήταν η πρώτη φορά που υπήρξε έκλυση ραδιενέργειας από τέτοιο ατύχημα στην Ιαπωνία.

Τότε, η κυβέρνηση παραδέχθηκε ότι πολλοί αντιδραστήρες δεν ήταν σε θέση να διαχειριστούν σεισμούς τέτοιου επιπέδου και το συγκεκριμένο εργοστάσιο είχε κλείσει για 21 μήνες. Η Tepco, η εταιρεία που διαχειρίζεται την ενέργεια από τα περισσότερα πυρηνικά εργοστάσια της Ιαπωνίας, είχε διαβεβαιώσει πριν από εκείνον το σεισμό ότι το εργοστάσιο δεν βρίσκεται σε επικίνδυνη ζώνη. Το αποτέλεσμα ήταν ότι το 2008 για πρώτη φορά στην ιστορία της, η Tepco που είναι η μεγαλύτερη εταιρεία ηλεκτρικής ενέργειας σε όλη την Ασία, κατέγραψε απώλειες αντί για κέρδη. Στην Tepco ανήκουν και οι αντιδραστήρες που κατέρρευσαν στη Φουκουσίμα.

Η ιδιαιτερότητα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας απο πυρηνικά εργοστάσια είναι ότι το καύσιμο είναι αρκετά φτηνό, όμως το κόστος λειτουργίας του αντιδραστήρα ανεβαίνει κατακόρυφα λόγω των μέτρων ασφαλείας. Είναι προφανές ότι αυτοί που βγάζουν κέρδη από αυτή την τεχνολογία πάντα κυνηγάνε πώς θα περιορίσουν την ασφάλεια. Το 2002 η TEPCO είχε παραδεχθεί πως παραποιούσε τα στοιχεία σε σχέση με το πόσα απόβλητα κατέληγαν στον ωκεανό. Σήμερα αποδεικνύεται ότι αυτό ήταν ένα μικρό μέρος από τα ψέματα.

Κανένας από τους μηχανισμούς αντιμετώπισης της κρίσης δεν λειτούργησε σωστά. Το σύστημα ψύξης του αντιδραστήρα δεν λειτούργησε λόγω της έλλειψης ρεύματος, η γεννήτρια δεν μπήκε μπροστά όπως έπρεπε και προχώρησαν στην πιο ακραία “λύση”, να τροφοδοτήσουν με θαλασσινό νερό. Μεσολάβησαν εκρήξεις από το υδρογόνο που άρχισε να απελευθερώνεται ενώ ραδιενέργεια εντόπισε ακόμη και ο αμερικάνικος στόλος που πλέει 160 χιλιόμετρα της Ιαπωνίας και γι'αυτό μετακινήθηκε πιο ανοιχτά. Κανείς αυτή τη στιγμή δεν δηλώνει επίσημα σε ποια κατάσταση βρίσκεται το πυρηνικό υλικό κάτω από το διαλυμένο εργοστάσιο, ωστόσο οι εκτιμήσεις συγκλίνουν στο ότι το ραδιενεργό ουράνιο είναι πλέον εκτεθειμένο. Ο Φουκουσίμα 1 άρχισε να παράγει ενέργεια το 1970, είναι δηλαδή 41 ετών, και κανονικά θα είχε βγει εκτός λειτουργίας, όμως μόλις τον περασμένο Φλεβάρη η κυβέρνηση του έδωσε 10  χρόνια παράταση.

Μύθος

Αν στην περίπτωση των πυρηνικών εργοστασίων, οι όροι ασφαλείας ήταν τόσο ελαστικοί που κατέληξαν σε αυτό το μακάβριο φιάσκο, μπορεί να καταλάβει κανείς τι ισχύει αντίστοιχα όσον αφορά τα φράγματα για το τσουνάμι, τα μέτρα ασφαλείας για τις πυρκαγιές και όλη την άλλη προετοιμασία. Η δικαιολογία ότι ο σεισμός ήταν απρόβλεπτα μεγάλος δεν ισχύει. Δείγματα για το πόσο απείχε ο μύθος της πανέτοιμης Ιαπωνίας από την πραγματικότητα υπήρχαν και με μικρότερους σεισμούς.

Ο προηγούμενος σεισμός με πολλά θύματα έγινε το 1995 στην πόλη Κόμπε. Τότε η ιαπωνική κυβέρνηση είχε αρνηθεί την διεθνή βοήθεια για να σώσει το στάτους της. Ο απολογισμός της καταστροφής ήταν 6.500 άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους, ενώ ένα χρόνο αργότερα 40 χιλιάδες άνθρωποι συνέχισαν να ζουν σε πρόχειρα καταλύματα. Ήταν φυσικά οι πιο φτωχοί κι οι πιο αδύναμοι -οι περισσότεροι ηλικιωμένοι.

Αυτό μάς φέρνει σε έναν ακόμα μύθο γύρω από την Ιαπωνία, όπου υποτίθεται δεν υπάρχουν έντονες ταξικές διαφορές. Η αλήθεια είναι ότι το ένα τρίτο του εργατικού δυναμικού της χώρας είναι συμβασιούχοι και παίρνουν λιγότερο από 700 ευρώ το μήνα. Η Ιαπωνία είναι η πρώτη χώρα σε ολόκληρο τον ΟΟΣΑ σε επίπεδα αυτοκτονιών. Η κυβέρνηση δίνει επισήμως 30 χιλιάδες αυτοκτονίες το χρόνο. Οι διεθνείς εκτιμήσεις κάνουν λόγο για μια αυτοκτονία κάθε 10 λεπτά.

Όμως το καμπανάκι χτυπάει και για εμάς εδώ. Τα τελευταία χρόνια έχουν τολμήσει να ξαναεμφανιστούν οι υπέρμαχοι της πυρηνικής ενέργειας και στην Ελλάδα. Πάντα το αντεπιχείρημά τους σε όσους αμφισβητούσαν την ασφάλεια τέτοιων εργοστασίων σε μια σεισμογόνο περιοχή όπως η Ελλάδα ήταν ότι “και στην Ιαπωνία έχει σεισμούς αλλά έχει πυρηνικά”. Μόλις τον περασμένο Γενάρη, η Ακαδημία Αθηνών ανακοίνωσε ότι τάσσεται υπέρ της πυρηνικής ενέργειας (!), καλώντας “Να αρχίσει η προετοιμασία των αναγκαίων μελετών, νομοθεσιών και υποδομών, ώστε η χώρα να είναι, 'εν δυνάμει', έτοιμη για την όποια επιλογή.”

Στην ίδια ανακοίνωση έγραφαν “Υπάρχουν δεκάδες πυρηνικών εργοστασίων σε σαφώς σεισμικές περιοχές (π.χ. στην Καλιφόρνια και Ιαπωνία) χωρίς κανένα σοβαρό πρόβλημα”. Κάποιοι πρέπει τουλάχιστον να ζητήσουν συγγνώμη. Έτσι κι αλλιώς όμως, οι συγγνώμες δεν σώζουν τα πράγματα. Ο καπιταλισμός είναι το σύστημα της κερδοσκοπίας σε βάρος της ανθρώπινης ζωής και όσο βαθύτερα μπαίνει στην κρίση τόσο πιο πολύ σκοτώνει. Η Ιαπωνία στέλνει άλλο ένα μήνυμα ότι πρέπει να τον σταματήσουμε.

Διαβάστε επίσης

Τσουνάμι και κραχ