Η Αριστερά
Δεν πάει άλλο! Xρειαζόμαστε ριζικές λύσεις: Αντικαπιταλισμός!

Oι απεργοί δάσκαλοι αγωνίζονταν για να μην γίνουν οι μαθητές τους “πελάτες” σε ιδιωτικοποιημένα σχολεία

Στην προεκλογική περίοδο η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ διαφημίζουν τις «λύσεις» που έδωσαν ή θα δώσουν στα «καθημερινά προβλήματα του πολίτη». Τα προβλήματα είναι πράγματι μεγάλα αλλά έχουμε λύσεις, λένε, για όλα από το επίδομα για τις τρίτεκνες οικογένειες μέχρι το ασφαλιστικό και από την ανεργία μέχρι τη «ποιότητα ζωής». Αυτό που λένε με δυο λόγια, είναι ότι τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κόσμος είναι προβλήματα σωστής και χρηστής διαχείρισης της κοινωνίας και του κράτους που ζούμε. 

Λένε ψέματα και αυτό το νιώθει ένα μεγάλο τμήμα των εργαζόμενων και της νεολαίας που έχουν τις εμπειρίες όλων των προηγούμενων χρόνων, τις εμπειρίες των επιθέσεων που φέρνει η «σωστή διαχείριση» του καπιταλισμού και των αγώνων που έχουν στομώσει και ανατρέψει τέτοιες επιθέσεις. 

Κάτι πρέπει να αλλάξει ριζικά, αυτή είναι η σκέψη που κυριαρχεί στο μυαλό χιλιάδων εργαζόμενων και νεολαίας. Τέτοιες είναι οι λύσεις που προτείνει η αντικαπιταλιστική αριστερά, που συγκρούονται με τις επιλογές του καπιταλισμού και βάζουν την προοπτική της συνολικής, εκ βάθρων ανατροπής του. Η λύση για την ικανοποίηση των αναγκών της πλειοψηφίας, είναι η σύγκρουση με τις επιλογές των καπιταλιστών σε όλα τα μέτωπα, από τον πόλεμο, μέχρι την κοινωνική ασφάλιση, από την παιδεία μέχρι το περιβάλλον. 


STOP στους εξοπλισμούς

Ενα τεράστιο κομμάτι του πλούτου που παράγει η κοινωνία πάει κάθε χρόνο χαμένο σε σύνεργα θανάτου –και τις μίζες που συνοδεύουν την αγορά τους- στο βωμό της φιλοδοξίας της άρχουσας τάξης να γίνει το ορμητήριο και το κέντρο του ιμπεριαλισμού σε όλη την περιοχή. 

Η συμμετοχή στον «διαρκή αντιτρομοκρατικό πόλεμο» των ΗΠΑ είναι μια βασική επιλογή της άρχουσας τάξης. Η κυβέρνηση του Σημίτη μπήκε σε αυτό το πόλεμο από το Αφγανιστάν μέχρι τη συνεργασία με τις «μυστικές πτήσεις» της CIA. Η κυβέρνηση του Καραμανλή έχει κλιμακώσει την εμπλοκή από κάθε άποψη. Πρόσφατα, βγήκε στο φως της δημοσιότητας ο «λογαριασμός» για το κόστος της συμμετοχής στις «ειρηνευτικές» αποστολές του ΝΑΤΟ και συνολικότερα σε αυτό τον πόλεμο. Είναι περίπου 250 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο. 

Είναι ένας προκλητικός αριθμός. Εκατομμύρια που θα μπορούσαν να ξοδευτούν σε κοινωνικές ανάγκες, για να γίνουν προσλήψεις σε σχολεία, νοσοκομεία, κοινωνικές υπηρεσίες σε ένα σωρό πράγματα που κάνουν κόλαση τη λεγόμενη «καθημερινότητα», σπαταλιόνται για τον πόλεμο του Μπους. 

Αυτό το ποσό ισοδυναμεί με τους μισθούς 10.000 εργαζόμενων στα δημόσια νοσοκομεία. Επίσης, είναι σχεδόν ίσο με την επιχορήγηση του τακτικού προϋπολογισμού για τους οργανισμούς και ιδρύματα υγείας (247 εκατομμύρια ευρώ το 2006) και μεγαλύτερο από την αντίστοιχη επιχορήγηση για τους συγκοινωνιακούς φορείς (220 εκατομμύρια ευρώ το 2006). Τα παραδείγματα δεν έχουν τέλος. Η κυβέρνηση του Καραμανλή παρουσίαζε με τυμπανοκρουσίες το ενδιαφέρον της για τους χαμηλοσυνταξιούχους με απόδειξη ότι δίνει τα αναδρομικά του ΛΑΦΚΑ. Το 2006 είχαν δοθεί μόλις 130 εκατομμύρια ευρώ για αυτό από τον προϋπολογισμό. Το 2007 υποτίθεται ότι η δαπάνη θα έφτανε τα ...240 εκατομμύρια ευρώ. 

Ανάμεσα στο 2002 και το 2006, η Ελλάδα ξόδεψε περίπου 25 δισεκατομμύρια ευρώ για τις «αμυντικές» δαπάνες, μια πανευρωπαϊκή πρωτιά σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΝΑΤΟ. Πέρσι το καλοκαίρι το ΚΥΣΕΑ πήρε τις αποφάσεις του για το επόμενο «πενταετές» εξοπλιστικό πρόγραμμα, που έβαλε στόχο να σπάσει κι αυτό το ρεκόρ: από το 2006 μέχρι το 2015 θα σπαταληθούν 27 δισεκατομμύρια ευρώ. Στο ένα βουνό από δισεκατομμύρια σκοπεύουν να προσθέσουν ακόμα ένα, και μεγαλύτερο. 

Οταν η νεολαία οι εκπαιδευτικοί βγαίνουν στο δρόμο και διεκδικούν τα αιτήματά τους, για παράδειγμα να φτάσουν οι δαπάνες για τη δημόσια παιδεία στο 5% του ΑΕΠ η απάντηση που παίρνουν από τους υπουργούς και τους βουλευτές είναι «βεβαίως και ποιος δεν θα το θέλε, αλλά δεν υπάρχουν χρήματα». Ε, ακόμα και στο μισό να μειωθούν οι πολεμικές δαπάνες, φτάνει και περισσεύει για να φτάσουν το 5% οι δαπάνες για την Παιδεία. 

H Παιδεία δεν είναι για πούλημα

Η λογική του καπιταλισμού που εκφράζεται με τον πιο ατόφιο τρόπο από τον νεοφιλελευθερισμό είναι ότι τα πάντα μπορούν να γίνουν εμπόρευμα –και η παιδεία είναι ο μεγάλος τους στόχος. 

Η ΝΔ έτρεξε να βγάλει τα πρώτα της προεκλογικά σποτ στην τηλεόραση προβάλλοντας το «έργο της» στη παιδεία, ότι πασχίζει για το «μέλλον των παιδιών μας». Το πραγματικό της πρόγραμμα το είδαμε αυτά τα τριάμισι χρόνια στην πράξη: πετσόκομμα της δημόσιας παιδείας και παράδοσή της, από τα νηπιαγωγεία μέχρι τα πανεπιστήμια στα λαμόγια της αγοράς. Φέτος η σχολική χρονιά ξεκινάει για παράδειγμα με τη ΔΟΕ να καταγγέλλει ότι υπάρχουν 70.000 κενές θέσεις νηπιαγωγών και δασκάλων στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. 

Για μας η παιδεία δεν είναι εμπόρευμα, είναι κοινωνικό αγαθό για όλους από το νηπιαγωγείο μέχρι τα μεταπτυχιακά. Αυτό διεκδικούν με τους αγώνες τους εκπαιδευτικοί, φοιτητές και μαθητές, όταν βγαίνουν στους δρόμους. 

Το πρώτο που χρειάζεται για να γίνει πραγματικότητα αυτός ο στόχος είναι γενναία χρηματοδότηση της δημόσιας παιδείας. Τα χρήματα που σπαταλιόνται για τον πόλεμο του Μπους, για τόκους και τοκοχρεολύσια στους τραπεζίτες μπορούν να πάνε για να φτιαχτούν σχολεία, να γίνουν προσλήψεις μόνιμων καθηγητών και δασκάλων, να χρηματοδοτηθεί η τριτοβάθμια εκπαίδευση. Συγκρίνετε τα 465 εκατομμύρια ευρώ που έδωσε ο τακτικός προϋπολογισμός για τα εκπαιδευτικά ιδρύματα με τα 1.700 εκατομμύρια που δίνει για εξοπλιστικά προγράμματα του υπουργείου Αμυνας ή με τα 9.700 εκατομμύρια που δίνει για την πληρωμή τόκων. 

Η κατάργηση όλων των ταξικών φραγμών που μπαίνουν για τα παιδιά των εργατικών και φτωχών οικογενειών είναι το δεύτερο βήμα. Χιλιάδες μαθητές δεν μπορούν να συνεχίσουν τις σπουδές τους γιατί οι οικογένειές τους δεν μπορούν να αντέξουν το βάρος των εξεταστικών μαραθώνιων, των φροντιστηρίων. Η ίδια κατάσταση συνεχίζεται και στη τριτοβάθμια εκπαίδευση. Η μεγάλη πλειοψηφία αυτών που οι υπέρμαχοι της «μεταρρύθμισης» αποκαλούν περιφρονητικά «αιώνιους φοιτητές» είναι φοιτητές και φοιτήτριες που αναγκάζονται να πιάσουν δουλειά για να τα βγάλουν πέρα. 

Να καταργηθεί η «βάση του 10» που κλείνει την  πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση σε χιλιάδες μαθητές που τελειώνουν το λύκειο. Το κίνημα των καταλήψεων έβαλε στο χρονοντούλαπο το «νόμο-πλαίσιο» της Γιαννάκου που μαζί με τη παράδοση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στις εταιρείες, προβλέπει και μια σειρά μέτρα που στόχο έχουν να διώξουν τα παιδιά των φτωχών οικογενειών από τα πανεπιστήμια. 

Tο Περιβάλλον πάνω από τα κέρδη

Τα ακραία καιρικά φαινόμενα, που είναι μια από τις αιτίες των καταστροφών που προκαλούν μεγάλες τραγωδίες από την Ν. Ορλεάνη μέχρι την Πελοπόννησο, δεν είναι «θεομηνίες». Είναι προϊόν της οικολογικής καταστροφής που προκαλεί ο καπιταλισμός. Είναι ένα σύστημα που βάζει σε προτεραιότητα τα κέρδη αυτών που προκαλούν την οικολογική καταστροφή και όχι το περιβάλλον. Των πολυεθνικών του πετρελαίου και του αυτοκινήτου για παράδειγμα.

Ο τρόπος για να μπει φρένο σε αυτή τη κατηφόρα είναι η σύγκρουση με τα συμφέροντα που την προκαλούν. Δεν χρειάζεται να πάμε μακριά για να δούμε συγκεκριμένα τι μπορεί να σημαίνει αυτή η προοπτική. 

Σημαίνει να μπει χέρι στα κέρδη των πετρελαιάδων, των μεγαλοαντιπροσώπων αυτοκινήτων, των κατασκευαστικών εταιρειών, των τραπεζών που κερδοσκοπούν με τις τιμές στη γη και τα ακίνητα. 

Τα κέρδη όλων αυτών είναι τεράστια. Το 2005 για παράδειγμα τα κέρδη προ φόρων των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στο εμπόριο αυτοκινήτων έφτασαν κάτι παραπάνω από 246 εκατομμύρια ευρώ. Ομιλοι όπως του Μπόμπολα, του Βωβού και άλλοι, βρίσκονται ανάμεσα στις 20 πιο κερδοφόρες επιχειρήσεις της ελληνικής οικονομίας. Οι τράπεζες τροφοδοτούν όλο αυτό το κύκλωμα και είναι και οι ίδιες πρωταγωνιστές της κερδοσκοπίας που κατακαίει την Πάρνηθα κάνει την Αθήνα τσιμέντο. Κάθε χρόνο ανακοινώνουν κέρδη-ρεκόρ. Για το 2006 η Εθνική Τράπεζα είναι 52% αύξηση κερδών. 

Από κει μπορούν να βρεθούν τα λεφτά για όλα τα άμεσα μέτρα που χρειάζονται. Για να περιοριστεί δραστικά ο αριθμός των ΙΧ μέσω της δημιουργίας ενός πολύ μεγαλύτερου δικτύου δημόσιων και δωρεάν συστήματος μέσων μαζικής μεταφοράς όχι μόνο στην Αθήνα αλλά παντού. Από κει μπορούν να βρεθούν τα χρήματα για την αναδάσωση των βουνών της Αττικής και όσων άλλων κάηκαν, στα σοβαρά και όχι στις μακέτες, για αντιπυρικά και αντιπλημμυρικά έργα. 

Για να αλλάξει το «μοντέλο κατανάλωσης ενέργειας» χρειαζόμαστε ένα τεράστιο δημόσιο πρόγραμμα επενδύσεων που θα δίνει προτεραιότητα για παράδειγμα στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Η κυβέρνηση της ΝΔ θέλει να παραδώσει και αυτό το τομέα στα αρπακτικά της αγοράς, στους κάθε λογής αετονύχηδες που θέλουν να χτίσουν αιολικά πάρκα στις κορυφογραμμές των βουνών για να βουτήξουν τις επιδοτήσεις, χωρίς σχέδιο και αδιαφορώντας για τις οικολογικές επιπτώσεις. Την ίδια στιγμή ο φορέας που θα μπορούσε να μπει μπροστά, ΔΕΗ, λειτουργεί με βάση το κέρδος των μετοχών της στα χρηματιστήρια, υφίσταται τις διπλό πέλεκυ των περικοπών και της ιδιωτικοποίησης. 

Η πάλη για να μην περάσει η ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ, είναι κομμάτι της προοπτικής που βλέπει την λύση για τη σωτηρία του πλανήτη στη σύγκρουση με τις τυφλές καταστροφικές δυνάμεις της αγοράς. 

Tα Tαμεία ανήκουν στους εργάτες 

Το σκάνδαλο της λεηλασίας των ασφαλιστικών ταμείων με τα «δομημένα ομόλογα» του Δούκα και του Αλογοσκούφη, έχει προκαλέσει την οργή όλων των εργαζόμενων. Οι κερδοσκοπικές φούσκες του καπιταλισμού σπάνε κάνοντας αέρα τον ιδρώτα των εργαζόμενων που είναι η περιουσία των ασφαλιστικών ταμείων. Κι όμως, οι κυβερνήσεις της ΕΕ, ο ΣΕΒ, έχουν το θράσος να μιλάνε για την ανάγκη «μεταρρύθμισης» του ασφαλιστικού συστήματος. Θέλουν να πετσοκόψουν τις συντάξεις, να υψώσουν τα όρια ηλικίας για συνταξιοδότηση, να παραδώσουν τα ταμεία και την κοινωνική ασφάλιση στα χέρια των ιδιωτικών εταιρειών. 

Το ασφαλιστικό σύστημα χρειάζεται μεταρρύθμιση, αλλά στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση. Τα ελλείμματα των ταμείων οφείλονται στη λεηλασία δεκαετιών από τους καπιταλιστές. Να πληρώσουν αυτοί για την κάλυψή τους. Μόνο οι οφειλές των επιχειρηματιών προς το ΙΚΑ φτάνουν τα 500 εκατομμύρια ευρώ (αλλά τόσα είναι οι οφειλές του δημόσιου). Αυτά τα χρήματα θα έλυναν το πρόβλημα του ΙΚΑ για μια γενιά. 

Οι ιδιωτικοποιήσεις, οι απολύσεις, η επέκταση της «ελαστικής» -δηλαδή ανασφάλιστης- εργασίας προκαλεί αιμορραγία στα ταμεία. Το σταμάτημα των ιδιωτικοποιήσεων, η πρόσληψη μόνιμου και σταθερού προσωπικού, η απαγόρευση των απολύσεων, θα έφερνε άμεση ανακούφιση σε όλα τα ασφαλιστικά ταμεία που αντιμετωπίζουν τέτοια προβλήματα.

Η περιουσία των ασφαλιστικών ταμείων, είναι περιουσία των εργαζόμενων. Οι εργαζόμενοι είναι ο κύριος χρηματοδότης των ταμείων με τις εισφορές τους –η συμβολή του κράτους και των εργοδοτών είναι μικρή ακόμα και όταν πληρώνουν και δεν εισφοροδιαφεύγουν. Οι εργαζόμενοι και οι συνταξιούχοι, λοιπόν, πρέπει να διοικούν τα Ταμεία να ορίζουν οι ίδιοι και τα σωματεία τους τις διοικήσεις τους, όχι απλά να στέλνουν μερικούς εκπροσώπους με μοναδικό ρόλο να βάζουν την υπογραφή τους. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος να διασφαλιστεί πραγματικά ότι η περιουσία των εργαζόμενων δεν θα καταλήγει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στις φούσκες του χρηματιστηρίου και σε κάθε άλλον αετονύχη επενδυτή. 

Τα ασφαλιστικά Ταμεία έχουν μια τεράστια κινητή και ακίνητη περιουσία. Η διαχείρισή της δεν πρέπει να είναι υπόθεση ούτε των γιάπηδων των χρηματιστηριακών αλλά ούτε και των μεγάλων τραπεζών που μπορεί να υπόσχονται «ασφαλείς αποδόσεις», δηλαδή του κάθε Αράπογλου ή Λάτση. Θέλουμε τα ταμεία να περάσουν στον έλεγχο των εργαζόμενων σαν το πρώτο βήμα για να περάσει όλο το χρηματοπιστωτικό σύστημα στον δημόσιο έλεγχο των εργαζόμενων και της κοινωνίας.


 

Mε τη συλλογική δύναμη της τάξης μας

Η δύναμη που μπορεί να επιβάλλει τις ριζικές λύσεις του αντικαπιταλισμού βρίσκεται ζωντανή στους αγώνες που δίνουν οι εργαζόμενοι και η νεολαία. 
Οι αγώνες των εκπαιδευτικών, των μαθητών, των φοιτητών, με αποκορύφωμα τις καταλήψεις που βούλιαξαν τη ναυαρχίδα των νεοφιλελεύθερων μεταρρυθμίσεων του Καραμανλή, δείχνουν το δρόμο για μια παιδεία που θα είναι κοινωνικό αγαθό για όλους και όχι εμπόρευμα. 
Οι αγώνες των εργαζόμενων στα σχολεία, στα νοσοκομεία, στους δήμους που διεκδικούν την ένταξή τους στα Βαρέα Ανθυγιεινά είναι αγώνες όλων των εργαζόμενων που παλεύουν για τη μείωση των ορίων συνταξιοδότησης για μεγαλύτερες συντάξεις, κόντρα στην αδηφάγα λεηλασία των αρπακτικών της αγοράς. 
Οι εργαζόμενοι έχουν την πικρή εμπειρία των κυβερνήσεων από τα κόμματα που λένε ότι η υλοποίηση των ελπίδων τους περνάει μέσα από τη «φιλολαϊκή διαχείριση» μιας αριστερής –ή «κεντροαριστερής» κυβέρνησης. Κάθε φορά, αυτός ο δρόμος έχει οδηγήσει σε προδοσία και απογοήτευση. Από το «στις 18 Σοσιαλισμό» στα προγράμματα λιτότητας και τον «εκσυγχρονισμό» των Σημίτηδων. Βλέπουμε τι γίνεται στην γειτονική Ιταλία, που οι ελπίδες του κινήματος που έριξε τον Μπερλουσκόνι, τσαλαπατιούνται από την κυβέρνηση του Πρόντι που εφαρμόζει την ίδια νεοφιλελεύθερη και πολεμοκάπηλη πολιτική. 
Η Ενωτική Αντικαπιταλιστική Αριστερά κατεβαίνει στις εκλογές προβάλλοντας την προοπτική που έχουν ζωντανέψει με τους αγώνες τους χιλιάδες εργάτες και νεολαίοι όλο το προηγούμενο διάστημα. Οσο πιο δυνατή βγει από αυτή τη μάχη, τόσο μεγαλύτερη δύναμη θα είναι για τους αγώνες.
Για τον εργατικό έλεγχο
Παλεύουμε για μια κοινωνία όπου το κριτήριό της θα είναι οι ανάγκες της εργαζόμενης πλειοψηφίας όχι μιας χούφτας εκμεταλλευτών και κερδοσκόπων. Το πρώτο βήμα είναι να υπερασπίσουμε τα αγαθά που βάζουν όλοι αυτοί στο στόχαστρό τους: την παιδεία και τις συντάξεις, τα νοσοκομεία και το περιβάλλον. Θέλουμε όλα αυτά να είναι δημόσια και όχι ιδιωτικοποιημένες υπηρεσίες στην υπηρεσία του κέρδους. 
Πραγματικός δημόσιος έλεγχος σημαίνει ρήξη με τη λογική της αγοράς. Η άρχουσα τάξη θέλει να μεταφέρει το μοντέλο του ΟΤΕ ή της ΔΕΗ που λειτουργούν με βάση την «ανταγωνιστικότητα» και τα «ιδιωτικο-οικονομικά κριτήρια» παντού. Θέλουν να βάλουν τους Βουρλούμηδες που έχουν βουλιάξει τον ΟΤΕ στο χάος και τα σκάνδαλα της ελεύθερης αγοράς, να διοικούν τα πανεπιστήμια, τα ασφαλιστικά ταμεία, τα νοσοκομεία. Δεν θα τους το επιτρέψουμε. 
Εχουμε να προβάλλουμε μια διαφορετική προοπτική. Η απάντηση στα σκάνδαλα, στη γραφειοκρατία, τα κάθε είδους προβληματικά φαινόμενα σε όλους αυτούς τους τομείς, είναι να περάσει ο έλεγχός τους στα χέρια των ίδιων των εργαζόμενων. Αυτοί που δουλεύουν εκεί, ξέρουν καλύτερα από όλους τις ανάγκες και τον τρόπο αντιμετώπισής τους. 
Αυτή η προοπτική είναι συνολικότερη. Παλεύουμε για μια κοινωνία όπου τις αποφάσεις δεν θα τις παίρνουν τα κογκλάβια των χρυσοπληρωμένων «τεχνοκρατών» δίπλα στις συνελεύσεις των μετοχών, αλλά για μια κοινωνία που τις αποφάσεις θα τις παίρνουν οι συνελεύσεις των εργατών που θα επιβάλλουν το δικό τους, γνήσια δημοκρατικό προγραμματισμό για την ικανοποίηση των αναγκών όλης της κοινωνίας.