Διεθνή
Ισπανία: Η αντίσταση γκρέμισε τον Ραχόι

8 Μάρτη, Απεργία γυναικών στο Μπιλμπάο

Ο Ραχόι αποτελεί παρελθόν για την Ισπανία. Η δεξιά κυβέρνηση κατέρρευσε, ανατράπηκε αναπάντεχα μέσα σε μία μέρα μετά την επιτυχία της πρότασης μομφής, με αφορμή το σκάνδαλο για τις μίζες, που κατέθεσε το σοσιαλδημοκρατικό PSOE. 

Η δεξιά βρίσκεται σε σοκ. Μετά τις εκλογές του Δεκέμβρη 2015, είχαν χρειαστεί κι άλλες εκλογές τον Ιούνη του 2016, ένα εσωτερικό πραξικόπημα στο PSOE και μήνες διαπραγματεύσεων ώστε στα τέλη του 2016 να εξασφαλιστεί ότι ο Ραχόι θα συνέχιζε τέσσερα χρόνια στην καρέκλα του πρωθυπουργού. Άντεξε τελικά μόλις ενάμισυ χρόνο. Η πτώση της δεξιάς είναι μια ξεκάθαρη νίκη των κινημάτων και της αντίστασης που δεν κάμφθηκε όλο αυτό το διάστημα. 

Ο σχηματισμός της “νέας” κυβέρνησης Ραχόι το 2016 κινδύνευε να μετατραπεί σε απογοήτευση για τον κόσμο που είχε παλέψει όλο το προηγούμενο διάστημα οδηγώντας τα δυο μεγάλα κόμματα να χάσουν αθροιστικά εννιά εκατομμύρια ψήφους και αναδεικνύοντας το Ποδέμος.

Η νέα κυβέρνηση ήταν εμφανώς αδύναμη, μειοψηφία στο κοινοβούλιο, και στήθηκε μόνο χάρη στην αποχή των Θιουδαδάνος (ενός ανερχόμενου δεξιού κόμματος) και του PSOE. Όμως, η κατάσταση στην αντιπολίτευση ήταν ακόμη χειρότερη και αυτό έδινε ελπίδες στη Δεξιά ότι τα κινήματα θα εξαφανίζονταν. Το PSOE έδωσε την ανοχή του στο Ραχόι, αφού πρώτα ο Σάντσεθ είχε ανατραπεί με ένα εσωτερικό πραξικόπημα που οργανώθηκε από τη δεξιά πτέρυγα σε συνεργασία με τα μεγάλα ΜΜΕ. Η συμμαχία Ποδέμος-Ενωμένη Αριστερά από τη μεριά τους είχαν επενδύσει όλη τους τη στρατηγική στην ελπίδα για μια συγκυβέρνηση με το PSOE. Αντί γι’αυτό είδαν το PSOE να στηρίζει το Ραχόι.

Ήταν οι αγώνες που δεν επέτρεψαν η στάση των κοινοβουλευτικών ηγεσιών να μετατραπεί σε δύναμη για το Ραχόι. Οι λιμενεργάτες που βγήκαν σε απεργία ενάντια στην ιδιωτικοποίηση, οι εργαζόμενοι στα νοσοκομεία που προχώρησαν στις πιο μαζικές διαδηλώσεις, οι φοιτητές και οι φοιτήτριες, οι εκπαιδευτικοί. Ο Σάντσεθ επανήλθε στην ηγεσία του PSOE οδηγώντας σε μια ντροπιαστική ήττα τους βαρόνους του κόμματος. Το Ποδέμος αναγκάστηκε να κάνει μια στροφή στα αριστερά, τουλάχιστον στα λόγια.

Καταλανικό ζήτημα

Η μεγάλη πρόκληση όμως ήρθε με την έκρηξη του καταλανικού ζητήματος. Η προκήρυξη δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία αντιμετωπίστηκε από το ισπανικό κράτος ως κήρυξη πολέμου. Η κυβέρνηση έστειλε όλες τις κατασταλτικές δυνάμεις για να εμποδίσει τον κόσμο να φτάσει στις κάλπες. Ο κόσμος αντιστάθηκε ηρωικά. Η καταλανική κυβέρνηση ανατράπηκε με συνταγματικό πραξικόπημα και η Μαδρίτη πήρε τον έλεγχο εφαρμόζοντας το περιβόητο άρθρο 155. Την ώρα που ο κόσμος στην Καταλωνία έδινε μάχες στους δρόμους και οργάνωνε γενικές απεργίες, το PSOE και η Αριστερά στο υπόλοιπο ισπανικό κράτος είτε στήριζε την καταστολή, είτε κρατούσε ίσες αποστάσεις. υπουργοί και απλοί αγωνιστές συνεχίζουν σήμερα να βρίσκονται φυλακισμένοι ή εξόριστοι.

Αν και στην ίδια την Καταλωνία η πολιτική αποτυχία έβγαζε μάτια, για τη Δεξιά τα πράγματα φαίνεται ότι λειτουργούσαν στο υπόλοιπο κράτος. Τα κινήματα θα έδιναν τη θέση τους στις ισπανικές σημαίες και στα εθνικιστικά συλλαλητήρια. Η κοινοβουλευτική Αριστερά για άλλη μια φορά παραλίγο να τα αποδεχθεί όλα αυτά ως μοιραία. 

Ξανά ήταν τα κινήματα που έκαναν κομμάτια αυτό το σενάριο. Πρώτα, στην ίδια την Καταλωνία που παρά την επιβολή του 155 και την εκβιαστική επιβολή νέων εκλογών, ο κόσμος επιβεβαίωσε το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος και εξέλεξε κοινοβουλευτική πλειοψηφία υπέρ της ανεξαρτησίας. Ήταν οι επιτροπές στις γειτονιές της Καταλωνίας που κράτησαν τη φλόγα αναμένη και ρεζίλεψαν όλο το σχέδιο του δεξιού PP. 

Αγώνες

Αλλά το πιο εντυπωσιακό ήταν πως πολύ γρήγορα ξαναβγήκαν μαζικά στους δρόμους της υπόλοιπης Ισπανίας όλοι οι αγώνες με τις διεκδικήσεις τους. Οι συνταξιούχοι οργάνωσαν και οργανώνουν σε όλη τη χώρα τεράστιες συγκεντρώσεις ενάντια στη διάλυση των ταμείων. Οι αναπληρωτές εκπαιδευτικοί στο Νότο της χώρας συνεχίζουν απεργία διαρκείας. Οι συντονισμοί στο χώρο των νοσοκομείων οργάνωσαν συλλαλητήρια για τη δημόσια υγεία χωρίς κανένα δείγμα ότι έχουν πτοηθεί από το “πολιτικό κλίμα”.

Και το αποκορύφωμα ήταν η φετινή 8 Μάρτη, με την απεργία των γυναικών που μετατράπηκε σε ένα οργισμένο ποτάμι που δεν μπορεί να το μετρήσει κανείς. Τα εκατομμύρια που βγήκαν στους δρόμους έσπασαν τους εσωτερικούς γλωσσικούς και εθνικούς διαχωρισμούς της χώρας, ανάγκασαν τις πιο συντηρητικές γραφειοκρατίες να κηρύξουν στάση εργασίας μετά από πολλά χρόνια και τους υπουργούς του Ραχόι να δηλώνουν… φεμινιστές. Η γυναικεία έκρηξη έδωσε ενθουσιασμό σε όλους τους άλλους αγώνες.

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες ήρθε και η επίσημη καταδίκη του PP για το σκάνδαλο με τις μίζες. Καταδικάστηκε όχι το ένα ή το άλλο πρόσωπο, αλλά το ίδιο το κόμμα πάνω στο οποίο στηριζόταν η σταθερότητα της χώρας. Η κατάσταση έδωσε την ευκαιρία στο Σάντσεθ να κάνει αυτό που δεν τον άφησαν το 2016, και αυτή τη φορά ήταν πολύ δύσκολο να τρέξει κάποιος να σώσει τον Ραχόι. Μόνο οι Θιουδαδάνος το προσπάθησαν και απέρριψαν την πρόταση μομφής, αλλά οι ψήφοι τους δεν ήταν αρκετές.

Για πολύ κόσμο η αλλαγή είναι μια ανάσα ελπίδας. Όχι γιατί έχει ελπίδες στο PSOE αλλά γιατί η πτώση της Δεξιάς έμοιαζε κάτι που δεν έρχεται όσα εκατομμύρια ψήφους και να χάνει στις εκλογές. Από τον σιδερένιο έλεγχο του PP, το ισπανικό πολιτικό σύστημα περνάει τώρα στην απόλυτη μη-σιγουριά. Ο Σάντσεθ σχηματίζει κυβέρνηση και δεν έχει ούτε 90 βουλευτές. Η μομφή του στηρίχτηκε και στις ψήφους της Αριστερά και στους ανεξαρτησιακούς της Καταλωνίας και στους βάσκους συντηρητικούς εθνικιστές. Το PP έχει απόλυτη πλειοψηφία στη Γερουσία και μπορεί να τον μπλοκάρει. Η αλλαγή ήρθε την ώρα που εκτινάσσονταν και τα σπρεντ λόγω Ιταλίας, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση ανησυχεί ότι οι μεταρρυθμίσεις που είχε ξεκινήσει ο Ραχόι θα μείνουν στα μισά.

Οι αγώνες καθόρισαν τις εξελίξεις μέχρι εδώ και τώρα μπορούν να τις καθορίσουν ακόμη πιο έντονα, ανεξάρτητα αν καταρρεύσει γρήγορα ή όχι το στοίχημα του Σάντσεθ.