Η «οικονομική διπλωματία» Παπανδρέου απέτυχε. Η κρίση συνεχίζεται και ο «Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης» αποδείχτηκε άχρηστος

Αυτή τη φορά η ελληνική κυβέρνηση δεν θα έχει συναντήσεις με τον Ομπάμα στον Λευκό Οίκο: αφήνοντας πίσω τις φανφάρες και τα μεγαλεία -ποιος θυμάται σήμερα τον Σημίτη και τις θυσίες που μας ζητούσε εκείνη την εποχή για να «μπούμε στον σκληρό πυρήνα του Ευρώ»-η κυβέρνηση τρέχει στους διεθνείς τοκογλύφους, αυτούς που δανείζουν στις «αναδυόμενες αγορές» εκλιπαρώντας για δέκα -ίσως και πέντε, ότι έχετε ευχαρίστηση- δισεκατομμύρια. Με τους συνήθης όρους φυσικά. Μην σας μπερδεύει το όνομα «αναδυόμενες αγορές». Παλιά τις ονομάζαμε απλά «ο Τρίτος Κόσμος».

Χρειάστηκαν μόνο λίγες μέρες για να αποδειχτεί πόσο άχρηστα ήταν όλα αυτά τα φοβερά μέτρα του «Προγράμματος Σταθερότητας» και πόσο ψεύτικες ήταν όλες αυτές οι ελπίδες που έλεγαν ότι τώρα με τις εγγυήσεις της Μέρκελ, του Σαρκοζί και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (μια ακόμα από τις φοβερές «επιτυχίες» της κυβέρνησης) οι αγορές θα κάλμαραν, οι διεθνείς δανειστές θα έκαναν ουρά για να αγοράσουν τα ελληνικά ομόλογα και τα διαβόητα spread θα έπεφταν. 

Αντί για αυτό οι «επενδυτές» δεν έκαναν αυτή τη φορά ούτε καν τον κόπο να έρθουν στη δημοπρασία. Τον Γενάρη η πρώτη δημοπρασία τίτλων του ελληνικού δημοσίου για το 2010 είχε συγκεντρώσει προσφορές 25 δισεκατομμυρίων: ο αρχικός στόχος των 5 δισεκατομμυρίων είχε υπερκαλυφθεί τότε κατά πέντε φορές. Η τελευταία δημοπρασία, τη Μεγάλη Δευτέρα, κατάφερε να συγκεντρώσει προσφορές για όλα και όλα 6 δισεκατομμύρια, ελάχιστα δηλαδή μόνο πάνω από τον στόχο -και αυτό χάρη, σε μεγάλο βαθμό, στην «ευγενική» συνδρομή των ελληνικών τραπεζών. Μια «ξαφνική» έκδοση 12ετών ομολόγων την ίδια μέρα συγκέντρωσε μόλις 390 εκατομμύρια -πολύ κάτω από τον στόχο του ενός δισεκατομμυρίου που είχε θέσει η κυβέρνηση.

Πτώση

Τη Μεγάλη Τρίτη οι τραπεζίτες ξέχασαν και τις ευγένειες και την εθνική υπερηφάνεια και έτρεξαν να ξεφορτωθούν, πουλώντας όσο-όσο στις δευτερογενείς αγορές, τα επταετή ομόλογα που με τόσο κόπο τους είχε πουλήσει ο Παπακωνσταντίνου μόλις την προηγουμένη: «Τα ομόλογα του ελληνικού δημοσίου», έγραφε την επόμενη μέρα η εφημερίδα Financial Times, «υπέστησαν μια απότομη πτώση καθώς οι ανησυχίες των επενδυτών για την οικονομική ευρωστία της χώρας απογειώθηκαν και πάλι. 

Η τιμή των επταετών ομολόγων που είχαν εκδοθεί μόλις τη Δευτέρα, έκανε βουτιά καθώς μια νέα έκδοση δωδεκαετών τίτλων δυσκολευόταν να βρει αγοραστές». 

Και όμως, δυο βδομάδες μόνο πριν, η κυβέρνηση και τα κανάλια γιόρταζαν τη «μεγάλη εθνική επιτυχία»: η Ευρωπαϊκή Ένωση είχε εγγυηθεί, υποτίθεται, για τα ελληνικά δάνεια. Και ακόμα πιο σημαντικό, ο Ζαν Κλοντ Τρισέ, ο διοικητής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) δήλωσε ότι η ΕΚΤ θα συνεχίσει να δανείζει στις τράπεζες λεφτά με εγγύηση κρατικά ομόλογα χαμηλής αξιολόγησης. Αυτό που είχε πυροδοτήσει την ελληνική κρίση τον περασμένο Νοέμβρη ήταν ο συνδυασμός της υποβάθμισης της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας από την Fitch και την Standard & Poor´s και η απόφαση της ΕΚΤ να σταματήσει να δέχεται, μετά το τέλος του 2010, υποβαθμισμένα ομόλογα σαν εγγύηση για δάνεια προς τις τράπεζες. Και αφού ξέσπασε η κρίση ο Τρισέ δήλωνε αδιάλλακτος: «δεν θα κάνουμε καμιά εξαίρεση για καμιά Ελλάδα», έλεγε σε όλους τους τόνους. 

Από το δελτίο ειδήσεων του Μέγκα ο Παύλος Τσίμας υποδέχτηκε την είδηση της υποχώρησης του Τρισέ ούτε λίγο, ούτε πολύ σαν «λήξη συναγερμού». Τα μέτρα στήριξης της Ελλάδας που ανακοίνωσαν η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, έλεγε παραστατικά, είναι το δίχτυ ασφαλείας που απλώνουν κάτω από την Ελλάδα. Αλλά η απόφαση του Τρισέ σημαίνει ότι το δίχτυ ασφαλείας θα είναι αχρείαστο.

Όπως φαίνεται τώρα η αισιοδοξία αυτή δεν είχε απολύτως καμιά βάση.

Πρώτα απ´ όλα η υποχώρηση του Τρισέ δεν προήλθε από κάποιο αίσθημα αλληλεγγύης απέναντι στην Ελλάδα. Η ΕΚΤ απλά παραδέχτηκε ανοιχτά αυτό που ξέρουμε όλοι: ότι η κρίση που ξέσπασε πριν από ενάμιση χρόνο με την κατάρρευση της Lehman Brothers δεν έχει ξεπεραστεί ακόμα. Ότι όλες αυτές οι φιλολογίες για πράσινα βλαστάρια, φως στο τούνελ και -έστω και αναιμική- ανάκαμψη ήταν απλά και μόνο παραμύθια. 

Κατάρρευση

Λίγες μέρες πριν ανακοινώσει ο Τρισέ την δική του υπαναχώρηση είχε προηγηθεί μια αντίστοιχη υπαναχώρηση της Federal Reserve (FED), της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ: τα «έκτακτα μέτρα» για την διάσωση της οικονομίας, είπε ο Μπερνάνκε, ο διοικητής της FED πρέπει να συνεχιστούν -αλλιώς κινδυνεύουμε να βυθιστούμε σε μια κατάρρευση αντίστοιχη με αυτήν που είχε χτυπήσει τον πλανήτη τη δεκαετία του 1930. 

Η ΕΚΤ παραδέχτηκε και αυτή με τη σειρά της με τις δηλώσεις του Τρισέ ότι θα χρειαστεί να παραταθούν και τα δικά της έκτακτα μέτρα για έναν ακόμα χρόνο -και ακόμα περισσότερο αν χρειαστεί. Μόνο ένας ηλίθιος ή ένας απατεώνας που θέλει να ξεγελάσει με ψεύτικες ελπίδες τα θύματά του θα μπορούσε να ζητωκραυγάζει επειδή η κρίση συνεχίζει να καταστρέφει, ορμητικά, τις ζωές μας.

Αλλά δεν αποδείχτηκαν μόνο τα μέτρα Τρισέ κούφια: εξίσου κούφια αποδείχτηκε και η στήριξη που υποτίθεται ότι αποφάσισαν να δώσουν στην Ελλάδα οι «Ευρωπαίοι Εταίροι» μας. Πριν καλά-καλά στεγνώσει το μελάνι κάτω από τις υπογραφές τους ξέσπασε καυγάς για το επιτόκιο με το οποίο θα δανείσουν στο ελληνικό δημόσιο, αν δεν καταφέρει να βρει αγοραστές για τα ομόλογά του: με το επιτόκιο που δανείζονται οι άλλες χώρες του Ευρωπαϊκού «νότου», που είναι σήμερα περίπου 1.5% πάνω από τα γερμανικά επιτόκια; ´Η με 6.0% - 6.5%, με το επιτόκιο με το οποίο κατάφερε να δανειστεί την τελευταία φορά η Ελλάδα; Η πολυδιαφημισμένη συμφωνία, το «δίχτυ ασφαλείας» είναι τώρα στον αέρα.

Οι οικονομικοί αναλυτές έχουν αρχίσει και πάλι να μιλάνε για χρεοκοπία. Ακόμα και αν καταφέρει να ξεπεράσει τον φετινό σκόπελο -η κυβέρνηση θα πρέπει να εξασφαλίσει περίπου άλλα 35 δισεκατομμύρια Ευρώ φέτος για να ξεπληρώσει τα παλιά της χρέη και να καλύψει τα νέα ελλείμματα. Του χρόνου θα χρειαστεί 66 δισεκατομμύρια ενώ το 2012 από 65 έως 70 δισεκατομμύρια. Με απλά μαθηματικά αυτό σημαίνει ότι μέσα σε τρία χρόνια θα έχει αναχρηματοδοτήσει το μισό περίπου δημόσιο χρέος με επιτόκια 6%-6.5%. Με δεδομένο ότι το δημόσιο χρέος είναι περίπου 120% του ΑΕΠ αυτό θα σημάνει ένα βάρος της τάξης του 3-4% για ολόκληρη την εθνική οικονομία. Το βάρος είναι τόσο καταθλιπτικό που κάνει κάθε ελπίδα «ανάπτυξης» τελείως ανεδαφική: με τα σχέδια της κυβέρνησης η Ελλάδα θα μπει σε έναν μόνιμο φαύλο κύκλο κρίσης και καταστροφής σαν αυτούς που μαστίζουν χρόνια τώρα τον «Τρίτο Κόσμο».

Φυσικά υπάρχει και άλλη λύση: να σταματήσουμε εδώ και τώρα να πληρώνουμε τόκους και χρεολύσια στους τραπεζίτες. Αυτό και μόνο θα εξασφάλιζε αρκετά λεφτά για να καλύψουμε χιλιάδες πιεστικές ανάγκες -για αυξήσεις στους μισθούς και τις συντάξεις πείνας, για φάρμακα και ανταλλακτικά στα νοσοκομεία, για αξιοπρεπείς συγκοινωνίες για όλους. Αλλά φυσικά, το τελευταίο πράγμα που θέλει η κυβέρνηση είναι να πειράξει τους τραπεζίτες. ´Ε όχι και τους τραπεζίτες μας! Αυτό που χρειάζονται οι καημένοι οι τραπεζίτες μας είναι τη βοήθειά μας! Το παρακάτω κομμάτι από την Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία στις 21 Μάρτη είναι αποκαλυπτικό:

«Στην ενίσχυση της καθαρής θέσης των τραπεζών, η οποία δοκιμάζεται από τις μεγάλες θέσεις που έχουν σε κρατικά ελληνικά ομόλογα, προχωρεί το Δημόσιο. 

Στο πλαίσιο αυτό επεκτείνει αφ´ ενός τη δυνατότητα ένταξης στο πακέτο στήριξης των 28 δισ. ευρώ και παρέχει τη δυνατότητα απεικόνισης των προνομιούχων μετοχών στα ίδια κεφάλαια. 

Με το προωθούμενο νομοσχέδιο για την εποπτεία της ιδιωτικής ασφάλισης η κυβέρνηση επεκτείνει τη δυνατότητα ένταξης στο πακέτο στήριξης των τραπεζών ώς τις 30/6/2010...»

ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ Παίρνει από τους πολλούς χαρίζει στους λίγους

Τους εργάτες, τους συνταξιούχους και τους φτωχούς χτυπάει, ακόμα πιο σκληρά, το νέο φορολογικό σύστημα του Παπακωνσταντίνου -και αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει όσους «μεγαλογιατρούς του Κολωνακίου» και να «ξεμπροστιάσει» το Υπουργείο Οικονομικών.

Με τα ίδια τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου το μεγαλύτερο κομμάτι των άμεσων φόρων προέρχεται από τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους; Αδικία; Αυτό σκέφτεται σίγουρα κάθε φυσιολογικός άνθρωπος. Αλλά τα σαΐνια της κυβέρνησης δεν είναι φυσιολογικοί άνθρωποι. 

Το πρώτο κόλπο είναι το σύστημα των αποδείξεων: υποτίθεται ότι ο στόχος του είναι να αναγκάσει τους «φοροφυγάδες» -μικροκαταστηματάρχες και ελεύθερους επαγγελματίες σαν τον υδραυλικό της γειτονιάς- να κόβουν αποδείξεις. Ο πραγματικός στόχος, όμως, είναι να μειώσει το αφορολόγητο όριο για τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους, που ήταν στις 12.000 Ευρώ μέχρι τώρα. Και επειδή εκατομμύρια εργαζόμενοι παίρνουν λιγότερα από 850 ευρώ το μήνα, (που αντιστοιχούν σε περίπου 12.000 Ευρώ το χρόνο) εκατομμύρια φτωχοί εργαζόμενοι δεν πλήρωναν μέχρι τώρα κανένα φόρο. Αρα αυτό πρέπει να αλλάξει.

Πλούσιοι

Φυσικά δεν είναι μόνο οι πολύ φτωχοί που δεν πλήρωναν φόρους: ήταν πάντα και οι πολύ πλούσιοι. Οι εφοπλιστές, για παράδειγμα. Εξαιρούνται με νόμο της Χούντας από κάθε φόρο. Αυτό δεν θα αλλάξει. Και οι βιομήχανοι πληρώνουν φόρο μόνο για τα διανεμόμενα κέρδη. Για αυτά που επανεπενδύουν -ή υποτίθεται ότι επανεπενδύουν- δεν πληρώνουν φόρο. Ούτε αυτό θα αλλάξει.

Υστερα είναι οι αλλαγές στις φορολογικές κλίμακες. Η κυβέρνηση δηλώνει ότι θα επηρεάσουν μόνο τα πολύ υψηλά εισοδήματα, τα golden boys. Οι εφημερίδες, όμως, αποκαλύπτουν ότι θα χτυπήσουν ακόμα και αυτούς -για τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους συζητάμε φυσικά- που πέρνουν κοντά στις 2000 Ευρώ το μήνα. Και επειδή η κυβέρνηση έχει άμεσα ανάγκη από λεφτά θα τους επηρεάσουν εδώ και τώρα: μαζί με τις νέες κλίμακες αλλάζει και η προείσπραξη φόρου. Ο λογαριασμός θα έρθει με τη μισθοδοσία, ίσως από τον επόμενο μήνα κιόλας. 

Οπως, άμεσα, θα αποδίδεται και «η δικαιοσύνη» όσον αφορά στις αποζημιώσεις σε περίπτωση απόλυσης: ως τώρα τα πρώτα 20.000 Ευρώ ήταν αφορολόγητα, ενώ τα υπόλοιπα φορολογούνταν αυτοτελώς με συντελεστή 20%. Τώρα το αφορολόγητο ανέβηκε, ύστερα από τον θόρυβο που ξέσπασε, στις 30.000. Αλλά από εκεί και πάνω τα ποσά φορολογούνται με κλίμακα που φτάνει ως και το 40%. Και αυτά εισπράτονται άμεσα -παρακρατούνται από τον εργοδότη και καταβάλονται στην εφορία τον επόμενο μήνα. Αν δεν πληρώσουν οι άνεργοι για τα χρέη του δημοσίου ποιός θα πληρώσει; Οι εφοπλιστές; Μα που να τα βρούν οι καημένοι. Δεν βλέπετε την κρίση; 

Διαδήλωση ενάντια στα νέα φορολογικά μέτρα καλεί ο Συντονισμός Πρωτοβάθμιων Σωματείων την Πέμπτη 8 Απρίλη στις 6μμ στα Προπύλαια.