Η Αριστερά
Νέο τεύχος “Σοσιαλισμός από τα Κάτω”: Ένα φάντασμα πλανιέται…

Τι συνδέει τους εργαζόμενους στα νοσοκομεία στην Ελλάδα που απεργούν για προσλήψεις και μονιμοποιήσεις με τους διαδηλωτές των Κίτρινων Γιλέκων στη Γαλλία; Τι κοινό έχουν οι εξεγερμένοι εργάτες στο Σουδάν με τους μαθητές στη Σουηδία που διαδηλώνουν ενάντια στην κλιματική αλλαγή; Τι ενώνει όλους τους παραπάνω με τους πρόσφυγες που διεκδικούν παντού ανοιχτά σύνορα, άσυλο και στέγη για τους ίδιους και τα παιδιά τους; Τις απαντήσεις της επαναστατικής αριστεράς έρχεται να δώσει το νέο τεύχος του περιοδικού Σοσιαλισμός από τα Κάτω που μόλις κυκλοφόρησε (Νο134, Μάης-Ιούνης 2019).

Ο τίτλος του κεντρικού άρθρου που υπογράφει η Μαρία Στύλλου, «Το φάντασμα του σοσιαλισμού κυνηγάει τους καπιταλιστές», φαντάζει υπερβολικά αισιόδοξος σε μια περίοδο ακραίας ανισότητας και φτώχειας, κλιμάκωσης των ρατσιστικών πολιτικών και φασιστικών επιθέσεων, σεξισμού και καταπίεσης, πολεμικών συγκρούσεων και ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων, άγριας καταστολής και περιβαλλοντικής καταστροφής. Κι όμως, όταν, όπως ξεκινά το άρθρο, οι Φαϊνάνσιαλ Τάιμς φτάνουν να δημοσιεύουν ολοσέλιδο άρθρο μεγαλοστελέχους επιχείρησης με τίτλο «Ο καπιταλισμός κρατάει ξάγρυπνους τα βράδια τους διευθύνοντες συμβούλους των μεγάλων επιχειρήσεων», γίνεται αμέσως πιο ρεαλιστικός.

Η Μ. Στύλλου εστιάζει σε όλα τα μεγάλα κινήματα τα τελευταία χρόνια, από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη μέχρι τη Μέση Ανατολή και την Αφρική, για να αναδείξει το κοινό υπόβαθρό τους και να εξηγήσει την ανησυχία των αρχουσών τάξεων παντού. Και θέτει τη μεγάλη διαχωριστική γραμμή για την αριστερά: μεταρρύθμιση και κοινοβουλευτικός δρόμος αλά Podemos, Μελανσόν, Κόρμπιν και Τσίπρα που οδηγούν σε συμβιβασμούς και απογοητεύσεις ή επαναστατική οργάνωση για την ανατροπή αυτού του συστήματος; Ο Μαρξισμός 2019, το φεστιβάλ του ΣΕΚ στα τέλη Ιούνη, όπου αυτή η συζήτηση θα είναι κεντρική, είναι «δυνάμωμα για την επαναστατική αριστερά, δυνάμωμα για όλο το κίνημα», υποστηρίζει στο άρθρο.

Οι φόβοι και τα αδιέξοδα των καπιταλιστών γίνονται ακόμα πιο ορατοί στο άρθρο «Το τραπεζικό ζήτημα» που ακολουθεί. Σε αυτό, ο Πάνος Γκαργκάνας δίνει με τα όπλα της μαρξιστικής θεωρίας, την πλήρη εικόνα ενός καπιταλισμού που σε παγκόσμιο επίπεδο δεν έχει καταφέρει να ξεφύγει από την κρίση του. «Σήμερα πια όλοι ομολογούν ότι το 2010-12 η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ευρωζώνη πέρασαν μια κρίση που δεν αφορούσε απλά την “περιφέρειά” τους στην Ιρλανδία, την Πορτογαλία και την Ελλάδα αλλά το ίδιο το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα. Το τωρινό καυτό ερώτημα είναι κατά πόσο αυτή η κρίση επιστρέφει», γράφει. Αντίθετα με τις συνήθεις δύσκολες, περίπλοκες και ακατανόητες οικονομικές αναλύσεις των αστικών εντύπων, είναι ένα άρθρο που ο καθένας και η καθεμιά μπορεί να παρακολουθήσει.

Σε αυτές τις συνθήκες κρίσης του συστήματος και αντίστασης του εργατικού και νεολαιίστικου κινήματος, το νέο ΣΑΚ αναδεικνύει τρία κρίσιμα μέτωπα πάλης σε τρία αντίστοιχα άρθρα. Το πρώτο είναι η μάχη ενάντια στους φασίστες. Υπό τον τίτλο «Πώς μπορούμε να σταματήσουμε την άνοδο της ακροδεξιάς;», ο Νίκος Λούντος συγκεντρώνει την εικόνα της φασιστικής απειλής ενόψει και Ευρωεκλογών και εξηγεί ποιες δυνάμεις και ποιες πολιτικές της ανοίγουν το δρόμο. Κόντρα, είτε στην υποτίμηση του φασιστικού κινδύνου, είτε στον πανικό, παρουσιάζει τα μεγάλα βήματα του αντιφασιστικού κινήματος σε όλες τις χώρες και μιλά για τις επόμενες κρίσιμες πολιτικές επιλογές που μπορούν να τσακίσουν την ακροδεξιά και τους φασίστες.

Προοπτική

Το δεύτερο μέτωπο είναι η κλιμάκωση των απεργιών. Πόσο εφικτή είναι μια τέτοια προοπτική, όταν το μεγαλύτερο τριτοβάθμιο συνδικάτο της χώρας, η ΓΣΕΕ, βρίσκεται σε παράλυση, με διοίκηση διορισμένη από τα δικαστήρια; Είναι η κρίση της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας αποτέλεσμα της παραίτησης των εργαζόμενων μετά τα χτυπήματα των μνημονίων, όπως πολύ συχνά ακούγεται ακόμα και από δυνάμεις της αριστεράς; Στο άρθρο του «Εργατική απάντηση στην κρίση της ΓΣΕΕ», ο Τάσος Αναστασιάδης δίνει διαφορετική εξήγηση για την κρίση των συνδικαλιστικών ηγεσιών, αντικρούει τις απόψεις που υποτιμούν το εργατικό κίνημα με παραδείγματα από τους σκληρούς αγώνες που δίνει σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και παρουσιάζει την αποτελεσματικότερη τακτική για την κλιμάκωσή τους.

Το τρίτο μέτωπο είναι ο αγώνας ενάντια στην κλιματική αλλαγή. Με το παγκόσμιο κίνημα που αντιστέκεται στην καταστροφή του περιβάλλοντος να βρίσκεται σε άνοδο και όλο και περισσότερο να στοχοποιεί το σύστημα του κέρδους, η συζήτηση για τις αιτίες αλλά και τις λύσεις ανάβει. Ο Ορέστης Ηλίας στο άρθρο του «Ξεσηκωμός για τον πλανήτη» παρεμβαίνει εκ μέρους των επαναστατών σε αυτή την αναζήτηση και συνδέει τη διάσωση του περιβάλλοντος με τους αγώνες της εργατικής τάξης και την αντικαπιταλιστική προοπτική τους.

Τα επόμενα άρθρα είναι αφιερωμένα στην ιστορία, σε τρεις μεγάλες στιγμές του κινήματος που όχι μόνο δίνουν έμπνευση αλλά προσφέρουν πολύτιμα διδάγματα για το σήμερα.

Το άρθρο «Stonewall-Πενήντα χρόνια μετά», που υπογράφουν η Αφροδίτη Φράγκου και ο Βαγγέλης Χατζηνικολάου, περιγράφει πώς μια τοπική εξέγερση του 1969 στη Νέα Υόρκη μετατράπηκε σε ένα διεθνές κίνημα για την απελευθέρωση των ομοφυλόφιλων, «σε μια ανερχόμενη κοινωνική δύναμη». Στην επέτειό της και πατώντας τόσο στις κατακτήσεις όσο και στις μεγάλες διχάλες του ΛΟΑΤΚΙ+ κινήματος από τότε, οι αρθρογράφοι αναδεικνύουν τον προσανατολισμό που μπορεί να οδηγήσει στη δικαίωσή του.

Το άρθρο «Η εξέγερση της Τιενανμέν» της Λίλιαν Μπουρίτη γυρίζει στην εξέγερση των φοιτητών και των εργατών της Κίνας το 1989. Το καθεστώς μπορεί να αυτοαποκαλούνταν κομμουνιστικό, αλλά, όπως υποστηρίζει το άρθρο μέσα από την αναδρομή στην ιστορία της χώρας, σήμερα πια όλοι παραδέχονται ότι είναι μια ανερχόμενη καπιταλιστική υπερδύναμη. Η αιματοχυσία της εξέγερσης ήταν μια σκληρή αλλά κρίσιμη υπενθύμιση ότι σοσιαλισμός σημαίνει εργατική επανάσταση, ένα στοίχημα που και για την εργατική τάξη της Κίνας παραμένει ανοιχτό.

Το άρθρο «Τα σοβιέτ στη Δύση» υπογράφει ο Ντόνι Γκλούκσταϊν, ο συγγραφέας του ομότιτλου βιβλίου που πρόσφατα κυκλοφόρησε από το Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο. Τα εργατικά συμβούλια από το 1915 έως το 1920, στα οποία είναι αφιερωμένο το βιβλίο, έγιναν τα όργανα πάλης των εργατών απέναντι στο σφαγείο του Α’ΠΠ και τις συνέπειές του, όχι μόνο στη Ρωσία αλλά και στα πιο προχωρημένα κέντρα του δυτικοευρωπαϊκού καπιταλισμού. Όπως τονίζει ο συγγραφέας, σήμερα, σε μια περίοδο με έντονες διαφορές αλλά και σημαντικούς παραλληλισμούς με τότε, «το σοβιέτ ή εργατικό συμβούλιο είναι το βασικό οργανωτικό πλαίσιο για μια σοσιαλιστική εναλλακτική».

Στις σελίδες της βιβλιοκριτικής παρουσιάζονται δύο βιβλία. Το πρώτο είναι «Η πάλη για την απελευθέρωση των γυναικών» της Μαρίας Στύλλου μέσα από όσα είπαν γι’ αυτό η Ειρήνη Λαγάνη και η Φωτεινή Σιάνου στην εκδήλωση για την δεύτερη έκδοσή του. Την παρουσίαση των ομιλιών τους κάνει η Λένα Βερδέ. Το δεύτερο βιβλίο είναι το «Από την απελευθέρωση στα Δεκεμβριανά-Μια τομή στην πολιτική ιστορία της Ελλάδας: Πρακτικά ημερίδας 19-23 Νοεμβρίου 2014» των Προκόπη Παπαστράτη, Μιχάλη Λυμπεράτου και Λη Σαράφη και παρουσιάζεται από τον Λέανδρο Μπόλαρη.