Διεθνή
AΡΓΕΝΤΙΝΗ - Νοκ άουτ Μάκρι-ΔΝΤ

Σε σοκ για τις “αγορές”, για το ΔΝΤ, και πρώτα και κύρια για την αργεντίνικη κυβέρνηση εξελίχθηκαν οι προκριματικές εκλογές της περασμένης βδομάδας. Ο Μαουρίσιο Μάκρι, ο πρόεδρος της Αργεντινής, η μέχρι πρότινος μεγάλη ελπίδα των νεοφιλελεύθερων στη Λατινική Αμερική, είναι ήδη παρελθόν. Έχασε με περισσότερες από 15 μονάδες διαφορά από τον Αλμπέρτο Φερνάντες, που κατεβαίνει υποψήφιος με αντιπρόεδρο την πρώην πρόεδρο Κριστίνα Φερνάντες-Κίρτσνερ. Το χρηματιστήριο πήρε την κατηφόρα. Έπεσε 37% σε μια μέρα. Με εξαίρεση το ξέσπασμα πολέμου, είναι η μεγαλύτερη πτώση οποιουδήποτε χρηματιστήριου τα τελευταία 70 χρόνια. Το πέσο άρχισε να ξεπουλιέται και έχασε 40% της αξίας του μέσα σε τρεις μέρες, φτάνοντας τα 62 έναντι του δολαρίου. Πέρσι τέτοιες μέρες ήταν κάτω από τα 30.

Πρόκειται για μια απίστευτη ήττα. Οι προβλέψεις που έκαναν λόγο για μάχη στήθος με στήθος στις επερχόμενες εκλογές της 27 Οκτώβρη έπεσαν εντελώς έξω. Το παράλογο σύστημα της Αργεντινής, όπου διεξάγονται σχετικά ανούσιες προκριματικές δυο μήνες πριν από τις πραγματικές εκλογές τούς γύρισε μπούμερανγκ. Ο κόσμος πήγε μαζικά στις κάλπες και έδωσε 47% στο δίδυμο Φερνάντες-Φερνάντες, βγάζοντας νοκ άουτ τον Μάκρι. Ήδη παραιτήθηκε ο υπουργός του των Οικονομικών.

Ακόμη κι οι Φαϊνάνσιαλ Τάιμς αναγκάστηκαν να θυμηθούν και να ειρωνευτούν το ανακοινωθέν του ΔΝΤ μόλις στις αρχές Ιούλη που περηφανευόταν για το πόσο καλά τα πάει η κυβέρνηση στην εφαρμογή του προγράμματος. “Μάλλον οι ψηφοφόροι έχουν διαφορετική άποψη”, σχολιάζουν. Καθώς η Κριστίν Λαγκάρντ αφήνει το ΔΝΤ για να μεταπηδήσει στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η “επιτυχία” του προγράμματος της Αργεντινής διαφημίστηκε σαν η μεγάλη της κληρονομιά. Τα 57 δισεκατομμύρια δολάρια που δόθηκαν το καλοκαίρι του 2018 για να ηρεμήσουν τους τραπεζίτες και να σταθεροποιήσουν το πέσο ήταν η μεγαλύτερη “βοήθεια” στην ιστορία του ΔΝΤ. Από σταθεροποίηση, τίποτα. Και πολιτικά, αντί για νέο φιλελεύθερο παράδειγμα, βλέπουν με φόβο την επιστροφή του “λαϊκισμού” στο πρόσωπο της Κριστίνα Φερνάντες.

Ο αντίλαλος της ήττας του Μάκρι απλώνεται σε όλη τη Λατινική Αμερική. Υποτίθεται ότι η περιοχή βρίσκεται σε μια γενικευμένη στροφή δεξιά και στην αντιστροφή του λεγόμενου “ροζ κύματος” της περασμένης δεκαετίας. Αλλά η Αργεντινή δίνει ανάποδο σήμα. Ο ακροδεξιός Μπολσονάρο της Βραζιλίας ήταν ο πρώτος που σήμανε την καμπάνα του φόβου. “Αν επιστρέψει η Αριστερά στην Αργεντινή θα έχουμε καινούργια Ροράιμα”, είπε, αναφερόμενος στην περιοχή της Βραζιλίας όπου φτάνει ο κόσμος που εγκαταλείπει τη Βενεζουέλα.

Αντί για μηδενική φτώχεια που υποσχόταν ο Μάκρι, η φτώχεια έφτασε το 40%. Η ανεργία ξανάπιασε διψήφια νούμερα. Τα αφεντικά και το ΔΝΤ πίστευαν ότι ο Μάκρι θα εξαργύρωνε στις κάλπες την σχετική “ηρεμία” που απολάμβανε το χρηματιστήριο και το πέσο μετά τις τεράστιες περσινές αναταράξεις. Όμως ο κόσμος πήγε στην κάλπη με διαφορετικά κριτήρια. 

Η ήττα του Μάκρι είναι προϊόν και της αποτυχίας του προγράμματος αλλά και της μαζικής αντίστασης. Ο Μάκρι δεν νίκησε μετωπικά στη σύγκρουση με την εργατική τάξη. Πέρασε τα μέτρα της διάσωσης με ευθύνη της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας που έκανε μόνο δυο συμβολικές γενικές απεργίες, χωρίς διαδήλωση. Όμως σε όλους τους εργατικούς χώρους η συγκεκριμένη εφαρμογή των μέτρων, αλλά και η μάχη ενάντια στις απολύσεις δόθηκε με μεγάλη ένταση, με καταλήψεις και με απεργίες. Στο μεταξύ δόθηκε η μεγάλη μάχη για το δικαίωμα στην έκτρωση που κατέκτησε τους δρόμους και έφτασε να κερδίσει και στο κοινοβούλιο. Η αναίρεση της νίκης από τη Γερουσία αυτό που κατάφερε ήταν να αυξήσει την οργή. Η αντικαπιταλιστική Αριστερά συνέχισε να παίρνει πρωτοβουλίες στη διάρκεια της κυβέρνησης Μάκρι, παρά την αδράνεια της γραφειοκρατίας και την αυξημένη πίεση από τους περονιστές στην αντιπολίτευση. Τα δύο ψηφοδέλτια της επαναστατικής αριστεράς (FIT και Nuevo Mas) συγκέντρωσαν 3,5% και σχεδόν 900 χιλιάδες ψήφους.

Ο Φερνάντες τώρα λέει πως η υποτίμηση του πέσο είναι καλοδεχούμενη και θα… βοηθήσει την οικονομία. Αντί για “προσαρμογή” της οικονομίας μέσω ονομαστικής μείωσης των μισθών και λιτότητας, το μπλοκ αντι-Μάκρι υιοθετεί την κλασική υποτίμηση όπου οι μισθοί παραμένουν “σταθεροί” αλλά δεν μπορείς να αγοράσεις τίποτα. Όσο κι αν το δίδυμο Φερνάντες-Φερνάντες πασχίζει να πείσει ότι θα διαπραγματευτεί για να περισώσει το πρόγραμμα του ΔΝΤ, οι “αγορές” είπαν την άποψή τους: το 47% ήταν μια μαζική ψήφος αντι-Μάκρι και αντι-ΔΝΤ, και δεν βρίσκεται στο τσεπάκι των περονιστών. Δεν πείθονται εξάλλου ότι ο Φερνάντες στην εξουσία θα μπορέσει να φτιάξει κυβέρνηση βάζοντας στην άκρη και τους αριστερούς περονιστές και τα συνδικάτα.

Η αντικαπιταλιστική Αριστερά προβάλλει ένα πρόγραμμα και για τους αγώνες αλλά και ενάντια στην κρίση: έξω το ΔΝΤ, διαγραφή του χρέους, αυξήσεις στους μισθούς, κρατικοποίηση των τραπεζών και των επιχειρήσεων που κλείνουν, απαγόρευση των απολύσεων. Οι δυνάμεις της αντίστασης έχουν ευκαιρία για αντεπίθεση.