Διεθνή
Kάτω τα χέρια από τους Κούρδους της Συρίας

Πράσινο φως για τουρκική εισβολή στην ανατολική Συρία έδωσε ο Τραμπ το σαββατοκύριακο. Οι αμερικάνικες δυνάμεις που έχουν παραμείνει στη Συρία πήραν ξαφνική εντολή να ετοιμαστούν για άμεση αποχώρηση. Με ένα αντίστοιχο ξαφνικό τηλεφώνημα, οι κουρδικές δυνάμεις των SDF (Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις) έμαθαν ότι μένουν μόνες τους να αντιμετωπίσουν την τουρκική εισβολή. 

Πέρσι τα Χριστούγεννα, ο Τραμπ είχε ανακοινώσει ξανά την αμερικάνικη αποχώρηση από την Συρία. Η απόφαση είχε προκαλέσει μεγάλη ένταση στο εσωτερικό του αμερικάνικου κατεστημένου, και μέσα σε μία μέρα είχε παραιτηθεί ο Τζιμ Μάτις από Υπουργός Άμυνας. Ωστόσο, οι ανυπολόγιστες συνέπειες μιας τουρκικής εισβολής, και οι πιέσεις που του μετέφεραν οι στρατηγοί, έβαλαν την απόφαση του Τραμπ σε αναμονή για εννιά μήνες. Ο αριθμός των αμερικάνικων στρατευμάτων μειώθηκε αλλά δεν αποχώρησαν. Ο χρόνος πλέον τελείωσε. Ο Ερντογάν και ο Τραμπ μίλησαν τηλεφωνικά το σαββατοκύριακο. Ο τουρκικός στρατός έχει αρχίσει τις επιχειρήσεις και αυτό που απειλεί να κάνει είναι ένα μαζικό έγκλημα.

Υπάρχουν δύο βασικές πλευρές στο σχέδιο εισβολής της Τουρκίας. Η μία είναι να διαλυθεί ο κουρδικός έλεγχος κατά μήκος του μεγάλου συνόρου Τουρκίας-Συρίας. Για πρώτη φορά ο τουρκικός στρατός παίρνει την άδεια να περάσει ανατολικά του Ευφράτη, μέχρι το Ιράκ όπου επίσης τα τουρκικά σύνορα έχουν μια κουρδική ημι-κρατική οντότητα από την άλλη πλευρά.

Η δεύτερη πλευρά είναι αυτό που ο Ερντογάν αποκαλεί “ασφαλή ζώνη”. Στην πραγματικότητα πρόκειται για τον εφιάλτη ενός από τα πιο μαζικά στρατόπεδα προσφύγων που θέλουν να δημιουργήσουν στο εσωτερικό της Συρίας κατά μήκος των συνόρων και σε βάθος 32 χιλιομέτρων. 

Σύμφωνα με τον ΟΗΕ ήδη μέσα την βορειοανατολική Συρία 700 χιλιάδες άνθρωποι επιβιώνουν από την ανθρωπιστική βοήθεια. Ο τουρκικός σχεδιασμός είναι να σπρωχτούν ένα εκατομμύριο πρόσφυγες (ή και περισσότεροι) που έχουν καταφύγει στην τουρκική πλευρά των συνόρων πίσω στη Συρία. 

Τους τελευταίους μήνες η ρατσιστική εκστρατεία κατά των προσφύγων έχει κορυφωθεί στην Τουρκία. Με αστυνομικές επιχειρήσεις σε όλη την επικράτεια σε συντονισμό με μια ιδεολογική καμπάνια με ψέματα και βία, ξεριζώνουν για μια ακόμη φορά οικογένειες που έχουν φτάσει σε κάποια πόλη και τις στέλνουν στα στρατόπεδα στη μεθόριο με τη Συρία. Συγκεντρώνουν εκεί κόσμο και τώρα καλλιεργούν την εικόνα ότι μόλις τα τουρκικά τανκς και βομβαρδιστικά “καθαρίσουν”, θα τους πετάξουν όλους μαζί στη Συρία.

Η αλήθεια είναι ότι οι δύο πλευρές του σχεδιασμού σχετίζονται μεταξύ τους. Οι Σύριοι πρόσφυγες μετατρέπονται σε κομμάτι της πολεμικής στρατηγικής για να αποδυναμωθεί ο έλεγχος των κουρδικών πολιτοφυλακών στη Συρία. Στην πλειοψηφία τους οι πρόσφυγες είναι αραβόφωνοι και προέρχονται από διαφορετικές περιοχές της Συρίας. Τα στρατόπεδα όμως τα στήνουν πάνω στη μεθόριο σαν εργαλείο αλλαγής της πληθυσμιακής σύνθεσης. Αυτό που εκείνοι ονομάζουν “σταθερότητα” και “ασφάλεια” είναι η σπορά του μίσους ανάμεσα στις γλωσσικές, εθνοτικές και θρησκευτικές κοινότητες της Συρίας. Οι κουρδικοί πληθυσμοί θα διωχθούν με τη βία και οι πρόσφυγες θα μεταφερθούν στα στρατόπεδα “εθελοντικά”.

Σύμμαχοι

Η Τουρκία έχει δείξει από την αρχή το φόβο της για την κατάσταση που δημιουργήθηκε στη Συρία. Οι κουρδικές πολιτοφυλακές που πήραν τον έλεγχο στα σύνορα είναι προέκταση του PKK, του κουρδικού κόμματος με το οποίο το τουρκικό κράτος βρίσκεται σε ανοιχτό πόλεμο. Σταθεροποίηση του κουρδικού ελέγχου στη Συρία σήμαινε απειλή για τη σταθερότητα στην ίδια τη νοτιοανατολική Τουρκία. Όμως, ο αμερικάνικος στρατός αξιοποίησε τις κουρδικές δυνάμεις ως τον πιο αξιόπιστο σύμμαχο, όταν είχε να αντιμετωπίσει την απειλή του ISIS και στη Συρία και το Ιράκ. Για να εξασφαλίσει αυτή τη συνεργασία, δεσμεύτηκε να τους προστατεύει από την τουρκική επιθετικότητα. 

Ο Τραμπ πλέον λέει πως αυτά είναι περασμένα ξεχασμένα και πετάει τους Κούρδους στα αζήτητα. Η κουρδική ηγεσία καθησύχαζε τον κόσμο και τον ίδιο της τον εαυτό ότι αυτή τη στιγμή δεν θα έφτανε ποτέ, γιατί ο κίνδυνος της επανεμφάνισης του ISIS θα κρατούσε τις ΗΠΑ πιστές στις δεσμεύσεις τους. Ο Τραμπ απαντάει ότι το ISIS έχει πλέον τελειώσει και δεν υπάρχει λόγος παραπέρα συνεργασίας με τους Κούρδους.

Η κρίση είναι μεγάλη και φτάνει μέχρι την καρδιά του αμερικάνικου κράτους και του κόμματος των Ρεπουμπλικάνων. Το Πεντάγωνο έκανε επεξηγηματικές δηλώσεις που προσπαθούν να αναιρέσουν ότι η Τουρκία έχει πράσινο φως. Στελέχη των Ρεπουμπλικάνων έκαναν δηλώσεις ότι η απόφαση του Τραμπ δεν έχει καμία λογική. Οι σχέσεις εμπιστοσύνης που έχουν αναπτύξει οι στρατηγοί με την κουρδική ηγεσία δεν έχουν φυσικά να κάνουν με την… αλληλεγγύη τους στους Κούρδους. Αλλά με το φόβο ότι η τελική αποχώρηση από τη Συρία με αυτό τον προδοτικό τρόπο αφήνει τις ΗΠΑ χωρίς καμία αξιοπιστία και χωρίς συμμάχους. 

Η ιστορία μπορεί να γράψει πως αυτή η απόφαση ήταν ένας κρίσιμος κρίκος στην μεγάλη υποχώρηση της αμερικάνικης ηγεμονίας στη Μέση Ανατολή. Δεν είναι μόνο οι συνέπειες της τουρκικής εισβολής που μπορεί να δημιουργήσουν νέα δεδομένα, αλλά το νέο κύμα αναταραχής συνολικότερα: το Ιράκ φλέγεται από διαδηλώσεις, ο πόλεμος στην Υεμένη έχει αποσταθεροποιήσει τη Σαουδική Αραβία και τα Εμιράτα, η Αίγυπτος ξανα στους δρόμους, το Σουδάν σε μετάβαση μετά την επανάσταση. Και λίγο πιο δίπλα, οι κόντρες της ελληνικής άρχουσας τάξης με την τούρκικη γύρω από την Κύπρο και το φυσικό αέριο.

Η ελληνική κυβέρνηση και η ΕΕ έχουν βασική ευθύνη στο έγκλημα που ετοιμάζεται κατά των Κούρδων και κατά των προσφύγων στη Συρία. Η ΕΕ έδωσε όλα τα ιδεολογικά αλλά και πρακτικά εργαλεία στην Τουρκία για να ξεκινήσει τον πόλεμο κατά των προσφύγων. Οι συμφωνίες για “επαναπατρισμούς” και “ασφαλείς ζώνες” έχουν ευρωπαϊκή και ελληνική σφραγίδα. Η επαναπροσέγγιση του Ερντογάν με τον Τραμπ έρχονται σε συνέχεια των συμφωνιών της ελληνικής πλευράς για τις αμερικάνικες βάσεις από τη Σούδα ως την Αλεξανδρούπολη και για ελληνική συμμετοχή στην περικύκλωση του Ιράν.

Χρειάζεται να σταματήσουμε το νέο έγκλημα, ανοίγοντας τα σύνορα για όλους τους πρόσφυγες, παλεύοντας για να σταματήσουμε όλες τις εξορύξεις στη Μεσόγειο, ενάντια στην εμπλοκή στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους στη Μέση Ανατολή. Οργανώνοντας την αλληλεγγύη μας στον κουρδικό λαό και στους ανθρώπους που βγαίνουν στον αγώνα σε ολόκληρο τον αραβικό κόσμο, από το Κάιρο ως τη Βασόρα.