8 Μάρτη 2012-Η πάλη για “ψωμί και τριαντάφυλλα” συνεχίζεται

Οι αρχές του προηγούμενου αιώνα ήταν γεμάτες από απεργίες και αγώνες εργατριών για ανθρώπινα μεροκάματα, για συμμετοχή στα συνδικάτα, ενάντια στις συνθήκες μέσα και έξω από τους χώρους δουλειάς που τις αντιμετώπιζαν σαν άτομα δεύτερης κατηγορίας. Στις 8 Μάρτη 1908, σχεδόν 20 χιλιάδες εργάτριες από τις κλωστοϋφαντουργίες της Νέας Υόρκης κατέβηκαν σε μαζική απεργία και ανάγκασαν τους εργοδότες τους να δεχτούν το δικαίωμά τους στο συνδικαλισμό. Ηταν από τις πρώτες απεργίες γυναικών που έγιναν παγκόσμια γνωστές και έγινε σύμβολο της πάλης για ισότητα στην εργασία και στα δικαιώματα.

Τέσσερις μόλις χρόνια μετά, το Γενάρη του 1912, χιλιάδες εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας στο Λόρενς της Μασσαχουσέτης προχώρησαν σε απεργία δέκα εβδομάδων ενάντια στα κομμένα μεροκάματα που προσπάθησε να επιβάλει η εργοδοσία. Με ένα από τα συνθήματά τους να είναι το “Θέλουμε Ψωμί, αλλά και Τριαντάφυλλα!”, ξεσήκωσαν μια ολόκληρη πόλη και νίκησαν.

Πρωτοβουλία

Η ιδέα του εορτασμού της 8 Μάρτη ήταν της Τσέτκιν που είχε ήδη πλούσια δράση στο γυναικείο κίνημα, ενάντια στην κυρίαρχη τάξη και τις ιδέες της. Το 1907, η Τσέτκιν είχε πάρει την πρωτοβουλία να συγκαλέσει το πρώτο διεθνές συνέδριο σοσιαλιστριών στην Στουτγκάρδη. Το 1910 έγινε το δεύτερο συνέδριο στην Κοπεγχάγη. Εκεί, εμπνευσμένη από την απεργία του 1908 στη Νέα Υόρκη, πρότεινε την υιοθέτηση της 8ης Μάρτη ως Διεθνούς Ημέρας της Γυναίκας, ως ημέρα αγώνα, απεργίας και προβολής των αιτημάτων των εργαζόμενων γυναικών, ως ημέρα αφιερωμένη σε όλες τις εργάτριες που με τη δράση τους έκαναν την πάλη ενάντια στη γυναικεία καταπίεση υπόθεση συνολικά του εργατικού κινήματος.

Το μήνυμα της 8 Μάρτη, όπως το περιέγραφε η Τσέτκιν και οι συντρόφισσες της, ισχύει στο ακέραιο σήμερα. Το δείχνουν τα μνημόνια με τις περικοπές, τις απολύσεις, τη διάλυση των κοινωνικών υπηρεσιών, όλες συνολικά τις επιθέσεις που φορτώνουν μια σειρά βάρη στις πλάτες των γυναικών. Η γυναικεία καταπίεση δεν είναι αφηρημένη, είναι κομμάτι της προσπάθειας των αφεντικών να φορτώσουν την κρίση και την αποτυχία του συστήματός τους στις πλάτες των εργαζόμενων, με τις γυναίκες να είναι πρώτες στον κατάλογό τους.

Την ίδια στιγμή, όμως, χιλιάδες και χιλιάδες γυναίκες από διαφορετικούς χώρους και αφετηρίες δίνουν τη μάχη ενάντια στα μνημόνια σαν κομμάτι της εργατικής τάξης και ανοίγουν το δρόμο για τη συνολική ανατροπή. “Η πάλη για την απελευθέρωση των εργαζόμενων γυναικών δεν μπορεί να είναι -όπως είναι για τις γυναίκες της αστικής τάξης -μία πάλη ενάντια στους άντρες εργαζόμενους”, είναι το πλήρες απόσπασμα της Τσέτκιν, “Ο τελικός στόχος της πάλης της δεν είναι να ανταγωνιστεί τους άντρες, αλλά να αναδείξει τον πολιτικό ρόλο της εργατικής τάξης. Χέρι χέρι με τους άντρες της τάξης της, η γυναίκα της εργατικής τάξης παλεύει ενάντια στην καπιταλιστική κοινωνία”.

Οι γυναίκες των απεργών της Ελληνικής Χαλυβουργίας αυτή την παράδοση συνεχίζουν. Στο πλευρό των συντρόφων τους και της τάξης τους, όπως πολύ χαρακτηριστικά γράφει το πανό τους στις διαδηλώσεις, οργανώνουν όχι μονάχα τη συμπαράσταση, αλλά και τον ίδιο τον αγώνα δυναμώνοντας τον. Αντίστοιχα, οι μάχες που περιγράφουν στις διπλανές στήλες τρεις αγωνίστριες από το χώρο της εκπαίδευσης, της δημόσιας και της ιδιωτικής υγείας είναι συνέχεια της πάλης για Ψωμί, αλλά και Τριαντάφυλλα.