Ανακεφαλαιοποίηση ΕΤΕ, Alpha, Eurobank, Πειραιώς. Ξεπούλημα Αγροτικής και Τ.Τ. - Κυβέρνηση τοξικών τραπεζιτών

Πέντε χρόνια κρίση και μυαλό δεν βάζουν. Ο Ιούλιος φεύγει με τρανταχτές αποκαλύψεις για τα βρόμικα κόλπα των τραπεζιτών, εντός κι εκτός Ελλάδος.

Μια σειρά κομπίνες, σκάνδαλα, κλεψιές, λεηλασίες και μπουγάδες χρήματος ήρθαν στην επιφάνεια. Την ίδια ώρα που μας παραμυθιάζουν ότι περισσότερη «ιδιωτική πρωτοβουλία» και «ελεύθερη αγορά», είναι το φάρμακο κατά της διαφθοράς και η διέξοδος από την κρίση. Με τις κυβερνήσεις να επιχειρούν, τη μια αφαίμαξη μετά την άλλη, για να καλύψουν τις «μαύρες τρύπες» των τραπεζών.

Έτσι κι ο Στουρνάρας αγκαζέ με τον Χατζηδάκη -στα υπουργεία Οικονομικών και Ανάπτυξης- φιλοδοξούν να προχωρήσουν σε ένα νέο γύρο άγριων περικοπών και ιδιωτικοποιήσεων-εξπρές, πριμοδοτώντας μια σειρά λαμόγια που αλληλοϋποστηρίζονται παίζοντας με τις φούσκες.

Πριν λίγες ημέρες ρεπορτάζ στο πρακτορείο Ρόιτερς αποκάλυψε ότι ο πρόεδρος της Τράπεζας Πειραιώς, Μιχάλης Σάλλας και η οικογένειά του δανείζονταν από την Marfin Egnatia Bank του Ανδρέα Βγενόπουλου προκειμένου να ενισχύσουν τα κεφάλαια της τράπεζας και τα ποσοστά τους, στήνοντας οφσόρ για να κερδοσκοπούν.

«Γιάννης κερνάει, Γιάννης πίνει», δηλαδή. Ένα κλειστό κύκλωμα τραπεζιτών που προσπαθεί να ανακεφαλαιοποιήσει τις τράπεζες του, χωρίς όμως να μπαίνει νέο χρήμα.

Στην πράξη οι τραπεζίτες τρέμουν στην ιδέα να χάσουν τον έλεγχο των τραπεζών τους, μέσω της κεφαλαιακής ενίσχυσης με λεφτά του ελληνικού δημοσίου. Με χρήματα δηλαδή που θα δανείζεται (κακώς) το κράτος από τον ευρω-μηχανισμό στήριξης (EFSF). Διότι αυτά τα κεφάλαια θα δίνονται με αντάλλαγμα μετοχές, οι οποίες όμως θα μειώνουν το ποσοστό ιδιοκτησίας τους και κατ’ επέκταση θα περιορίζουν την εξουσία τους στο ΔΣ των τραπεζών.

Οφσόρ εταιρίες

Οπότε καταφεύγουν σε διατραπεζικές κομπίνες, αφού ιδιωτικά κεφάλαια δεν βρίσκονται εύκολα στην κρίση. Αυτό σκαρφίστηκε ο Σάλλας στην τελευταία αύξηση κεφαλαίου ύψους 800 εκατ. ευρώ: Μαζί με τα δυο παιδιά του, Γιώργο και Μυρτώ, έφτιαξαν τρεις οφσόρ εταιρείες στην Κύπρο οι οποίες δανείστηκαν από την Marfin Egnatia Bank του Βγενόπουλου κοντά 150 εκατ. ευρώ για να αγοράσουν μετοχές της Τράπεζας Πειραιώς. Την ώρα, μάλιστα, που η μυρωδιά σήψης του ομίλου Marfin έσπαγε ρουθούνια.

Η σιγή ιχθύος των εποπτικών αρχών και των μεγάλων ΜΜΕ είναι ενδεικτική της προσπάθειας συγκάλυψης. Την ώρα που χύνουν τόνους μελάνης για τη δήθεν «διαφθορά» των φτωχών, στέκονται κλαρίνο στους τραπεζίτες και τους φίλους τους για να μην χαλάσει η σούπα των ιδιωτικοποιήσεων (βλ. δίπλα στήλη).

Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς κλείνει επίσης τα μάτια. Τόσο στις συναλλαγές εσωτερικής πληροφόρησης (inside trading) όσο και στην απόκρυψη αγοράς μετοχών άνω του 5%, αποδεχόμενη το επιχείρημα Σάλλα ότι μερίδιο μετοχών ανήκει στα… παιδιά του. Ο Σάλλας έχει δανειστεί ξανά από ζόμπι-τράπεζα για την αγορά μετοχών της τράπεζάς του. Την Proton Bank του Λαυρεντιάδη, από την οποία πήρε 80 εκατ. ευρώ, πριν πτωχεύσει κι αναλάβει το δημόσιο τις ζημίες της.

Η κομπίνα αυτή δεν είναι η μοναδική. Ρεπορτάζ του Ρόιτερς τον Απρίλιο περιγράφει την κερδοσκοπική πυραμίδα που στήθηκε με ακίνητα εταιριών. Τα ακίνητα φαίνεται ότι αγοράστηκαν σε εξευτελιστικές τιμές από 11 επενδυτικές εταιρείες που έλεγχε η οικογένεια Σάλλα και μεταπωλήθηκαν στην Πειραιώς σε διπλάσια τιμή. Σε διάστημα μόλις τριών εβδομάδων, υπήρξε τουλάχιστον 160% συνολικό κέρδος -σχεδόν 6 εκατ. ευρώ.

Ωστόσο, το φαινόμενο δεν είναι «ελληνικό». Κάποιων διεφθαρμένων τραπεζιτών της «περιφέρειας», που δεν γνωρίζουν από «τραπεζική ηθική». Αυτές τις μέρες αποκαλύπτεται ότι το «αόρατο χέρι» της αγοράς συνεχίζει να βουτά στις μεγαλύτερες τραπεζικές «μπουγάδες» του πλανήτη.

Η αποκάλυψη ότι ο βρετανικός τραπεζικός κολοσσός, Μπάρκλεϊς, χειραγωγούσε το διατραπεζικό επιτόκιο Libor, κερδίζοντας δισεκατομμύρια, μιλά από μόνη της. Οι έρευνες επεκτείνονται και σε αμερικανικές τράπεζες π.χ. Bank οf America και σε ευρωπαϊκές (για το Euribor), Deutsche Bank, HSBC, Societe Generale και Credit Agricole. Η HSBC κατηγορείται, επίσης, για ξέπλυμα μαύρου χρήματος στο Μεξικό, ενώ η JPMorgan, έχασε περισσότερα από 5 δισ. δολ. στις φούσκες.

Από τον Αύγουστο του 2007 η κρίση δεν έχει ξεπεραστεί. Οι τραπεζίτες, τα αφεντικά, οι κυβερνήσεις, συνεχίζουν το χαβά τους. Ώρα να τους ξεφορτωθούμε, μαζί με το σύστημά τους.




Πόσο κοστίζει ο κύριος Σάλλας;

Ο Σάλλας έχει κοστίσει ιδιαίτερα ακριβά στο δημόσιο. Πρώτον, είναι ο πρώτος (μαζί με την τότε διοίκηση της Εθνικής Τράπεζας) που σταμάτησε, το 2011, να πληρώνει το μέρισμα για το πρώτο πακέτο βοήθειας Καραμανλή, το 2008-2009. Δεύτερον, η Πειραιώς απορρόφησε από το τελευταίο πακέτο στήριξης –ύψους 18 δισ ευρώ- το μεγαλύτερο ποσό σε απόλυτους αριθμούς και αναλογικά με τον κύκλο εργασιών της.

Οι σχέσεις του Σάλλα με τις προηγούμενες κυβερνήσεις δεν είναι κρυφές. Τοποθετήθηκε επικεφαλής στην Πειραιώς το 1991, πριν ακόμα ιδιωτικοποιηθεί. Στη συνέχεια εξαγόρασε την τράπεζα μαζί με μια ομάδα 100 περίπου επιχειρηματιών -Ηλιάδης (Shelman), Παπαγεωργίου (Sanyo), Φουρλής (ΙΚΕΑ, Intersport, Samsung), Δασκαλόπουλος (Δέλτα), Βασιλάκης (Autohellas, Aegean Airlines), Ν. Δασκαλαντωνάκης (Grecotel), Κων. Αγγελόπουλος κι άλλοι- κερδίζοντας το «φαβορί», ένα γκρουπ εφοπλιστών που εκπροσωπούσε ο πρώην πρόεδρος του Ολυμπιακού, Σταύρος Νταϊφάς.

Οικονομικός σύμβουλος του Ανδρέα Παπανδρέου, κολλητός του Σημίτη και του ΓΑΠ, με ισχυρές διασυνδέσεις στα μεγάλα εκδοτικά συγκροτήματα Μπόμπολα-Λαμπράκη-Αλαφούζου, μπήκε στο πάρτι των τεσσάρων μεγάλων τραπεζών με τη βοήθεια της απορρόφησης της ΕΤΒΑ το 1999, όπου ήταν παλιότερα διοικητής, με θέση καθηγητή Οικονομετρίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.

Ήταν από τους πρωτεργάτες της «απελευθέρωσης της τραπεζικής αγοράς», διετέλεσε γενικός γραμματέας του υπουργείου Εμπορίου και πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Ήταν από τους επίδοξους «μνηστήρες» της Ιονικής, την οποία άρπαξε τελικά ο Κωστόπουλος της Alpha Bank, σε ένα από τους πιο σκληρούς απεργιακούς αγώνες που ξεπουλήθηκε.

Το Ρόιτερς με τίτλο «Οι μυστικές συμφωνίες ενός Έλληνα τραπεζίτη», αναφέρεται στον Μιχάλη Σάλλα και τη σύζυγό του Σοφία Στάικου-Σάλλα, κάνοντας λόγο για «ένα από τα πιο ισχυρά ζευγάρια της Ελλάδας» που θα μπορούσε να αποτελεί «χαρακτηριστικό παράδειγμα της αδιαφάνειας που οδήγησε την Ελλάδα στη χρεοκοπία».

Η Σοφία Σάλλα ήταν υποψήφια για εκλόγιμη θέση στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας της Ν.Δ. Ωστόσο, μετά το δημοσίευμα του Ρόιτερς, αρχές Απρίλη, ο Σαμαράς, μιλώντας για «ένα καθαρό ψηφοδέλτιο χωρίς την παραμικρή σκιά για οικονομικές ατασθαλίες», έσπευσε να ξεφορτωθεί από το γαλάζιο ψηφοδέλτιο τη σύζυγο του μεγαλοτραπεζίτη.

Αλλά, ποιο αφεντικό λογοδοτεί στην κάλπη;




Κρατικοποιήση

Πιστή στα όρνεα της αγοράς η συγκυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου-Κουβέλη ετοιμάζει συγχωνεύσεις στις τράπεζες με την πώληση των Emporiki Bank (ΕΒ), Αγροτική Τράπεζα (ΑΤΕ) και Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο (ΤΤ).

Φιλοδοξεί να προσφέρει ένα "σωσίβιο-χρόνου" στα τέσσερα μεγαλύτερα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που κρίθηκαν «βιώσιμα»(!) από την Τράπεζα της Ελλάδος (με την απορρόφηση των άλλων τριών): Εθνική Τράπεζα, Alpha Bank, Εurobank, Τράπεζα Πειραιώς.

Τι κι αν τα σκάνδαλα των τραπεζιτών βγάζουν μάτια. Τι κι αν εκτοξεύονται τα επισφαλή δάνεια που απειλούν να εκτροχιάσουν το πρόγραμμα ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, αφού κανείς δεν ξέρει πού θα βρεθεί το επιπλέον χρήμα. Αυτοί επιμένουν: εμείς θα τους σώσουμε, εσείς θα πληρώσετε.

Η Αγροτική Τράπεζα είναι πρώτη στο στόχαστρο, με την Τράπεζα Πειραιώς να προκρίνεται. «Τρόικα, κυβέρνηση και Τράπεζα της Ελλάδος φέρονται να έχουν καταλήξει στο σπάσιμο της Αγροτικής σε «καλή» και «κακή» τράπεζα και σε πώληση της «καλής», αναφέρει το Βήμα. Η άλλη λύση φέρεται να είναι η άμεση ανακεφαλαιοποίηση με συμμετοχή του δημοσίου στο 97%, αλλά φαίνεται η συγκυβέρνηση να μην τη συζητά.

Πρόκειται για νέο σκάνδαλο και αναποτελεσματική κίνηση. Είναι σκάνδαλο, πρώτον διότι τα λεφτά πάνω από 120 δισ. που έχουν τσεπώσει οι τραπεζίτες σε κρατικές ενισχύσεις, εκτός από «φούσκες» και κάλυψη «κενών», είναι στην ουσία χρήματα που θα χρησιμοποιήσουν για να λεηλατήσουν την ΑΤΕ και το ΤΤ. Και μάλιστα με την εξαγορά όχι των επισφαλών απαιτήσεων, αλλά μόνο των «υγιών», τα «τοξικά» θα πάνε στο κράτος.

Φιλέτο

Εξαγορά και ξεσκαρτάρισμα με τα λεφτά των άλλων, δηλαδή, του δημοσίου. Και μάλιστα για δυο τράπεζες, ΑΤΕ και ΤΤ, που διαθέτουν (σύμφωνα με τα τεχνικά δεδομένα) σχετικά ικανοποιητική ρευστότητα και υψηλό δείκτη χορηγήσεων προς καταθέσεις συγκριτικά με τις άλλες τράπεζες. Με το ΤΤ να βρίσκεται και σε συγκριτικά υψηλό σημείο κεφαλαιακής επάρκειας – φιλέτο!

Δεύτερον, είναι σκάνδαλο, διότι η ιδιωτικοποίηση των υπό δημόσιο έλεγχο τραπεζών ισοδυναμεί με την παράδοση του μεγαλύτερου μέρους της περιουσίας των αγροτικών, εργατικών και μικρομεσαίων στρωμάτων στα ιδιωτικά συμφέροντα, που σημαίνει μεγαλύτερες πιέσεις εξόφλησης και κατασχέσεις, την ώρα που χτυπιούνται άγρια τα εισοδήματα για να σωθούν οι τραπεζίτες και οι βιομήχανοι.

Είναι όμως και αναποτελεσματική κίνηση, αφού ακόμη και στην περίπτωση της Ιρλανδίας που εφαρμόστηκε ο διαχωρισμός «καλής» και «κακής» τράπεζας δεν είχε και τρομερά αποτελέσματα. Μέχρι και το ΔΝΤ ομολογεί πως τα προγράμματα οχτώ χωρών έχουν πέσει έξω εξαιτίας της εμφάνισης, όπως λέει, «απρόβλεπτων υποχρεώσεων που τις περισσότερες φορές συνδέονταν με το τραπεζικό σύστημα –όπως στην Ιρλανδία».

Οι συνενώσεις «προβληματικών» τραπεζών το μόνο που θα φέρνουν είναι μια μεγαλύτερου μεγέθους «προβληματική» τράπεζα, που κερδίζει απλά χρόνο κι έχει την αυταπάτη ότι μπορεί να γλιτώσει τα άγρια μποφόρ της παρατεταμένης ύφεσης και του υπέρογκου χρέους… με παντρειές και προικοδότηση του δημοσίου.

Αν δεν διαγράψεις το χρέος, αν δεν κρατικοποιήσεις τις τράπεζες, με εργατικό έλεγχο χωρίς αποζημίωση τού κάθε αρπαχτικού, τύπου Σάλλα, Βγενόπουλου, Λάτση, Κωστόπουλου, ο φαύλος κύκλος δεν σπάει.

Το σωματείο των εργαζομένων στην Αγροτική Τράπεζα δυο χρόνια πριν, όταν επιχειρούσε πρώτη φορά ο Σάλλας να αρπάξει την ΑΤΕ, είχε αντιδράσει απεργιακά:

«Προειδοποιούμε τους επίδοξους εκποιητές να μην το τολμήσουν! Αν το επιχειρήσουν, να γνωρίζουν, πως το δρομολόγιό τους θα έχει κατεύθυνση απ΄ ευθείας τον Κορυδαλλό, χωρίς να περνάει, καν, από την Ευελπίδων! Οι εργαζόμενοι στην ΑΤΕ προχωράμε σε 24ωρη πανελλαδική, προειδοποιητική, Απεργία, Παρασκευή 16-7-2010, λέγοντας ΟΧΙ ΣΤΟ ΞΕΠΟΥΛΗΜΑ ΤΗΣ ΑΤΕ – ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗ ΤΗΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ, ΣΤΟΥΣ ΙΔΙΩΤΕΣ».

Δυο χρόνια μετά, χρειάζεται η ίδια απάντηση κι ακόμη καλύτερα, με απεργιακή κλιμάκωση, συντονισμό -και αιχμή αντικαπιταλιστική.