Εκπαιδευτικοί: Μάης ’88 - Μάης 2013. Γράφουν Κώστας Πίττας, Παύλος Αντωνόπουλος

Η απεργία διαρκείας των εκπαιδευτικών το 1988 ξεκίνησε αρχές Μάη και τέλειωσε στις 23 Ιούνη. Οι καθηγητές κέρδισαν δύο επιδόματα: το επίδομα βιβλιοθήκης και το εξωδιδακτικής εργασίας, τα οποία ήταν μεγάλα σε σχέση με τους μισθούς τότε και με μια άλλη απεργία περίπου δέκα χρόνια αργότερα πέτυχαν αυτά τα επιδόματα να μπουν στο βασικό μισθό.

Ήταν η κορύφωση ενός μεγάλου εργατικού και νεολαιίστικου κινήματος που είχε ξεκινήσει από τα τέλη του 1985 όταν ο Σημίτης για πρώτη φορά προσπάθησε να επιβάλει τη λιτότητα με πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου. Υπήρξαν μεγάλες κινητοποιήσεις που οδήγησαν και στην διάσπαση της ΠΑΣΚΕ.

Μιλάμε για δύο χρονιές, το 1986 και το 1987, που πριν φτάσουμε στην απεργία ήταν γεμάτοι με αγώνες. Κορυφαίες στιγμές ήταν η μεγάλη απεργία διαρκείας των Δήμων το Δεκέμβρη του ’86 που μονιμοποίησε 25 χιλιάδες συμβασιούχους και οι μεγάλες απεργίες της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ και της ΟΤΟΕ στις αρχές του 1987.

Το Δεκέμβρη του 1986 υπήρξε κύμα καταλήψεων στα Πολυκλαδικά και ένα χρόνο μετά έγιναν καταλήψεις στα πανεπιστήμια. Έχει σημασία και για σήμερα ότι η απεργία δεν έπεσε από τον ουρανό, αλλά ήρθε μετά από ένα τέτοιο κίνημα.

Απεργιακή επιτροπή

Οι υπόλοιποι εργαζόμενοι έδειξαν τη συμπαράστασή τους, όπως και από τους μαθητές και τους φοιτητές που είχαν νιώσει στο πετσί τους τις επιθέσεις της κυβέρνησης. Αυτό που έπαιξε το μεγαλύτερο ρόλο ήταν οι μεγάλες Συνελεύσεις που γίνανε στην ΕΛΜΕ όλης της χώρας, οι απεργιακές επιτροπές που φτιάχτηκαν και η Κεντρική Απεργιακή Επιτροπή.

Ο μόνος τρόπος που είχε η κυβέρνηση να κλείσει την απεργία ήταν με το να την βγάλει παράνομη και καταχρηστική παρόλο που και στα Δικαστήρια υπήρχαν μαζικές συγκεντρώσεις με χιλιάδες απεργούς.

Ήταν μεγάλη ευκαιρία για την αριστερά εκείνη η απεργία αφού για πρώτη φορά μαζικά εργαζόμενοι έσπαγαν τις αυταπάτες τους μέσα από τους αγώνες σχετικά με το ΠΑΣΟΚ. Δυστυχώς, η αντιμετώπιση που υπήρχε από τη μεριά της αριστεράς κατάληξε στις συγκυβερνήσεις του 1989. Χαρακτηριστική έχει μείνει η δήλωση του Γενικού Γραμματέα του ΚΚΕ τότε, Χαρίλαου Φλωράκη που μιλούσε «για τα γιουρούσια της πρωτοπορίας».

Κώστας Πίττας


Το 1988 οι καθηγητές προχωρήσαμε σε μια απεργία διαρκείας μέσα στις εξετάσεις αφού βέβαια την προετοιμάσαμε όλη τη χρονιά. Ήδη από το ’87 είχε αρχίσει να συζητιέται στον κλάδο και με τις αρχές της χρονιάς του ’88 από το ΔΣ της ΟΛΜΕ αρχικά, αλλά και μέσα από τις ΕΛΜΕ αρχίσαμε να βάζουμε το ζήτημα για μια μεγάλη κινητοποίηση μέσα στη χρονιά.

Σε αυτά τα πλαίσια προχωρήσαμε σε περίπου 12 απεργιακές κινητοποιήσεις από τον Σεπτέμβρη μέχρι τον Απρίλη που είχανε πολύ μεγάλη συμμετοχή, διαμορφωνότανε η τάση για να πάμε σε απεργία στις εξετάσεις, γνωρίζοντας βέβαια και τις δυσκολίες αυτής της απόφασης. Πάντα μια απεργία μέσα στις εξετάσεις έχει ιδιαιτερότητες.

Yπήρχαν τότε διαφορές μέσα στο Διοικητικό Συμβούλιο, ειδικά το ΚΚΕ δεν συμμετείχε τότε σε αυτή τη διαδικασία, πρότεινε μια πενθήμερη και τίποτα άλλο, αλλά στη συνέχεια απομονώθηκε από τους συναδέλφους και στις Γενικές Συνελεύσεις που γίνανε είχαμε ένα μαζικότατο ρεύμα που έφτανε περίπου το 98 με 99% των συναδέλφων που ψήφιζαν μαζικά απεργία στις εξετάσεις. Η απεργία ψηφίστηκε σε όλη την Ελλάδα και προχωρήσαμε στην οργάνωσή της.

Τα αιτήματα ήταν και εκπαιδευτικά και οικονομικά και εργασιακά. Η απεργία κράτησε κοντά ενάμισι μήνα. Κατά τη διάρκεια αλλάξαμε τρεις Υπουργούς. Η συμμετοχή στην απεργία ήταν στο 95 με 96%, σε ένα κλάδο με 80 χιλιάδες περίπου εργαζόμενους. Είχαν κλείσει τα πάντα από το Καστελόριζο μέχρι τον Έβρο.

Από την αρχή μέχρι το τέλος κρατήσαμε μια στάση απαρέγκλιτη με αποτέλεσμα να μιλάμε σήμερα για μια άκρως επιτυχημένη απεργία όπου είχαμε διεκδικήσει και κερδίσει τα περισσότερα από τα αιτήματα μας. Είχαμε αναστείλει τα σχέδια τους για αξιολόγηση από τότε. Είχαμε πετύχει αλλαγές και στα θέματα των μαθητών ανά τμήμα και στα θέματα που είχαν να κάνουν με την επιμόρφωση που την ζητάγαμε από τότε για όλους.

Αυτό πραγματικά έδειξε όταν οι εργαζόμενοι ενώνονται γύρω από πραγματικά ταξικούς στόχους μπορούν να πετύχουν πάρα πολλά πράγματα. Είχαμε χιλιάδες τηλεγραφήματα και ψηφίσματα συμπαράστασης στον αγωνα μας από μαθητικους συλλόγους, συνδικάτα, συλλόγους γονέων. Είχαμε οργανώσει ανοιχτές συγκεντρώσεις και ομιλίες σε όλες τις μεγάλες πόλεις όπου η συμμετοχή του λαού πια και όχι μόνο των καθηγητών ήταν χωρίς προηγούμενο.

Παύλος Αντωνόπουλος