Η Αριστερά το 2013 - ένας απολογισμός

ΚΚΕ: Εγκλωβισμός στους “αρνητικούς συσχετισμούς”

Το μήνυμα που έστελνε η μαζική αριστερή στροφή στις εκλογές του ’12 ήταν ξεκάθαρο: κλιμάκωση των αγώνων για την ανατροπή των μνημονίων και των κυβερνήσεών τους.

Για την ηγεσία του ΚΚΕ, όμως, το συμπέρασμα των εκλογών ήταν διαφορετικό. Η πτώση των ποσοστών του κόμματος μεταφράστηκε σαν πισωγύρισμα για το εργατικό κίνημα συνολικά. Η ψήφος στο ΣΥΡΙΖΑ θεωρήθηκε σημάδι ότι οι συσχετισμοί στην ταξική πάλη παρέμειναν αρνητικοί, αν δεν έγιναν και χειρότεροι. Οι πρώτοι που πλήρωσαν αυτή την εκτίμηση ήταν οι Χαλυβουργοί με το κλείσιμο της απεργίας διαρκείας τους λίγο μετά.

Το 2013, η τακτική της αναδίπλωσης γενικεύτηκε. Η απουσία του ΚΚΕ από την απεργία διαρκείας του ΜΕΤΡΟ στην αρχή της χρονιάς ήταν παραπάνω από εμφανής. Με εξαίρεση κάποια στελέχη και βουλευτές του κόμματος που επισκέφτηκαν το κατειλημμένο αμαξοστάσιο στα Σεπόλια για να κάνουν δηλώσεις στα ΜΜΕ, το ΚΚΕ δεν κάλεσε ούτε μία φορά τα μέλη και τους φίλους του σε κινητοποίηση στήριξης των απεργών πόσo μάλλον σε απεργία συμπαράστασης. Στην απεργία διαρκείας των ναυτεργατών που ακολούθησε, οι δυνάμεις του κινητοποιήθηκαν για περιφρουρήσεις στα πλοία και συγκεντρώσεις στον Πειραιά. Η αντιμετώπιση όμως ήταν παρόμοια. Η απάντηση στην επιστράτευση της κυβέρνησης ήταν μια 24ωρη απεργία όχι κλιμάκωσης του αγώνα όπως ήταν οι διαθέσεις των εργαζόμενων και της νεολαίας που πλημμύρισαν το λιμάνι, αλλά λήξης του με τη σύμφωνη γνώμη της ηγεσίας της ΠΝΟ και του ΠΑΜΕ.

Το Μάη, το ΚΚΕ επέλεξε να βγάλει τον εαυτό του έξω από την προοπτική της απεργίας διαρκείας των καθηγητών από την αρχή, αποκαλώντας τη τυχοδιωκτισμό και κατηγορώντας όσους την υποστήριζαν ότι έχουν ύποπτες προθέσεις. Αναπαρήγαγε τους εκβιασμούς της κυβέρνησης για το κόστος που θα υποστούν οι μαθητές, ενώ μετά το ξεπούλημα της απεργίας από ΠΑΣΚΕ-ΔΑΚΕ-ΣΥΡΙΖΑ, ο Ριζοσπάστης με χαιρέκακο τρόπο έφτασε να χρησιμοποιεί τον τίτλο του μυθιστορήματος του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες: “Το χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου”.

Η στάση του δεν άλλαξε στην περίπτωση της ΕΡΤ. Ανάμεσα στους δεκάδες χιλιάδες αγωνιστές και αγωνίστριες που γέμισαν το προαύλιο του Ραδιομεγάρου στηρίζοντας την επιλογή των εργαζόμενων να κρατήσουν την ΕΡΤ ανοιχτή κάτω από τον δικό τους έλεγχο, ήταν και τα μέλη του ΚΚΕ. Το απεργιακό πρόγραμμα της ΕΡΤ μεταδόθηκε από τη συχνότητα του 902, ενώ οι εργαζόμενοι της ΕΡΤ που πρόσκεινται στο ΠΑΜΕ στήριξαν τη μάχη. Όσο όμως προχωρούσε ο αγώνας, η στάση του κόμματος ήταν αντίστροφη τόσο σε σχέση με τη συμπαράσταση, όσο και με την αντιμετώπιση των εκβιαστικών διλημμάτων που έθετε η κυβέρνηση και ο Καψής.

ΜΜΕ

Η άρνηση των συνδικαλιστικών ηγεσιών στα ΜΜΕ να κλιμακώσουν την απεργία διαρκείας σε όλο τον κλάδο μετά τις τρεις-τέσσερις πρώτες μέρες της κατάληψης στην ΕΡΤ, στηρίχτηκε στην απουσία απεργιακής γραμμής από μεριάς του ΠΑΜΕ στον κλάδο των λιθογράφων, με αποτέλεσμα την έκδοση απεργοσπαστικών φύλλων. Ενώ λίγο αργότερα, υποψήφιοι της “Δημοσιογραφικής Συνεργασίας”, του ψηφοδελτίου του ΠΑΜΕ στην ΕΣΗΕΑ, συμμετείχαν στη διαδικασία υποβολής αιτήσεων για τον μεταβατικό φορέα και στα πρώτα 577 ονόματα που επιλέχτηκαν να στελεχώσουν τη ΔΤ.

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε το Σεπτέμβρη μπροστά στις μάχες των νοσοκομείων και στην απεργία διαρκείας των καθηγητών που άνοιγε ξανά. Στην πρώτη περίπτωση, ενώ το “θα γίνουμε ΕΡΤ” γινόταν ολοένα και περισσότερο συνείδηση των εργαζόμενων στα νοσοκομεία, η υπόσχεση για κατάληψη πχ στην Πολυκλινική όπου το ΠΑΜΕ είχε το προεδρείο του Σωματείου, εγκαταλείφθηκε και η διαδικασία εκκένωσης προχώρησε.

Την ίδια στιγμή, στις Γενικές Συνελεύσεις των καθηγητών η πρόταση των συνδικαλιστών του ΠΑΜΕ για 48ωρες απεργίες μπήκε σε αντιπαράθεση με την πρόταση για απεργία διαρκείας. Και στη κρίσιμη φάση, όταν η διαρκείας έφτασε μια ανάσα από τα δυο τρίτα που χρειαζόταν για να συνεχιστεί, αρνήθηκαν πεισματικά να την ψηφίσουν.

Η ίδια λογική, της ηττοπάθειας και των αρνητικών συσχετισμών, χαρακτήρισε τη στάση του ΚΚΕ και στο αντιφασιστικό-αντιρατσιστικό κίνημα. Με εξαίρεση τις πρώτες μέρες μετά τη δολοφονία Φύσσα που διαδήλωσε ενωτικά σε Κερατσίνι και Νίκαια, επέλεξε τα ξεχωριστά συλλαλητήρια όπως την ημέρα της αντιφασιστικής απεργίας στις 25 Σπετέμβρη. Ενώ σε θεωρητικό επίπεδο, δε σταμάτησε να ενσωματώνει τα επιχειρήματα της κυβέρνησης με δημοσιεύματα στο Ριζοσπάστη που υποστήριζαν ότι το κίνημα των πλατειών “εκκόλαψε το αυγό του φιδιού”, ξεχνώντας τις ρατσιστικές πολιτικές των κυβερνήσεων και κατηγορώντας ΑΝΤΑΡΣΥΑ και ΣΥΡΙΖΑ ως συνυπεύθυνες λόγω της στήριξης που παρείχαν στο συγκεκριμένο κίνημα.

Οι αγώνες του 2013 διέψευσαν την ηγεσία του ΚΚΕ σε όλα τα επίπεδα. Το καλύτερο που έχει να κάνει το 2014 είναι να διορθώσει τη γραμμή της, αντί να καλεί τον κόσμο να διορθώσει την ψήφο του.


ΑΝΤΑΡΣΥΑ:Σταθερό στήριγμα

Δεν υπήρξε ούτε μία μάχη των εργατών και της νεολαίας το 2013 που η αντικαπιταλιστική αριστερά, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, να μην βρέθηκε στο επίκεντρό της. Σε όλα τα μέτωπα ενάντια σε μνημόνια, κυβέρνηση, τρόικα, νεοναζί, οι αγώνες που ξέσπασαν βρήκαν την στήριξή της.

Στην περίπτωση της απεργίας διαρκείας του ΜΕΤΡΟ, η καθημερινή παρουσία της ΑΝΤΑΡΣΥΑ στο κατειλημμένο αμαξοστάσιο των Σεπολίων, στην περιφρούρηση και στις συνελεύσεις των απεργών που αποφάσιζαν τη συνέχεια, ήταν καθοριστική. Το ίδιο και η προσπάθεια απλώματος του αγώνα, πρώτα στα λεωφορεία και τα άλλα μέσα μαζικής μεταφοράς κι ύστερα σε όλους τους κλάδους, με πολλά σωματεία να βγάζουν στάσεις εργασίας και καλέσματα συμπαράστασης στο ΜΕΤΡΟ.

Ο ηγετικός της ρόλος, μέσα από την υιοθέτηση της γραμμής της για κλιμάκωση της σύγκρουσης με απεργίες διαρκείας, έγινε στόχος επίθεσης από όλες τις δεξιοφυλλάδες. Το άρθρο της Δημοκρατίας με τίτλο “Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ κατεστάλη!”, αμέσως μετά την επιστράτευση των απεργών, έκφραζε την αγωνία των Σαμαράδων μπροστά στο ενδεχόμενο πολλοί περισσότεροι κλάδοι να ακολουθήσουν το παράδειγμα του ΜΕΤΡΟ.

Οι φόβοι τους δεν άργησαν να επαληθευτούν. Παρά τις μικρές της δυνάμεις, στην απεργία διαρκείας των ναυτεργατών η ΑΝΤΑΡΣΥΑ ήταν η μόνη που υποστήριξε τη συνέχεια του αγώνα κόντρα στη νέα επιστράτευση με πανεργατικές απεργίες διαρκείας. Και βέβαια έδωσε όλες τις δυνάμεις της για την υλοποίηση της απεργίας διαρκείας των καθηγητών το Μάη κόντρα στα εμπόδια των ΠΑΣΚΕ-ΔΑΚΕ.

Η Συνδιάσκεψη της ΑΝΤΑΡΣΥΑ στις 1 και 2 του Ιούνη προετοίμασε τις δυνάμεις της για την επόμενη μεγάλη μάχη, αυτή της ΕΡΤ. Οι σύντροφοι ήταν οι πρώτοι που έτρεξαν στο προαύλιο του Ραδιομέγαρου. Αλλά και μέσα, πρωταγωνίστησαν στην απόφαση της κατάληψης και του απεργιακού προγράμματος, οργανώνοντας στην πράξη τα βήματα για την επιτυχία τους: τις περιφρουρήσεις, τις βάρδιες, τις κατανομές, την προσπάθεια γενίκευσης της μάχης σε όλα τα ΜΜΕ, τις εκδηλώσεις συμπαράστασης σε χώρους και γειτονιές, τη διακίνηση των κουπονιών οικονομικής ενίσχυσης, τη μετατροπή του προγράμματος σε βήμα για όλη την κοινωνία.

Επέμειναν στο δρόμο του εργατικού ελέγχου της ΕΡΤ όλο το επόμενο διάστημα κόντρα στους εκβιασμούς της κυβέρνησης, επιχειρηματολογώντας και οργανώνοντας τον αγώνα ενάντια στο απεργοσπαστικό εγχείρημα της ΔΤ. Συνέχισαν ακόμα και μέσα στους δύσκολους μήνες του καλοκαιριού κρατώντας ζωντανό τον αγώνα και του έδωσαν νέα ώθηση τον Σεπτέμβρη με την προσπάθεια σύνδεσής του με όλες τις άλλες μάχες που ξεσπούσαν.

Αταλάντευτη

Την ίδια αταλάντευτη στάση κράτησε η ΑΝΤΑΡΣΥΑ στην απεργία διαρκείας των καθηγητών τον Σεπτέμβρη. Τα μέλη της στήριξαν τις περιφρουρήσεις στα σχολεία, τις συνελεύσεις των ΕΛΜΕ, την προσπάθεια γενίκευσης του αγώνα σε δασκάλους και άλλους κλάδους. Οι Παρεμβάσεις στην ΑΔΕΔΥ επέμειναν στην πρότασή τους για 5νθήμερες επαναλαμβανόμενες απεργίες συμπαράστασης στους καθηγητές κόντρα στο μινιμάρισμα που υποστήριξαν όλες οι άλλες δυνάμεις μαζί.

Όταν ξεκίνησε η απεργία των διοικητικών των πανεπιστημίων, οι δυνάμεις της πρωτοστάτησαν μέσα και έξω από τις σχολές στην κλιμάκωση του αγώνα, στις φοιτητικές καταλήψεις και στις απεργίες συμπαράστασης. Και άνοιξαν νέους δρόμους ενότητας και κοινής δράσης της εργατικής τάξης από τα κάτω: τόσο με το Συντονιστικό των Νοσοκομείων που πρωτοστάτησε για ένα απεργιακό φθινόπωρο στον κλάδο της υγείας ενάντια στο φασίστα υπουργό, όσο και με την πρωτοβουλία για το Συντονισμό ενάντια στα κλεισίματα και τις διαθεσιμότητες που ένωσε τρεις μεγάλες μάχες -τους απεργούς των ΑΕΙ, τους εργαζόμενους της ΕΡΤ και των νοσοκομείων- και συσπείρωσε πολλούς περισσότερους κλάδους από δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Αυτή η πολιτική και οργανωτική στήριξη των αγώνων ήταν που έφερε και την άνοδο των δυνάμεων της ΑΝΤΑΡΣΥΑ σε μια σειρά σωματεία, στο ΕΚΑ, στην ΑΔΕΔΥ.

Στο αντιφασιστικό και αντιρατσιστικό μέτωπο, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ έδωσε τον καλύτερό της εαυτό όλη τη χρονιά για την αποκάλυψη και απομόνωση των δολοφόνων νεοναζί της Χρυσής Αυγής, για την σύγκρουση με τις ρατσιστικές πολιτικές της κυβέρνησης, για την ανάπτυξη του κινήματος ενάντια στο ρατσισμό και τη φασιστική απειλή. Από τις 19 Γενάρη και την πρωτοβουλία “Αθήνα πόλη αντιφασιστική” μέχρι την οργάνωση των εργατών γης στη Μανωλάδα, από τις αντισυγκεντρώσεις στις ναζιστικές συνάξεις σε όλη τη χώρα και το πέταγμα των νεοναζί έξω από χώρους δουλειάς και τα συνδικάτα μέχρι την κορύφωση του κινήματος μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα και τις μαζικές διαδηλώσεις, οι δυνάμεις της ΑΝΤΑΡΣΥΑ μπήκαν μπροστά.

Οδηγός για την ανυποχώρητη στάση της ήταν το αντικαπιταλιστικό της πρόγραμμα: η διαγραφή του χρέους, η ρήξη με το ευρώ και την ΕΕ, η κρατικοποίηση των τραπεζών και όλων των επιχειρήσεων, ο εργατικός έλεγχος -με το τελευταίο να είναι το κλειδί στον τρόπο που υλοποιούνται όλα τα υπόλοιπα.


ΣΥΡΙΖΑ: Το τίμημα της “ωρίμανσης”

Το 2013 ήταν για τον ΣΥΡΙΖΑ χρονιά διολίσθησης από τις υποσχέσεις που τον έφεραν στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Η μονομερής κατάργηση των δανειακών συμβάσεων έγινε “νέα διαπραγμάτευση”, η διαγραφή του χρέους “κούρεμα ενός μέρους του”, το καμιά θυσία για το ευρώ “εθνικό μας νόμισμα είναι το ευρώ, είτε θέλουμε, είτε δεν θέλουμε”. Ενώ και η προοπτική της ανατροπής μετατοπίστηκε, από τις σκληρές μάχες που έδινε η εργατική τάξη και η νεολαία στο δρόμο, στο κοινοβουλευτικό πεδίο.

Η διαδικασία εγκαινιάστηκε με την παγκόσμια περιοδεία του Αλέξη Τσίπρα και των στενών συνεργατών του στις αρχές της χρονιάς. Στη Λατινική Αμερική, οι συναντήσεις του άφησαν απ' έξω τις πολύ “αριστερές” Βενεζουέλα του Τσάβες και Βολιβία του Μοράλες, για να προβάλει τα “εναλλακτικά” μοντέλα διαχείρισης του Λούλα και της Ρουσέφ στη Βραζιλία και της Κίρχνερ στην Αργεντινή.

Πιο ξεκάθαρη της στροφής από τις προεκλογικές του υποσχέσεις ήταν η επίσκεψή του στις ΗΠΑ. “Υπάρχει κάτι να φοβηθεί κανείς από την Αριστερά στην Ελλάδα; Με ποιο τρόπο είμαστε ριζοσπαστικοί;” αναρωτήθηκε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ στην ομιλία του στο Ινστιτούτο Μπρούκινγκς χαρακτηρίζοντας τις απεργίες “ανορθόδοξο τρόπο” για να αλλάξουν τα πράγματα στην Ελλάδα, που δικαιολογείται βέβαια από την ανορθόδοξη κατάσταση που βιώνει η χώρα. Για να συμπληρώσει: “Αναζητούμε συμμάχους, αλλά η πολιτική της Γερμανίας είναι καταστροφική. Εδώ (στις ΗΠΑ), μπορούμε να βρούμε συμμάχους για να αποτρέψουμε καταστροφικές πολιτικές”.

Η δεξιά προσαρμογή δεν έφερε μόνο τα “ανοίγματα” στον Καμμένο στο εσωτερικό. Είχε και τις κινηματικές της συνέπειες, με την κυβερνητική εκλογική αλλαγή να γίνεται απόλυτη προτεραιότητα σε βάρος των αγώνων. Στην απεργία διαρκείας του Ταχυδρομικού Ταμιευτήριου στην αρχή της χρονιάς ενάντια στην ιδιωτικοποίηση, οι συνδικαλιστές του ΣΥΡΙΖΑ στήριξαν το κλείσιμό της με το επιχείρημα ότι ο αγώνας έχει όρια και ότι το κυρίαρχο πλέον ζήτημα ήταν η αναμονή για πολιτική λύση. Ενώ και στην απεργία διαρκείας του ΜΕΤΡΟ το ίδιο διάστημα, η παρουσία του ΣΥΡΙΖΑ ήταν μόνο συμβολική.

Οι φωνές που διαμαρτύρονταν και αναδείκνυαν τους κινδύνους των υποχωρήσεων, δεν έρχονταν μόνο έξω από το ΣΥΡΙΖΑ. “Μήπως θα ήταν προτιμότερο για τον ΣΥΡΙΖΑ, αντί να προσπαθεί να μας πείσει πως μπορεί να κυβερνήσει, να μας έπειθε πως μπορεί να κάνει αντιπολίτευση στη συγκεκριμένη φασίζουσα κυβέρνηση, που καταργεί το Σύνταγμα με τις πράξεις νομοθετικού περιεχομένου, που ουδέποτε κυρώθηκαν από τη Βουλή” αναρωτιόταν εκείνη την περίοδο ο Περικλής Κοροβέσης. Αλλά και η Σοφία Σακοράφα σε ομιλία της στην κεντρική επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ το ίδιο διάστημα, αφού ασκούσε σκληρή κριτική για τις διεθνείς συναντήσεις Τσίπρα όπως στις ΗΠΑ που έβγαζαν “προς τα έξω μια θρησκευτικού τύπου λατρεία προς τον Ομπάμα και τις αξίες του αμερικανικού έθνους”, έλεγε ανάμεσα σε άλλα: “Η ιστορία της απεργίας στο μετρό, για να μην πάω πιο πίσω στην ιδιωτικοποίηση ας πούμε της ΑΤΕ, που δεν άνοιξε μύτη, μας βρήκε τελείως απροετοίμαστους. Ξέρετε τι λέει ένα email που μου στείλανε, το οποίο εν πρώτοις, μπορεί να φανεί αφελές, στη βάση του όμως δεν είναι. Που ήταν τα δεκάδες χιλιάδες στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ στην Αθήνα; Γιατί δε βρέθηκαν στο αμαξοστάσιο εκείνο το βράδυ;”.

Επισημάνσεις

Η στάση της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ στην εξαγγελθείσα απεργία διαρκείας των καθηγητών το Μάη έδειξε ότι δεν πήρε υπόψη της τις παραπάνω επισημάνσεις. Ενώ βρέθηκε στο στρατόπεδο όσων στήριξαν την πρόταση για απεργία διαρκείας, ψήφισε υπέρ της στις συνελεύσεις και πολύς από τον κόσμο του ήταν στην πρώτη γραμμή της προετοιμασίας για την επιτυχία της, έφτασε να είναι η δύναμη που άδειασε το κίνημα, υιοθετώντας τη γραμμή ότι δεν υπάρχουν “οι όροι και οι προϋποθέσεις” για να γίνει η απεργία.

Το Σεπτέμβρη, ο ξεσηκωμός της βάσης των καθηγητών ανάγκασε το ΣΥΡΙΖΑ να μην κάνει πίσω όπως το Μάη. Και τότε, όμως, η στάση του λειτούργησε διαλυτικά. Στις συνελεύσεις της δεύτερης εβδομάδας, οι συνδικαλιστές του κατέβηκαν με προτάσεις ενάντια στη συνέχιση των πενθήμερων ή με πρόταση για αναστολή. Εναντιώθηκαν στην ενεργή περιφρούρηση της απεργίας έξω από τα σχολεία ώστε να μην υπάρχει “σύγκρουση με τους συναδέλφους”. Η ηγεσία της ΟΛΜΕ, που στο μεταξύ είχε περάσει στα χέρια του ΣΥΡΙΖΑ, δεν πρότεινε τίποτα συγκεκριμένο στην τελευταία Γενική Συνέλευση των Προέδρων των ΕΛΜΕ παρά το γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος των Συλλόγων ζητούσε αγωνιστική συνέχεια.

Ο αγώνας της ΕΡΤ, μετά τις πρώτες μέρες του ξεσηκωμού τον Ιούνη, εγκαταλείφθηκε κι αυτός τόσο στο επίπεδο της συμπαράστασης όσο και στο επίπεδο της ενεργής προσπάθειας κλιμάκωσης και γενίκευσής του. Την ίδια περίοδο, στην επίσκεψή του στο Τέξας, ο Τσίπρας καθησύχαζε τους εχθρούς των εργατών υιοθετώντας όλες τις κινδυνολογίες τους για την έξοδο από την ευρωζώνη.

Η προσπάθεια της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ να επιδείξει κυβερνητική ωριμότητα απλώθηκε σε όλα τα επίπεδα. Στην πίεση της “θεωρίας των δύο άκρων” που χρησιμοποίησαν προκλητικά και κατά κόρον τα μνημονιακά κόμματα της συγκυβέρνησης, απάντησε με υπερβολική δόση υπευθυνότητας για να πείσει ότι ο ίδιος δεν αποτελεί άκρο. Μετά τη φασιστική δολοφονία του Παύλου Φύσσα, το κάλεσμα του Τσίπρα ήταν για “ψυχραιμία” απέναντι στις απόπειρες “αποσταθεροποίησης και αποπροσανατολισμού”. Ο ΣΥΡΙΖΑ επέμεινε να ζητά σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών ως αντιμετώπιση της Χρυσής Αυγής και αποφάσισε να μείνει στο Σύνταγμα την ημέρα της αντιφασιστικής απεργίας στις 25 Σεπτέμβρη, χαρακτηρίζοντας τη διαδήλωση προς τα κεντρικά γραφεία των νεοναζί στη Μεσογείων προβοκατόρικη πρωτοβουλία που ενισχύει τη θεωρία των δύο άκρων. Η μία παραχώρηση οδηγούσε στην επόμενη. Αποκορύφωμα ήταν η συνδιαμόρφωση με ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ και στήριξη της τροπολογίας για την αναστολή της κρατικής χρηματοδότησης των κομμάτων που περιλάμβανε και την παραβίαση του τρομονόμου ως έναν από τους όρους της.

Όπως ακριβώς η αριστερή στροφή γεννήθηκε και συνεχίζει να μεγαλώνει στο πεζοδρόμιο, έτσι και η ανατροπή των μνημονίων, της κυβέρνησης και της τρόικας θα έρθει με την κλιμάκωση των αγώνων. Μόνο η σύγκρουση με τα αφεντικά, τους θεσμούς τους και το βάρβαρο σύστημά τους μπορεί να εξασφαλίσει νικηφόρα προοπτική.