Ιδέες
Νέο τεύχος “Σοσιαλισμός από τα Κάτω”: Πέρα απο τα όρια του ρεφορμισμού

Κυκλοφόρησε το νέο τεύχος του περιοδικού Σοσιαλισμός από τα Κάτω (Νο109, για τους μήνες Μάρτη-Απρίλη). Τα άρθρα του περιοδικού αναλύουν την καινούργια κατάσταση που προέκυψε μετά τις εκλογές της 25ης Γενάρη. «Η αριστερά στην κυβέρνηση, οι εργάτες στους δρόμους», όπως αναφέρεται στο εξώφυλλο του περιοδικού. 
 
Ο Πάνος Γκαργκάνας στο εισαγωγικό άρθρο του περιοδικού γράφει τί χρειάζεται να κάνει το εργατικό κίνημα και η αριστερά «Για να έχει συνέχεια η ελπίδα». Επισημαίνει ότι η συμφωνία που έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ στο Eurogroup βάζει επιτακτικά την ανάγκη να δοθούν απαντήσεις σε όλα τα κρίσιμα ζητήματα της περιόδου. Τονίζει ότι η αριστερά χρειάζεται να ξεκινάει από την δυναμική που εκφράστηκε στα αποτελέσματα των εκλογών και την αδυναμία των ΝΔ-ΠΑΣΟΚ να ξεπεράσουν την κρίση τους. Η νέα κυβέρνηση δεν αξιοποίησε αυτή την πραγματικότητα σε κανένα σημείο της διαπραγμάτευσης με τους δανειστές. 
 
Κάθε βήμα που έκανε ήταν στην κατεύθυνση συμβιβασμού και υποχώρησης. Η συγκυβέρνηση με τους ΑΝΕΛ, η παράδοση του υπουργείου Άμυνας στον Καμένο, η εκλογή του Παυλόπουλου ως Προέδρου της Δημοκρατίας, η υπουργοποίηση του Βαρουφάκη, οι υποχωρήσεις ακόμα και σε σχέση με το Πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης. Όλα δείχνουν ότι δεν θα υπάρχει καμιά χαλάρωση της λιτότητας. Το επιχείρημα για τους «τέσσερις μήνες» που χάνονται μετά τη συμφωνία για να κερδίσουμε τέσσερα χρόνια απλά επαναλαμβάνει «τις αυταπάτες ενός success story». 
 
Στο άρθρο τονίζεται ότι «ο μόνος δρόμος προς τη βελτίωση περνάει από την πάλη ΕΝΑΝΤΙΑ στη συμφωνία που προσπαθεί να επιβάλει η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ». Το εργατικό κίνημα μπορεί να στηρίξει μια στρατηγική εργατικού ελέγχου πατώντας πάνω στην αριστερόστροφη δυναμική που «δεν εξαντλήθηκε στις εκλογές, αντίθετα ενισχύθηκε». Αυτό φαίνεται και από το γεγονός ότι η ηγεσία Τσίπρα έχει πιέσεις από τα αριστερά της από την πρώτη στιγμή.  
 
Στη συνέχεια η Μαρία Στύλλου με το άρθρο της «Η αριστερά στην κυβέρνηση, οι εργάτες στους δρόμους» εξηγεί ότι για να συμβούν τα παραπάνω η αριστερά χρειάζεται να έχει ξεκάθαρες πολιτικές επιλογές. 
 
«Υπάρχει μια μεγάλη ιστορική εμπειρία από κυβερνήσεις της Αριστεράς», η συγκυβέρνηση Σοσιαλδημοκρατών-Ανεξάρτητων Σοσιαλδημοκρατών στην Γερμανία του ’18, τα Λαϊκά Μέτωπα της δεκαετίας του ’30 και η Χιλή του ’72-’73, το ΑΚΕΛ στην Κύπρο πιο πρόσφατα. Η Μ. Στύλλου εξηγεί ότι κυβέρνηση της αριστεράς δεν σημαίνει έλεγχος πάνω στα κλειδιά του καπιταλισμού. Ότι όταν η κυρίαρχη τάξη αναγκάζεται να αποδεχτεί τέτοιες πολιτικές λύσεις σημαίνει πως βρίσκεται κολλημένη με την πλάτη στον τοίχο. Γι’ αυτό ανοίγονται τεράστιες δυνατότητες και ευκαιρίες για το εργατικό κίνημα, αλλά μόνο με σύγκρουση με το σύστημα. Αυτό δείχνουν οι εμπειρίες της Γαλλίας και της Ισπανίας την δεκαετία του ’30 και της Χιλής το ’73 που αναλύονται εκτενέστερα στο κείμενο. 
 
Σε σχέση με την σημερινή κατάσταση, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει καμιά διαφορά σε σχέση με τα κλασικά ρεφορμιστικά κόμματα που βρέθηκαν σε κυβέρνηση. Η επαναστατική αριστερά για να παίξει το ρόλο της αριστερής αντιπολίτευσης χρειάζεται το αντικαπιταλιστικό μεταβατικό πρόγραμμα. Χρειάζεται την ενιαιομετωπική δράση μαζί με κομμάτια της εργατικής τάξης που μπορεί αρχικά να έχουν αυταπάτες για την αριστερή κυβέρνηση. Χρειάζεται τέλος ανεξάρτητη επαναστατική οργάνωση που να παίρνει πρωτοβουλίες που δεν μένουν στα όρια του κοινοβουλευτικού δρόμου. 
 
Ακολουθεί το άρθρο του Σωτήρη Κοντογιάννη που εξηγεί «Τι φέρνει η ποσοτική χαλάρωση», την οποία αποφάσισε να ακολουθήσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Αρχικά, τονίζει ότι η «ποσοτική χαλάρωση» δεν έχει τίποτα το «προοδευτικό», επειδή εναντιώθηκε σε αυτή την επιλογή η Γερμανία. Η «ποσοτική χαλάρωση» είναι «μια ‘μη συμβατική’ προσπάθεια αύξησης της ποσότητας του χρήματος που βρίσκεται σε κυκλοφορία μέσα στην Ευρωζώνη» με την αγορά ομολόγων κρατών - μελών ή ευρωπαϊκών επιχειρήσεων από την ΕΚΤ. Αυτή η επιλογή που ήταν ταμπού για την ΕΚΤ το προηγούμενο διάστημα επιλέχτηκε καθώς πάνω από την Ευρωζώνη στέκεται το «φάντασμα του αποπληθωρισμού». Όμως, αυτή η επιλογή δεν έχει δουλέψει καθόλου για την Ιαπωνία που την επέλεξε πρώτη, ενώ χωλαίνει παρά τις αρχικές επιτυχίες στις ΗΠΑ και την Βρετανία. 
 
Πολιτικές λιτότητας
 
Σε αντίθεση με ό, τι υποστηρίζεται, η Ελλάδα δεν θα επωφεληθεί από αυτή την επιλογή για αρκετούς λόγους, πχ γιατί «ποτέ μέχρι σήμερα η ‘ποσοτική χαλάρωση’ δεν έχει οδηγήσει σε μείωση της υπερχρέωσης». Το άρθρο κλείνει με το συμπέρασμα ότι οι πολιτικές λιτότητας θα συνεχιστούν από τους ηγέτες της ΕΕ και τους τραπεζίτες καθώς δεν έχουν με τι να αντικαταστήσουν τον άκρατο νεοφιλελευθερισμό. Οι εργαζόμενοι δεν έχουν να περιμένουν τίποτα από αυτές τις πολιτικές, παρά μόνο από τους αγώνες τους. 
 
Ο Λέανδρος Μπόλαρης στο άρθρο του «Είμαστε όλοι Charlie Hebdo;» επιχειρηματολογεί για την ανάγκη να συγκρουστούμε με την ισλαμοφοβία. Γράφει χαρακτηριστικά ότι μετά την επίθεση στα γραφεία του γαλλικού περιοδικού στις 7 Γενάρη ξεκίνησε μια νέα εκστρατεία ισλαμοφοβίας από τις άρχουσες τάξεις. Δεν είναι η πρώτη φορά που κάτω από το πρόσχημα της υπεράσπισης του «ελεύθερου λόγου» επιχειρούν να επανακτήσουν τον έλεγχο στην Μέση Ανατολή μετά το κύμα των Αραβικών Επαναστάσεων που τους τρόμαξαν. Θυμίζει ότι οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις σε κάθε τους πολεμική επέμβαση στην περιοχή χρησιμοποιούσαν αντίστοιχη προπαγάνδα με την σημερινή. Από τη δεκαετία του ’80 και τους «τρελούς μουλάδες» του Ιράν μέχρι σήμερα με τον Μπους και τον Ομπάμα. Σε αυτές τις επεμβάσεις προϊστορία έχει και ο γαλλικός ιμπεριαλισμός που σήμερα επιδιώκει να παίξει ρόλο από το Ιράκ μέχρι την Αφρική (πχ με την επέμβαση στο Μαλί το 2013). 
 
H αριστερά χρειάζεται να εξηγήσει πατώντας πάνω στην μαρξιστική παράδοση τί θέση έχουν οι θρησκείες μέσα στον κόσμο για να μην πέσει στην παγίδα να δικαιολογεί τα εγκλήματα του ιμπεριαλισμού που υποτίθεται αντιμετωπίζει την «αντιδραστική απειλή του ‘ισλαμισμου’». 
 
Ούτε η επιστροφή στις ιδέες του Διαφωτισμού, ούτε ο «διμέτωπος» αγώνας απέναντι στον ιμπεριαλισμό και τον «ισλαμοφασισμό» είναι οι λύσεις. Ο Λ. Μπόλαρης επισημαίνει ότι και ο όρος «ισλαμοφασισμός» είναι παρμένος από το οπλοστάσιο των ιμπεριαλιστών. Κλείνει το άρθρο του με την ανακοίνωση της Διεθνιστικής Σοσιαλιστικής Τάσης που τονίζει ότι οι δραστηριότητες της αριστεράς πρέπει να λογοδοτούν στον «στόχο της ενότητας της εργατικής τάξης ανεξάρτητα από φύλο, θρησκεία, χρώμα και έθνος» στην πάλη για την ανατροπή του καπιταλισμού. 
 
Ακολουθεί το άρθρο του Θανάση Καμπαγιάννη για την «Δίκη της Χρυσής Αυγής». Αρχικά αναλύει τα εκλογικά αποτελέσματα της ναζιστικής οργάνωσης. Υπάρχει μικρή μείωση της εκλογικής της δύναμης, ενώ σημαντικό είναι πως υπάρχει καθίζηση της ΧΑ στις εργατογειτονιές. Τονίζει ότι για να «επανακτήσει η Χρυσή Αυγή κεντρικό πολιτικό ρόλο και να επιστρέψει στο στρατηγικό της πολιτικό σχέδιο, δηλαδή στα τάγματα εφόδου στο δρόμο» χρειάζεται να «κερδίσει την επικείμενη δίκη». Για αυτό η δίκη χρειάζεται να είναι μάχη για όλη την αριστερά. Όμως, το κείμενο τονίζει πως η απονομιμοποίηση της Χρυσής Αυγής δεν θα κριθεί μόνο στο δικαστήριο, αλλά σε όλα τα πεδία. Χωρίς υποχωρήσεις σαν αυτές του ΣΥΡΙΖΑ που στελέχη του αντιμετωπίζουν την ΧΑ σαν «νόμιμο πολιτικό κόμμα» (Κωνσταντοπούλου, Βούτσης, Φίλης). 
 
Η επιτυχία του συλλαλητηρίου της 21 Μάρτη μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο σε αυτή την προσπάθεια, ενώ η σύγκρουση με την ισλαμοφοβία είναι κρίσιμο ζήτημα ειδικά μετά τις δηλώσεις Κοτζιά-Καμένου που της ανοίγουν το δρόμο. 
 
Ο Κώστας Βλασόπουλος στο άρθρο του «Γιατί ο Μαρξισμός» παρουσιάζει τους βασικούς λόγους που κάνουν τις επαναστατικές ιδέες πιο επίκαιρες από ποτέ. Στο κείμενό του τονίζει αρχικά ότι ο μαρξισμός «προσφέρει μια συνολική εξήγηση για το πώς λειτουργεί ο κόσμος γύρω μας». 
 
Όμως, όπως έλεγε και ο Μαρξ «οι φιλόσοφοι προσπάθησαν να ερμηνεύσουν τον κόσμο, το ζήτημα είναι να τον αλλάξουμε». Επιχειρηματολογεί ότι ιδιαίτερα σήμερα ο «σοσιαλισμός δεν είναι απλά ένα ιδανικό, αλλά μια προοπτική που ανοίγει από την ίδια την ιστορική εξέλιξη, την ανάπτυξη του καπιταλισμού και την πάλη εναντίον του». 
 
Κλείνει το άρθρο του υπογραμμίζοντας ότι η δύναμη που μπορεί να επιτελέσει το έργο της αλλαγής της κοινωνίας είναι η εργατική τάξη γιατί ισχύουν αυτά που είδε ο Μαρξ σε αυτήν: τον ρόλο του ιστορικού νεκροθάφτη του καπιταλισμού λόγω του συλλογικού τρόπου εργασίας και πάλης που την χαρακτηρίζει, καθώς και την καθοριστική θέση της μέσα στον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής.  
 
Το τεύχος του περιοδικού κλείνει με τρεις βιβλιοκριτικές: για το βιβλίο του Σπύρου Σακελλαρόπουλου «Κρίση και κοινωνική διαστρωμάτωση στην Ελλάδα του 21ου αιώνα», για το βιβλίο «Η ακροδεξιά στο φως της Ιστορίας» από το περιοδικό «Αρχειοτάξιο» και για την νέα έκδοση του Μαρξιστικού Βιβλιοπωλείου «Ισπανία 1936» με κείμενα των Άντι Ντέργκαν και Τόνι Κλιφ.