Πολιτισμός
Κινηματογράφος: «Julieta» του Πέδρο Αλμοδοβάρ

Λιγότερο χρώμα, περισσότερη εσωστρέφεια, πιο γειωμένη καθημερινότητα, ο Αλμοδοβάρ, θα πει κανείς, πως στα 67 του χρόνια, με την νέα του ταινία “Julieta”, που κυκλοφόρησε το Μάη αλλά παίρνει διανομή στους ελληνικούς κινηματογράφους αυτή την εβδομάδα, λέει να “σοβαρευτεί”. Τρία χρόνια μετά το “Δεν Κρατιέμαι”, μια κλασική αλμοδοβαρική ανατρεπτική κωμωδία ο μεγάλος Ισπανός σκηνοθέτης επιστρέφει με μια δραματική ιστορία βασισμένη στη σχέση μιας γυναίκας με την κόρη της. 

Η Julieta είναι μια μεσήλικη γυναίκα με μια μικροαστική ζωή στη Μαδρίτη. Λίγο πριν φύγει μαζί με τον αγαπημένο της Λορέντζο μόνιμα για την Πορτογαλία έχει μια απρόοπτη συνάντηση με την Μπεατρίζ, την παιδική φίλη της κόρης της, που την ταράζει συναισθηματικά αναμοχλεύοντας το ξεχασμένο παρελθόν της. Η φυγή της κόρης της για 12 χρόνια, ένα γεγονός που η Χουλιέτα έχει επισταμένα αποστασιοποιηθεί, και η ξαφνική αναγκαιότητα να το αντιμετωπίσει την φέρνουν στα όρια της συναισθηματικής κατάρρευσης. Χωρίζει από το Λορένζο, αλλάζει σπίτι και πέφτει σε μια αυτοκαταστροφική μανία εσωτερίκευσης. Η συγγραφή μιας μακροσκελούς επιστολής είναι το εργαλείο για να ξεδιπλωθεί μια ακόμα πολυπλόκαμη συναισθηματική ιστορία.

Για άλλη μια φορά οι γυναίκες, ο ρόλος τους, οι σχέσεις τους, αποτελούν το επίκεντρο της Αλμοδοβαρικής κινηματογραφίας. Διαχρονικά στο σινεμά του Αλμοδόβαρ η γυναίκα έχει τον πρώτο ρόλο. “Μέσα σε κάθε γυναίκα υπάρχει μια μητέρα – ηθοποιός – αγία – αμαρτωλή. Και μέσα σε κάθε άντρα υπάρχει μια γυναίκα”, ανέφερε ο σκηνοθέτης όταν το “Όλα για την Μητέρα μου” έπαιρνε το δρόμο για τις αίθουσες πίσω στο 1999. Ο Αλμοδόβαρ πάντα έφτανε στα όριά τους τα στερεοτυπικά πρότυπα των φύλων. Η σεξουαλικότητα, κρυφή ή φανερή, καταπιεσμένη ή εξωτερικευμένη αλλά και η κριτική πάνω στους έμφυλους ρόλους αποτελούσαν πάντα ένα σημαντικό εργαλείο στην πλοκή των ταινιών του. 

Υπόβαθρο

Η μεταπολίτευση μετά από 40 χρόνια Φρανκικής καταπίεσης και η προσπάθεια κριτικής ανάδειξης του συντηρητικού κατεστημένου, κράτος, εκκλησία, πατριαρχία, ΜΜΕ, κ.λπ, αποτέλεσαν βασικό υπόβαθρο στις ιστορίες του Αλμοδόβαρ σε όλα τα χρόνια της 40χρονης πλέον καριέρας του με τις πάνω από 30 ταινίες. Με μια αισθητική που παίζει με την ποπ εξτραβαγκάνζα, ο Αλμοδόβαρ κατάφερε τις τελευταίες δεκαετίες να δημιουργήσει ενός είδους κινηματογραφικού χρονολόγιου, μεταφέροντας στην οθόνη την δυναμική της εξέλιξης της ισπανικής κοινωνίας.

Και σε αυτή την ταινία το αισθητικό περιεχόμενο, η μουσική, η κάμερα και η κίνησή της, παραμένουν σε μοναδικά επίπεδα. Και το σκηνοθετικό μεγαλείο της παρουσίασης του συναισθηματικού κόσμου της ηρωίδας συγκλονίζει. Ωστόσο σε αντίθεση με προηγούμενες ταινίες του η Χουλιέτα δείχνει πιο αδύναμη. Σεναριακά η προσωπική ιστορία της Χουλιέτας χάνει το κοινωνικό της περιεχόμενο. Είναι μια προσωπική ιστορία που δεν εξελίσσεται σε σχέση με τους γύρω της αλλά μέσα στον ίδιο το χαρακτήρα. Έναν χαρακτήρα αδύναμο όσο ποτέ. Μια γυναίκα που δείχνει να έχει χάσει τη δυναμική του παρελθόντος. Μια γυναίκα που σπάει από την παραδοσιακή Αλμοδοβαρική γραμμή της επιβίωσης με κάθε τρόπο αφήνοντας τον εαυτό της να κυλήσει συναισθηματικά στην μοναξιά. 

Είναι περίεργο που αυτοί που ως τώρα έκαναν κριτική στον Αλμοδόβαρ πως επικεντρώνει περισσότερο στην κοινωνία από τους χαρακτήρες, τώρα τον κατηγορούν για μελό. Ωστόσο είναι πραγματικό πως στη Χουλιέτα ο Αλμοδόβαρ λειαίνει τις κοινωνικές επιρροές και αναθέτει στο άτομο να βρει τις λύσεις. H Χουλιέτα είναι λιγότερο παρεμβατική από προηγούμενες ταινίες, αλλά είναι μια ταινία που αξίζει κανείς να δει.