Πολιτική
Αποχαιρετισμός στο σ. Μιχάλη Χαρχαλά

Φωτό από τη μεγάλη απεργία της ΠΥΡΚΑΛ το 1982 που πέτυχε την κρατικοποίηση. Ο Μιχάλης ήταν από τους βασικούς οργανωτές της.

Στις 12 Σεπτέμβρη έφυγε ο σύντροφος Μιχάλης Χαρχαλάς, συνταξιούχος εργάτης στην ΠΥΡΚΑΛ Υμηττού, σε ηλικία 61 ετών μετά από μακροχρόνια μάχη με τον καρκίνο. Το Σάββατο στην κηδεία του πάνω από διακόσιοι φίλοι, συγγενείς, συνάδελφοι και συναγωνιστές του τον αποχαιρετίσαμε στο νεκροταφείο Βύρωνα.

\r\n
\r\n
Σύμβολο του μαχητικού εργοστασιακού συνδικαλισμού, ο Μιχάλης ήταν πάνω απ’ όλα ένας επαναστάτης εργάτης. Οργανωμένος αρχικά στο ΚΚΕ από τη δεκαετία του 1970, πρωτοστάτησε στη μεγάλη απεργία της ΠΥΡΚΑΛ το 1982 όταν το αφεντικό, ο διαβόητος Μποδοσάκης, πήγε να κλείσει το εργοστάσιο αφήνοντας στο δρόμο πάνω από 2000 εργάτες. Αυτή η απεργία ανάγκασε την τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ να το κρατικοποιήσει.
\r\n
 
\r\n
Όμως, η μάχη για τον Μιχάλη δεν σταμάτησε εκεί. Συνέχισε να παλεύει ενάντια στην προσπάθεια της νέας πασοκικής διοίκησης να ρίξει τα βάρη της ‘προβληματικής’ επιχείρησης στις πλάτες των εργαζομένων κάτω από μανδύα της ‘συνδιαχείρισης’. Συγκρούστηκε με τη συμβιβαστική πολιτική των συνδικαλιστών της Εργατοϋπαλληλικής Ενότητας (της παράταξης του ΚΚΕ στην ΠΥΡΚΑΛ). Όπως έγραφε ο ίδιος σε μια προκήρυξη που μοίρασε στο εργοστάσιο: «Η Εργατοϋπαλληλική Ενότητα μπορεί στα λόγια να μιλάει για ‘αυθαιρεσίες’ της πλειοψηφίας του ΔΣ του σωματείου, στην πράξη, όμως, ποτέ δεν στράφηκε στους ίδιους τους εργαζόμενους για την ανάπτυξη ενός κινήματος που θα ξεπερνούσε τα γραφειοκρατικά γρανάζια του ΔΣ και τη λογική της ‘συνδιαχείρισης’».
\r\n
 
\r\n
Αποχώρησε από το ΚΚΕ στα τέλη του 1983. Τα χρόνια που ακολούθησαν έδωσε τους αγώνες του, μέσα κι έξω από το εργοστάσιο, από τις γραμμές της επαναστατικής αριστεράς στην οποία έμεινε αφοσιωμένος μέχρι το τέλος της ζωής του.
\r\n
 
\r\n
Το 1984, με τη στήριξη συντρόφων από την ΟΣΕ (την οργάνωση από την οποία προήλθε το ΣΕΚ), ξεκίνησε τη μάχη να οργανώσει από τα κάτω την εργατική αντίσταση στην ΠΥΡΚΑΛ ενάντια στη επιθέσεις της νέας διοίκησης. Με δική του πρωτοβουλία δημιουργήθηκε η Ανεξάρτητη Συνδικαλιστική Κίνηση ΠΥΡΚΑΛ Υμηττού με στόχο «να δώσουμε τη δυνατότητα στους συναδέλφους να εκφράσουν και να οργανώσουν την αντίστασή τους στη διοίκηση, αλλά και στη συνδικαλιστική γραφειοκρατία των παρατάξεων με ένα κίνημα στη βάση που θα στηρίζεται στις συνελεύσεις των τμημάτων», όπως έγραφε σε μια προκήρυξη του σχήματος. Το πόσο σημασία είχε αυτή η προσπάθεια για την οργάνωση της αντίστασης από τα κάτω φάνηκε λίγα χρόνια αργότερα, το Σεπτέμβρη του 1990, στο μεγάλο απεργιακό κύμα ενάντια στις επιθέσεις της κυβέρνησης του Μητσοτάκη. Η ΠΥΡΚΑΛ Υμηττού ήταν το πρώτο εργοστάσιο που βγήκε σε κατάληψη που κράτησε 25 μέρες (ακολούθησαν η ΠΥΡΚΑΛ Ελευσίνας, η Πειραϊκή Πατραϊκή στην Πάτρα, η Ολύμπικ Κέτερινγκ κ.ά.). 
\r\n

Οργάνωση του συντονισμού

\r\n
Η Ανεξάρτητη Κίνηση θα παίξει ρόλο στην οργάνωση του συντονισμού, όπως μια πορεία με αυτοκίνητα από όλα τα καταλημμένα εργοστάσια στις απεργιακές φρουρές της Τράπεζας της Ελλάδας και του ΟΣΕ και θα είναι η μόνη που θα επιμείνει για τη συνέχιση της κατάληψης όταν οι άλλες παρατάξεις αποφάσισαν να την κλείσουν.
\r\n
 
\r\n
Για τον Μιχάλη η συνδικαλιστική δουλειά ήταν δεμένη με την πολιτική δράση. Το 1984 συμμετείχε στο γράψιμο ενός μεγάλου αφιερώματος στην ΠΥΡΚΑΛ, τις «προβληματικές» επιχειρήσεις και τη δήθεν ‘αυτοδιαχείριση’ του ΠΑΣΟΚ, που υπήρχε στο πρώτο τεύχος της Μαμής, του περιοδικού της ΟΣΕ. Στα πρώτα φύλλα της Εργατικής Αλληλεγγύης, αλλά και αργότερα όποτε συνέβαινε κάτι στο εργοστάσιο, υπήρχε πάντα μια ανταπόκριση από την ΠΥΡΚΑΛ, γραμμένη από τον Μιχάλη ή με δική του συμβολή. Κι όχι μόνο έγραφε ανταποκρίσεις, αλλά συχνά διακινούσε την Εργατική Αλληλεγγύη στην αλλαγή της βάρδιας στις 6 το πρωί μαζί με συντρόφους της ΟΣΕ. Μέσα στο εργοστάσιο, όπως μας έλεγε, αξιοποιούσε τη δυνατότητα που είχε επειδή δούλευε στον ποιοτικό έλεγχο, να πηγαίνει σε άλλα τμήματα – στο οβιδουργείο, στο καλυκοποιείο – για να πιάνει κουβέντα και να προτείνει την εφημερίδα. Αυτή η σχέση του με την Εργατική Αλληλεγγύη δεν σταμάτησε ποτέ: όταν πια τον είχε καταβάλλει η αρρώστια, έγινε συνδρομητής. Η τελευταία φορά που μιλήσαμε ήταν για να με ρωτήσει για ένα άρθρο στην εφημερίδα σχετικά με τις εξελίξεις στην Αίγυπτο επειδή ανησυχούσε «αν κινδυνεύουν οι σύντροφοι εκεί από το καθεστώς του Σίσι».
\r\n
 
\r\n
Η δράση του Μιχάλη, ήδη από τη δεκαετία του ’80, δεν περιοριζόταν μόνο στο χώρο δουλειάς. Το χειμώνα του 1984 με πρωτοβουλία φοιτητών της επαναστατικής αριστεράς πήρε το λόγο στο  Πανσπουδαστικό Συνέδριο της ΕΦΕΕ και ζήτησε, μέσα σε χειροκροτήματα, την έμπρακτη αλληλεγγύη του φοιτητικού κινήματος στον αγώνα της ΠΥΡΚΑΛ. 
\r\n
 
\r\n
Η εμπειρία του από την επιστράτευση του 1974 (η χούντα είχε στείλει το τάγμα του στην Κύπρο) τον είχε κάνει ένθερμο αντιμιλιταριστή και διεθνιστή και θα μου μείνει αξέχαστη μια παρέμβασή του σε κάποιο «Μαρξισμό» της δεκαετίας του ‘90, όταν χρησιμοποιώντας αυτή την εμπειρία με απλά λόγια εξηγούσε γιατί «στην ίδια μας τη χώρα είναι ο εχθρός». 
\r\n
 
\r\n
Απλός, πάντα χαμογελαστός, με χιούμορ, πρόθυμος να βοηθήσει σε κάθε μάχη του κινήματος, αντιπολεμική, αντιιμπεριαλιστική, αντιρατσιστική και αντιφασιστική. Με όποιο τρόπο μπορούσε, με την παρουσία στις διαδηλώσεις πριν τον ρίξει κάτω η αρρώστια, με τη συμβολή του τοπικά στο Βύρωνα σαν υποψήφιος στην Αριστερή Παρέμβαση Πολιτών από τη δεκαετία του ’90 μέχρι τις τελευταίες δημοτικές εκλογές ή με τη συμμετοχή του σε ερασιτεχνικό θεατρικό σχήμα με τις παραστάσεις του έργου του Ντάριο Φο «Δεν πληρώνω, δεν πληρώνω».
\r\n
 
\r\n
Η σκέψη μας αυτές τις στιγμές είναι με την σύντροφό του τη Σούλα που τόσο πολύ του συμπαραστάθηκε στον τελευταίο αγώνα που έχασε. «Θα σε θυμόμαστε όλοι γιατί μας έμαθες πώς να αγωνιζόμαστε και πώς να οργανωνόμαστε», είπε μια πρώην συνάδελφός του από την ΠΥΡΚΑΛ στον επικήδειο λόγο της. Γι’ αυτό, ο Μιχάλης θα είναι πάντα μαζί μας, θα είναι μαζί με κάθε εργάτη κι εργάτρια που παλεύει για ν’ αλλάξει την κοινωνία «με επανάσταση σε ανατολή και δύση».
\r\n