Πολιτική
Μνημόνιο με “ανθρώπινο πρόσωπο”;
Η σκηνή της βεβιασμένης αποχώρησης του Γερούν Ντάισελμπλουμ, με τα μούτρα ξινισμένα, από την κοινή συνέντευξη τύπου μετά τις συνομιλίες με τον Γιάνη Βαρουφάκη παρέπεμπε σε εικόνα «σκληρής διαπραγμάτευσης» και προβλήθηκε έτσι από τα ΜΜΕ, χρησιμοποιώντας τη «γλώσσα του σώματος». Αλλά η συνέχεια που ακολούθησε είναι η αναζήτηση του συμβιβασμού ανάμεσα στη νέα κυβέρνηση και τα επιτελεία της ΕΕ.
\r\n\r\n \r\n \r\n \r\n \r\n \r\n \r\n \r\n \r\n
Το 2015 είναι μια δύσκολη χρονιά για την Ελλάδα: συνολικά μέσα στο χρόνο το ελληνικό δημόσιο πρέπει να εξασφαλίσει, για την εξόφληση παλαιότερων δανείων (με τους τόκους τους) περίπου 22 δισεκατομμύρια. Όπως γράφει η τελευταία έκθεση του κοινοβουλευτικού Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους:
\r\n“Η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να αποπληρώσει εντός των επόμενων δύο μηνών δάνεια (κυρίως προς το ΔΝΤ) ύψους περίπου 4 δισ. ευρώ και να αναχρηματοδοτήσει έντοκα γραμμάτια ύψους περίπου 7 δισ. Ακόμα μεγαλύτερο πρόβλημα θα προκύψει μετά τον Ιούλιο 2015, όταν η Ελλάδα θα έχει ανάγκη για 8,8 δισ. ευρώ για να καλύψει τις υποχρεώσεις της έναντι της ΕΚΤ, δευτερευόντως έναντι του ΔΝΤ και τόκους”.
\r\nΟ προϋπολογισμός -που έχει συνταχθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση- υπολόγιζε να αποπληρωθεί ένα μεγάλο κομμάτι από αυτές τις υποχρεώσεις από την ανείσπρακτη μέχρι σήμερα τελευταία δόση των 7 δισεκατομμυρίων των μνημονίου. Προϋπόθεση για την εκταμίευση της δόσης ήταν η ολοκλήρωση της αξιολόγησης και η αποδοχή των σκληρών όρων που είχε θέσει η Τρόικα.
\r\n\r\n
\r\nΧωρίς δόση
\r\nΣτην συνέντευξη που έδωσε στην εφημερίδα New York Times ο Βαρουφάκης ήταν κατηγορηματικός: “Δεν τα θέλουμε τα 7 δις”. Την περασμένη Κυριακή, μιλώντας από το Παρίσι, ήταν ακόμα πιο γλαφυρός: η Ελλάδα, είπε, δεν χρειάζεται άλλα δάνεια από την Τρόικα. Η νέα κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να τελειώσει την “εξάρτηση” της από τα μνημόνια. Η Ελλάδα, είπε, παρομοιάζοντας τις δόσεις με ναρκωτικά “θα μείνει στεγνή”. Χωρίς δόση δεν υπάρχει, φυσικά, ούτε Τρόικα για να βάζει τους όρους της εκταμίευσής της. Το δημοσιονομικό κενό, όμως, των 7 δις δεν μπορεί να εξαφανιστεί με τόσο μαγικούς τρόπους.
\r\nΟύτε η απειλή της διακοπής της παροχής ρευστότητας από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προς το ελληνικό τραπεζικό σύστημα μπορεί να εξαφανιστεί με μαγικό τρόπο. Στις 28 Φλεβάρη τελειώνει η δίμηνη παράταση του \"προγράμματος\" που είχε ζητήσει η κυβέρνηση του Σαμαρά. Ο Μάριο Ντράγκι, ο διοικητής της ΕΚΤ έχει απειλήσει ότι θα σταματήσει να καλύπτει τις ελληνικές τράπεζες μετά την ημερομηνία αυτή, αν η Ελλάδα δεν βρίσκεται σε \"πρόγραμμα\".
\r\n“Ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι”, γράφει η εφημερίδα Financial Times, “έχει πει ότι ετοιμάζεται για μια άγρια διαπραγμάτευση πάνω στη ρευστότητα των τραπεζών -μια παρόμοια ταχτική με αυτή που χρησιμοποιήθηκε τον Μάρτη του 2013 στην Κύπρο και που ανάγκασε την Λευκωσία να δεχτεί τους σκληρούς όρους”.
\r\nΣτην πραγματικότητα, όμως, οι πιθανότητες να εξωθήσει τα πράγματα στα άκρα είναι πολύ μικρές. Τα μάτια όλου του κόσμου είναι στραμένα πάνω στην Ελλάδα σήμερα. Ο Ντράγκι, γράφει και πάλι η εφημερίδα Financial Times, έχει επίγνωση των πολιτικών κινδύνων που θα είχε μια αναμέτρηση ανάμεσα στους κεντρικούς τραπεζίτες -που δεν έχουν εκλεγεί ποτέ από κανέναν- και την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα.
\r\nΑλλά και η ελληνική κυβέρνηση δεν θέλει να εξωθήσει τα πράγματα στα άκρα. Στη συνέντευξή του στους New York Times, ο Βαρουφάκης μόνο ακραίος δεν ήταν: “Το μόνο που ζητάμε”, είπε, “είναι μια ευκαιρία για να ετοιμάσουμε μια πρόταση που θα ελαχιστοποιήσει το κόστος των δανειακών συμφωνιών της Ελλάδας και θα δώσει στη χώρα μια ευκαιρία να ανασάνει και πάλι ύστερα από πολιτικές που δημιούργησαν μαζική κοινωνική εξαχρείωση”. Ο στόχος μας, είπε, δεν είναι να επιστρέψουμε στο παρελθόν. Και δεσμεύτηκε όχι μόνο για ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς, αλλά και για τη συνέχιση της πολιτικής των πρωτογενών πλεονασμάτων -που χρησιμοποιούνται για την εξυπηρέτηση του χρέους.
\r\nΑπλά ο ρυθμός αυτής της απομύζησης του ελληνικού λαού χάριν των πιστωτών \"μας\" θα πρέπει να μειωθεί, σύμφωνα με τον Βαρουφάκη, από το 4.5% του ΑΕΠ -όπως όριζε το παλιό πρόγραμμα- στο 1-1.5% του ΑΕΠ.
\r\n\"Δεν θα κάνουμε αυτά που θέλουμε, αλλά αυτά που μπορούμε\", όπως έλεγε στη Θεσσαλονίκη ο Τσίπρας. Ο στόχος της νέας κυβέρνησης δεν είναι να απαλλαγούμε από τα μνημόνια: αυτό που διεκδικεί είναι ένα μνημόνιο με ανθρώπινο πρόσωπο.
\r\n