Όταν έφτασαν εκεί οι ρώσικες μεραρχίες, βρήκαν λίγες χιλιάδες σκελετωμένους κρατούμενους και περίπου 600 πτώματα που δεν είχαν προλάβει να εξαφανίσουν οι ναζί δεσμώτες. Λίγες μέρες πριν τα Ες-Ες είχαν ανατινάξει τα κρεματόρια που έκαιγαν τους νεκρούς και είχαν εκκενώσει τους εναπομείναντες κρατούμενους –με μια εφιαλτική πορεία που κόστισε χιλιάδες ζωές. Οι «τυχεροί» που έφτασαν στο στρατόπεδο Μπέλζεν-Μπέλζεκ θα απελευθερώνονταν από τον αμερικάνικο στρατό τον Απρίλη. 

 

Οι Ρώσοι στρατιώτες που μπήκαν στο Άουσβιτς ανακάλυψαν, επίσης, προσεκτικά αποθηκευμένα και ταξινομημένα, 370.000 ανδρικά κοστούμια, 837.000 γυναικεία φορέματα, 44.000 ζευγάρια παπούτσια, τεχνητά μέλη, οδοντόβουρτσες και 8 τόνους ανθρώπινων μαλλιών που όπως υπολογίστηκε προέρχονταν από 140.000 γυναίκες. Τα ανθρώπινα μαλλιά χρησίμευαν σαν πρώτη ύλη σε μια σειρά επιχειρήσεις που είχαν αναλάβει παραγγελίες για τον γερμανικό στρατό. 

 

Το Άουσβιτς ήταν το πιο γνωστό στρατόπεδο (ένα συγκρότημα στρατοπέδων όπως θα δούμε παρακάτω) αλλά δεν ήταν το μόνο. Τρία άλλα στρατόπεδα χτίστηκαν ειδικά για το σκοπό της εξόντωσης των Εβραίων, στα πλαίσια της λεγόμενης «Επιχείρησης Ράϊνχαρντ»: η Τρεμπλίνκα, το Μπέλζετς και το Σόμπιμπορ. Εκεί εξοντώθηκαν 1,7 εκατομμύρια Εβραίοι. Το Κέλλμνο ξεκίνησε ως κέντρο καταναγκαστικής εργασίας για Πολωνούς («υπανθρώπους» κατά τους ναζί) αλλά σύντομα, το 1942, επιστρατεύτηκε για τις ανάγκες της εξόντωσης. Το ίδιο και το Μαϊντάνεκ, το πρώτο στρατόπεδο που έπεσε, σχεδόν άθικτο, στα χέρια του προελαύνοντος ρώσικου στρατού το καλοκαίρι του 1944.

\r\n

Τελική Λύση

\r\n

Στις 20 Γενάρη του 1942 ο Ράϊνχαρντ Χάϋντριχ, επικεφαλής της Γενικής Διεύθυνσης Ασφαλείας του Ράιχ (νο2 στην ιεραρχία του τρόμου μετά τον Χίμλερ, αρχηγό των SS) προήδρευσε σε μια ολιγομελή σύσκεψη που έγινε σε μια βίλα στο ειδυλλιακό προάστιο Βάνζεε του Βερολίνου. Θέμα της σύσκεψης, ο συντονισμός της πολυδαίδαλης γραφειοκρατίας του κράτους και του ναζιστικού κόμματος για την ολοκλήρωση της «Τελικής Λύσης του Εβραϊκού Ζητήματος». Στην γραφειοκρατική γλώσσα των ναζί, η «τελική λύση» ήταν ευφημισμός για την εξόντωση.

 

Όμως, το Ολοκαύτωμα είχε ξεκινήσει ήδη από το καλοκαίρι του 1941. Το καλοκαίρι του 1941 τα γερμανικά στρατεύματα εισέβαλαν στην ΕΣΣΔ και μέσα σε λίγες βδομάδες είχαν προωθηθεί πάνω από 500 χιλιόμετρα. Οι ναζί φιλοδοξούσαν για χρόνια να κάνουν την Γερμανία Judenfrei, «καθαρή από Εβραίους». Και ξαφνικά, βρέθηκαν να κυβερνάνε περιοχές με τους μεγαλύτερους εβραϊκούς πληθυσμούς της Ευρώπης.

 

Πίσω από τον προελαύνοντα γερμανικό στρατό και σε συντονισμό μαζί του, ακολουθούσαν οι ειδικές «Ομάδες Δράσης» των SS (Einsatzgruppen) που σκοπός τους ήταν σύμφωνα με τα λόγια του Μπαχ-Ζαλέφσκι, ενός ανώτερου αξιωματούχου των SS, «ο αφανισμός των Εβραίων, των Τσιγγάνων και των πολιτικών κομισάριων».

\r\n

Μαζική εξόντωση

\r\n

Οι «Ομάδες Δράσης» ρίχτηκαν σε ένα όργιο δολοφονιών με όλα τα μέσα που είχαν στη διάθεσή τους. Τον Σεπτέμβρη του 1941 ο γερμανικός στρατός κατέλαβε το Κίεβο. Μια από τις πρώτες ενέργειές τους ήταν η μαζική εξόντωση των Εβραίων της πόλης: μέσα σε λιγότερο από δυο μέρες περίπου 34.000 Εβραίοι εκτελέστηκαν στη χαράδρα του Μπάμπι Γιάρ λίγο έξω από την πόλη. 

 

Εκατοντάδες χιλιάδες Εβραίοι εξοντώθηκαν με αυτό τον τρόπο στους πρώτους μήνες της εισβολής. Όμως, σύντομα, έγινε φανερό ότι αυτές οι μέθοδοι ήταν αργές και, όσο γκροτέσκο και αν ακούγεται, προκαλούσαν έντονη ψυχολογική πίεση στους εκτελεστές. Έτσι επιστρατεύτηκαν οι «επιστημονικές», «βιομηχανικές» μέθοδοι εξόντωσης, που έμοιαζαν πιο «απρόσωπες». 

 

Η τεχνογνωσία υπήρχε. Ήταν το προσωπικό και ο μηχανισμός της επιχείρησης Τ4. Οι ναζί είχαν εξοντώσει δεκάδες χιλιάδες «περίσσια στόματα», ανθρώπους με ειδικές ανάγκες, από τον Σεπτέμβρη του 1939. Μια μέθοδος ήταν η μαζική δολοφονία ασθενών σε ψυχιατρικά νοσοκομεία με δηλητηριώδη αέρια (όπως αναθυμιάσεις από κινητήρες αυτοκινήτων). 

 

Τον Δεκέμβρη του 1941 η Ιαπωνία εξαπέλυσε την αιφνιδιαστική της επίθεση στο αμερικάνικο ναύσταθμο του Περλ Χάρμπορ στη Χαβάη. Ο Χίτλερ κήρυξε αμέσως τον πόλεμο στις ΗΠΑ. Ήξερε ότι ο χρόνος κυλά εις βάρος της πολεμικής προσπάθειας της ναζιστικής Γερμανίας. Όπως είχε κάνει και στο παρελθόν, αποφάσισε να τα παίξει όλα για όλα. 

 

Η εισβολή στην ΕΣΣΔ και η εμπόλεμη κατάσταση με τις ΗΠΑ ήταν γιγάντια βήματα στη «ριζοσπαστικοποίηση» του ναζιστικού καθεστώτος. Στη διεστραμμένη λογική του Χίτλερ και των ναζί, οι «Εβραίοι» κινούσαν τα νήματα όλου του κόσμου. Για να κερδίσουν τον πόλεμο, έπρεπε να εξοντώσουν τους Εβραίους. Κι όταν ο πόλεμος δεν πήγαινε καλά, η εξόντωση των Εβραίων γινόταν πιο επιτακτική. Στα τέλη του 1944 οι ναζί αφιέρωσαν πολύτιμους πόρους για να οδηγήσουν τους 400.000 Εβραίους της Ουγγαρίας στο Άουσβιτς –την ίδια ώρα που ο ρώσικος στρατός είχε μπει στην Ουγγαρία. 

 

Ο ιστορικός Ρίτσαρντ Έβανς παρουσιάζει τους εξής ανατριχιαστικούς αριθμούς:

«Συνολικά στη διάρκεια του πολέμου περίπου 3 εκατομμύρια Εβραίοι εξοντώθηκαν στα στρατόπεδα θανάτου, 700.000 εξοντώθηκαν σε φορτηγά αερίων, και 1,3 εκατομμύριο εκτελέστηκαν από τις Ομάδες Δράσης των Ες-Ες, μονάδες της αστυνομίας και συμμαχικές δυνάμεις ή βοηθητικές πολιτοφυλακές. Περίπου ένα εκατομμύριο Εβραίοι πέθαναν από πείνα, ασθένειες ή την κτηνωδία των Ες-Ες και τις εκτελέσεις σε στρατόπεδα συγκέντρωσης και ιδίως στα γκέτο που είχε δημιουργήσει το Τρίτο Ράιχ στα κατεχόμενα εδάφη». (Richard J. Evans Το Τρίτο Ράιχ Στον Πόλεμο, εκδόσεις Αλεξάνδρεια).

 

Ο αντισημιτισμός είχε ιστορία αιώνων στην Ευρώπη, το ίδιο οι διακρίσεις και οι διωγμοί ενάντια στους Εβραίους, ιδιαίτερα στην ανατολική Ευρώπη και στα εδάφη της παλιάς Τσαρικής Αυτοκρατορίας. Όμως, ο αντισημιτισμός των ναζί διέφερε. Γι’ αυτούς οι «εβραίοι» ήταν κυριολεκτικά ένα μικρόβιο που μεταφέρεται στο αίμα και έπρεπε να εκδιωχθεί για να ζήσει η «γερμανική φυλή». 

 

Είναι αλήθεια ότι οι γενοκτονικές προθέσεις των ναζί δεν αφορούσαν μόνο τους Εβραίους. Το «Σχέδιο Πείνα» που κατάρτισαν οι ναζί γραφειοκράτες και η διοίκηση της Βέρμαχτ την παραμονή της εισβολής στην ΕΣΣΔ, πρόβλεπε ότι δεκάδες εκατομμύρια «υπάνθρωποι» θα πέθαναν από την πείνα για να τραφεί ο γερμανικός στρατός. Το «Γενικό Σχέδιο Ανατολή» των Ες-Ες πρόβλεπε την εκδίωξη δεκάδων εκατομμυρίων (και το θάνατό τους) πέρα από τα Ουράλια, για να ανοίξει ο «ζωτικός χώρος» για τον εποικισμό της «Ανατολής». 

 

Όμως, αυτό που κάνει το Ολοκαύτωμα τόσο ξεχωριστό και δύσκολα εξηγήσιμο είναι η προσπάθεια να εξοντωθεί βιολογικά και ο τελευταίος Εβραίος ως προϋπόθεση κάθε άλλου σχεδίου. Πεντέμιση με έξι εκατομμύρια άνθρωποι εξοντώθηκαν μόνο και μόνο γιατί ήταν Εβραίοι. Όμως, η μοναδικότητα του Ολοκαυτώματος δεν απαλλάσσει τον καπιταλισμό από την συνενοχή σε αυτό το έγκλημα.

\r\n

Συνενοχή

\r\n

Συνενοχή καταρχήν κυριολεκτική και άμεση. Το Άουσβιτς δεν ήταν μόνο στρατόπεδο θανάτου, αλλά και στρατόπεδο καταναγκαστικής εργασίας σκλάβων που τα Ες-Ες «μίσθωναν» στις ναυαρχίδες του γερμανικού κεφαλαίου. 

 

Το Άουσβιτς ΙΙΙ ή Μόνοβιτς, ήταν το στρατόπεδο που χτίστηκε για να προσφέρει σκλάβους-εργάτες στην IG Farben, τη μεγαλύτερη γερμανική επιχείρηση, με σκοπό την κατασκευή ενός εργοστασίου παραγωγής συνθετικών ελαστικών. Τα Ες-Ες χρέωναν την IG Farben τρία μάρκα την ώρα για κάθε ανειδίκευτο «εργάτη», τέσσερα για τους ειδικευμένους και ενάμιση για τα παιδιά. Η Siemens και η Krupp είχαν τα δικά τους «παραρτήματα».

 

Αλλά η σχέση είναι πιο βαθιά. Οι ναζί γεννήθηκαν και διαμορφώθηκαν ως κίνημα μέσα στο πλαίσιο της «δεκαετίας αντεπαναστατικών προσπαθειών» της γερμανικής άρχουσας τάξης μετά την επανάσταση του 1918, όπως έχει επισημάνει ο Τρότσκι. Δεν πήραν την εξουσία ούτε με εκλογές ούτε με «επανάσταση». Τους την έδωσαν οι ηγετικοί κύκλοι της άρχουσας τάξης το 1933. 

Η σχέση των ναζί με το γερμανικό κεφάλαιο μοιάζει με τη σχέση ενός καπιταλιστή που προσλαμβάνει ένα μαφιόζο για να επιβάλλει την «πειθαρχία». Κάποια στιγμή ο καπιταλιστής ανακαλύπτει ότι μπορεί να κολυμπάει ακόμα στο χρυσάφι, αλλά ο μαφιόζος έχει πάρει τη διοίκηση της επιχείρησης.

 

Το γερμανικό κεφάλαιο δεν χρειαζόταν το Ολοκαύτωμα. Χρειαζόταν, όμως τους ναζί. Και γι’ αυτό ανέχτηκε το Ολοκαύτωμα, βγάζοντας και μερικά κέρδη από αυτό.

 

Εβδομήντα χρόνια μετά, το σύνθημα «Ποτέ Ξανά!» δεν είναι σχήμα λόγου κατάλληλο για επετείους. Οι φασίστες και η ρατσιστική ακροδεξιά σηκώνουν κεφάλι στην Ευρώπη. Και θέλουν να μας κάνουν να ξεχάσουμε τί πραγματικά είναι. Η Μαρίν Λεπέν πήρε μάλιστα πρόσκληση να μιλήσει στην Οξφόρδη στην επέτειο του Ολοκαυτώματος. Εμείς δεν ξεχνάμε το Ολοκαύτωμα, τη ναζιστική φρίκη και δεν δίνουμε συγχωροχάρτι στο σύστημα που τα γέννησε.