Ιστορία
Βιετνάμ: Το κίνημα που νίκησε τις ΗΠΑ

Τον πόλεμο ενάντια στον ιμπεριαλισμό τον κέρδισαν οι αγρότες και οι εργάτες στο Βόρειο και στο Νότιο Βιετνάμ που πολέμησαν με το όπλο στο χέρι. Πάνω από 2 εκατομμύρια υπολογίζονται στο Βιετνάμ, το Λάος και την Καμπότζη, οι νεκροί μαχητές και πολίτες, 3,2 εκατομμύρια οι τραυματίες και 10 εκατομμύρια οι πρόσφυγες στο διάστημα 1964-1975.
 
 Η τακτική των ισοπεδωτικών βομβαρδισμών, του carpet bombing εκ μέρους των ΗΠΑ (σήμανε τη ρίψη πάνω από 8 εκατομμύρια τόνων εκρηκτικών, σχεδόν τρεις φορές το βάρος των βομβών που έπεσαν συνολικά από όλες τις πλευρές το Β’´Παγκόσμιο Πόλεμο) δεν κατάφερε να κάμψει το ηθικό των βιετναμέζων. Ζώντας μέσα από ένα δίκτυο υπόγειων στοών, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι στο κεντρικό Βιετνάμ συνέχισαν να πολεμάνε σε έναν άγριο πόλεμο φθοράς που το τέλος του σήμανε για τους ηττημένους: 176.000 νεκρούς στρατιώτες του καθεστώτος στο Ν. Βιετνάμ. 56.000 νεκρούς και 200.000 τραυματίες για τον στρατό των ΗΠΑ, ενώ πάνω από 8.000 αμερικάνικα αεροσκάφη καταρρίφθηκαν. 
 
Όμως αυτή η ηρωική αντίσταση δεν θα έφτανε από μόνη της για να κερδίσει την πολεμική μηχανή των ΗΠΑ, όπως είχε φανεί νωρίτερα στον πόλεμο της Κορέας. Ο πόλεμος του Βιετνάμ για τις ΗΠΑ χάθηκε «από τα μέσα». Τον κέρδισαν οι φοιτητές που έκαιγαν τα χαρτιά κλήτευσης και μάτωναν στους δρόμους. Τον κέρδισαν οι μαύροι εργάτες που έβαλαν φωτιά στην καρδιά των μεγαλουπόλεων του αμερικάνικου κτήνους. Τον κέρδισαν οι φαντάροι που άρχισαν να στρέφουν τα όπλα τους στους δικούς τους αξιωματικούς. Τον κέρδισαν οι εργάτες των αυτοκινητοβιομηχανιών του Ντιτρόιτ, που το 1969, κάτω από τις σημαίες του DRUM (Επαναστατικό Συνδικαλιστικό Κίνημα της Dodge, εργοστάσιο της Chrysler), άρχισαν να οργανώνουν άγριες απεργίες.
 
Κόστος
 
Το κοινωνικό κόστος που θα μπορούσε να προκαλέσει μια μαζική είσοδος της εργατικής τάξης στο αμερικάνικο κίνημα, μαζί με την άνοδο της αριστεράς, δημιουργούσε πανικό στην άρχουσα τάξη των ΗΠΑ. Το οικονομικό κόστος του δεκαετούς πολέμου ήταν επίσης δυσβάστακτο (168 δις δολάρια άμεσο κόστος, το ένα τρίτο από όσο κόστισε η πολεμική κινητοποίηση των ΗΠΑ τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο) ιδιαίτερα σε συνθήκες που η πρώτη μεταπολεμική, λεγόμενη «πετρελαϊκή» κρίση, έκανε την εμφάνισή της το 1974. 
 
Μετά από δέκα χρόνια πολέμου, οι ΗΠΑ αναγκάστηκαν να αποδεχτούν την ήττα τους στο εξωτερικό. Στο εσωτερικό τους χρειάστηκαν περίπου άλλα δέκα μέχρι να κάμψουν το τεράστιο κίνημα του ’60 μέσα από μια τακτική παραχωρήσεων και άγριας καταστολής που κορυφώθηκε τα χρόνια του Ρήγκαν. Αλλά η σπορά παρέμεινε. Το 2003, το κίνημα για το Βιετνάμ αποτέλεσε την έμπνευση για το κίνημα ενάντια στον πόλεμο του Μπους στο Ιράκ. Σήμερα, δίπλα στο σύνδρομο του Βιετνάμ ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός έχει προσθέσει το σύνδρομο του Ιράκ.
 
Το 1964, με δυσκολία θα μπορούσες να μιλήσεις για κίνημα ενάντια στον πόλεμο στις ΗΠΑ. Μια αντιπολεμική διαδήλωση στη Νέα Υόρκη το 1964 δεν ξεπερνούσε τα 600 άτομα. Όμως μέσα στα πανεπιστήμια, στα λεγόμενα sit -ins εκατοντάδες φοιτητές συνωστίζονταν στα αμφιθέατρα για να συζητήσουν υπέρ και κατά του πολέμου. Ταυτόχρονα το μαζικό κίνημα διαμαρτυρίας για ίσα δικαιώματα μαύρων και λευκών που το 1964-65 βρισκόταν στην ακμή του αρχίζει να μπολιάζεται από το αντιπολεμικό κίνημα. 
Το 1965 οι διαδηλώσεις (30.000 και 50.000 στη Νέα Υόρκη) μαζικοποιούνται ενάντια στους άγριους αεροπορικούς βομβαρδισμούς - με πιο γνωστό το σύνθημα πρόεδρε «Τζόνσον, πόσα παιδιά σκότωσες σήμερα;» 
 
Το 1967, η μαζική και υποχρεωτική στρατολόγηση εφέδρων, οδηγεί σε έκρηξη το αντιπολεμικό κίνημα. 400.000 διαδηλώνουν τον Απρίλιο στη Νέα Υόρκη. Περίπου 100.000 συμμετέχουν στην περικύκλωση του Πενταγώνου. Ο μαύρος θρύλος του μποξ Μοχάμετ Αλι αρνείται να πάει να πολεμήσει. «Κανένας Βιετκόγκ δεν με αποκάλεσε ποτέ αράπη» δηλώνει.
 
Η επίθεση της Τετ στο νότιο Βιετνάμ το 1968 δείχνει παγκοσμίως την απομόνωση των ΗΠΑ και την αδυναμία τους να επιβληθούν στρατιωτικά μέσα στο Βιετνάμ. Στο Σικάγο η αστυνομία επιδίδεται σε όργιο καταστολής ενάντια στο αντιπολεμικό κίνημα στην διάρκεια του συνέδριου του Δημοκρατικού κόμματος. 100.000 διαδηλώνουν στο Λονδίνο τον Οκτώβρη του 1968. Λίγους μήνες νωρίτερα, ο γαλλικός Μάης αναδεικνύει σαν βασικό το αίτημα του σταματήματος του πολέμου. 
 
Η δολοφονία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ την ίδια χρονιά προκαλεί εξεγέρσεις σε 110 πόλεις. Σε Ουάσιγκτον, Σικάγο, Ντιτρόιτ, Βαλτιμόρη – ο στρατός επεμβαίνει, (όπως είχε κάνει ξανά το 1965 στο Γουατς και το 1967 στο Ντιτρόιτ αφήνοντας πίσω του δεκάδες νεκρούς). Στη Βαλτιμόρη, η εξέγερση αφήνει 6 νεκρούς, 700 τραυματίες και 4.500 συλληφθέντες. Αλλά το κίνημα δεν κάμπτεται, ριζοσπαστικοποιείται: Το καλοκαίρι του 1968 η εφημερίδα του αριστερού ριζοσπαστικού κόμματος των Μαύρων Πανθήρων, πουλάει πάνω από 100.000 φύλλα.
 
Το 1968 είναι επίσης η χρονιά, που το SDS, η μεγαλύτερη φοιτητική οργάνωση της δεκαετίας του ´60, διασπάται σε μια σειρά από οργανώσεις που στην πλειοψηφία τους αυτοχαρακτηρίζονται επαναστατικές, την ίδια στιγμή που το κίνημα στα πανεπιστήμια ριζοσπαστικοποιείται από «φιλειρηνικό» σε αντιπολεμικό με σύνθημα «νίκη στους Βιετκόνγκ». 
 
To 1969 η δημοσιοποίηση των εικόνων της σφαγής στο Μάι Λάι, ένα χρόνο πριν, δημιουργεί παγκόσμια κατακραυγή. Στις 15 Οκτωβρίου του 1969 πάνω από 2 εκατομμύρια διαδηλώνουν ενάντια στον πόλεμο ταυτόχρονα σε ολόκληρες τις ΗΠΑ. 
Η ριζοσπαστικοποίηση τροφοδοτούνταν από τους βετεράνους που επέστρεφαν στις ΗΠΑ και ταυτόχρονα τροφοδοτούσε την αντίσταση μέσα στον ίδιο τον αμερικάνικο στρατό. 70 αντιπολεμικά έντυπα κυκλοφορούσαν ανάμεσα στους φαντάρους. Εκατοντάδες «ράμπο» αξιωματικοί του αμερικάνικου στρατού δολοφονήθηκαν από τους φαντάρους που αρνούνταν να πολεμήσουν. Οι λιποταξίες πολλαπλασιάζονταν.
 
Εμφύλιος πόλεμος
 
Στις 4 Μαϊου του 1970, η Εθνοφρουρά δολοφόνησε τέσσερις φοιτητές στο πανεπιστήμιο του Κέντ στην πολιτεία του Οχάιο. Πέντε μέρες μετά, 100.000 διαδηλώνουν στην Ουάσιγκτον. «Η πόλη ήταν ένα ένοπλο στρατόπεδο» θυμάται ο συντάκτης των ομιλιών του Νίξον Ρέι Πράις. Το έλεγαν φοιτητική διαμαρτυρία. Αλλά δεν ήταν αυτό, ήταν απλά εμφύλιος πόλεμος». 
 
Τέσσερα εκατομμύρια άνθρωποι διαδήλωσαν εκείνες τις μέρες σε όλες τις πολιτείες. Εκατοντάδες κολλέγια και πανεπιστήμια, πρακτικά όλα, καταλήφθηκαν, το ίδιο και τα λύκεια σε όλη τη χώρα. Η Εθνοφρουρά αναγκάστηκε να επέμβει σε 16 συνολικά πανεπιστήμια. Σε κολλέγιο της πολιτείας του Τζάκσον δολοφόνησε δύο ακόμα μαύρους φοιτητές. 
Παρά την άγρια κρατική καταστολή, που συνεχίστηκε με ένταση, με συλλήψεις, δίκες, ακόμα και δολοφονίες ενάντια στο αντιπολεμικό και αντιρατσιστικό κίνημα, οι ΗΠΑ αναγκάστηκαν να ανακοινώσουν το 1973 την αποχώρησή τους από το Βιετνάμ.
 
1883. Το Βιετνάμ γίνεται αποικία της Γαλλίας. 
1940. Οι Γάλλοι αποικιοκράτες κυβερνούν υπό γιαπωνέζικη επίβλεψη.
1945. Μετά από λιμό στον οποίο χάνουν τη ζωή τους ένα εκατομμύριο άνθρωποι, ξεσπάει εξέγερση. Το εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα της Βιετ Μινχ κάτω από την ηγεσία των κομμουνιστών και του Χο Τσι Μινχ κηρύσσουν ανεξαρτησία. Νικάνε με κέντρο το Ανόι στο βορρά, ενώ στο νότο η εξέγερση καταστέλλεται υπό βρετανική καθοδήγηση. 
1946-1954. Μαίνεται ο πόλεμος Γαλλίας-Βιετμίνχ. 
1954. O γαλλικός στρατός ηττάται κατά κράτος στο Ντιεν Μπιεν Φου. Το Βιετνάμ χωρίζεται σε Βόρειο, όπου επικρατεί το εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα και το Νότιο που βρίσκεται κάτω από τον έλεγχο ενός καθεστώτος-μαριονέτα των ΗΠΑ . 
1960. Ο νεοεκλεγείς πρόεδρος των ΗΠΑ Κένεντι στέλνει τα πρώτα αμερικάνικα στρατεύματα στο Βιετνάμ, που το 1963 φτάνουν τις 15.000. 
1965. Χρησιμοποιώντας ένα στημένο επεισόδιο στον κόλπο του Τόνκιν, οι ΗΠΑ ξεκινάνε σκληρούς βομβαρδισμούς στο βορρά αλλά και στο νότο ενάντια στο αντάρτικο των Βιετ Κογκ. Ο αριθμός των Αμερικάνων στρατιωτών στο Βιετνάμ ανεβαίνει στους 180.000.
1967. Ο αριθμός των Αμερικάνων στρατιωτών φτάνει το μισό εκατομμύριο. 
1968. Στη βιετναμέζικη πρωτοχρονιά της Τετ, οι Βιετ Κογκ εξαπολύουν μεγάλη επίθεση μέσα στις πόλεις του Νότιου Βιετνάμ και την ίδια τη Σαϊγκόν. Το Νοέμβρη o Νίξον γίνεται πρόεδρος. Οι αμερικάνικες δυνάμεις φτάνουν στους 580.000 στρατιώτες. 
1969. Οι ΗΠΑ κλιμακώνουν την στρατηγική των ισοπεδωτικών βομβαρδισμών στο Βιετνάμ και στην γειτονική Καμπότζη. 
1970. Οι ΗΠΑ εισβάλλουν στην Καμπότζη. 
1972. Ο βορειοβιετναμέζικος στρατός εισβάλλει στο νότιο Βιετνάμ. Ξεκινάει η μαζική απόσυρση του αμερικάνικου στρατού.
1973. ΗΠΑ και Βόρειο Βιετνάμ υπογράφουν ειρηνευτική συμφωνία στο Παρίσι. 
30 Απριλίου του 1975. Οι Βιετ Κογκ μπαίνουν στη Σαϊγκόν και οι τελευταίοι Αμερικάνοι αποχωρούν.