Ιδέες
Νέο τεύχος «Σοσιαλισμός από τα κάτω»: Στρατηγική πέρα από συμβιβασμούς

Κυκλοφόρησε το 110ο τεύχος του περιοδικού «Σοσιαλισμός Από Τα Κάτω» με πλούσια ύλη. Περιλαμβάνει άρθρα για την πολιτική, την οικονομία, την ιστορία, την εκπαίδευση, την κατάσταση στην Αίγυπτο και όπως πάντα βιβλιοκριτικές. Όλοι οι συγγραφείς των άρθρων θα είναι ομιλητές στο τετραήμερο Μαρξισμός 2015 και τα κείμενά τους είναι η καλύτερη εισαγωγή για τη συζήτηση που ανοίγει πλατιά αυτό το διάστημα.
 
Στο εισαγωγικό άρθρο, η Μαρία Στύλλου μάς βάζει στο κλίμα και περιγράφει το τοπίο 100 μέρες μετά τη νίκη της Αριστεράς στις εκλογές, αναλύοντας τα χαρακτηριστικά των αντιφάσεων ανάμεσα στις προεκλογικές υποσχέσεις του ΣΥΡΙΖΑ και την πράξη. Η δέσμευση για πρωτογενή πλεονάσματα και οι λαθεμένες εκτιμήσεις για τον ρόλο της ΕΚΤ και των «θεσμών» οδήγησαν την κυβέρνηση σε «έναν φαύλο κύκλο συμβιβασμών και υποχωρήσεων». Το πρόβλημα δεν περιορίζεται στην οικονομική πολιτική, όπως δείχνουν τα ανοίγματα στην εξωτερική πολιτική, τα οποία μας έχουν φτάσει στο σημείο όπου «με κυβέρνηση Αριστεράς για πρώτη φορά θα δούμε τα ελληνικά Μιράζ να πετάνε στο Σινά». 
 
Χρειάζεται, λοιπόν, συνολικά διαφορετική στρατηγική για να παμε “πέρα από τους συμβιβασμούς”, όπως λέει και ο τίτλος του άρθρου και συνολικά αυτού του τεύχους. Η Μαρία Στύλλου περιγράφει τις αλλαγές που έχουν συντελεστεί στη σύνθεση της εργατικής τάξης και την αντανάκλαση που αυτές έχουν στο εργατικό κίνημα. Ενώ καταλήγοντας, εξηγεί πώς μπορούμε να ξεπεράσουμε τα όρια του ρεφορμισμού και την αδυναμία των αυτόνομων προσεγγίσεων μέσα από την αντίληψη του Μαρξ ότι η χειραφέτηση της εργατικής τάξης είναι έργο της ίδιας.
 
Υπάρχουν άλλα τρία άρθρα που συνεχίζουν τη συζήτηση για τις μεγάλες στρατηγικές επιλογές.
 
«Κρίση χρέους, έτος οκτώ» είναι ο τίτλος άρθρου του Πάνου Γκαργκάνα. Καθώς η συζήτηση για το χρέος ανοίγει εκ νέου καταπιάνεται με τις αιτίες της κρίσης χρέους, τις αποτυχίες των διάφορων συνταγών αντιμετώπισής της, αλλά και την επικαιρότητα του αιτήματος για μονομερή διαγραφή του χρέους. Χρησιμοποιώντας στατιστικά στοιχεία από τη νέα διεθνή έρευνα του ινστιτούτου McKinsey, καταρρίπτει τους μύθους «της ελληνικής ιδιαιτερότητας» και «των τεμπέληδων του νότου». Αποκαλύπτεται ο ρόλος του ιδιωτικού χρέους στην διόγκωση του δημόσιου χρέους, τον τρόπο δηλαδή, με το οποίο οι Έλληνες καπιταλιστές φόρτωσαν τις ζημιές τους στο τραπεζικό σύστημα και από εκεί στο ελληνικό δημόσιο.
 
Εκτενής είναι, και η κριτική που γίνεται στις απόψεις που εντοπίζουν το πρόβλημα στην αρχιτεκτονική του ευρώ, αναζητώντας λύσεις είτε στην ποσοτική χαλάρωση είτε στην εμβάθυνση της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Ενώ καταλήγοντας περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο η αντικαπιταλιστική πολιτική με μονομερείς ενέργειες μπορεί να βοηθήσει να γλυτώσουμε από το αδιέξοδο, αποφεύγοντας τις παγίδες μιας νέας επιμήκυνσης ή “αναδιάρθρωσης” του χρέους.
 
Το αντικαπιταλιστικό «πρόγραμμα γέφυρα», το Μεταβατικό πρόγραμμα και η Αριστερά είναι το θέμα του άρθρου του Λέανδρου Μπόλαρη σε αυτό το τεύχος. Η αναδρομή ξεκινάει από τους Μαρξ και Ένγκελς και το γραπτά τους στον απόηχο των επαναστάσεων του 1848, ενώ συνεχίζεται με Λένιν, Τρότσκι και Γκράμσι. Πολλά επιτυχημένα και αποτυχημένα απαραδείγματα από την ιστορική εμπειρία έρχονται σε ενίσχυση των επιχειρημάτων με πολύ αιχμηρά αποσπάσματα. Στο στόχαστρο του μπαίνει η τακτική του λαϊκού μετώπου που, σε αντίθεση με το ενιαίο μέτωπο και τα μεταβατικά αιτήματα, αποτυγχάνει να ανοίξει το δρόμο προς της επανάσταση και το σοσιαλισμό. 
 
Ρήξη
 
Κόντρα στην κινδυνολογία για «Δραχμαγεδώνα», αλλά και την στρατηγική της “παραγωγικής ανασυγκρότησης” με υποτίμηση της δραχμής, ο Σωτήρης Κοντογιάννης επιχειρηματολογεί υπέρ της αντικαπιταλιστικής ρήξης και την έξοδο από το ευρώ. Η λύση είναι η ρήξη και οι μόνοι σύμμαχοι μας σε αυτήν δεν είναι τμήματα του ελληνικού κεφαλαίου που θα ωφεληθούν από την άνοδο των εξαγωγών αλλά η εργατική τάξη στην υπόλοιπη Ευρώπη και η διεθνής ταξική αλληλεγγύη.
 
Ο Πέτρος Κωνσταντίνου γράφει για τη δίκη της Χρυσής Αυγής. Γίνεται μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ιστορική αναδρομή σε παλαιότερες υποθέσεις. Η δίκη του Χίτλερ το 1923 και η προσπάθεια από τη μεριά του κράτους να πέσει στα μαλακά, επιφυλάσσει στον αναγνώστη ανέλπιστες ομοιότητες με τη σημερινή δίκη της ΧΑ. Η ιστορική αναδρομή συνεχίζεται για να θυμηθούμε το βρώμικο ρόλο που έχει παίξει ο «θεσμός της δικαιοσύνης» στην πρόσφατη ιστορία. Πρώτη είναι η δίκη για τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη, και πώς τελικά οι δολοφόνοι του δεξιού παρακράτους έφτασαν να δικάζονται για τροχαίο ατύχημα! Την εικόνα συμπληρώνουν οι επιχειρήσεις ξεπλύματος των δωσίλογων της περιόδου της κατοχής και της αθώωσης των βασανιστών της Χούντας. Σε ένα δεύτερο κείμενο ο Π.Κ. γράφει για την αλληλεγγύη στους πρόσφυγες.
 
Τηλεπερσόνες και κάθε λογής «ειδικοί» έχουν πέσει πάνω στη νεολαία για να την πειθαρχήσουν, με ιδεολογικό όπλο το «Μπούλινγκ». Αυτό είναι και το θέμα του άρθρου του Σεραφείμ Ρίζου. Ο ρατσισμός, ο σεξισμός, η ομοφοβία, τα κυρίαρχα πρότυπα, οι φασίστες και η εντατικοποίηση του καπιταλιστικού σχολείου είναι οι πραγματικοί παράγοντες που φέρνουν τη βία στα σχολεία αλλά το σύστημα δεν τολμάει καν να το παραδεχτεί. Η λύση είναι στο κίνημα και στην πάλη για δημοκρατικό σχολείο.
 
Στην επέτειο των 70 χρόνων από τη λήξη του ΒΠΠ, ο Κώστας Βλασσόπουλος, σε ένα άρθρο που βρίθει στοιχείων και αναφορών εξηγεί γιατί ο χαρακτήρας του πολέμου ήταν ιμπεριαλιστικός και όχι αντιφασιστικός, τις ελπίδες εκατομμυρίων εργατών για ένα καλύτερο μεταπολεμικό κόσμο και τις δυνάμεις που τις διαψεύσαν. Ο συγγραφέας στέκεται στην υποκρισία του «δημοκρατικού» στρατοπέδου των Συμμάχων και της διπλωματίας τους. Εξηγούνται αναλυτικά, τα κίνητρα και η αλληλεξάρτηση ανάμεσα στους νικητές του πολέμου, οι ευκαιρίες που είχαν τα κινήματα αντίστασης στην πάλη για μια καλύτερη κοινωνία αλλά και οι αυταπάτες και τα λάθη που οδήγησαν στην ήττα.
 
Ο Ουασίμ Ουάγκντι, από τους Επαναστάτες Σοσιαλιστές στην Αίγυπτο, μίλησε στον Κώστα Πίττα για την κατάσταση της εργατικής τάξης και του κινήματος στη χώρα του. Μια συνέντευξη που αναφέρεται στην επανάσταση, την αντεπανάσταση, τις αυταπάτες για το ρόλο του στρατού και τα μοιραία λάθη τμημάτων της αριστεράς. 
 
Στις τελευταίες σελίδες, όπως πάντα, βρίσκεται η βιβλιοκριτική. Σε αυτό το τεύχος ο Θανάσης Καμπαγιάννης παρουσιάζει το τελευταίο βιβλίο του Δήμητρη Κουσουρή με τίτλο «Δίκες Δοσιλόγων 1944-1949», ο Μπάμπης Κουρουνδής περιγράφει την πλούσια εμπειρία των κατειλημμένων εργοστασίων στην Αργεντινή όπως την αποτυπώνει ο Αντρές Ρουτζέρι στο βιβλίο «Οι ανακτημένες επιχειρήσεις της Αργεντινής», ο Γιώργος Πίττας καταπιάνεται με το βιβλίο του υπουργού Κοτζιά «Πατριωτισμός και Αριστερά» και η Αλεξάνδρα Μαρτίνη παρουσιάζει το βιβλίο του Μαρξ για τον «Εμφύλιο Πόλεμο στη Γαλλία».