Εργατικό κίνημα
Το απεργιακό ΟΧΙ: Οι εργάτες έχουν εναλλακτική
Το μπλόκ της ΑΝΤΑΡΣΥΑ φτάνει στη συγκέντρωση ενάντια στο νέο μνημόνιο στο Σύνταγμα, την Παρασκευή 10 Ιούλη
Υπάρχει εναλλακτική λύση απέναντι στο «νέο βάρβαρο 3ο μνημόνιο»;
Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα είναι πέρα για πέρα θετική. Υπάρχει. Είναι η διαγραφή του χρέους, η στάση πληρωμών, η κρατικοποίηση των τραπεζών και ο εργατικός έλεγχος. Και για να γίνουμε συγκεκριμένοι:
Ο Αλέξης Τσίπρας και το επιτελείο του μπορούσαν (και μπορούν ακόμα και τώρα) να εγκαταλείψουν τα στασίδια τους στις Βρυξέλλες κηρύσσοντας μονομερώς στάση πληρωμών και μονομερή διαγραφή του δημόσιου χρέους των 320 δις ευρώ – ένα δώρο με φυτίλι για τους τραπεζίτες της Ευρώπης.
Με αυτόν τον τρόπο θα έβγαζαν τη θηλιά (της συνταγής λιτότητας νέων δανείων για να πληρώνονται τα παλιά), που έχει στραγγαλίσει την εργατική τάξη και τους φτωχούς αυτής της χώρας -κάνοντας ταυτόχρονα τις «αγορές να χορεύουν πεντοζάλι», κατά την προσφιλή έκφραση του πρωθυπουργού.
Είχε τρεις ευκαιρίες να το κάνει αυτό η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ: Η πρώτη ήταν δύο εβδομάδες μετά τις εκλογές, όταν η ΕΚΤ μονομερώς (πριν ακόμα ξεκινήσουν οι «διαπραγματεύσεις» και 17 μέρες πριν καν λήξει η δίμηνη παράταση του Σαμαρά) σταμάτησε εκβιαστικά να δέχεται ως ενέχυρο τα ομόλογα του ελληνικού δημοσίου κόβοντας τη χρηματοδότηση στις ελληνικές τράπεζες. Η δεύτερη ήταν η 20η Φλεβάρη, όταν η τρόικα πέτυχε να προκαταβάλει το (σημερινό) τρίτο μνημόνιο για τον Ιούλη δένοντας χειροπόδαρα την κυβέρνηση με τη συμφωνία της τετράμηνης παράτασης.
Αν είχε απαντήσει τότε με μονομερή στάση πληρωμών και διαγραφή του χρέους η κυβέρνηση, θα είχε καταφέρει να γλυτώσει τα 8 δις ευρώ που κατέβαλε σε δόσεις στο ΔΝΤ μέσα στο τετράμηνο. Αν είχε κρατικοποιήσει τότε τις τράπεζες επιβάλλοντας έλεγχο κεφαλαίων, ΔΕΚΑΔΕΣ δις ευρώ που πέταξαν προς Ζυρίχη, Λονδίνο, Βερολίνο και πάσα κατεύθυνση, θα είχαν παραμείνει στις τράπεζες (26 μόνο δις ευρώ είχαν βγει μέχρι τον Απρίλη του 2015 -και πόσα ακόμα πέταξαν στην τελική ευθεία πριν επιβληθεί το capital control;).
Το χειμώνα, η κυβέρνηση αντί να αξιοποιήσει το πολιτικό momentum που της έδινε η νωπή εκλογή της και η παράλυση των Σαμαροβενιζέλων, πέταξε αυτές τις ευκαιρίες, προτιμώντας να επιδίδεται σε κινήσεις «καλής θέλησης» προς την τρόικα, το ΣΕΒ και την καραμανλική δεξιά - βάζοντας χέρι ακόμα και στα αποθεματικά φορέων του δημοσίου για να πληρώνει τις δόσεις στο ΔΝΤ.
Προτίμησε να καταδικάσει τον κόσμο της Αριστεράς σε 5 μήνες συμβιβασμών και αναμονής για να αλλάξουμε την ΕΕ από τα μέσα,
για να παραφράσουμε τον Λέοναρντ Κοέν.
Αδιέξοδο
Το αδιέξοδο αυτής της στρατηγικής φάνηκε πεντακάθαρα όταν λίγες ώρες πριν τη λήξη της παράτασης, η Μέρκελ, ο Ολάντ και ο Γιούνκερ πέταξαν στα σκουπίδια τις 47 σελίδες του Βαρουφάκη που αρχικά είχαν αποδεχθεί σαν βάση συμφωνίας, εξωθώντας τον Τσίπρα σε δημοψήφισμα.
Το ΟΧΙ ήταν μια πανωλεθρία για την τρόικα, τον ΣΕΒ, τα κόμματα του Ναι και την άρχουσα τάξη που δέκα μέρες τα έπαιξαν όλα για όλα, τρομοκρατώντας με τα βρωμοκάναλα και τις φυλλάδες τους.
Το 61,3% του λαού που ψήφισε ΟΧΙ στο δημοψήφισμα δεν είναι ηλίθιο. Το έκανε εν γνώση των απειλητικών δηλώσεων των εκπροσώπων της ΕΕ ότι το ερώτημα του δημοψηφίσματος είναι ΝΑΙ ή ΟΧΙ στην ευρωζώνη. Δεν κώλωσε ούτε μπροστά στα κλειστά ΑΤΜ, ούτε μπροστά στη συνεχή κινδυνολογία. Οποιος βρέθηκε στο Σύνταγμα στις 3 Ιούλη, μπορούσε να δει με τα μάτια του ότι ο κόσμος ήταν έτοιμος για όλα.
Ετσι φτάσαμε στην τρίτη ευκαιρία. Η συγκυρία των τελευταίων βδομάδων, με τις «αγορές» αναστατωμένες από τη Σαγκάη μέχρι τη Νέα Υόρκη και με το πολιτικό μήνυμα αντίστασης της Ελλάδας στη λιτότητα να μεταφέρεται «σαν το λίβα που καίει τα σπαρτά» στους λαούς μέσα και έξω από την Ευρώπη, ήταν (και είναι ακόμα) ιδανικές για μια ρήξη που θα έβαζε τέλος στον τοκογλυφικό εκβιασμό, παρά τις υποχωρήσεις και τους συμβιβασμούς του τελευταίου πενταμήνου.
Ο Αλέξης Τσίπρας θα μπορούσε να πει ΟΧΙ στη συμφωνία και να δηλώσει ότι διαγράφει το χρέος. Θα μπορούσε να προχωρήσει σε κρατικοποίηση των τραπεζών και έλεγχο της ροής κεφαλαίων από τους ίδιους τους τραπεζοϋπάλληλους, μέσα από συμβούλια ελεγχόμενα από τους εργαζόμενους. Να εξασφαλίσει έτσι ότι θα καταβάλλονται οι συντάξεις, αλλά δεν θα διαφεύγουν τα κεφάλαια.
Θα μπορούσε να αρνηθεί τη νέα τοκογλυφική «βοήθεια» της ΕΚΤ και να βάλει μπρος την Τράπεζα της Ελλάδας προκειμένου να παρέχει την απαραίτητη ρευστότητα (όπως έκανε επί δεκαετίες το ελληνικό κράτος) με αποδέκτες αυτή τη φορά όχι τους κρατικοδίαιτους κεφαλαιοκράτες, αλλά τους εργαζόμενους, τους άνεργους, τους συνταξιούχους.
Θα μπορούσε με την τουριστική σεζόν στο φουλ: να κρατικοποιήσει άμεσα τις ακτοπλοϊκές γραμμές αντί να επιδοτεί αδιάκοπα τους εφοπλιστές και να εξασφαλίσει το απαραίτητο συνάλλαγμα. Να φορολογήσει άμεσα τους μεγαλοξενοδόχους που μέσα στο καλοκαίρι δεν περιμένουν στα ΑΤΜ για 60 ευρώ. Να ανοίξει τα κλειστά ξενοδοχεία παρέχοντας φθηνό τουρισμό για τα εκατοντάδες χιλιάδες των εργαζομένων της Ευρώπης που ήδη δείχνουν με κάθε μέσο την αλληλεγγύη τους.
Να πάρει πίσω από τους ιδιώτες την αεροπλοϊα και τα αεροδρόμια, τον έλεγχο των λιμανιών της χώρας, τον ΟΤΕ, που εκμεταλλεύονται οι Αegean, η Κόσκο, η Deutsche Telekom και άλλα αρπακτικά. Θα μπορούσε να φορολογήσει τις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ που τις τελευταίες μέρες έκαναν μεγάλο τζίρο. Θα μπορούσε συνολικότερα, ξεκινώντας εδώ και τώρα ελέγχους στις επιχειρήσεις να φορολογήσει τα (ετησίως από το 2009 μέχρι σήμερα πάνω από 70 δις ευρώ μικτά) κέρδη των ελληνικών επιχειρήσεων, που παραμένουν στα χρηματοκιβώτια. Και ο κατάλογος δεν έχει τελειωμό.
Βούληση
Βούληση να συγκρουστεί κανείς με τα μεγάλα συμφέροντα αυτής της χώρας χρειάζεται. Γιατί η δύναμη που μπορεί να επιβάλει ένα τέτοιο σχέδιο υπάρχει. Είναι η εργατική τάξη, οι παραγωγικές ηλικίες που κατά μεγάλη πλειοψηφία ψήφισαν ΟΧΙ στο δημοψήφισμα.
Οι εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα που δουλεύουν απλήρωτοι τους τελευταίους μήνες είναι οι μόνοι που -όχι μόνο γνωρίζουν καλά τη δουλειά και τις ρεμούλες των αφεντικών από τα μέσα- αλλά μπορούν και να επιβάλλουν απεργώντας ότι οι εφοπλιστές, οι αλυσίδες φαγητού, τα ναυπηγεία, οι φαρμακοβιομηχανίες, τα σούπερ μάρκετ κλπ: θα πληρώνουν τους μισθούς, θα παράγουν και θα παρέχουν αυτά που έχει ανάγκη η κοινωνία, θα πληρώνουν τους φόρους -και όσοι δεν το κάνουν θα κρατικοποιούνται χωρίς αποζημίωση. Επιπλέον, ενάμισι εκατομμύριο άνεργοι, νέοι και παλιοί, το 1/4 του εργατικού δυναμικού, θα μπορούσαν επιτέλους να εργαστούν και να παράγουν πλούτο.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι μια τέτοια αντικαπιταλιστική ρήξη θα έχει να αντιμετωπίσει μεγάλες δυσκολίες, πάνω από όλα την οργή των συμφερόντων, εσωτερικού και εξωτερικού, που μια γεύση της πήραμε αυτές τις μέρες. Αλλά θα έχει την τεράστια υποστήριξη των λαών της Ευρώπης – ακόμα περισσότερο, μπορεί να ξεκινήσει μια αλυσιδωτή αντίδραση για μεγάλες κοινωνικές αλλαγές, όπως έχει συμβεί ξανά και ξανά, από την εποχή της Κομμούνας τον 19ο αιώνα μέχρι το Μάη του 1968.
Όλα αυτά ούτε θέλει ούτε πρόκειται να τα κάνει ο Τσίπρας που ετοιμάζεται να φορτώσει νέα ακόμα πιο δυσβάσταχτα μέτρα σε ένα κόσμο ήδη χτυπημένο από την λιτότητα, διογκώνοντας το χρέος με νέα δάνεια για να έχουν να πληρώνουν και τα δισέγγονά μας. Πρόκειται για επιτακτικά καθήκοντα που μπορεί να εφαρμόσει η εργατική τάξη με τη στήριξη και την βοήθεια μιας αποφασισμένης και καλά οργανωμένης αντικαπιταλιστικής επαναστατικής αριστεράς.