Το «Καπιταλισμός Ζόμπι» από το Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο (ΜΒ) του Κρις Χάρμαν είναι πλέον βιβλίο αναφοράς και έχει επηρεάσει σημαντικά τη συζήτηση για την κρίση. Κυκλοφόρησε στην Ελλάδα το 2011 και μέσα από την ιστορία του καπιταλισμού αποδεικνύει πως η τωρινή κρίση δεν είναι η εξαίρεση αλλά κομμάτι της ίδιας της φύσης του συστήματος, καταλήγοντας στην αναγκαιότητα της ανατροπής του από την εργατική τάξη, σαν μόνη εναλλακτική λύση στα αδιέξοδα – που σήμερα βλέπουμε να απλώνονται από την Αθήνα μέχρι το Πουέρτο Ρίκο και από τις Βρυξέλλες μέχρι τη Σαγκάη.

 

Το συλλογικό βιβλίο «Ο ελληνικός καπιταλισμός, η παγκόσμια οικονομία και η κρίση» (με κείμενα των Κώστα Σαρρή, Μαρίας Στύλλου, Μωυσή Λίτση, Πάνου Γκαργκάνα, Σταύρου Μαυρουδέα, Σωτήρη Κοντογιάννη, Ντίνου Αγιομαμίτη) δίνει πολύτιμες απαντήσεις για την κατανόηση της παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης, αλλά και για τα χαρακτηριστικά και την πορεία του ελληνικού καπιταλισμού μέσα σε αυτήν από την δεκαετία του ’70 μέχρι και την πενταετία των μνημονίων. 

 

Ο Κώστας Λαπαβίτσας στο βιβλίο του “Ένα ριζοσπαστικό πρόγραμμα για την Ελλάδα και την περιφέρεια της Ευρωζώνης” (εκδόσεις Λιβάνη) προειδοποιεί πως χωρίς τη διαγραφή του χρέους και τη σύγκρουση με το ευρώ και την ΕΕ δεν μπορεί να εφαρμοστεί ούτε καν ένα βραχυπρόθεσμο πρόγραμμα ανακούφισης για την οικονομία. 

 

Το βιβλίο του Σπύρου Σακελλαρόπουλου «Κρίση και κοινωνική διαστρωμάτωση στην Ελλάδα του 21ου αιώνα» (εκδόσεις Τόπος)  ανοίγει την συζήτηση για την εργατική τάξη σήμερα και εντάσσει αυτή τη συζήτηση στο συνολικότερο προβληματισμό για την πορεία του ελληνικού καπιταλισμού στην περίοδο της κρίσης και των μνημονίων.

 

Το βιβλίο «Η εργατική εναλλακτική» του Λέανδρου Μπόλαρη και της Λένας Βερδέ, δίνει τις εργατικές απαντήσεις για μια αντικαπιταλιστική έξοδο από την κρίση, «για να ξαναβρεθεί η εργατική τάξη κι η Αριστερά στο κέντρο της σύγκρουσης με τα Μνημόνια, στο κέντρο της προσπάθειας να ξηλώσουμε ένα ολόκληρο σύστημα που διαιωνίζει την κρίση, την ανεργία, τη φτώχεια» ενώ το βιβλίο «Η εργατική αντίσταση θα νικήσει» της Λένας Βερδέ αποτελεί «Το χρονικό των αγώνων ενάντια στα Μνημόνια» μέχρι και το 2012. (και τα δύο από το ΜΒ)

 

Το βιβλίο του Τομά Πικετί «Το κεφάλαιο στον 21ο αιώνα» (εκδόσεις Πόλις) που παρουσιάζει την πορεία της οικονομικής ανισότητας μέσα στον καπιταλισμό, έγινε στόχος επιθέσεων από το νεοφιλελεύθερο τύπο. Το βιβλίο του Αλεξ Καλλίνικος “Deciphering Capital- Marx’s capital and its destiny” («Αποκρυπτογραφώντας το Κεφάλαιο») από τις εκδόσεις Bookmarks, που κυκλοφορεί μόνο στα αγγλικά αναλύει την οικονομική κρίση μέσα από τη θεωρία του Μαρξ για την πτωτική τάση του μέσου ποσοστού κέρδους, θεωρώντας το κεφάλαιο (σε αντίθεση με τον Πικετί που το ταυτίζει με τον πλούτο) σαν ένα σύνολο κοινωνικών σχέσεων που επιτρέπουν στους κεφαλαιοκράτες να ελέγχουν τα μέσα παραγωγής και να καρπώνονται την υπεραξία. Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου ο Καλλίνικος καταπιάνεται με διανοητές του παρελθόντος και του παρόντος από τον Γκράμσι και τον Αλτουσέρ μέχρι τον Χάρβεϋ και τον Τζέιμσον. 

 

Το ζήτημα της κυβέρνησης και της εξουσίας ανοίγει στο συλλογικό βιβλίο “Κυβέρνηση της Αριστεράς, δρόμος για το μέλλον ή παρένθεση” (εκδόσεις Τόπος), που εκδόθηκε πριν από την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία. Ένα από τα πιο δυνατά παραδείγματα για τα όρια του ρεφορμισμού, όταν η Αριστερά προσπαθεί να διαχειριστεί το αστικό κράτος προσπαθώντας να συμβιβάσει τις τάξεις, είναι το τι συνέβη στη Χιλή του Αλιέντε. Στο βιβλίο “1972-1973 Χιλή, η τραγωδία του κοινοβουλευτικού δρόμου” (ΜΒ), οι Μάικ Γκονζάλες, Λέανδρος Μπόλαρης και Λουίς Άνχελ Φερνάντεζ Χερμάνα μέσα από τα κείμενά τους γυρνάνε στο πραξικόπημα της Χούντας του Πινοσέτ και βγάζουν χρήσιμα συμπεράσματα. 

 

Στο βιβλίο «Παγκοσμιοποίηση και ιμπεριαλισμός, ποια είναι η απάντηση της Αριστεράς» με κείμενο των Αλεξ Καλλίνικος, Μαρίας Στύλλου και Πάνου Γκαργκάνα αναλύεται πώς οι πόλεμοι και οι ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί συμβαδίζουν με την παγκόσμια οικονομική κρίση.

 

Τα βιβλία «Ουκρανία: Σταυροδρόμι ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών» του Λέανδρου Μπόλαρη και «Μέση Ανατολή. Αντίσταση στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις» της Δήμητρας Κυρίλλου (και τα δύο από το ΜΒ),  που μόλις κυκλοφόρησε, αναλύουν τους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς σε δύο από τις πιο σπαρασσόμενες από τον πόλεμο περιοχές του πλανήτη.

 

Στο συλλογικό «Ελλάδα, Τουρκία, Κύπρος. Η σύγκρουση των υπο-ιμπεριαλισμών. Πώς θα σταματήσουμε την απειλή του πολέμου;» (Αγιομαμίτης Ντίνος, Γκαργκάνας Πάνος, Στύλλου Μαρία, εκδόσεις ΜΒ) αναλύεται η διεθνιστική απάντηση της Αριστεράς απέναντι σε κάθε λογής Καμένους που προτάσσουν τον εθνικισμό και την πολεμοκαπηλία σαν διέξοδο από την κρίση.

 

Η πάλη ενάντια στο ρατσισμό, την ισλαμοφοβία και την επανεμφάνιση του φασισμού προχωράει δίπλα-δίπλα με την πάλη ενάντια στη λιτότητα και τον ιμπεριαλισμό. Στις ΗΠΑ του Ομπάμα η μαύρη κοινότητα και οι μετανάστες εξακολουθούν να βρίσκονται στο στόχαστρο της αστυνομίας και φασιστών δολοφόνων, όπως ο Ντίλαν Ρουφ. Στην Ευρώπη η πολιτική των κλειστών συνόρων και οι δολοφονίες στα σύνορά της πάνε μαζί με την επικίνδυνη άνοδο της ακροδεξιάς και των φασιστών στη Γαλλία, ενώ στην Ελλάδα, το αντιφασιστικό κίνημα έχει καταφέρει να ανακόψει την ανοδική πορεία της Χ.Α, μια μάχη που παραμένει ανοιχτή.

 

Ένα απαραίτητο βοήθημα γεμάτο επιχειρήματα είναι το βιβλίο του Θανάση Καμπαγιάννη “Η πάλη ενάντια στο ρατσισμό σήμερα” (Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο) το οποίο περιέχει 30 σύντομες ερωτήσεις και απαντήσεις γύρω από τα επίμαχα ζητήματα και τους ρατσιστικούς μύθους. To βιβλίο «Ρατσισμός, τι είναι και πώς παλεύεται» του Αλεξ Καλίνικος  αποτελεί μια βαθιά εμπεριστατωμένη ανάλυση του ρατσισμού, από τη γέννησή του στην περίοδο της πρώτης επέκτασης του καπιταλισμού μέχρι την αποικιοκρατία και το σύγχρονο καπιταλισμό.

 

Η πρόσφατη επανέκδοση του βιβλίου “Η πάλη Ενάντια στην Ισλαμοφοβία” (ΜΒ), αξίζει να διαβαστεί ιδιαίτερα μετά από το νέο κύμα ισλαμοφοβίας που ακολούθησε τις δολοφονικές επιθέσεις στο Charlie Ηebdo. Περιλαμβάνει το κείμενο “Ο Προφήτης και το Προλεταριάτο” του Κρις Χάρμαν και άρθρα των Πάνου Γκαργκάνα, Νίκου Λούντου και Λέανδρου Μπόλαρη από το περιοδικό Σοσιαλισμός από τα Κάτω.

 

Μια σειρά από βιβλία κυκλοφορούν σε σχέση με τη δίκη της Χ.Α που μπαίνει ήδη στον τρίτο της μήνα: 

Το βιβλίο “Φάκελος Χρυσή Αυγή, τα εγκλήματα των νεοναζί και πώς να τους σταματήσουμε” της Κατερίνας Θωίδου και του Γιώργου Πίττα, (ΜΒ). Το βιβλίο θυμίζει τα εγκλήματα και καταγράφει τις σχέσεις κυβέρνησης- νεοναζί, επικεντρώνοντας στο ρόλο που έπαιξε το αντιφασιστικό κίνημα. To “Υπόμνημα της Πολιτικής Aγωγής του αντιφασιστικού κινήματος για τη δίκη της Χρυσής Αυγής” επίσης από το Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο. Το βιβλίο της Πρωτοβουλίας για την Πολιτική Αγωγή του αντιφασιστικού κινήματος «Η ναζιστική εγκληματική οργάνωση Χρυσή Αυγή». Και βέβαια το βιβλίο του Δημήτρη Ψαρρά «Η Χρυσή Αυγή μπροστά στη Δικαιοσύνη» από το Ιδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ. 

 

Τη διείσδυση της φασιστικής ιδεολογίας στους κρατικούς μηχανισμούς και τη σύνδεση μέσω δεκάδων παραδειγμάτων κράτους, αστυνομίας και φασιστών παρουσιάζει ο Δημήτρης Χριστόπουλος, που έχει κάνει την επιμέλεια, στο συλλογικό βιβλίο “Το «βαθύ κράτος» στη σημερινή Ελλάδα και η Ακροδεξιά” (Ιδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ).

 

Από το Δημήτρη Ψαρρά και το βιβλίο “Τα «πρωτόκολλα των σοφών της Σιών» στην Ελλάδα, 1920-2013” που καταγράφει και αποκαλύπτει την ιστορία του ακροδεξιού αντισημιτισμού στην Ελλάδα (εκδόσεις Πόλις). Το βιβλίο της Ρίκα Μπενβενίστε «Αυτοί που επέζησαν», επίσης από τις εκδόσεις Πόλις είναι μια σημαντική παρακαταθήκη «για τους Θεσσαλονικείς Εβραίους τη δεκαετία του 1940: Αντίσταση, Εκτόπιση, Επιστροφή».

 

Η τριλογία του Ρίτσαρντ Έβανς “Η έλευση του Γ’ Ράιχ”, “Το τρίτο Ράιχ στην εξουσία” και “Το τρίτο Ράιχ στον πόλεμο” (εκδόσεις Αλεξάνδρεια) παρουσιάζουν διεξοδικά με αναλυτικά στοιχεία και μαρτυρίες την είσοδο, την επικράτηση και το τέλος του ναζισμού στη Γερμανία. Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα είναι η δίτομη βιογραφία του Χίτλερ «Υβρις» και «Νέμεσις» του Ιαν Κέρσοου από τις εκδόσεις Scripta. 

 

Το καλύτερο βοήθημα για την κατανόηση του αντιδραστικού κινήματος του φασισμού προσφέρει ο Λέον Τρότσκι στο βιβλίο του “Η πάλη ενάντια στο φασισμό στη Γερμανία”, ένα  κάλεσμα ενιαίου μετώπου που αν είχαν ακολουθήσει τα εργατικά κόμματα τότε θα μπορούσαν να τσακίσουν το φασισμό στη γέννησή του. Το βιβλίο του Τομ Μπίαν “Arditi del Popolo” (όπως και ο προηγούμενος τίτλος από το Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο) φέρνει στην επιφάνεια την ιταλική αντιφασιστική οργάνωση ενάντια στο Μουσολίνι και τα διλήμματα που γέννησε ο φασισμός στην Αριστερά, στη χώρα που πρώτη απ’ όλες τον βίωσε.  

 

Το βιβλίο «Ισπανία 1936, Λαϊκό Μέτωπο και επανάσταση ενάντια στο φασισμό» σε κείμενα των Andy Durgan, Tony Cliff και επιμέλεια του Κώστα Πίττα (ΜΒ) είναι γεμάτο από ιστορικά στοιχεία και πολύτιμες εξηγήσεις πώς το παγκόσμιο σύμβολο της επανάστασης ενάντια στον φασισμό τη δεκαετία του ’30, οδηγήθηκε από το θρίαμβο στην ήττα.

 

Το 2015 είναι χρονιά με πολλές «στρογγυλές» επετείους, ενώ έχουν κυκλοφορήσει πολλά νέα ιστορικά βιβλία. Η μελέτη των κρίσιμων ιστορικών περιόδων είναι αναγκαία για να μάθουμε για τη στάση της αριστεράς, να μην επαναλάβουμε παρόμοια λάθη και να διδαχτούμε από τα παραδείγματα του παρελθόντος. 

 

Η επέτειος που είναι πιο επίκαιρη από ποτέ είναι τα 50 χρόνια από τα Ιουλιανά. Παρουσίαση της δεύτερης έκδοσης του Μαρξιστικού Βιβλιοπωλείου για την μεγάλη εργατική εξέγερση μπορείτε να διαβάσετε στο σαλόνι αυτού του φύλλου. 

 

Άλλα βιβλία που αξίζουν την προσοχή μας είναι το βιβλίο του Μιχάλη Λυμπεράτου «Από το ΕΑΜ στην ΕΔΑ» (εκδόσεις Στοχαστής), όπως και το συλλογικό έργο «Η "σύντομη" δεκαετία του '60» (εκδόσεις Καστανιώτη) που έχουν επιμεληθεί ο Άλκης Ρήγος, ο Σεραφείμ Σεφεριάδης και ο Ευάνθης Χατζηβασιλείου.  

 

Επίσης, φέτος, συμπληρώνονται 70 χρόνια από το θάνατο του Άρη Βελουχιώτη. Οι εκδόσεις ΚΨΜ προχώρησαν –σε συνεργασία με

την οικογένειά του- στην επανέκδοση των βιβλίων του Μπάμπη Κλάρα, του μικρότερου αδελφού του Θανάση Κλάρα (που ήταν το πραγματικό όνομα του Άρη). Τα βιβλία είναι τρία, ενώ αυτό που αναφέρεται στον Βελουχιώτη έχει τίτλο «Ο αδερφός μου ο Άρης».  

 

Από τις εκδόσεις του Μαρξιστικού Βιβλιοπωλείου για εκείνη την περίοδο μπορείτε να διαβάσετε τα δύο βιβλία του Λέανδρου Μπόλαρη «Αντίσταση - η Επανάσταση που χάθηκε» και «Επανάσταση και αντεπανάσταση στην Ελλάδα: Ο εμφύλιος πόλεμος 1946-1949». 

 

Φέτος κυκλοφόρησε ακόμα το βιβλίο του Δημήτρη Κουσουρή για τις «Δίκες των δοσίλογων 1944-1949: Δικαιοσύνη, συνέχεια του κράτους και εθνική μνήμη» (εκδόσεις Πόλις). Γύρω από αυτή την περίοδο, αξίζει να διαβαστεί και το βιβλίο του Ιάσονα Χανδρινού «Το τιμωρό χέρι του λαού - Η δράση του ΕΛΑΣ και της ΟΠΛΑ στην κατεχόμενη πρωτεύουσα 1942-1944» (εκδόσεις Θεμέλιο). Στο τέλος του 2014 είχε κυκλοφορήσει το βιβλίο του Μενέλαου Χαραλαμπίδη «Δεκεμβριανά 1944 - Η Μάχη της Αθήνας» από τις εκδόσεις Αλεξάνδρεια. 

 

Για τη δεκαετία του ’70 και τις μάχες του κινήματος μπορείτε να διαβάσετε από το ΜΒ το βιβλίο «Το Πολυτεχνείο είναι εδώ!», καθώς και τη συλλογή των κειμένων της ΟΣΕ (οργάνωση από την οποία προήλθε το ΣΕΚ) των χρόνων 1972-74 «Οι ρίζες της επαναστατικής αριστεράς στην Ελλάδα».   

 

Για όποιον θέλει να ψάξει την ιστορία του ελληνικού εργατικού κινήματος στις πρώτες δεκαετίες του περασμένου αιώνα, τα βιβλία του ιστορικού Δημήτρη Λιβιεράτου είναι η καλύτερη επιλογή. «Οι κοινωνικοί αγώνες στην Ελλάδα» είναι μια τριλογία που καλύπτει τα χρόνια από το 1923 μέχρι και το 1936. Τα βιβλία κυκλοφορούν από τις Εναλλακτικές Εκδόσεις. 

 

Τέλος, για όποιον θέλει να διαβάσει για την παγκόσμια ιστορία, το βιβλίο του Κρις Χάρμαν «Λαϊκή Ιστορία του Κόσμου - Από την εποχή του λίθου έως και τη νέα χιλιετία» (εκδόσεις Τόπος) είναι αναντικατάστατο.