Εργατικό κίνημα

Κυκλοφορούν διάφορες εξηγήσεις για τους λόγους που οδήγησαν τον Αλέξη Τσίπρα να αποφασίσει την παραίτηση της κυβέρνησης και την πρόωρη προσφυγή στις κάλπες. Οι περισσότερες μιλάνε για δική του πρωτοβουλία προκειμένου να ξεκαθαρίσει οριστικά την κατάσταση στο κόμμα του, ξεμπερδεύοντας με όσους διαφώνησαν με το τρίτο μνημόνιο.

 

Η αλήθεια είναι βέβαια ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ δεν παραιτήθηκε, κατέρρευσε. Και ο καθοριστικός παράγοντας που την οδήγησε εκεί, στο να χάσει ακόμη και τη μίνιμουμ δεδηλωμένη των 120 βουλευτών επτά μόλις μήνες μετά την εκλογή της και να έχει ανάγκη να αντιμετωπίσει τις ανταρσίες στο εσωτερικό της, είναι ένας: η οργή του κινήματος των εργατών και της νεολαίας που έριξε την κυβέρνηση, η μαζική αριστερή στροφή του κόσμου που συνεχίζεται και τροφοδοτεί αυτές τις πολιτικές εξελίξεις.

 

Είναι ο ίδιος παράγοντας τον οποίο αντιμετώπισαν και οι προηγούμενες κυβερνήσεις που υπέγραφαν μνημόνια τα τελευταία χρόνια. Το κίνημα της εργατικής τάξης και της νεολαίας έβαλε τη σφραγίδα του στην πτώση της κυβέρνησης Παπανδρέου τον Οκτώβρη του 2011, δύο μόλις χρόνια μετά την εκλογή της με 44% το 2009 και κυρίαρχη τότε την άποψη ότι έχει τον έλεγχο των συνδικάτων και του κόσμου. Οι δεκάδες γενικές απεργίες με τη συμμετοχή εκατομμυρίων απεργών όπως η ιστορική της 5ης Μάη του 2010 αλλά και οι 48ωρες που ακολούθησαν τον Ιούνη του 2011 και τον Οκτώβρη της ίδιας χρονιάς, οι απεργίες διαρκείας μιας σειράς χώρων και κλάδων, οι καταλήψεις στις πλατείες που μετατράπηκαν σε καταλήψεις εργατικών χώρων, υπουργείων, δημαρχείων κλπ, αποτέλεσαν ένα εκρηκτικό μείγμα ενάντια στο πρώτο μνημόνιο που έστειλε τον ΓΑΠ σπίτι του.

 

 

Την ίδια τύχη είχε σε πολύ λιγότερο χρόνο η διάδοχη κυβέρνηση του τραπεζίτη Παπαδήμου. Μέσα σε τέσσερις μήνες από τη δημιουργία της, το σχήμα που είχε τη στήριξη του ΠΑΣΟΚ, της ΝΔ και του (διαλυμένου πλέον) φασιστικού ΛΑΟΣ και προπαγανδιζόταν από τα μεγάλα ΜΜΕ ως το “νέο μοντέλο κυβερνήσεων συνεργασίας” που απολάμβανε “την αποδοχή του 80% της κοινής γνωμής”, έπεσε παταγωδώς ψηφίζοντας το δεύτερο μνημόνιο. Αγώνες σύμβολα εκείνων των μηνών όπως της Χαλυβουργίας, του Άλτερ και της Ελευθεροτυπίας ενώθηκαν με την οργή εκατοντάδων χιλιάδων στο Σύνταγμα και σε όλη τη χώρα στην επίσης πια ιστορική Κυριακή 12 Φλεβάρη 2012, κλείνοντας μια βδομάδα με τριήμερη πανεργατική απεργία.

 

Ένα μόλις χρόνο θα κρατούσε και η επόμενη κυβέρνηση που προέκυψε από τις διπλές εκλογές του Μάη-Ιούνη 2012, οι οποίες έφεραν για το μεν ΠΑΣΟΚ εκλογική κατάρρευση, για τη δε ΝΔ ιστορικά χαμηλά. Η συγκυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ διαλύθηκε μετά τις 11 Ιούνη του 2013, όταν έκλεινε την ΕΡΤ και ξεκινούσε ο μεγαλύτερος αγώνας των τελευταίων ετών. Το αριστερό δεκανίκι θα αποδεικνυόταν ο αδύναμος κρίκος σε μια κυβέρνηση που είχε ήδη αντιμετωπίσει απεργία διαρκείας στους δήμους, στο ΜΕΤΡΟ και τους ναυτεργάτες αλλά και απειλή απεργίας διαρκείας των καθηγητών μέσα στις εξετάσεις.

 

Από τότε ξεκινούσε η αντίστροφη μέτρηση για την πτώση της κυβέρνησης Σαμαρά-Βενιζέλου. Με τον αγώνα της ΕΡΤ να συνεχίζεται ακόμα και μετά την ανακατάληψη του Ραδιομεγάρου από τα ΜΑΤ και τη λειτουργία της απεργοσπαστικής ΝΕΡΙΤ, με νέους ηρωικούς αγώνες διαρκείας να ξεσπάνε και να ξεσηκώνουν μαζική συμπαράσταση όπως των διοικητικών υπαλλήλων των πανεπιστημίων, των καθαριστριών του υπουργείου Οικονομικών, των σχολικών φυλάκων, της Coca cola, των Σκουριών, των Τσιμέντων Χαλκίδας αλλά και με όλους τους αγωνιζόμενους κλάδους που βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή ενάντια στα μνημόνια όπως τα νοσοκομεία από εποχή Λοβέρδου μέχρι Γεωργιάδη και Βορίδη να συνεχίζουν τις μάχες τους, και αυτή η κυβέρνηση κατέρρευσε ενάμιση χρόνο μετά, το Δεκέμβρη του 2014, υπό το βάρος της εργατικής αντίστασης.

 

 

Ούτε η πολύ άγρια καταστολή που έζησε το κίνημα αυτά τα χρόνια, ούτε οι επιστρατεύσεις των απεργών και τα δικαστήρια κατάφεραν να σταματήσουν τη ριζοσπαστικοποίηση του κινήματος. Αντίθετα, δίνονταν και πολιτικές μάχες που το δυνάμωναν ακόμα περισσότερο. Τέτοιες ήταν οι μάχες ενάντια στο ρατσισμό, για την ιθαγένεια σε όλα τα παιδιά και τη νομιμοποίηση όλων των μεταναστών, ενάντια στα πογκρόμ και τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, ενάντια στη FRONTEX και τον φράχτη στον Έβρο, για την τιμωρία των πιστολέρο αφεντικών της Μανωλάδας. Τέτοιες ήταν και οι μάχες ενάντια στους νεοναζί της Χρυσής Αυγής μετά την είσοδό τους στη Βουλή, με τα μαζικά αντιφασιστικά συλλαλητήρια σε όλη τη χώρα που κορυφώθηκαν μετά τη δολοφονία Φύσσα το Σεπτέμβρη του 2013.

 

Οι εκτιμήσεις υποτίμησης του κινήματος (είτε αυτές περί “αναντιστοιχίας επιθέσεων και αντίστασης” που ακούγονταν το 2010-2012 είτε αυτές περί “ύφεσης των αγώνων” το 2012-2014) αποδείχτηκαν όλες λανθασμένες, καθώς κατέρρεαν η μία μετά την άλλη οι μνημονιακές κυβερνήσεις και την ίδια στιγμή καταγραφόταν μια μαζική άνοδος της αριστεράς τόσο στα συνδικάτα όσο και στο κεντρικό πολιτικό σκηνικό. Έτσι φτάσαμε στην εκλογική εκτόξευση του ΣΥΡΙΖΑ το 2012 και τελικά στη νίκη του στις αρχές της φετινής χρονιάς. Η μαζική στροφή αριστερά δεν ήταν κάποιο “συγκυριακό” ή “ευκαιριακό” φαινόμενο αλλά καρπός ενός κύματος αγώνων της εργατικής τάξης και της νεολαίας που ξεδιπλώθηκε με ορμή τα προηγούμενα χρόνια. Και καθόρισε το πολιτικό σκηνικό και τους τελευταίους επτά μήνες.

 

Αντίθετα με όσους φοβούνταν ότι η ψήφος στο ΣΥΡΙΖΑ είχε χαρακτηριστικά «ανάθεσης» με κίνδυνο την υποχώρηση των αγώνων και την αναβίωση ενός νέου δικομματισμού ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ, αυτό που είχαμε από τις εκλογές του Γενάρη και μετά ήταν η συνεχής παρουσία του κινήματος σε κάθε κίνηση της κυβέρνησης. Στην πραγματικότητα, κάθε ένας συμβιβασμός που έκανε ο Τσίπρας και οι υπουργοί του, μετατρεπόταν και σε μία μάχη για τον κόσμο. Από την πρώτη μέρα όταν ούτε ένας αγωνιστής δεν βρέθηκε να δικαιολογήσει στα σοβαρά τη συνεργασία με τους ΑΝΕΛ ή την επιλογή Παυλόπουλου για ΠτΔ μέχρι τις πρώτες διαδηλώσεις για τη διαπραγμάτευση με σύνθημα “Ούτε βήμα πίσω”.

 

Από τη συγκέντρωση των εργαζόμενων της ΕΡΤ στις 11 Φλεβάρη για να γίνει πράξη η υπόσχεση για άνοιγμα της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης μέχρι την οριστική επιστροφή τους με δική τους πρωτοβουλία στις 11 Μάη. Από τις πρώτες κινητοποιήσεις των νοσοκομείων στις 11 Μάρτη μέχρι την απεργία του κλάδου στις 20 Μάη και από την πορεία του καραβανιού αλληλεγγύης από τη Θεσσαλονίκη στην Αθήνα μέχρι την απεργία των λιμενεργατών ενάντια στην ιδιωτικοποίηση στις 7 Μάη. Όσο η κυβέρνηση υποχωρούσε με πρώτο δείγμα τη συμφωνία της 20ης Φλεβάρη και στη συνέχεια σε όλα όσα είχε υποσχεθεί είτε αφορούσαν μισθούς και συντάξεις είτε ξεπουλήματα είτε ΕΝΦΙΑ και φορολογικά, τόσο ριζοσπαστικοποιούνταν μαζικά ακροατήρια και αντί να απογοητεύονται και να αποστρατεύονται έψαχναν ελπίδα στο δρόμο του αγώνα. Ούτε είναι τυχαίο ότι το πρώτο μέτωπο που άνοιξε ήταν για να κλείσουν όλα τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, συνεχίζοντας στη μάχη για την ιθαγένεια και για να καταδικαστούν οι δολοφόνοι της Χρυσής Αυγής στη δίκη που ξεκϊνησε στις 20 Απρίλη.

 

 

Έτσι αντί η αριστερή στροφή και ριζοσπαστικοποίηση να τερματίσει στην εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ, συνεχίστηκε ακόμα πιο πολύ και ακόμα πιο γρήγορα αυτούς τους μήνες. Κορύφωση και αναμφισβήτητο δείγμα αυτής της διεργασίας ήταν το δημοψήφισμα για τη συμφωνία την 5η του Ιούλη. Κόντρα στην πιο σκληρή προπαγάνδα των ΜΜΕ, κόντρα στους πιο σκληρούς εκβιασμούς και απειλές από το μνημονιακό μπλοκ εξωτερικού και εσωτερικού που έφτασαν ακόμα και στο κλείσιμο των τραπεζών, το ΟΧΙ ήταν σαρωτικό με 61,3%. 

 

Αυτή η δύναμη του ΟΧΙ και του εργατικού κινήματος είναι που έδωσε στους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ το θάρρος να καταψηφίσουν τη συμφωνία και σε πολλούς από αυτούς να σπάσουν από το κόμμα τους. Αυτή η δύναμη είναι που μπορεί να τσακίσει το νέο μνημόνιο μαζί με τα προηγούμενα. Οι μάχες μετά την μετατροπή του ΟΧΙ σε Ναι από τον Τσίπρα -η απεργία της ΑΔΕΔΥ στις 15 Ιούλη, οι συγκεντρώσεις στο Σύνταγμα ενάντια στη ψήφιση των προαπαιτούμενων και της συμφωνίας, η τετραήμερη απεργία στον ANT1 ενάντια στις απολύσεις, οι στάσεις εργασίας των συμβασιούχων του ΥΠ.ΠΟ, οι διαμαρτυρίες των απλήρωτων ναυτεργατών- είναι μόνο μια μικρή γεύση από τη συνέχεια που πρέπει να δώσουμε. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ και το πρόγραμμά της για διαγραφή του χρέους, έξοδο από ευρώ και ΕΕ, κρατικοποίηση των τραπεζών και όλων των επιχειρήσεων με εργατικό έλεγχο έχουν πολύτιμο ρόλο να παίξουν τόσο στις κάλπες που έρχονται όσο και στην κλιμάκωση και προοπτική των αγώνων αμέσως μετά.