Το πετρέλαιο συνεχίζει να αναβλύζει από το βυθό της θάλασσας, σε βάθος περίπου 1,5 χιλιομέτρου κάτω από την επιφάνεια του νερού, καταστρέφοντας χιλιάδες χιλιόμετρα ακτογραμμής και θαλάσσιας ζωής. Οι ακριβείς συνέπειες δεν μπορούν ακόμα να υπολογιστούν, ειδικά επειδή ακόμα συνεχίζεται η διαρροή. Το βέβαιο είναι ότι πρόκειται για τη χειρότερη διαρροή πετρελαίου στην ιστορία των ΗΠΑ και για κάποιους από τις μεγαλύτερες οικολογικές καταστροφές που έχει αντιμετωπίσει μέχρι σήμερα η ανθρωπότητα. Τόσο η έκρηξη όσο και οι ολέθριες συνέπειές της είναι αποτέλεσμα του ανελέητου αγώνα για κέρδος των πετρελαϊκών εταιριών και οι άρρηκτες σχέσεις τους με τις εκάστοτε κυβερνήσεις.
Η BP είναι μια εταιρία η οποία την τελευταία δεκαετία προσπαθεί να προβληθεί ως μια «πράσινη» εταιρία, υποστηρίζοντας ότι επενδύει σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Στην προσπάθειά της αυτή άλλαξε και το όνομά της το 2000 από BP (British Petroleum) σε Beyond Petroleum(πέρα από το πετρέλαιο). Η τεράστια οικολογική καταστροφή, η οποία επιτελείται αυτή τη στιγμή στον κόλπο του Μεξικού έρχεται να διαψεύσει με τον πιο τραγικό τρόπο αυτή την προσπάθεια.
Με βάση τους υπολογισμούς των επιστημόνων, από την πετρελαιοπηγή διαρρέουν καθημερινά 60-70.000 βαρέλια αργού πετρελαίου, ανατρέποντας τις συντηρητικές εκτιμήσεις της αμερικανικής κυβέρνησης και της εταιρείας ΒΡ, που ήθελαν τον όγκο της διαρροής να βρίσκεται αρχικά στα 5.000 βαρέλια και στη συνέχεια στα 17.000. Δεδομένου ότι η εταιρία αν καταδικαστεί θα πληρώσει πρόστιμο 3.500 ευρώ για κάθε βαρέλι, μειώνοντας το ποσό της διαρροής, γλυτώνει εκατομμύρια δολάρια.
Η εταιρία προχώρησε στη χρήση χημικών για τη διάσπαση του πετρελαίου, μια ενέργεια που αντικαθιστά ένα πρόβλημα με κάποιο άλλο αφού έτσι έχουμε και πάλι επιβάρυνση του περιβάλλοντας. Επιπλέον πριν δυο εβδομάδες οι εργαζόμενοι στα συνεργεία καθαρισμού απομακρύνθηκαν αφού εμφάνισαν σημάδια αδιαθεσίας από τα χημικά τα οποία χρησιμοποιούσαν. Παρόλο που ο υπεύθυνος της εταιρίας αποδίδει τα περιστατικά σε άλλους παράγοντες, είχε φροντίσει οι εργαζόμενοι να υπογράψουν συμβόλαια στα οποία γινόταν ξεκάθαρο ότι η ΒΡ δε φέρει καμία ευθύνη αν ασθενήσουν.
Τι οδήγησε όμως σε αυτό το ατύχημα; Η απάντηση δυστυχώς και πάλι είναι το κέρδος και η ανευ όρων παράδοση της αμερικάνικης κυβέρνησης στα συμφέροντα της πολυεθνικής. Η έκρηξη στις 20 Απριλίου συνέβη γιατί η BP βιαζόταν να σφραγίσει το πηγάδι άντλησης για να μεταφέρει την εξέδρα σε άλλο σημείο.
Όσο περίεργο και αν ακούγεται, η διαρροή ίσως είχε αποφευχθεί αν η BP είχε εγκαταστήσει ένα μηχανισμό ασφαλείας που κόστιζε 500.000 δολάρια. Είναι όμως απόλυτα λογικό με βάση τους νόμους της αγοράς για μία επιχείρηση που το πρώτο τρίμηνο του 2010 σημείωσε κέρδη 6 δις δολαρίων. Δεν είναι όμως η πρώτη φορά που η εταιρία βάζει σε δεύτερη μοίρα τα θέματα ασφάλειας. Τον περασμένο Οκτώβριο της επιβλήθηκε πρόστιμο ύψους 87 εκατ. δολαρίων για παραλείψεις που οδήγησαν στην έκρηξη διυλιστηρίου της στο Texasto 2005 με αποτέλεσμα το θάνατο 15 εργαζομένων.
Ελλείψεις
Ο Ομπάμα παρουσιάζεται οργισμένος απέναντι στην εταιρία και υπόσχεται ότι θα πληρώσει. Αυτά είναι μόνο λόγια εντυπωσιασμού όταν έχεις λάβει ως κυβέρνηση 16 εκατ. δολάρια από τη BP. Η πλατφόρμα Deepwater Horizon είχε ελεγχθεί τρεις φορές φέτος από την αρμόδια ομοσπονδιακή υπηρεσία των ΗΠΑ, η οποία δεν είχε διαπιστώσει καμία έλλειψη στα μέτρα και συστήματα ασφάλειας.
Όσο αφορά στις σχέσεις αμερικάνικης κυβέρνησης και BP αρκεί να αναφέρουμε ότι o υπουργός ενέργειας είχε λάβει στο παρελθόν χορηγία για το εργαστήριό του ύψους 500 εκ. δολαρίων, ενώ ο υφυπουργός ενέργειας δούλευε για την BP. Η αναπληρώτρια γενική γραμματέας για θέματα διαχείρισης ορυκτού πλούτου του υπουργείου Εσωτερικών - πρόκειται για ελεγκτικό τμήμα που έχει την ευθύνη για τις γεωτρήσεις στην ακτογραμμή των ΗΠΑ, Σίλβια Μπάκα, είχε διατελέσει ανώτατο στέλεχος της BP για οκτώ χρόνια. Επιπλέον η έρευνα που πραγματοποιείται από αξιωματούχους της κυβέρνησης για την έκταση της ρύπανσης κάθε άλλο παρά ανεξάρτητη θα μπορούσες να την βαφτίσεις.
Είναι σαφές ότι διακυβεύονται εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια, δεδομένου ότι τα συγκεκριμένα στοιχεία θα αξιοποιηθούν από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση στο δικαστήριο, προκειμένου να αξιώσει αποζημιώσεις από την BP. Το εργαστήριο ωστόσο στο οποίο στέλνονται τα δείγματα, ανήκει σε εταιρία που προσφέρει τις υπηρεσίες της σε πετρελαϊκές επιχειρήσεις και φυσικά η BP είναι ένας από τους πελάτες της.
Η έκρηξη στην εξέδρα Deepwater Horizon και ό,τι επακολούθησε καταδεικνύει ότι οι πολυεθνικές είναι η μεγαλύτερη απειλή για το περιβάλλον και τις ζωές των εργαζομένων. Το κυνήγι του κέρδους οδήγησε σε αυτήν την καταστροφή, και αυτό το κάνει δυνατό να ξανασυμβεί. Χρειαζόμαστε ένα κίνημα για τη σωτηρία του πλανήτη που θα παλεύει να ξεφορτωθεί την ελίτ που βάζει τα κέρδη της πάνω από ανθρώπινες ζωές και περιβάλλον. Ο διευθύνων σύμβουλος της BP, Tony Hayward, δήλωσε ειρωνικά ότι πάρα πολλοί προσπαθούν να σώσουν τον πλανήτη, ας του αποδείξουμε ότι έχει δίκιο.
Μαρία Πετρόχειλου