Από την περασμένη Ανοιξη, όταν οι εργαζόμενοι στα ΜΜΜ πρωτοβγήκαν στον αγώνα ενάντια στις περικοπές μισθών και επιδομάτων, ήταν δεδομένο ότι οι συγκοινωνίες θα είναι στο κέντρο του μνημονίου και των μέτρων του. Οι ανακοινώσεις για άγριες περικοπές δαπανών στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και τις “ελλειμματικές” ΔΕΚΟ, για μετατάξεις ή και απολύσεις προσωπικού, για κατάργηση ΣΣΕ και Κανονισμών Προσωπικού φωτογράφιζαν τις συγκοινωνίες και ξεσήκωναν την οργή των εργαζόμενων.
Η πρώτη απάντηση ήταν η δημιουργία του Συντονιστικού των ΜΜΜ που ανέλαβε να οργανώσει την κοινή απάντηση στις επερχόμενες επιθέσεις. Η εμπειρία ενός τέτοιου οργάνου που καλεί συντονισμένες κινητοποιήσεις ήταν πρωτόγνωρη για τον κλάδο. Με κοινές απεργίες και κοινά μαζικά συλλαλητήρια τον Μάη και τον Ιούνη, οι εργαζόμενοι έδειξαν τη διάθεσή τους για αγώνα κόντρα στα μέτρα του μνημονίου.
Αν οι πρώτες αυτές ενωτικές κινητοποιήσεις έστειλαν το μήνυμα της αντίστασης, το χειρόφρενο των οδηγών στα μπλε λεωφορεία την 1η Ιούλη δεν άφησε στην κυβέρνηση καμιά αμφιβολία ότι το μέτωπο θα ήταν πιο σκληρό από ό,τι περίμενε. Η απειλή και μόνο ότι τα οχήματα δεν πρόκειται να ξαναβγούν από τα αμαξοστάσια μέχρι να καταβληθούν οι μισθοί που ο Παπακωνσταντίνου είχε “καθυστερήσει” να βάλει στους λογαριασμούς των εργαζόμενων, ανάγκασε τον υπουργό Οικονομικών να βρει τα χρήματα μέχρι το μεσημέρι της ίδιας μέρας.
Στο συρτάρι
Η κινητοποίηση ανάγκασε τους αρμόδιους υπουργούς να βάλουν στο συρτάρι τους τα σχέδια για τις συγκοινωνίες με τον Ρέππα να παραδέχεται στη γνωστή δήλωση: “Δεν είναι δυνατόν να κουνάμε συνεχώς το δάχτυλο δείχνοντάς το στους εργαζόμενους γιατί θα μας δείξουν κάποια στιγμή και τα πέντε δάχτυλά τους”. Ηταν σαφές στην κυβέρνηση πως θα χρειαζόταν περισσότερο χρόνο αλλά και κόπο για να προχωρήσει στην επίθεση.
Ετσι, το φθινόπωρο, εγκαινίασε την τακτική της διάσπασης του αγώνα. Κατέβασε το νομοσχέδιο για τον ΟΣΕ ελπίζοντας πως η “σαλαμοποίηση” της επίθεσης θα έφερνε και τη “σαλαμοποίηση” της αντίστασης. Αντί γι' αυτό, το Συντονιστικό πρόσθεσε στις δυνάμεις του τους σιδηροδρομικούς και συνέχισε τις κοινές απεργίες σε συμπαράσταση με τον ΟΣΕ. Στις 8 Σεπτέμβρη, αλλά και στις 29 Σεπτέμβρη όταν η κοινή απεργία των ΜΜΜ παρέσυρε κι άλλα συνδικάτα του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα και εξελίχτηκε σε μίνι-πανεργατική από τα κάτω, το ΠΑΣΟΚ πήρε ξανά το μήνυμα ότι οι εργαζόμενοι στις συγκοινωνίες είναι αποφασισμένοι να συνεχίσουν. Και όχι μόνο αυτό, αλλά και ότι έχει αρχίσει να διαμορφώνεται ένα ισχυρό κομμάτι στη βάση των συνδικάτων που υποστηρίζει την κλιμάκωση με απεργία διαρκείας.
Ούτε η πρωτοφανής προσπάθεια της κυβέρνησης, την ίδια περίοδο, να ελέγξει τις ηγεσίες των συνδικάτων του κλάδου και ως εκ τούτου και το Συντονιστικό, είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Στο ΜΕΤΡΟ απέτυχε παταγωδώς με τις δυνάμεις της κλιμάκωσης του αγώνα να διατηρούν τα ηνία του συνδικάτου και να συνεχίζουν να δίνουν αγωνιστικό προσανατολισμό σε όλες τις συγκοινωνίες.
Αλλά και όπου πέτυχε, στην ΕΘΕΛ ή τον ΗΛΠΑΠ, η πίεση της βάσης στις γενικές συνελεύσεις ήταν τόσο μεγάλη που πουθενά δεν κατάφερε να βάλει φρένο στους αγώνες. Τα ΜΜΜ συνέχισαν τις απεργίες, 24ωρες και στάσεις, χωρίς καν να έχει ανακοινωθεί ο νόμος και με το υπουργείο να αναγκάζεται να αναβάλει συνεχώς την δημοσιοποίησή του.
Ακόμα και στον ΟΣΕ, που το αντίστοιχο νομοσχέδιο ψηφίστηκε στα τέλη Οκτώβρη και η ηγεσία της ΠΟΣ σταμάτησε τις απεργίες για να ξεκινήσει διάλογο, η βάση των σιδηροδρομικών δεν υπάκουσε. Το κάλεσμα εργαζόμενων στην Καρόλου για συνέχεια του αγώνα ενάντια στους συμβιβασμούς, συνάντησε την ανταπόκριση εκατοντάδων σιδηροδρομικών που αποφάσισαν τη δημιουργία Συντονιστικής Επιτροπής στο χώρο.
Κορύφωση
Η δράση τους ανάγκασε την ΠΟΣ να κηρύξει νέες απεργίες μαζί με όλα τα ΜΜΜ, κινητοποιήσεις που με τη σειρά τους ενεργοποίησαν και συσπείρωσαν ακόμα περισσότερους σιδηροδρομικούς γύρω από τη Συντονιστική. Η κατάληψη της Καρόλου στα μέσα Δεκέμβρη ήταν η κορύφωση αυτής της δράσης από τα κάτω.
Οσα έγιναν -και εξακολουθούν να γίνονται- στον ΟΣΕ μετά την ψήφιση του νόμου, οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στο γεγονός ότι οι αστικές συγκοινωνίες συνεχίζουν όλο αυτό το διάστημα τη μάχη. Χάρη στις απεργίες των συγκοινωνιών με τις οποίες συντονίστηκαν, οι σιδηροδρομικοί κατάφεραν να ξαναβγούν στον αγώνα και να καθυστερήσουν την εφαρμογή του νόμου. Λόγω των απεργιών στα ΜΜΜ, ο Ρέππας είδε το μέτωπο του ΟΣΕ που νόμιζε πως είχε κλείσει οριστικά, να τον πολιορκεί και πάλι.
Ετσι μόνο, αναγκάστηκε ο υπουργός, στις αρχές Δεκέμβρη, να δηλώσει ότι το νομοσχέδιο για τις αστικές συγκοινωνίες, που μέχρι εκείνη τη στιγμή ήταν προ των πυλών, θα έρθει στη Βουλή μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2011. Ούτε η νέα καθυστέρηση, όμως, καθησύχασε τους εργαζόμενους. Στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Δεκέμβρη, με το πολυνομοσχέδιο του Παπακωνσταντίνου να βρίσκεται στο στόχαστρο των συνδικάτων, οι εργαζόμενοι στις συγκοινωνίες προχώρησαν σε απεργία διαρκείας. Το απεργιακό τους πρόγραμμα συνεχίστηκε μέσα στις γιορτές και ανανεώθηκε στις τελευταίες μαζικές γενικές συνελεύσεις.
Αν ούτε οι συκοφαντίες στα ΜΜΕ, ούτε οι προσπάθειες διάσπασης του αγώνα και ελέγχου των συνδικάτων τους, ούτε οι απειλές για επιστράτευση, ούτε τα δικαστήρια, μπόρεσαν να εμποδίσουν τους εργαζόμενους στις συγκοινωνίες να κλιμακώσουν, τότε σίγουρα δεν μπορεί να το κάνουν οι προσκλήσεις του Ρέππα για “ειλικρινή διάλογο”. Είναι η ώρα οι εργαζόμενοι να δώσουν τη χαριστική βολή στο νόμο και μαζί του, στο μνημόνιο, την κυβέρνηση και την τρόικα. Απεργία διαρκείας μέχρι τη νίκη!