Διεθνή

Όταν ο αρχιναύαρχος της Κίνας λέει στον Αμερικάνο ομόλογό του ότι η κατάσταση στη Νότια Κινέζικη Θάλασσα οδηγείται σε πόλεμο, τα πράγματα δεν είναι αστεία. Πριν από τρεις βδομάδες, το αμερικάνικο αντιτορπιλικό Λάσεν πέρασε (φορτωμένο με τους 96 πυραύλους του) μέσα από περιοχή που η Κίνα τη θεωρεί δική της. Ο Κινέζος ναύαρχος έκανε λόγο για προβοκατόρικες ενέργειες που μπορεί να δημιουργήσουν πιεστική κατάσταση σε θάλασσα και αέρα ή ακόμη και “ένα μικρής έκτασης επεισόδιο που θα οδηγήσει σε πόλεμο”. Η κινέζικη ηγεσία κάλεσε τον Αμερικάνο πρέσβη για να του ζητήσει εξηγήσεις.

 

Δεν πρόκειται για “παρεξήγηση” αλλά για τρίξιμο των δοντιών και από τις δυο πλευρές. Η αμερικανική στρατιωτική ηγεσία γνώριζε ότι περνούσε εντός 12 μιλίων από τους υφάλους που η Κϊνα θεωρεί έδαφός της. Οι κινέζικες αρχές έστειλαν προειδοποίηση στο Λάσεν “να διορθώσει το λάθος του”, αλλά οι Αμερικάνοι συνέχισαν τη “βόλτα” τους. Μάλιστα, στην ανακοίνωσή τους για το περιστατικό φυσικά δεν απολογήθηκαν, αλλά κάλεσαν την Κίνα να συνηθίσει στη νέα κατάσταση, γιατί έτσι θα είναι από δω και μπρος.

 

Στις 17 Νοέμβρη ο Ομπάμα θα βρίσκεται στις Φιλιππίνες για τη Σύνοδο του ΑΠΕΚ (Χώρες ζώνης Ασίας Ειρηνικού). Η προτεραιότητα της συνάντησης είναι το “ελεύθερο εμπόριο”, όμως ο Ομπάμα έχει ήδη δηλώσει ότι θα κάνει μια συμβολική επίσκεψη σε ένα φιλιππινέζικο… πολεμικό πλοίο. Το φιλιππινέζικο ναυτικό είναι το πιο άμεσα εμπλεκόμενο σε επεισόδια με το ναυτικό της Κίνας, μιας και οι δυο χώρες διεκδικούν την ίδια περιοχή.

 

Το “ελεύθερο” εμπόριο και οι απειλές πολέμου κάθε άλλο παρά ασύνδετα είναι. Από την περιοχή της νότιας Κινέζικης Θάλασσας υπολογίζεται ότι περνάει ετησίως εμπόριο ύψους πέντε τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Για ένα μέτρο σύγκρισης είναι μεγαλύτερο από το εξωτερικό εμπόριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς όλες τις κατευθύνεις. Η Κίνα κάνει βήματα ώστε ολόκληρη αυτή η ζώνη που οδηγεί στις αγορές της Δύσης να βρίσκεται κάτω από το δικό της έλεγχο και να μην χρειάζεται την άδεια και την προστασία των ανταγωνιστών της. 

 

 

Οι κινήσεις της κινέζικης ηγεσίας, ανάπτυξη ναυτικού γυμνάσια, αλλά πάνω από όλα η κατασκευή τεχνητών νησιών που στη συνέχεια διεκδικούνται ως έδαφος που προσφέρει υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ, οδηγούν σε αντιπαράθεση με σχεδόν όλους τους γείτονές της, Ταϊβάν, Μαλαισία, Βιετνάμ, Ινδονησία, Μπρουνέι και Φιλιππίνες. Αντίστοιχες αντιπαραθέσεις υπάρχουν και από την άλλη πλευρά, με την Ιαπωνία και με τη Νότια Κορέα.

 

Οι αρχικές υπογραφές που μπήκαν τον Οκτώβρη για την TPP, τη συμφωνία για το Εμπόριο στον Ειρηνικό, είναι ένα ακόμη βήμα προς πιο δύσκολες σχέσεις. Οι ΗΠΑ οργανώνουν τις μπίζνες τους με όλες τις χώρες της περιοχής, αφήνοντας την Κίνα απ’ έξω. Η “Στροφή στον Ειρηνικό”, ένας από τους άξονες της εξωτερικής πολιτικής του Ομπάμα είναι ακριβώς αυτά τα δύο πράγματα.

 

Στρατιωτική στήριξη στους συμμάχους των ΗΠΑ στην περιοχή, ενίσχυση της αμερικάνικης στρατιωτικής παρουσίας, και σύσφιξη των εμπορικών σχέσεων ώστε οι ΗΠΑ να μην μείνουν έξω από το παιχνίδι και η Κίνα να μην μπορεί να εξελιχθεί σε τοπικό “ηγεμόνα”.

 

Οι κόντρες συνεχίζονται αυτή τη βδομάδα, με πτήσεις αμερικάνικων B-52 πάνω από τα νησιά Σπράτλι στην περιοχή. Ενώ η κινέζικη ηγεσία συναντιόταν με την ηγεσία της Ταϊβάν, προσπαθώντας να βάλει φρένο στην ανάπτυξη πολιτικών δυνάμεων στο νησί που υποστηρίζουν τη συνολική ρήξη με την Κίνα. Η συνάντηση των ASEAN (χώρες Νοτιοανατολικής Ασίας) εξελίχθηκε επίσης σε θέατρο αντιπαράθεσης για τη νότια Θάλασσα.

 

Μια διαδικασία που είναι τόσο παλιά όσο ο ιμπεριαλισμός βρίσκεται σε εξέλιξη. Μια καινούργια πραγματικότητα στο επίπεδο της οικονομίας και του εμπορίου βρίσκεται σε αντιπαράθεση με μια στρατιωτική ισορροπία που είναι κληρονομιά του παρελθόντος - του Β’ Παγκόσμιου Πόλεμου σε αυτή την περίπτωση. Οι ΗΠΑ λένε ότι πρέπει να “συνηθίσουμε” να ζούμε με αυτές τις αντιπαραθέσεις. Το ζήτημα είναι ότι κανείς από όσους εμπλέκονται δεν είναι σε θέση να εξασφαλίσει ότι οι αντιπαραθέσεις θα μείνουν για πάντα σε συμβολικό επίπεδο.