Ιστορία
Mετά τη σφαγή στο Παρίσι: Oι ιστορικές ευθύνες του Γαλλικού ιμπεριαλισμού

Παρίσι, Οκτώβρης 1961. «­Εδώ πνίγουν τους Αλγερινούς»

Δυο λέξεις είναι επίμονα απούσες από το λεξιλόγιο όσων μας καλούνε να ντυθούμε στα χρώματα της γαλλικής σημαίας και να συστρατευθούμε στην υπεράσπιση της «δημοκρατικής, κοσμικής πολιτείας» ενάντια στην «ισλαμική τρομοκρατία» (ή «ολοκληρωτισμό» ή «μηδενισμό»). Οι λέξεις είναι: γαλλικός ιμπεριαλισμός. Η ιστορία του είναι βαμμένη στο αίμα και τον ρατσισμό.
 
To 1931 στην κωμόπολη Βισί της Γαλλίας έγινε ένα συνέδριο με θέμα «Αποκιοποίηση και Δικαιώματα του Ανθρώπου». Ο Αλμπέρ Μπαγιέ, καθηγητής της Σορβόνης και γνωστός κοινωνιολόγος (μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο θα συμμετείχε σε ένα κόμμα που συνεργάστηκε με το ΚΚ Γαλλίας) έκφρασε το «στίγμα» του συνεδρίου υποστηρίζοντας ότι: «Οι αποικίες είναι θεμιτές όταν ο λαός που αποικίζει φέρει ένα πλούτο ιδεών και αισθημάτων που εμπλουτίζουν άλλους λαούς, όταν συμβαίνει αυτό ο αποικισμός δεν είναι απλά δικαίωμα είναι καθήκον… Πιστεύω ότι η σύγχρονη Γαλλία, η θυγατέρα της Αναγέννησης, κληρονόμος του 17ου αιώνα και της Επανάστασης, αντιπροσωπεύει μια πολύτιμη ιδέα που πρέπει να εξαπλωθεί». 
 
Το γαλλικό κράτος δεν έχτισε την τεράστια αποικιακή του αυτοκρατορία με την ακαταμάχητη έλξη της «εκπολιτιστικής αποστολής» (mission civilisatrice). Το έκανε με τη φωτιά και το σίδερο, τα παζάρια και τις συγκρούσεις με τη Βρετανική Αυτοκρατορία και σε κάποιες περιπτώσεις με την συνεργασία παλιών αρχουσών τάξεων από τις κατακτημένες χώρες. 
 
Η κυριαρχία του σήμαινε λεηλασία και καταπίεση που σε πολλές περιπτώσεις πισωγύρισε ολόκληρες κοινωνίες. Όταν ξεκίνησε η γαλλική κατάκτηση της Αλγερίας το 1830 το ποσοστό που γνώριζε γραφή και ανάγνωση ήταν στο ίδιο επίπεδο με της Γαλλίας. Το 1962, όταν η Αλγερία έγινε ανεξάρτητη, το 90% του πληθυσμού της ήταν αναλφάβητο. 
 
Μαδαγασκάρη
 
Η δουλεία ήταν ένας διαδεδομένος «θεσμός» στη Μαδαγασκάρη, το μεγάλο νησί στις ακτές της ανατολικής Αφρικής, όταν έγινε γαλλική αποικία τέλος του 19ου αιώνα (η έκτασή της είναι περίπου ίση με αυτή της Γαλλίας). Οι Γάλλοι αποικιοκράτες κατάργησαν τη δουλεία, αλλά οι πρώην δούλοι δεν έγιναν ακριβώς ελεύθεροι. Δούλευαν σε άθλιες συνθήκες στις μεγάλες φυτείες. Κι εκεί ήταν υποχρεωμένοι να δίνουν μέρες ολόκληρες καταναγκαστικής εργασίας.
 
Τον Μάρτη του 1947 ξέσπασε μια μεγάλη εξέγερση στο νησί. Οι εξεγερμένοι έφτασαν να ελέγχουν σχεδόν το ένα τέταρτο της έκτασής του. Η καταστολή ήταν τρομακτική –ποτέ άλλοτε η «θυγατέρα της Αναγέννησης» δεν είχε ρίξει 30.000 στρατιώτες για να συντρίψουν εξεγερμένους που ήταν οπλισμένοι με λόγχες και 150 τουφέκια όλα κι όλα. 
 
Στις «αντι-αντάρτικες» μεθόδους περιλαμβανόταν το κάψιμο και η εκκένωση χωριών, ο βιασμός γυναικών και κοριτσιών, οι μαζικές εκτελέσεις «υπόπτων». Μια τέτοια σφαγη έγινε στη κωμόπολη Μανανζάρι με εκατοντάδες θύματα. Εκεί μάλιστα οι αποικιοκράτες πρωτοτύπησαν: πέταξαν ζωντανούς από αεροπλάνα μια ομάδα κρατουμένων, ανάμεσά τους και 18 γυναίκες. 
 
Περίπου 550 γάλλοι σκοτώθηκαν στους 21 μήνες που κράτησε η εξέγερση, οι 350 στρατιωτικοί. Ακόμα και σήμερα ο αριθμός των νεκρών Μαλαγάσιων είναι άγνωστος. Μια έκθεση του Γενικού Επιτελείου το 1948, ανέβαζε το σύνολο στις 100.000, δηλαδή κοντά στο 2% του πληθυσμού του νησιού εκείνη την εποχή. 
 
Αλγερία
 
Τα εγκλήματα του γαλλικού ιμπεριαλισμού στη Μαδαγασκάρη είναι σχετικά άγνωστα – το νησί γνώρισε μια «ομαλή» μετάβαση στην ανεξαρτησία το 1960 και κομμάτι της «ομαλότητας» ήταν το θάψιμο της ιστορικής μνήμης. Όμως, οι πληγές της Αλγερίας είναι ακόμα ζωντανές. 
 
Στις 8 Μάη του 1945, με αφορμή τη λήξη του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου στην Ευρώπη, οργανώθηκαν διαδηλώσεις σε πολλές πόλεις της Αλγερίας με αίτημα την ανεξαρτησία. Στη πόλη Σετίφ στα ανατολικά η διαδήλωση χτυπήθηκε από την αστυνομία, οι διαδηλωτές απάντησαν σε είδος με αποτέλεσμα στις τρεις επόμενες μέρες να χάσουν τη ζωή τους δεκάδες έποικοι. 
 
Τα αντίποινα ήταν τρομερά. Αεροπλάνα βομβάρδιζαν χωριά, ακόμα και πλοία από τις ακτές. Πολιτοφυλακές εποίκων άρχισαν να δολοφονούν μαζικά «βρωμο-μουσουλμάνους». Στην πόλη Γκουέλμα τέτοιες πολιτοφυλακές δολοφόνησαν 1.500, το 25% του ντόπιου ανδρικού πληθυσμού.
 
Η Αλγερινή Επανάσταση ξεκίνησε τον Νοέμβρη του 1954. Λίγες μέρες μετά τις πρώτες (αποτυχημένες) επιθέσεις του FLN (Εθνικό Μέτωπο Απελευθέρωσης) ο υπουργός Εσωτερικών είπε τα εξής στη γαλλική βουλή: «Η Αλγερία είναι Γαλλία… Και εσείς, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, θα διστάζατε μπροστά σε οποιοδήποτε μέτρο για να υπερασπίσετε τα σύνορα της Γαλλίας;». Το όνομά του ήταν Φρανσουά Μιτεράν, ο μετέπειτα σοσιαλιστής πρόεδρος της Γαλλίας.
 
Τα «οποιαδήποτε μέτρα» σήμαιναν το πέρασμα του νόμου περί κατάστασης έκτακτης ανάγκης το 1955, τις «έκτακτες εξουσίες» στην κυβέρνηση το 1956, και μια άνευ προηγουμένου στρατιωτική κινητοποίηση –μισό εκατομμύριο Γάλλοι στρατιώτες βρίσκονταν στα τέλη του 1956 στην Αλγερία. Εκεί πρωτοδοκιμάστηκαν οι μέθοδοι που «τελειοποίησε» ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός στο Βιετνάμ τα επόμενα χρόνια: οι βόμβες ναπάλμ, το ξερίζωμα των χωρικών από τα χωριά τους για να στερηθούν οι αντάρτες υποστήριξη (ακόμα και οι επιθέσεις με το «ιπτάμενο ιππικό», τα ελικόπτερα).
 
Ένα εκατομμύριο Αλγερινοί και Αλγερινές έχασαν τη ζωή τους από τις σφαίρες, τις βόμβες και κάθε λογής στερήσεις. Στα τέλη του 1959, περισσότερα από δυο εκατομμύρια χωρικοί είχαν στοιβαχθεί σε περίπου 1.200 «στρατηγικά χωριά» -στην ουσία στρατόπεδα συγκέντρωσης.
 
Το 2001 ένας απόστρατος στρατηγός φορτωμένος με τιμές και παράσημα, ο Πολ Οσορές παραδέχτηκε δημόσια ότι είχε οργανώσει κέντρα βασανιστηρίων στο Αλγέρι και αλλού, και «ομάδες θανάτου» με χιλιάδες θύματα. 
 
Ο Οσορές επέμεινε ότι είχε την κάλυψη και παρότρυνση της κυβέρνησης, και προσωπικά του Φρανσουά Μιτεράν που ήταν υπουργός Δικαιοσύνης. Τα βασανιστήρια και οι εκτελέσεις είπε «ήταν μικρό τίμημα μπροστά στην ανάγκη καταπολέμησης της τρομοκρατίας» -και συνέστησε να χρησιμοποιηθούν οι ίδιες μέθοδοι ενάντια στην Αλ Κάιντα. 
 
Σφαγή
 
Συχνά ακούγεται ότι το Παρίσι δεν είχε γνωρίσει τέτοια θανατηφόρα βία όπως στις 13 Νοέμβρη από την εποχή της ναζιστικής κατοχής. Κι όμως, οι δρόμοι του είχαν ζήσει μια ακόμα πιο πολύνεκρη σφαγή σαράντα τέσσερα χρόνια πριν. 
 
Στις 5 Οκτώβρη 1961 ο Μορίς Παπόν, διοικητής της Αστυνομίας του Παρισιού διέταξε απαγόρευση κυκλοφορίας για όλους τους Αλγερινούς εργάτες από τις 8 το βράδυ μέχρι τις 5.30 το πρωί. 
 
Στις 17 Οκτώβρη τριάντα χιλιάδες Αλγερινοί κατέβηκαν από τα εργατικά προάστια να διαδηλώσουν στο κέντρο της Πόλης του Φωτός. Το χτύπημα της αστυνομίας ήταν τόσο άγριο που για μέρες ο Σηκουάνας ξέβραζε πτώματα. Ακόμα και σήμερα ο αριθμός των νεκρών δεν έχει επιβεβαιωθεί επίσημα, το 200 είναι το πιο συνηθισμένο. 
 
Περίπου 11.500 άνθρωποι συνελήφθησαν επειδή «ήταν μαυριδεροί» και οδηγήθηκαν με πούλμαν σε γήπεδα –εκεί που οι δωσίλογοι του Βισί συγκέντρωναν τους Εβραίους για λογαριασμό των Ες-Ες στην Κατοχή. Άλλωστε ο Παπόν είχε την «τεχνογνωσία», ήταν ανώτερος δημόσιος υπάλληλος στο Μπορντώ «υπεύθυνος για εβραϊκά θέματα» και υπεύθυνος για την αποστολή περίπου 1.700 Εβραίων της πόλης στα στρατόπεδα θανάτου των ναζί.
 
O Παπόν συνέχισε τη σταδιοδρομία του ανενόχλητος, καταλαμβάνοντας μια σειρά δημόσια αξιώματα στις επόμενες δεκαετίες. Έπρεπε να φτάσει η δεκαετία του ’80 για να δικαστεί για το ρόλο του στο Ολοκαύτωμα –καταδικάστηκε το 1998 και αποφυλακίστηκε το 2002 «λόγω υγείας». Κανένας δεν έχει διωχτεί για την σφαγή της 17 Οκτώβρη 1961. 
 
«Θετική παρουσία»
 
Τον Φλεβάρη του 2005, η δεξιά πλειοψηφία στην γαλλική εθνοσυνέλευση υπερψήφισε το νόμο «για την αποικιοκρατία». Το άρθρο 4 εκείνου του νόμου παρακινούσε τους εκπαιδευτικούς στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση να «αναγνωρίζουν και να επισημαίνουν το θετικό ρόλο της γαλλικής παρουσίας στο εξωτερικό, ιδιαίτερα στη Βόρειο Αφρική» δηλαδή στις πρώην γαλλικές αποικίες και προτεκτοράτα στο Μαρόκο, την Τυνησία, την Αλγερία. 
 
Μετά την κατακραυγή ο πρόεδρος Σιράκ αναγκάστηκε να στείλει το νόμο για αναθεώρηση στο Συνταγματικό Δικαστήριο. Όμως, για τα εκατομμύρια των αράβων δεύτερης και τρίτης γενιάς που ζούνε στην Γαλλία, στη συντριπτική τους πλειοψηφία μουσουλμάνοι, το μήνυμα ήταν καθαρό. 
 
Όπως καθαρό ήταν και το μήνυμα από τους νόμους που απαγόρευαν στα κορίτσια να φοράνε τη μουσουλμανική ενδυμασία στα σχολεία και κατόπιν, το 2004, σε όλους τους δημόσιους χώρους. Ακολούθησε η εξέγερση αυτής της νεολαίας στα «γκέτο» του Παρισιού του 2005, όταν ο Σαρκοζί τους αποκάλεσε «σκουπίδια» που πρέπει να καθαριστούν με αντλίες από τους δρόμους. Δυο μέρες μετά, δυο έφηβοι παιδιά μεταναστών πέθαναν από το κυνηγητό της αστυνομίας σε ένα τέτοιο «γκέτο».
 
Η ιστορία των παλιών εγκλημάτων του γαλλικού ιμπεριαλισμού είναι αξεδιάλυτα δεμένη με το ρατσισμό, την ισλαμοφοβία και τις σύγχρονες επεμβάσεις του από την Αφρική μέχρι τη Μέση Ανατολή.
 

H Αριστερά της “Εθνικής Ενότητας” κάνει λάθος

Όταν ο Ολάντ ζήτησε από την γαλλική εθνοσυνέλευση να παρατείνει την κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τρεις μήνες μόνο έξι βουλευτές, τρεις σοσιαλιστές και τρεις οικολόγοι, την καταψήφισαν. Όλοι οι βουλευτές του Κόμματος της Αριστεράς, που έχει επικεφαλής τον Μελανσόν, και του Κομμουνιστικού Κόμματος (συμμετέχουν και τα δυο στο Μέτωπο της Αριστεράς) ψήφισαν υπέρ.
 
Με αυτή την στάση οι ηγεσίες τους δένονται, ό,τι και να λένε, στο άρμα της εκστρατείας του γαλλικού ιμπεριαλισμού, της δικιάς τους άρχουσας τάξης. 
 
Ένας λόγος γι’ αυτό είναι ότι μεγάλα τμήματα της γαλλικής αριστεράς έχουν αποδεχτεί εδώ και χρόνια τη θεωρία ότι ο «ισλαμικός φονταμενταλισμός» είναι η καινούργια εκδοχή του φασισμού και όπως στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο χρειάζεται να στηριχτεί οποιοσδήποτε τον πολεμάει, ακόμα και αν είναι μια «δημοκρατική» ιμπεριαλιστική δύναμη. 
 
Στις αρχές του 2013 ο Ολάντ έστειλε τον γαλλικό στρατό στο Μάλι, στο πλευρό της κυβέρνησης που πολεμούσε τους «ισλαμιστές τρομοκράτες» στο βορρά της χώρας. Στην πραγματικότητα η κυβέρνηση είχε προκύψει από πραξικόπημα και στο βορρά οι ισλαμιστικές οργανώσεις είχαν αναπτυχθεί στο κενό που άφησε η καταστολή της εξέγερσης των ντόπιων πληθυσμών. Και φυσικά η επέμβαση είχε τα πάντα να κάνει με τα γεωστρατηγικά και οικονομικά συμφέροντα της Γαλλίας σε μια περιοχή πλούσια σε πρώτες ύλες.
 
Όμως, το Κόμμα της Αριστεράς του Μελανσόν στήριξε την επέμβαση. Ο Φρανσουά Ασενσί, ένας βουλευτής του, εξήγησε γιατί: «Η  μη-επέμβαση θα ήταν η χειρότερη δειλία. Η διεθνής στρατιωτική επέμβαση είναι αναγκαία για την αποτροπή δημιουργίας ενός κράτους τρομοκρατών. Οι τζιχαντιστές στο βόρειο Μάλι και οι συνεργάτες τους στην Αλ-Κάιντα έχουν μόνο ένα στόχο: την επιβολή αιματοβαμμένων δεσποτικών, μεσαιωνικών καθεστώτων σε όλο τον κόσμο. Ο φονταμενταλισμός τους αποτελεί μια νέα μορφή φασισμού». 
 
Η άλλη πλευρά αυτής της στάσης είναι η αδυναμία απάντησης στην οργανωμένη εκστρατεία της ισλαμοφοβίας ακόμα και η συμπόρευση μερικές φορές, στο όνομα της υπεράσπισης του «κοσμικού χαρακτήρα» της γαλλικής κοινωνίας και του κράτους. Έτσι για παράδειγμα οι ρατσιστικοί νόμοι για την απαγόρευση της μαντήλας είχαν την έμμεση ή και άμεση στήριξη μεγάλων τμημάτων της γαλλικής αριστεράς. 
 
Όμως, η στήριξη στις «εκπολιτιστικές» και «δημοκρατικές» επεμβάσεις και πολέμους του γαλλικού ιμπεριαλισμού δεν είναι κάτι καινούργιο. Πριν εξήντα χρόνια για παράδειγμα, το κραταιό ακόμα Γαλλικό Κομμουνιστικό Κόμμα (PCF) στήριζε την κυβέρνηση του «Δημοκρατικού Μετώπου» του σοσιαλιστή Γκι Μολέ. Τον Φλεβάρη εκείνης της χρονιάς οι βουλευτές του PCF ψήφισαν υπέρ των «έκτακτων εξουσιών» που είχε ζητήσει η κυβέρνηση για να αντιμετωπίσει την «κρίση στην Αλγερία». 
 
Συγκεκριμένα, η κυβέρνηση ζήτησε εξουσίες που θα της «επιτρέπουν να λαμβάνει έκτακτα μέτρα για την προστασία προσώπων και περιουσιών, την αποκατάσταση της τάξης και υπεράσπισης του εθνικού εδάφους». Ανάμεσα σε αυτά περιλαμβάνονταν η κλήση κλάσεων εφέδρων στο στρατό, η αναστολή μιας σειράς πολιτικών ελευθεριών στην Αλγερία, και ο χωρισμός της σε τρεις ζώνες, στη μια από τις οποίες, τη λεγόμενη «απαγορευμένη», ο στρατός θα μπορούσε να μετακινεί πληθυσμούς σε στρατόπεδα υπό τον έλεγχό του. Ο Ζακ Ντικλό, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του κόμματος υποστήριξε ότι οι «έκτακτες εξουσίες» θα ανοίξουν το δρόμο για την …ειρηνική επίλυση του «αλγερινού προβλήματος». 
 
Το Κομμουνιστικό Κόμμα στην Γαλλία είχε ιδρυθεί το 1920 στη βάση της ανυποχώρητης πάλης ενάντια στις ηγεσίες που το 1914 είχαν στηρίξει την άρχουσα τάξη στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, στο όνομα πάλι της υπεράσπισης της «Δημοκρατίας» και της «πατρίδας». Η επικράτηση του σταλινισμού το έκανε ένα κόμμα που αναζητούσε συμμαχίες με τα «προοδευτικά» τμήματα της άρχουσας τάξης. 
 
Παράδοση
 
Όμως, υπάρχει και μια άλλη παράδοση στη γαλλική Αριστερά. Ο πόλεμος στην Αλγερία εξήντα χρόνια πριν έγινε σύντομα μισητός. Πολλοί αγωνιστές του ΚΚ, ιδιαίτερα της νεολαίας, ασφυκτιούσαν με τη γραμμή του κόμματος ακόμα και όταν το τελευταίο άρχισε να μιλάει για «ειρήνη στην Αλγερία» (ποτέ ανεξαρτησία) και πρωτοστατήσανε σε κινητοποιήσεις, από ανταρσίες εφέδρων μέχρι διαδηλώσεις σε πανεπιστήμια και στους δρόμους. 
 
Πολλοί από αυτούς αποδεσμεύτηκαν από το κόμμα και στράφηκαν στην επαναστατική αριστερά, ιδιαίτερα τις τροτσκιστικές οργανώσεις που είχαν σηκώσει στους αδύνατους ώμους τους την πάλη ενάντια στον πόλεμο και υπέρ του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα της Αλγερίας. 
 
Αυτές τις μέρες στο Παρίσι και σε άλλες μεγάλες γαλλικές πόλεις οργανώνονται διαδηλώσεις που αψηφούν τις απαγορεύσεις της κατάστασης έκτακτης ανάγκης και διεκδικούν σύνορα ανοιχτά για τους πρόσφυγες και σταμάτημα των  ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων.
 
Οι αγωνιστές και οι αγωνίστριες του Νέου Αντικαπιταλιστικού Κόμματος (ΝΡΑ) πρωταγωνιστούν σε πολλές από αυτές. 
 
Στην ανακοίνωσή του μετά τις επιθέσεις της 13 Νοέμβρη δήλωνε: «Ακόμα μια φορά αυτοί που είναι υπεύθυνοι για τις βίαιες επιθέσεις μάς καλούν σε εθνική ενότητα. Θέλουν να χρησιμοποιήσουν αυτή την τραγική κατάσταση προς όφελός τους έτσι ώστε να καταπνίξουν την αγανάκτηση και την εξέγερση. Έχουν έτοιμο τον αποδιοπομπαίο τράγο, τους Μουσουλμάνους». Οσο περισσότερο δυναμώνουν αυτές οι φωνές, τόσο πιο δυνατό θα είναι το κίνημα που θα βάλει τέρμα στην ιμπεριαλιστική βαρβαρότητα, στο ρατσισμό και την ισλαμοφοβία.