Πολιτική
NΔ: “Aνανέωση”, όπως Μητσοτάκης

Το πανό της ΑΣΚΤ σε διαδήλωση την επόμενη της δολοφονίας Τεμπονέρα

Αν κάποιος το 2008 έγραφε ότι υποψήφιοι για τη θέση του αρχηγού του παραδοσιακού κόμματος της άρχουσας τάξης στην Ελλάδα το 2015 θα ήταν o βουλευτής του ΛΑΟΣ Γεωργιάδης, o έκτος κατά σειρά τότε βουλευτής της ΝΔ στη Θεσσαλονίκη Τζιτζικώστας, o Κυριάκος (και όχι η Ντόρα) και ο Βαγγέλας άμα λάχει… 
 
Αν κάποιος το 2012 έγραφε ότι το 2015 ο γιος του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη θα γινόταν αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας χάρη στη στήριξη του Αντώνη Σαμαρά…
 
Αν κάποιος, μέχρι πριν λίγες μέρες, έγραφε οτιδήποτε διαφορετικό από το ότι ο Κώστας Καραμανλής κινεί τα νήματα των εξελίξεων στη Νέα Δημοκρατία από το κάστρο του στη Ραφήνα…
 
Και όμως, ένας Μητσοτάκης είναι μετά από σαράντα χρόνια ξανά αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας. Μια εκλογή που, μετά και από την κορύφωση της εσωκομματικής κρίσης με το φιάσκο της ακύρωσης του πρώτου γύρου, παρουσιάζεται από πολλούς ως «μήνυμα ανανέωσης» για τη ΝΔ.
 
Όμως, όλα -υποψήφιοι, διαδικασία, συμμαχίες, οριακά ποσοστά- περισσότερο μήνυμα συνέχισης της κρίσης και αβεβαιότητας στέλνουν παρά ανανέωσης. Μιας κρίσης που δεν έχει να κάνει με συγκρούσεις ανάμεσα σε πολιτικά τζάκια ή ανάμεσα στο «παλιό» και το «νέο», αλλά αποτελεί έκφραση μιας βαθιάς ταξικής κοινωνικής και πολιτικής πόλωσης που σαρώνει βεβαιότητες και δεδομένα. 
 
Όταν, μετά από προσπάθειες δεκαετιών και μια κυβερνητική κρίση που κράτησε ένα ολόκληρο χρόνο με τη συγκυβέρνηση Τζανετάκη και την «οικουμενική κυβέρνηση», ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης κατάφερε το 1990 επιτέλους να γίνει πρωθυπουργός, χρησιμοποιούσε το σλόγκαν της «Φιλελεύθερης Νέας Δημοκρατίας». 
 
Με αυτόν τον τρόπο επεδίωκε να θυμίσει από τη μια ότι ο ίδιος προέρχεται από το χώρο του «κέντρου» (το 1977 είχε φτιάξει με τον Μπακογιάννη το κόμμα των νεοφιλελευθέρων στη μνήμη υποτίθεται του Βενιζέλου) ενώ από την άλλη άνοιγε διάπλατα την πόρτα στο νεοφιλελευθερισμό της απόλυτης κυριαρχίας της αγοράς που με την κατάρρευση των καθεστώτων του κρατικού καπιταλισμού προβαλλόταν σαν μονόδρομος. Στις προεκλογικές του αφίσες δίπλα του στέκονταν οι βασικές εκφραστές αυτού του ρεύματος στην Ελλάδα, όπως ο Α. Ανδριανόπουλος και ο Στ. Μάνος. 
 
Τις αφίσες, βέβαια κόλλαγαν «ονομαστά» στελέχη της ΟΝΝΕΔ, όπως το τάγμα εφόδου της Πάτρας, που πριν από 25 χρόνια τέτοιες μέρες δολοφονούσε τον καθηγητή Νίκο Τεμπονέρα. 
 
Το εκρηκτικό εργατικό και νεολαιίστικο κίνημα του 1990-93 γκρέμισε τις αυταπάτες ότι ο Μητσοτάκης θα γινόταν η Θάτσερ της Ελλάδας, οδηγώντας στη λήθη τους υπουργούς του και αφήνοντας τον ίδιο το Μητσοτάκη ζωντανό απολίθωμα να μας θυμίζει εκείνο το κίνημα.
 
Την περασμένη Κυριακή, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, εκλέχτηκε νέος αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας, επιδιώκοντας να επαναλάβει το πείραμα του πατέρα του. Αποτασσόμενος δημοσίως το ρόλο του νεοφιλελεύθερου, που τόσο πιστά υπηρέτησε στην πράξη σαν υπουργός απολύσεων στην κυβέρνηση Σαμαρά, υιοθετώντας «κεντροδεξιό προφίλ» και ταυτόχρονα στηριζόμενος στη σκληρή και άκρα δεξιά της Νέας Δημοκρατίας, κατάφερε να γίνει αρχηγός (παίρνοντας το 52,43% των ψήφων των 335.000 ψηφοφόρων του β’ γύρου, 65.000 λιγότερων απ’ όσων έφτασαν στις κάλπες στον α’ γύρο).
 
Προπύργια
Ο Μητσοτάκης στηρίχτηκε ανοιχτά από τον Γεωργιάδη, λιγότερο ανοιχτά από τον Τζιτζικώστα, όπου μίλησαν «οι χειραψίες και τα μάτια», και αθόρυβα αλλά αποτελεσματικά στις κάλπες από τον ίδιο τον Σαμαρά. Ο Α. Γεωργιάδης πανηγύρισε τη νίκη του Μητσοτάκη, σαν να κέρδισε ο ίδιος, τονίζοντας ότι «δεν είναι ημέρα πανηγυρισμών σήμερα… Θα πανηγυρίσουμε όταν η κυβέρνηση της ΝΔ με πρωθυπουργό τον Κυριάκο Μητσοτάκη καταφέρει να μειώσει την ανεργία…» Στα προπύργια του καραμανλισμού στη Βόρεια Ελλάδα, ο Μητσοτάκης πέρασε το Μεϊμαράκη ενώ το ίδιο συνέβη στην Πελοπόννησο, όπου ο μηχανισμός του Σαμαρά έσπρωξε και αυτός Μητσοτάκη.
 
Έτσι, τι ειρωνεία, ο «σοβαρός» νεοφιλελεύθερος Μητσοτάκης, (που όπως αναφέρει το ρεπορτάζ του in.gr, οι νεοδημοκράτες προτίμησαν επειδή πείστηκαν από τη «φιλολογία πως ο Αλέξης Τσίπρας προτιμούσε, ως πιο συναινετικό, τον Βαγγέλη Μεϊμαράκη») στην πρώτη του επινίκια δήλωση έκανε λόγο για νίκη ενάντια στο λαϊκισμό! Δήλωση, που χάριν ενότητας έσπευσε να διορθώσει, λέγοντας ότι αναφέρεται «στον λαϊκισμό μίας ανίκανης κυβέρνησης».
 
Σε κάθε περίπτωση, Μητσοτάκης αρχηγός στη Νέα Δημοκρατία θα σημάνει μεγαλύτερη πίεση από τα δεξιά πάνω στην κυβέρνηση Τσίπρα προκειμένου «να προχωράνε οι μεταρρυθμίσεις» - και όπου χρειάζεται «με ευελιξία» να εξασφαλίζεται η συναίνεση ώστε τα μέτρα να περνάνε (όπως το Μάιο του 2015 όταν ενόψει συμφωνίας καλούσε τη «Ν.Δ. να ξεκαθαρίσει τη θέση της» λέγοντας: «Δεν μπορώ να φανταστώ ότι θα διαπράξουμε το ίδιο λάθος που κάναμε και το 2010 πριν το δεύτερο μνημόνιο»). 
 
Η απεργιακή σύγκρουση και η ανατροπή του 3ου μνημονίου, η ψήφιση και εφαρμογή του οποίου έχει εξελιχθεί σε κεντρική επιδίωξη της κυβέρνησης Τσίπρα, είναι ο μόνος δρόμος για να φράξουμε το δρόμο στην προσπάθεια ανασυγκρότησης της Νέας Δημοκρατίας.  
 

Δυσεπίλυτες αντιθέσεις

Λογής-λογής, εγχώριοι και διεθνείς νεοφιλελεύθεροι και τροϊκανοί μπορεί να έχουν κρυφά όνειρα ότι ίσως στο πρόσωπο του Μητσοτάκη θα βρουν το νεαρό «αντι-Τσίπρα» που θα ανασυγκροτήσει τη Νέα Δημοκρατία, αλλά η πραγματικότητα είναι ότι μια τέτοια εξέλιξη έχει μπροστά της δύσκολο και κακοτράχαλο δρόμο.
 
Mπορεί όλες οι πτέρυγες της ΝΔ να συμφωνούν ότι πρέπει να προχωρήσουν γενικά οι «μεταρρυθμίσεις» - αλλά αυτό μήπως δεν συνέβαινε και πριν τις εκλογές για την ανάδειξη προέδρου;
 
Η αιτία της κρίσης που οδήγησε σε αυτές τις εκλογές δεν ήταν ότι οι υποψήφιοι της ΝΔ είχαν άλλη άποψη π.χ για τις ιδιωτικοποιήσεις. Ήταν η αδυναμία όλων των πτερύγων της Νέας Δημοκρατίας να αναδείξουν ένα δρόμο για το πώς θα μπορέσουν να γίνουν πράξη αυτές οι «μεταρρυθμίσεις» απέναντι σε ένα ισχυρό κίνημα που τους εμποδίζει και στη αριστερή ριζοσπαστική στροφή που έχει επιφέρει μέσα στην κοινωνία.
 
Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ένας γερμανός αναλυτής την επόμενη μέρα των εκλογών στη ΝΔ, «για τη δεξιά πτέρυγα του κόμματος ο Μητσοτάκης θεωρείται νεοφιλελεύθερος, που για την Ελλάδα ισοδυναμεί με ύβρη. Σε αυτούς που παρασκηνιακά κινούνται εναντίον του Μητσοτάκη συμπεριλαμβάνεται και ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής…»
 
Κομμάτι της αδυναμίας του Μητσοτάκη είναι ότι αυτόν τον χαρακτηρισμό προσπάθησε να τον αποφύγει συστηματικά προεκλογικά. Για να μπορέσει ο ίδιος να πάρει οριακά την πλειοψηφία από τον «λαϊκιστή» Μεϊμαράκη αναγκάστηκε να καταπιεί προσωρινά τις απολύσεις που έκανε ως υπουργός Εσωτερικών και να αναφέρεται στην «κεντροδεξιά» και το «νέο».
 
Όμως τα προβλήματα που θα έχει να αντιμετωπίσει ως αρχηγός ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν έχουν να κάνουν μόνο με την καραμανλική πτέρυγα, αλλά και με αυτούς που στήριξαν τη δική του υποψηφιότητα. Η εκλογή του στηρίχτηκε σε πτέρυγες οι οποίες εξακολουθούν να βρίσκονται σε ανοιχτή πολιτική διαπάλη σχετικά με το πώς το παραδοσιακό κόμμα της άρχουσας στην Ελλάδα θα επιτελέσει το ρόλο του. 
 
Ο Μητσοτάκης θα έχει να ισορροπήσει ανάμεσα στο Σαμαρά και το Γεωργιάδη που υποστηρίζουν τη δεξιά σκληρή αντιπολίτευση στο ΣΥΡΙΖΑ και πολιτικούς, όπως η Μπακογιάννη, που πιστεύουν ότι η επιστροφή της ΝΔ περνάει μέσα από τη σύμπλευση με το μνημονιακό ΣΥΡΙΖΑ που ήδη βρίσκεται αντιμέτωπος με τις δικές του αντιφάσεις. ‘Εχει να λύσει αυτήν τη διαμάχη που ταλανίζει τη Ν.Δ. σε συνθήκες που η ταξική πόλωση που συρρίκνωσε τα δύο βασικά κόμματα της άρχουσας τάξης τα τελευταία χρόνια δεν πρόκειται να σταματήσει αλλά να ενταθεί. Θα χρειαστεί πολύ καλή τύχη για να τα πετύχει όλα αυτά ο νέος αρχηγός της ΝΔ-σίγουρα κάτι παραπάνω από τα συγχαρητήρια του πατέρα του.