Συνεντεύξεις
Συνέντευξη με τον Σαμέ Ναγκίμπ από τους Επαναστάτες Σοσιαλιστές: “Η ελπίδα είναι ακόμη ζωντανή στην Αίγυπτο”

Απεργοί στη χαλυβουργία Helwan

Ο μικροπωλητής Μοχάμεντ Μπουαζίζι αυτοπυρπολήθηκε στην Τυνησία τον Ιανουάριο του 2011 μετά από παρενόχληση που είχε δεχτεί από την αστυνομία επειδή δεν διέθετε την σχετική άδεια. Πώς μετατράπηκε αυτό στην θρυαλλίδα της επαναστατικής διαδικασίας στην Αίγυπτο;
 
Οι διαδηλώσεις στην Τυνησία φούσκωσαν με τέτοιο τρόπο που δεν είχαμε δει ανάλογο του στις αραβικές περιοχές για δεκαετίες. 
 
Οι πάντες ήταν σε θέση να παρακολουθήσουν την εξέλιξη των γεγονότων στη δορυφορική τηλεόραση. Ήταν συνταρακτικό, ιδιαίτερα όταν εμφανίστηκε το σύνθημα «ο λαός θέλει να γκρεμίσει το καθεστώς»..
 
Όταν ο πρόεδρος της Τυνησίας, Μπεν Αλί, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη χώρα,  η επίδραση στη νεολαία και τους ακτιβιστές της Αιγύπτου ήταν τεράστια.
 
Στην Αίγυπτο προετοιμαζόμασταν για αντικατασταλτικές διαδηλώσεις στις 25 Ιανουαρίου. 
 
Υπήρχε η σκέψη ότι λόγω των γεγονότων στην Τυνησία οι κινητοποιήσεις αυτές μπορεί να ήταν μαζικότερες από το συνηθισμένο.  
 
Πότε συνειδητοποιήσατε ότι αυτές οι διαδηλώσεις ήταν εντελώς διαφορετικές από ό,τι είχε συμβεί στο παρελθόν;
Το είδαμε πολύ γρήγορα. Οι διαδηλώσεις ξεκίνησαν το απόγευμα. Αλλά η ταχύτητα με την οποία μαζικοποιούνταν ο κόσμος σόκαρε τους ακτιβιστές αλλά και την αστυνομία. 
 
Η αστυνομία δεν ήταν προετοιμασμένη. Για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες ήταν μια μικρή μειοψηφία μπροστά στο τεράστιο κύμα των ανθρώπων.
 
Η φυσική τάση του πλήθους ήταν να κατευθυνθεί στην πλατεία Ταχρίρ. Κανένας δεν περίμενε ότι θα τα καταφέρναμε.
Όταν η αστυνομία άρχισε να χάνει τη μάχη φτάσαμε στην πλατεία εξουθενωμένοι. Εκτός από την κούραση υπήρχε και ενθουσιασμός, μαζέματα και συζητήσεις για τη συνέχεια. 
 
Ποιες ήταν οι σημαντικότερες στιγμές τις 18 πρώτες ημέρες της Επανάστασης στην Αίγυπτο;
Μέσα σε δυο μέρες το καθεστώς του Χόσνι Μουμπάρακ έκλεισε το ίντερνετ και την κινητή τηλεφωνία. Ήθελε να αποτρέψει την περαιτέρω μαζικοποίηση των διαδηλώσεων την Παρασκευή 28/1.
 
Εκείνη τη μέρα ξεκίνησε η πραγματική επανάσταση . Κάηκαν όλα τα αστυνομικά τμήματα του Καΐρου και η αστυνομία συνολικά ως δύναμη αποσυντέθηκε.
 
Η σκηνή στην πλατεία Ταχρίρ ήταν σχεδόν σουρεαλιστική. Μπορούσες να δεις τα κεντρικά γραφεία του κυβερνώντος κόμματος να καίγονται και να μην εμφανίζεται η αστυνομία πουθενά.  
 
Το πλήθος του κόσμου που ήρθε εκείνη τη μέρα στην Ταχρίρ ήταν κάτι που δεν είχα ξαναδεί. 
 
Το δεύτερο σημαντικό γεγονός ήταν στις 2/2 όταν αστυνομικοί και τραμπούκοι προσπάθησαν να σπάσουν το πλήθος και να μπουν στην πλατεία. Όλη τη νύχτα οι συγκρούσεις συνεχίζονταν με μεγάλη ένταση. 
 
Διαφορετικές πολιτικές τάσεις οργάνωσαν δομές για να υπερασπιστούν μαζί την πλατεία. Πολλοί άνθρωποι πέθαναν.
Η τρίτη κορύφωση ήταν η στιγμή που ο Χόσνι Μουμπάρακ έβγαλε τον τελευταίο του λόγο στην τηλεόραση λέγοντας ότι δεν πρόκειται να φύγει.
 
Ο κόσμος ετοιμάστηκε να βαδίσει προς το προεδρικό παλάτι και να το καταλάβει.
 
Το να βλέπεις αυτή την αντίδραση του κόσμου στο διάγγελμα του Μουμπάρακ ήταν κάτι το καταπληκτικό. Δεν θα ξεχάσω ποτέ τις εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπων που κουνούσαν στον αέρα τα παπούτσια τους φωνάζοντας οργισμένοι προς τις οθόνες. 
Το επίπεδο της οργής ήταν τέτοιο που συγκρίνεται μόνο με το επίπεδο της αγαλλίασης όταν ο αντιπρόεδρος ανακοίνωσε τελικά ότι ο Μουμπάρακ φεύγει.
 
Οι πανηγυρισμοί συνεχίστηκαν όλο το βράδυ.
 
Κοιτώντας εκ των υστέρων τα γεγονότα, ποιες ήταν οι αδυναμίες του επαναστατικού κινήματος;
 
Οι βασικοί μαζικοί πολιτικοί οργανισμοί της αντιπολίτευσης, όπως η Μουσουλμανική Αδελφότητα, συμμάχησαν με τη χούντα των στρατηγών που πήραν την εξουσία όταν έπεσε ο Μουμπάρακ. .
 
Ήθελαν να προωθήσουν την δημιουργία μιας τύποις δημοκρατίας και να ανακόψουν τα επαναστατικά κύματα. Αυτά τα κύματα έφερναν συνεχώς στον αγώνα νέα τμήματα καταπιεσμένων, ενώ πυροδοτούσαν νέες απεργίες. 
 
Η ριζοσπαστική αριστερά δεν διέθετε την μαζική οργάνωση που θα μπορούσε να βαθύνει την επανάσταση.
 
Ήμασταν πολύ αδύναμοι σε σύγκρισή με τις βασικές ρεφορμιστικές οργανώσεις και κύριο ρεύμα στην αριστερά ήταν ο Σταλινισμός.
 
Οι δυνάμεις αυτές προσπαθούσαν να περιορίσουν την επανάσταση. 
 
Η κληρονομιά αυτή δυσκόλεψε πολύ την ριζοσπαστική αριστερά να χρίσει οργανώσεις που θα ήταν σε θέση να ανταγωνιστούν την Αδελφότητα και τα άλλα ρεφορμιστικά ρεύματα. 
 
Η άρχουσα τάξη εξαπέλυσε αποτελεσματική αντεπανάσταση. Πώς έγινε αυτό;
Η Αδελφότητα συνέχισε τις παραχωρήσεις προς τους στρατιωτικούς, πριν ακόμη βρεθεί στην εξουσία. Προσπαθούσαν να χτίσουν το προφίλ της υπεύθυνης δύναμης. Ήθελαν να δείξουν ότι μπορούν να ελέγξουν τις μάζες και να ανακόψουν την εξέγερση στους δρόμους. 
 
Αυτοί με τη σειρά τους έσπειραν τον φόβο μέσα από την κινητοποίηση τους εναντίον της Αδελφότητας. 
 
Ισχυρίστηκαν ότι η Αδελφότητα θα μετέτρεπε την Αίγυπτο σε θεοκρατική δικτατορία και θα οδηγούσε τη χώρα στο χάος. 
 
Όσο κυβερνούσε ο Μοχάμετη Μόρσι, υποστηρικτής της Αδελφότητας, το κράτος τροφοδοτούσε την αίσθηση της ανασφάλειας στις μεσαίες τάξεις. Αυξήθηκαν οι κλοπές, οι ληστείες και οι απαγωγές.  
 
Οι στρατός έλεγε ότι μπορούσε να επαναφέρει την σταθερότητα, τις δουλειές και την κανονικότητα. 
 
Αυτό είχε απήχηση σε μεγάλα τμήματα της μεσαίας τάξης, ειδικά όσο ο Μόρσι δεν είχε και τίποτα το επαναστατικό να επιδείξει.
Οι πολιτικές του συνέχισαν τον νεοφιλελευθερισμό και άνοιξαν το δρόμο στην αντεπανάσταση.
 
Ο πρόεδρος Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι είναι η προσωποποίηση της αντεπανάστασης. Έχει καταφέρει να τσακίσει ολοκληρωτικά την αντίσταση;
Παρά την άνευ προηγουμένου καταστολή υπάρχουν ακόμα απεργίες και διαδηλώσεις με το πνεύμα και τα συνθήματα της επανάστασης.
 
Αμφιβάλω ότι το καθεστώς Σίσι έχει τη δυνατότητα να το τσακίσει αυτό εντελώς.
 
Ο Σίσι δεν διαθέτει νέο πολιτικό μηχανισμό, βασίζεται στους ίδιους διεφθαρμένους επιχειρηματίες, στρατηγούς και γραφειοκράτες του παλιού κυβερνώντος κόμματος εναντίον των οποίων στράφηκε η επανάσταση εξ αρχής.
 
Δεν υπάρχει ούτε νέο οικονομικό πρόγραμμα ή πολιτικό κόμμα και η καταστολή επέστρεψε.
 
Μόνο το Νοέμβρη 13 άνθρωποι βασανίστηκαν μέχρι θανάτου σε αστυνομικά τμήματα.
 
Η αστυνομία για ακόμα μια φορά υιοθετεί ακραίες μορφές κατάχρησης εξουσίας. Αυτό ήταν ακόμα ένας παράγοντας που είχε πυροδοτήσει την επανάσταση. 
 
Οι απλοί άνθρωποι που πήραν μέρος στην επανάσταση εξακολουθούν να κουβαλάνε τις εμπειρίες του προηγούμενου διαστήματος ενώ το καθεστώς δεν έχει να τους προσφέρει τίποτα. 
 
Οι σοσιαλιστές αντιμετωπίζουν τις επαναστάσεις ως διαδικασίες, και όχι ως στιγμές. Ποιες είναι οι ελπίδες για το μέλλον;
Είμαι πολύ προσεκτικός στο να μην υποτιμήσω την ήττα. Αλλά η Αίγυπτος μετά την επανάσταση δεν θα είναι ποτέ ξανά ίδια με το πώς ήταν πριν από αυτην.
 
Άλλαξε τις ελπίδες, τις φιλοδοξίες και προσδοκίες των ανθρώπων, έχει αφήσει ανοικτό το ενδεχόμενο μιας δεύτερης επανάστασης.  
Αυτό το ξέρει και η άλλη πλευρά, για αυτό το λόγο είναι ακόμα πιο καταπιεστική από το Μουμπάρακ.
 
Η άρχουσα τάξη φοβάται και προσπαθεί να συντρίψει το πνεύμα της επανάστασης. Η ζωή με το καθεστώς του Σίσι είναι ανυπόφορη και αβίωτη και δεν θα συνεχιστεί.
 
Έχουμε να ελπίζουμε σε πολλά για τα επόμενα χρόνια.
Πρέπει να χτίσουμε εκ νέου το επαναστατικό κίνημα μέσα από την εμπειρία της προσωρινής νίκης και της ήττας. 
 
Η Αίγυπτος είναι η μεγαλύτερη και σημαντικότερη χώρα της περιοχής. Τι αντίκτυπο έχει ο εκεί αγώνας για την ευρύτερη περιοχή;
Ο θετικός αντίκτυπος της επιτυχίας της αιγυπτιακής επανάστασης στην περιοχή ήταν τεράστιος. Είδατε τις εξεγέρσεις στο Μπαχρέιν, τη Συρία, τη Λιβύη και την Υεμένη με τα ίδια συνθήματα και τις ίδιες μορφές οργάνωσης. 
 
Η παρούσα επιτυχία της αντεπανάστασης στην Αίγυπτο έχει και τον αντίστοιχο αντίκτυπο. Αλλά ο θετικός αντίκτυπος της επαναστατικής περιόδου για εκατομμύρια Αιγύπτιους δεν θα πεθάνει εύκολα.
 
Τι μπορεί να γίνει για να αποκαλυφθεί το πραγματικό πρόσωπο του καθεστώτος Σίσι όσο χαριεντίζεται με του ηγέτες της Δύσης;
Η διεθνής συμπαράσταση είναι κεντρική. Ο βαθμός της αλληλεγγύης στη Δύση για το κίνημα ενάντια στον Σίσι είναι μικρότερη από ότι θα έπρεπε. Το Νοέμβριο 40 άνθρωποι εξαφανίστηκαν και αγνοούνται ακόμη. 
 
Δεκάδες έχουν βιαστεί ή βασανιστεί σε αστυνομικά τμήματα και φυλακές. Οι κρατούμενοι μένουν χωρίς φαγητό, κουβέρτες και ιατρική φροντίδα. Η ισλαμοφοβία και η στάση απέναντι στην Μουσουλμανική Αδελφότητα είναι μέρος της αιτίας που δεν υπάρχει μεγαλύτερη αλληλεγγύη. 
 
Χρειαζόμαστε δυνατότερη καμπάνια ενάντια στο καθεστώς. Η αλληλεγγύη μετράει.
 
Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Socialist Worker του Λονδίνου. 
Μετάφραση: Μανώλης Σπαθής