Συνεντεύξεις
Αμπράμ Λεόν: “Το Εβραϊκό ζήτημα”

Συνέντευξη με τον Μωυσή Λίτση μεταφραστή του βιβλίου.
 
Ποιος ήταν ο Αμπράμ Λεόν και πότε γράφτηκε αυτό το βιβλίο; 

O Αμπράμ Λεόν γεννήθηκε στη Βαρσοβία το 1918. Συγκέντρωνε θα λέγαμε δύο χαρακτηριστικά απεχθή για τις ευρωπαϊκές κοινωνίες του μεσοπολέμου: Ήταν Εβραίος και κομμουνιστής. 

 Η σύντομη ζωή του -εξοντώθηκε στο Άουσβιτς σε ηλικία 26 ετών το 1944, όπως τα εκατομμύρια άλλων Εβραίων- ήταν χαρακτηριστικό παράδειγμα της έντονης πολιτικοποίησης και συμμετοχής του εβραϊκού στοιχείου στους εργατικούς αγώνες και το ανερχόμενο σοσιαλιστικό κίνημα των αρχών του 20ου αιώνα, αλλά και της συνεχούς αναζήτησης ασφαλούς καταφυγίου, λόγω του αυξανόμενου αντισημιτισμού.

 Η οικογένεια του Λεόν μετοίκησε από την Πολωνία στο Βέλγιο, περνώντας για ένα σύντομο χρονικό διάστημα και από την Παλαιστίνη. Ο Αμπράμ Λεόν στρατεύτηκε αρχικά στις τάξεις της σιωνιστικής αριστεράς και της οργάνωσης νεολαίας Χασομέρ Χατσαΐρ για να περάσει με το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στις τάξεις της επαναστατικής αριστεράς και της αριστερής αντιπολίτευσης, συμπορευόμενος με τον Λέον Τρότσκι.

 Συνελήφθη ενώ αγωνιζόταν για να οργανώσει συνδικαλιστικά τους ανθρακωρύχους και ενώ ετοίμαζε -από κοινού με Γάλλους κομμουνιστές- ένα περιοδικό στα γερμανικά το οποίο απευθυνόταν στους στρατιώτες της γερμανικής Βέρμαχτ.

Το χειρόγραφο του βιβλίου, «Το Εβραϊκό Ζήτημα, μια μαρξιστική προσέγγιση» βρέθηκε μετά το θάνατο του Λεόν και εκδόθηκε πρώτη φορά στα γαλλικά το 1946. 

Λόγω της επικράτησης του σταλινισμού, το βιβλίο δεν έτυχε ιδιαίτερης δημοσιότητας στους αριστερούς κύκλους της εποχής. «Ανακαλύφθηκε» ξανά και επανεκδόθηκε την ταραγμένη περίοδο του Μάη του ’68, με την εμφάνιση μιας νέας ριζοσπαστικής αντισταλινικής αριστεράς.

Μπορείς να σκιαγραφήσεις την κεντρική του ιδέα;

Το βιβλίο αυτό επιχειρεί να εξηγήσει το «Εβραϊκό Ζήτημα», το πρόβλημα δηλαδή του καλπάζοντος αντισημιτισμού στις αρχές του 20ου αιώνα, περίοδο που είχε αρχίσει η ενσωμάτωση του πολυάριθμου εβραϊκού στοιχείου που ζούσε στην Ευρώπη, με κοινωνικοοικονομικούς όρους.

Αναλύει την οικονομική-κοινωνική θέση των Εβραίων από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα (την εποχή που γράφτηκε το βιβλίο) και ανάγει τις ρίζες του σύγχρονου αντισημιτισμού στον ιδιαίτερο κοινωνικό-οικονομικό ρόλο που διαδραμάτιζαν οι Εβραίοι την περίοδο της φεουδαρχίας.

Ο αντισημιτισμός επανήλθε με σφοδρότητα κατά τον Λεόν, στις συνθήκες παρακμής του καπιταλισμού την εποχή του Μεσοπολέμου. Οι βαθειά ριζωμένες αντισημιτικές προκαταλήψεις στην Ευρώπη, χρησιμοποιήθηκαν από τους ναζί, προκειμένου να αποπροσανατολίσουν τις μάζες από τον πραγματικό τους εχθρό.

«Όπως είναι απαραίτητο να παρουσιάζονται οι διαφορετικές κοινωνικές τάξεις ως μία μόνο φυλή, έτσι είναι και απαραίτητο η “φυλή” αυτή να έχει έναν μόνο εχθρό: “τον διεθνή Εβραίο”», γράφει σε κάποιο σημείο του βιβλίου του, τονίζοντας ότι «ο εβραϊκός καπιταλισμός είναι μύθος».

Για τον Λεόν, το πρόβλημα του αντισημιτισμού θα λυθεί μόνο με την παγκόσμια επανάσταση και την οικοδόμηση της σοσιαλιστικής κοινωνίας και τη στράτευση των εβραϊκών μαζών σε αυτήν και όχι, για να χρησιμοποιήσω σημερινούς πολιτικούς όρους, με την «εθνική αναδίπλωση» και «απομονωτισμό».

Στο προλογικό κείμενό σου γράφεις ότι στις σημερινές συνθήκες ο αντισημιτισμός "ανασύρεται ως βολική ερμηνεία προκειμένου να συσκοτίζονται οι πραγματικές αιτίες της κρίσης". Τι εννοείς μ' αυτό; Τί έχει να μας "πει" σήμερα ένα τέτοιο βιβλίο;

Όπως γράφει και ο Λεόν στο βιβλίο του, «με το μύθο του “εβραϊκού καπιταλισμού”, οι μεγάλες επιχειρήσεις επιδίωξαν να εκτρέψουν και να ελέγξουν το αντικαπιταλιστικό μίσος των μαζών για δικό τους αποκλειστικό όφελος».

Με άλλα λόγια όσο η κρίση θα βαθαίνει, τόσο περισσότερο οι άρχουσες τάξεις θα ανασύρουν τις παραδοσιακές προκαταλήψεις, προκειμένου να συσκοτίσουν τις πραγματικές αιτίες της κρίσης και να της αποδώσουν σε «σκοτεινά (εβραϊκά) συμφέροντα», που επιβουλεύονται την πατρίδα ή τον κόσμο...

Ο αντισημιτισμός, από ιδεολογία του περιθωρίου, θα επιστρατεύεται ως βολική ερμηνεία για τα δεινά που προκαλεί η ποικιλώνυμη κρίση στην πλειονότητα του κόσμου, αναζητώντας στο φανταστικό πρόσωπο της διαβολικής παρουσίας του «Εβραίου», που κυριαρχεί με το χρήμα στον κόσμο, τον υπεύθυνο για τα δεινά. 

Το «εβραϊκό κεφάλαιο» αποκτά ιδιαίτερες «διαβολικές» ιδιότητες, προκειμένου να ξεχαστεί ο ρόλος του εθνικού κεφαλαίου, του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος, των κυβερνήσεων και των μεγάλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων.

Οι αιτίες της κρίσης αποδίδονται σε «σιωνιστικές συνωμοσίες» και την «εβραϊκή κυριαρχία» στον κόσμο του χρήματος, με τα Πρωτόκολλα των σοφών της Σιών (δημιούργημα της αστυνομίας του Τσάρου, Οχράνα), να εξακολουθούν να σαγηνεύουν το αδαές αναγνωστικό κοινό. Η «καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση» εξηγείται ως «παγκόσμια εβραϊκή συνομωσία», η οποία επιχειρεί να επιβληθεί είτε μέσω υπερεθνικών δομών όπως η ΕΕ, είτε με τη μορφή των διάφορων «κόκκινων» που απεργάζονται την εθνική αλλοτρίωση και υποδούλωση.

Το είδαμε στη χώρα μας με τον «υπουργό της μιας μέρας» Δημήτρη Καμμένο των ΑΝ.ΕΛ και μάλιστα σε υποτιθέμενη κυβέρνηση της αριστεράς, ο οποίος επιδίδονταν σε αντισημιτικά σχόλια στα κοινωνικά δίκτυα, στα πλαίσια του «αντιμνημονιακού» του οίστρου.

Το βλέπουμε στην Αμερική με την εκλογή του Τραμπ και την αύξηση των κρουσμάτων αντισημιτικής βίας. Αύξηση σε μια χώρα που οι Εβραίοι θεωρούνται πλήρως ενσωματωμένοι και κατά την άποψη ορισμένων «ψεκασμένων» και όχι μόνο, υπαγορεύουν την αμερικανική πολιτική, «ελέγχοντας» τη Γουόλ Στριτ ή μέσω του «εβραϊκού λόμπι».

Είναι ωστόσο πολύ ενθαρρυντικό το γεγονός, ότι στις χιλιάδες κινητοποιήσεις κατά του Τραμπ, μετέχουν και δεκάδες εβραϊκές οργανώσεις.

Για παράδειγμα ραβίνοι διαδήλωσαν έξω από το μέγαρο του Τραμπ κατά της απαγόρευσης εισόδου μεταναστών, ή στο Τέξας η τοπική εβραϊκή κοινότητα έδωσε τα κλειδιά της συναγωγής, στην μουσουλμανική κοινότητα προκειμένου να έχει χώρο προσευχής, έως ότου ανοικοδομηθεί το τζαμί, το οποίο είχε δεχτεί ρατσιστική εμπρηστική επίθεση.

Αυτό είναι και το νόημα θα έλεγα του βιβλίου αυτού στη σημερινή εποχή. Στην ανάγκη από κοινού καταπολέμησης του αντισημιτισμού, του ρατσισμού και των άλλων μορφών φυλετικού, θρησκευτικού ή εθνοτικού διαχωρισμού.

Όπως γράφω και στο προλογικό μου σημείωμα στο βιβλίο, «δεν νοείται πάλη κατά του ρατσισμού χωρίς πάλη κατά του αντισημιτισμού. Χωρίς εκπτώσεις… Όπως δεν νοείται πάλη κατά του αντισημιτισμού χωρίς πάλη εναντίον κάθε μορφής ρατσιστικής, εθνικής, θρησκευτικής διάκρισης και καταπίεσης».

Μιας και γιορτάζουμε τα 100 χρόνια από την Οκτωβριανή Επανάσταση ας θυμηθούμε κάποια από τα όχι και τόσο γνωστά λόγια του μεγάλου επαναστάτη Βλαδιμίρ Ίλιτς Λένιν:

«Δεν είναι οι Εβραίοι ο εχθρός του εργαζόμενου λαού. Οι εχθροί των εργατών είναι οι καπιταλιστές όλων των χωρών. Μεταξύ των Εβραίων υπάρχουν εργάτες και είναι η πλειοψηφία. Είναι τα αδέλφια μας, οι οποίοι, όπως εμείς, καταπιέζονται από το κεφάλαιο, είναι οι σύντροφοί μας στη μάχη για τον σοσιαλισμό. Μεταξύ των Εβραίων υπάρχουν κουλάκοι, εκμεταλλευτές και καπιταλιστές, όπως και μεταξύ των Ρώσων και μεταξύ των λαών όλων των εθνικοτήτων».

Ο Μωυσής Λίτσης μίλησε στον Λέανδρο Μπόλαρη
 
INFO
Το βιβλίο του Αμπράμ Λεόν,  Το εβραϊκό ζήτημα, μια μαρξιστική προσέγγιση, θα παρουσιαστεί το Σάββατο 18 Φλεβάρη, στις 7.00 μμ, στα γραφεία των εκδόσεων Διεθνές Βήμα, Σόλωνος 142, 3ος όροφος, Πλ. Κάνιγγος.
Για το βιβλίο θα μιλήσουν ο μεταφραστής του βιβλίου Μωυσής Λίτσης και ο Ζορζ Μεχραμπιάν, από τις εκδόσεις Διεθνές Βήμα.