Πολιτισμός
Νίκος Κούνδουρος: Έφυγε ο “Δράκος” του ελληνικού σινεμά

Ο Νίκος Κούνδουρος, που έφυγε στις 22 Φλεβάρη υπήρξε ένας μοναδικός δημιουργός που καθόρισε τη φυσιογνωμία του Ελληνικού κινηματογράφου. 

Οι ταινίες του «Μαγική Πόλη» (1954) και «Δράκος» (1956) ήταν μοναδικές εμπειρίες στην μεταπολεμική Ελλάδα, όπου το δόγμα Τρούμαν και οι δεξιές κυβερνήσεις υπαγόρευαν ένα σινεμά ψυχαγωγίας και εξωραϊσμού της σκληρής πραγματικότητας που βίωνε η εργατική τάξη. Η «μαγική πόλη» δεν είναι άλλη από το Δουργούτι (σημερινός Νέος Κόσμος), τότε προσφυγική παραγκούπολη στις παρυφές της πόλης, όπου μικρασιάτες και φτωχοί εργάτες προσπαθούσαν να επιβιώσουν δίπλα στον υπόκοσμο. Η ταινία γεννήθηκε από την εμπειρία του Κούνδουρου, που είχε αναζητήσει εκεί τη μητέρα του Άρη Αλεξάνδρου, για να της μεταφέρει επιστολές από τη Μακρόνησο. Εκεί είχε εξοριστεί για τις αριστερές πεποιθήσεις του. Είχε άλλωστε ενταχθεί στο ΕΑΜ-ΕΛΑΣ στη διάρκεια της κατοχής.

Ακόμα πιο μεγάλη αίσθηση έμελλε να προκαλέσει ο «Δράκος», σε σενάριο Ιάκωβου Καμπανέλλη και μουσική Μάνου Χατζιδάκη. Εδώ, ο μοναχικός τραπεζοϋπάλληλος Θωμάς (εξαιρετικός Ντίνος Ηλιόπουλος), λόγω εκπληκτικής ομοιότητας με έναν καταζητούμενο κακοποιό, θα γνωρίσει για ένα μόνο βράδυ μια πρωτόγνωρη εμπειρία: θα βρεθεί σε ένα καμπαρέ όπου θα τον ερωτευτεί μια χορεύτρια ενώ μια συμμορία θα τον θέσει επικεφαλής σε μια επιχείρηση κλοπής αρχαιοτήτων! Μετά τον πρώτο πανικό, ο Θωμάς συναρπάζεται από τη νέα του ταυτότητα, καθώς του δίνει μια ευκαιρία να δραπετεύσει από την ανωνυμία, τη μιζέρια, τη μοναξιά, την καθημερινότητα, την Ελλάδα της δεκαετίας του ’50. Όταν όμως λυθεί η παρεξήγηση, ο Θωμάς θα πρέπει να πληρώσει το τίμημα. Η ταινία συνδυάζει όλες τις αρετές της κινηματογραφικής πρωτοπορίας, από τον Γερμανικό εξπρεσιονισμό μέχρι τον Ιταλικό νεορεαλισμό και καλλιτεχνικά εφευρήματα όπως ο χορός των κουτσαβάκηδων στο τέλος. Όταν κυκλοφόρησε γνώρισε εισπρακτική αποτυχία, στο οποίο συνέβαλε και το «θάψιμο» από μερίδα του αστικού τύπου, αλλά δυστυχώς και από την υποτίθεται ανοιχτόμυαλη «Αυγή», που θύμωσαν με την πεσιμιστική απεικόνηση της Ελληνικής κοινωνίας. Όμως ο «Δράκος» έμελλε να μείνει αθάνατος στον κόσμο του κινηματογράφου και να παίζεται μέχρι σήμερα σε αφιερώματα στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. 

Αυτό το πρωτοποριακό και ειλικρινές σινεμά υπηρέτησε ο Κούνδουρος σε όλη του τη διαδρομή. Με μεγαλύτερη ή μικρότερη επιτυχία έδειξε ότι ο δύσκολος δρόμος των «δημιουργών» υπάρχει και αξίζει να τον ακολουθεί κανείς, ενώ παρέμεινε μέχρι τέλους στην αριστερά και στο δημοψήφισμα του 2015 τάχθηκε ανοιχτά υπέρ του «ΟΧΙ».