Αντιρατσιστικό και αντιφασιστικό κίνημα
Συνέντευξη με τον Τάκη Ζώτο, δικηγόρο της Πολιτικής Αγωγής: Δυο χρόνια δίκη της Χρυσής Αυγής

Ποιοι ήταν οι μεγάλοι σταθμοί της δίκης στα δυο αυτά χρόνια;

Ο πρώτος μεγάλος σταθμός ήταν η πρώτη μέρα της δίκης. Οι φόβοι ότι οι χρυσαυγίτες θα έρχονται εκεί, θα τρομοκρατούν τους μάρτυρες, θα κυριαρχούν στο ακροατήριο, ουσιαστικά κατέρρευσαν. Από την πρώτη μέρα της δίκης, που την σφράγισε η απεργία της ΑΔΕΔΥ και η μεγάλη διαδήλωση έξω από τα δικαστήρια, αντιμετωπίστηκαν με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο. Εκείνη την ημέρα κόπηκε η δυνατότητα των χρυσαυγιτών να μπορούν να τρομοκρατούν μάρτυρες και θύματα μέσα στο δικαστήριο και έξω από αυτό.

Το δεύτερο που υπήρχε ως επιχείρημα από τη μεριά των χρυσαυγιτών είναι ότι δεν υπάρχουν στοιχεία, όλες οι κατηγορίες είναι στον αέρα και ότι θα αποδειχτούν όλα στη δίκη όπου θα λάμψει η αλήθεια γιατί δεν υπάρχουν μάρτυρες και στοιχεία. Δεν το πέτυχαν γιατί έγινε ό,τι έγινε από την πρώτη μέρα και άρχισαν οι μάρτυρες. Κάθε μάρτυρας που ερχότανε έσφιγκε ακόμα πιο πολύ τη θηλιά της ενοχής γύρω από τη Χρυσή Αυγή και την προοπτική της καταδίκης της. Γιατί ο κάθε μάρτυρας έφερνε ένα επιπλέον στοιχείο για τους ηθικούς αυτουργούς, για το πώς έγινε η επίθεση, για το πώς εμπλέκεται η ηγεσία, η κάθε ηγεσία, είτε η τοπική, είτε περιφερειακή, είτε ο Μιχαλολιάκος. Και αυτό το είδαμε σε όλες τις υποθέσεις. Από την πρώτη του Φύσσα που στην αρχή ο ισχυρισμός των χρυσαυγιτών ήταν ότι πρόκειται για ένα γηπεδικό καυγά.

Ήδη δηλαδή από την πρώτη υπόθεση είχε αρχίσει να συγκροτείται η απόδειξη ότι υπάρχει η εγκληματική οργάνωση. Σε κάθε επόμενη υπόθεση αυτό επιβεβαιωνόταν.

Εδώ χρειάστηκε ο δεύτερος κόμβος της δίκης, μια μικρή νομική λεπτομέρεια με μεγάλες συνέπειες. Να κερδηθεί δηλαδή η δυνατότητα των θυμάτων και της πολιτικής αγωγής να παρίστανται και για την εγκληματική οργάνωση και όχι μόνο για τις πράξεις που γίνανε σε βάρος τους, τις απόπειρες ανθρωποκτονίας και την ανθρωποκτονία στην περίπτωση του Φύσσα. Και αυτό είχε ως συνέπεια να μπορούν τα θύματα με τους συνηγόρους τους να ρωτάνε, όχι μόνο για τη δική τους υπόθεση, αλλά για όλους τους κατηγορούμενους και όλες τις υποθέσεις.

Αυτό είναι που βοήθησε ουσιαστικά και το δικαστήριο με τη συνδρομή των συνηγόρων της πολιτικής αγωγής, να έχει κάθε φορά όλα τα στοιχεία και τις πλευρές για την κάθε υπόθεση. Έχει προχωρήσει η διαδικασία σε σχέση με την οικοδόμηση τους επιχειρήματος ότι ο δράστης είναι η ΧΑ και όχι απλά κάποιοι χρυσαυγίτες δράστες.

Και ο τρίτος επίσης σημαντικός σταθμός της δίκης ήταν η μεταφορά της από τον Κορυδαλλό στο Εφετείο. Αυτό χάρη στην πολιτική αγωγή, χάρη στη Μάγδα Φύσσα, χάρη στο αντιφασιστικό κίνημα, με όλη αυτή τη συντονισμένη κινητοποίηση έγινε δυνατόν να πραγματοποιηθεί με την υποχώρηση του υπουργείου και την μεταφορά των βασικών συνεδριάσεων στο Εφετείο. Σήμερα υπάρχει ο κίνδυνος να ανατραπεί αυτή η απόφαση, οι συνεδριάσεις έχουν αρχίσει να είναι πολύ περισσότερες στον Κορυδαλλό και πρέπει να το αντιμετωπίσουμε. Καταθέσαμε όλοι οι συνήγοροι πολιτικής αγωγής διαμαρτυρία για την αλλαγή του αριθμού των συνεδριάσεων με την απαίτηση να έρθουν, όπως και πριν, οι περισσότερες μέρες στο Εφετείο στο κέντρο της Αθήνας.

Σε ποιo σημείο βρίσκεται η διαδικασία;

Έχουμε φτάσει στις συνεκδικαζόμενες δικογραφίες που το κέντρο είναι η απόδειξη της εγκληματικής οργάνωσης. Σε όλες τις συνεκδικαζόμενες υποθέσεις (Συνεργείο, Αντίπνοια, Αντίοχος της Πάτρας, κλπ) αυτό που αναδείχτηκε είναι ότι αυτός που οργάνωσε τις επιθέσεις είναι η ηγεσία της ΧΑ, π.χ. στο Συνεργείο. Ποιος κάνει την αναγγελία για αυτή την επίθεση, ο βουλευτής Παναγιώταρος. Πού το κάνει; Στα γραφεία του Αλίμου. Και από ποιόν οργανώνεται; Από τα τρία τάγματα εφόδου Πειραιά, Νίκαιας και Περάματος με επικεφαλής δυο βουλευτές Μίχο και Λαγό. Είναι η πιο εμβληματική υπόθεση από την άποψη της αυτοπρόσωπης παρουσίας του ανώτατου επιπέδου της ηγετικής ομάδας σε καθοδήγηση επίθεσης. Το ίδιο επαναλαμβάνεται σε κάθε υπόθεση.

Το σημαντικό στοιχείο της μέχρι τώρα διαδικασίας είναι ο τεράστιος βαθμός συνεργασίας όλων των συνηγόρων της πολιτικής αγωγής από όλες τις υποθέσεις. Είναι αυτό ένα σκαλοπάτι που μπορούμε να το μεταφέρουμε και έξω από το δικαστήριο. Να το μεταφέρουμε σε συνεργασία όλων όσων θέλουμε την καταδίκη της ΧΑ έξω από το δικαστήριο. Όλων των αντιφασιστικών κινήσεων και ομάδων, όλης της αριστεράς που θέλει να μπει η ΧΑ βαθιά στη φυλακή. Που δεν θέλουμε τα γραφεία της ΧΑ να είναι ορμητήρια για όλες αυτές τις επιθέσεις.

Σε τι κατάσταση είναι η ΧΑ; 

Λόγω της δίκης η ΧΑ έχει το στίγμα της εγκληματικής οργάνωσης. Και λόγω αυτού έχει τρεις δυσκολίες. Η πρώτη είναι η δημοσκοπική στασιμότητα. Δεύτερο έχει πολιτική απομόνωση. Τρίτον έχει οργανωτική υποχώρηση. Βλέπουμε γραφεία να κλείνουν. Στο πιο ευνοϊκό περιβάλλον για την ακροδεξιά διεθνώς και στην Ελλάδα με το ζήτημα των προσφύγων και την επαίσχυντη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας-Ελλάδας να έχει οδηγήσει σε στρατόπεδα συγκέντρωσης που παράγουν εντάσεις στις τοπικές κοινωνίες. Αυτό παρόλο που προσπάθησε να το εκμεταλλευτεί η ΧΑ, να κρυφτεί πίσω από αγανακτισμένους γονείς και κατοίκους, δεν μπόρεσε όμως να το κάνει. Τα προσφυγόπουλα μπήκαν στα σχολεία, οι τοπικές κοινωνίες λειτούργησαν με αλληλεγγύη και το αντιφασιστικό κίνημα αντέδρασε απομονώνοντας τη ΧΑ.

Το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα είναι η Μυτιλήνη. Ανοίξανε γραφεία πριν ενάμιση χρόνο και τα κλείσανε πριν από δυο μήνες. Στη Μυτιλήνη που είναι στην αιχμή του δόρατος της προσφυγικής κρίσης, δεν μπόρεσαν ούτε εκεί να κρατήσουν τα γραφεία που άνοιξαν με τόση φασαρία και τον Κασιδιάρη και τον Λαγό στην πρώτη γραμμή. 

Και τέλος, είναι η εσωτερική διχόνοια. Η αποχώρηση Κουκούτση δείχνει δυο πράγματα. Πρώτον πόσο παλαιοκομματική και συστημική είναι η ΧΑ γιατί η αποχώρηση του Κουκούτση είναι για την έδρα. Ο Μιχαλολιάκος φύτεψε εκεί έναν παλιό κομματάρχη του ΛΑΟΣ ο οποίος επιβουλεύεται την έδρα του Κουκούτση και αυτός αποχώρησε. Ο δεύτερος που προαναγγέλει ότι αν γίνει το ίδιο στην Εύβοια θα αποχωρήσει είναι ο Μίχος. Έχει δώσει σχετική συνέντευξη.

Ακριβώς επειδή είναι σε αυτή την κατάσταση η ΧΑ έχουμε και τα συμπτώματα που βλέπουμε. Είδαμε την επίθεση  στο φοιτητή Αλέξη Λάζαρη, με ορμητήριο πια τα κεντρικά τους γραφεία και να είναι επικεφαλής ο έμπιστος υπάλληλος του Μιχαλολιάκου. Φαίνεται πως ο Μιχαλολιάκος είναι πιασμένος στην ακόλουθη παγίδα: Αν μεν επιλέξει να αποκηρύξει το Λαγό και όλους τους υπόλοιπους που είναι από τον σκληρό πυρήνα της οργάνωσης κινδυνεύει να χάσει τον σκληρό πυρήνα της οργάνωσης.  Αν δεν τους αποκηρύξει αυτούς και τη δράση τους κινδυνεύει να πάει μαζί τους με πολλά χρόνια φυλακή.

Μέσα σε αυτή την αντίφαση η ΧΑ είναι ένα θηρίο πληγωμένο που αντιδρά με απεγνωσμένες κινήσεις.

Έφτασε ως εδώ η ΧΑ γιατί έχουμε το ρόλο του αντιφασιστικού κινήματος. Και νομίζω πως αυτό είναι το πιο σημαντικό σημείο σε αυτή την υπόθεση. Πρώτα γιατί χωρίς το κίνημα δεν θα είχαμε τη δίκη της εγκληματικής οργάνωσης. Έγινε η κατηγορία γιατί υπήρξαν οι μεγάλες κινητοποιήσεις μετά τη δολοφονία του Φύσσα. Αυτό μας λέει ότι η δίκη χρειάζεται να γίνει υπόθεση της μεγάλης πλειοψηφίας γιατί μόνο αυτό είναι η εγγύηση ότι τα συντριπτικά αποδεικτικά στοιχεία που υπάρχουν και έχουν αναδειχθεί θα οδηγήσουν και στην καταδικαστική απόφαση. Χρειάζεται να καταδικαστεί στη συνείδηση της μεγάλης πλειοψηφίας για να καταδικαστεί και στο δικαστήριο. Και έχουμε τα παραδείγματα γι' αυτό. Η 18 Μάρτη, η διαδήλωση ενάντια στην επίθεση στο φοιτητή Λάζαρη με την απαίτηση να κλείσουν τα γραφεία της ΧΑ, τα παραδείγματα του δήμου της Πάτρας, της Λειβαδιάς, της ΠΟΣΠΕΡΤ. Αυτός είναι ο δρόμος.

Ποιοι είναι οι επόμενοι σταθμοί;

Οι επόμενοι μάρτυρες  από εκπροσώπους αντιφασιστικών κινήσεων μέχρι τους δημοσιογράφους είναι οι μάρτυρες που θα αναδείξουν το χαρακτήρα της εγκληματικής οργάνωσης. Στη συνέχεια θα περάσουμε στα αναγνωστέα που θα δέσουν το κατηγορητήριο. Είναι τα βίντεο, οι συνομιλίες, τα μηνύματα, που με τρόπο  παραστατικό και άμεσο θα δώσουν στο δικαστήριο την εικόνα του ποιοι έκαναν τις επιθέσεις, πώς τις έκαναν, πώς τις σχεδίαζαν και πώς τις οργάνωναν στα τοπικά τους γραφεία με την παρουσία της ηγεσίας και την έγκρισή της. 

 Η συγκεκριμένη δίκη είναι η πιο μεγάλη και σημαντική δίκη. Κρίνεται αν θα μπορεί να υπάρχει ή όχι μια εγκληματική φασιστική οργάνωση που θα μπορεί να επιτίθεται στις ελευθερίες και τα δικαιώματά μας. Αυτό είναι το διακύβευμα της δίκης. Και γι' αυτό είναι μια δίκη που αφορά όλους. Τη μεγάλη δημοκρατική πλειοψηφία. Αναγκαστικά λοιπόν η διάρκεια της δίκης είναι μεγάλη γιατί έχει πάρα πολλούς μάρτυρες. Ο ρυθμός πλέον έχει αποκατασταθεί. Δηλαδή στους τελευταίους 6 μήνες έχουν εξεταστεί 50 μάρτυρες όταν όλο τον υπόλοιπο χρόνο είχαν εξετασθεί μόλις 25. Ο ρυθμός έχει γίνει πολύ πιο γρήγορος. Η εκτίμηση είναι ότι όλοι οι μάρτυρες του κατηγορητηρίου που είναι άλλοι 70, θα τελειώσουν στους επόμενους τρεις μήνες. Και άρα από το φθινόπωρο η δίκη θα περάσει στα αναγνωστέα. Αμέσως μετά είναι οι μάρτυρες που έχει προτείνει η πολιτική αγωγή και οι μάρτυρες υπεράσπισης και μετά οι απολογίες. Αυτό οδηγεί σε έναν χρονικό ορίζοντα τουλάχιστον ενός έτους ακόμα. Αξίζει να παλέψουμε για να ολοκληρωθεί η διαδικασία και να φτάσουμε στην καταδίκη.