Διεθνή
Νότια Κορέα: Το κίνημα που έριξε την Παρκ δηλώνει παρών

Οι προεδρικές εκλογές στη Νότια Κορέα την περασμένη Τρίτη έβαλαν και επίσημα τέλος στην πενταετία της Παρκ Γκιουν-χιε, που πλέον βρίσκεται στη φυλακή περιμένοντας τη δίκη της. Από τον περασμένο Οκτώβρη, ένα τεράστιο κίνημα έβγαινε ασταμάτητα στους δρόμους, σπάζοντας όλα τα ρεκόρ συμμετοχής. Υπολογίζεται ότι 15 εκατομμύρια άνθρωποι πήραν μέρος σε κάποια από τις κινητοποιήσεις.

Πρόκειται για μια μικρή μεταπολίτευση, τόσο μετά τα πέντε χρόνια της Παρκ όσο και μετά από μια δεκαετία της δεξιάς. Η αλλαγή ανοίγει δυνατότητες για σημαντικότερα βήματα προς τα μπρος, αν η εργατική τάξη μπορέσει και αρπάξει τις ευκαιρίες. Ο πατέρας της Παρκ ήταν ο δικτάτορας της Νότιας Κορέας για σχεδόν 20 χρόνια. Η νίκη της στις εκλογές το 2012 είχε σημάνει μαύρα σύννεφα για ολόκληρο το κίνημα. Η Παρκ ερχόταν μετά από πέντε χρόνια δεξιάς να κλιμακώσει την επίθεση, ιδιαίτερα στα δημοκρατικά δικαιώματα. Κόμματα βγήκαν παράνομα, ακτιβιστές φυλακίστηκαν, ο έλεγχος στην ενημέρωση έσφιξε, τα συνδικάτα βρέθηκαν υπό πίεση. Αντί να τα καταφέρει, η επίθεση της έσκασε στα χέρια. Το 24% που πήρε ο υποψήφιος του κόμματος της Παρκ είναι το χειρότερο στην ιστορία της Δεξιάς από το 1987 που γίνονται δημοκρατικές εκλογές.

Ο Τζε-ιν Μουν του Φιλελεύθερου κόμματος που πλέον είναι ο νέος πρόεδρος, εκλέχτηκε με 41% πατώντας πάνω στις νίκες και τη δυναμική αυτού του κινήματος. Ήταν το κίνημα που έφερε στο φως τα σκάνδαλα της Παρκ, που αψήφησε την καταστολή και τελικά ανάγκασε τους ίδιους τους βουλευτές της προέδρου να ψηφίσουν υπέρ της παραπομπής της στο ειδικό δικαστήριο, προκαλώντας διάσπαση στο κυβερνών κόμμα. Ο Μουν και το κόμμα του αρχικά δεν ήταν ούτε υπέρ της παραίτησης της Παρκ. Όταν τα συνδικάτα κινητοποίησαν ένα εκατομμύριο κόσμο στις 15 Νοέμβρη, κάλεσε την Παρκ να παραιτηθεί, 17 μέρες αφού είχαν ξεκινήσει οι διαδηλώσεις ενάντια στην πρόεδρο. Και στη συνέχεια, δεν ήταν υπέρ της δικαστικής δίωξης μέχρι που στις αρχές Δεκέμβρη διαδήλωσαν σχεδόν 2,5 εκατομμύρια άνθρωποι. Η απεργία των σιδηροδρομικών είχε ξεκινήσει πριν από το κίνημα ενάντια στην Παρκ, για “οικονομικά” αιτήματα. Όμως καθώς βρισκόταν σε εξέλιξη, ο φόβος όλων των αστικών κομμάτων ήταν ότι οι μαζικές διαδηλώσεις θα μπορούσαν να τροφοδοτήσουν μια αντεπίθεση της εργατικής τάξης και με οικονομικούς αγώνες. Η συνδικαλιστική γραφειοκρατία φρόντισε να κρατήσει αυτό το δρόμο κλειστό, κλείνοντας την απεργία των σιδηροδρομικών εκείνες τις μέρες. Μόνο τότε “απελευθερώθηκε” ο Μουν και το Φιλελεύθερο Κόμμα για να υποστηρίξουν την δίωξη της Παρκ.

Ήττα

Έτσι βρέθηκαν να εμφανίζονται ως “επίσημοι” εκφραστές του κινήματος μέσα στο κοινοβούλιο. Πολύς κόσμος ψήφισε τον Μουν γνωρίζοντας όλη αυτή την πορεία, αλλά θέλοντας να σιγουρέψει την ήττα της Δεξιάς (τις προεδρικές εκλογές στην Ν. Κορέα κερδίζει όποιος έχει περισσότερες ψήφους, χωρίς δεύτερο γύρο). Ωστόσο, η Σαν-τζουν Σιμ, πρώην συνδικαλίστρια και υποψήφια του Κόμματος της Δικαιοσύνης, που κατέβηκε στις εκλογές κριτικάροντας τα αστικά κόμματα για τους συμβιβασμούς τους με την Παρκ, κατάφερε ένα 6,2%. Το 2002, την προηγούμενη φορά που υπήρξε προσπάθεια για αριστερή υποψηφιότητα, το Δημοκρατικό Εργατικό Κόμμα (ΔΕΚ) είχε συγκεντρώσει 3,9%. Το διάδοχο κόμμα του ΔΕΚ, το Ενωμένο Προοδευτικό Κόμμα, βγήκε εκτός νόμου από την Παρκ.

Δεν είναι μόνο τα σκάνδαλα που έριξαν την Παρκ. Ο Τραμπ έβαλε, χωρίς να το θέλει, το χέρι του. Η Νότια Κορέα είναι στενός σύμμαχος των ΗΠΑ στην Ανατολική Ασία, πολιτικά και στρατιωτικά. Το κόμμα της Παρκ, κληρονομώντας την παράδοση της δικτατορίας, είναι το πιο ανοιχτά υπέρ της σύσφιξης των σχέσεων με τις ΗΠΑ. Η πολιτική του Ομπάμα για “στροφή προς τον Ειρηνικό” ήδη είχε αυξήσει τις πιέσεις στην περιοχή, παροξύνοντας όλες τις αντιπαραθέσεις για έλεγχο περασμάτων, νησιών και βραχονησίδων. Από τον περασμένο Ιούλη συμφωνήθηκε η εγκατάσταση του συστήματος αντιβαλλιστικών πυραύλων THAAD στην Κορέα. Η επιλογή του Τραμπ για σκληρή στάση απέναντι στην Κίνα και τη Βόρεια Κορέα σήμανε ότι το Μάρτη, όταν άρχισαν να φτάνουν οι πύραυλοι στη χερσόνησο, το βορειοκορεατικό καθεστώς άρχισε νέες δοκιμές πυραύλων, ενώ και η Ιαπωνία πιέζει για έξτρα πυραυλική “άμυνα”. Και ενώ ο κόσμος βλέπει την απειλή του πολέμου πάνω από τα κεφάλια του, ο Τραμπ, εν μέσω προεκλογικής εκστρατείας στην Κορέα έφτασε να πει ότι οι νοτιοκορεάτες πρέπει να πληρώσουν από την τσέπη τους το νέο πυραυλικό σύστημα.

Η παρέμβαση του Τραμπ χαντάκωσε ακόμη περισσότερο τον επίδοξο συνεχιστή της Παρκ, αλλά οι ίδιες πιέσεις θα συνεχίσουν πάνω στον Μουν, παρότι το Φιλελεύθερο Κόμμα δηλώνει κατά των προκλήσεων προς τη Βόρεια Κορέα και της κλιμάκωσης της κούρσας των εξοπλισμών.

Όλα τα ζητήματα που έβαλε στο τραπέζι το κίνημα τους τελευταίους 7 μήνες, η δημοκρατία και οι μηχανισμοί της χούντας που επιβιώνουν, η διαπλοκή του κράτους με τις μεγάλες πολυεθνικές όπως η Samsung, η αντίσταση στην πολεμοκαπηλία και τις αμερικάνικες προκλήσεις, μπορούν να γίνουν θηλιά γύρω από τη νέα “προοδευτική” κυβέρνηση του Μουν.