Διεθνή
Δημοψήφισμα στο ιρακινό Κουρδιστάν

“Ο ιρακινός στρατός” θα επέμβει, οι σιιτικές πολιτοφυλακές λένε πως ήδη κινητοποιούνται να κινηθούν προς το βορρά, το Ιράν θα κλείσει τα σύνορα, η Τουρκία συντονίζει τις απειλές όλων των υπόλοιπων, οι ΗΠΑ λένε στους Κούρδους με τον πιο επίσημο τρόπο να μην περιμένουν βοήθεια σε περίπτωση που ξεσπάσουν συγκρούσεις. Την επιλογή του Μασούντ Μπαρζανί, του ηγέτη του ιρακινού Κουρδιστάν, να προχωρήσει σε δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της περιοχής στις 25 του Σεπτέμβρη, αρχικά δεν την έπαιρνε κανείς στα σοβαρά. Θα μπορούσε να είναι μία ακόμη από τις μπλόφες του Μπαρζανί, μέσα από τις οποίες έχει εξασφαλίσει ότι είναι ο ισχυρός άνδρας της περιοχής εδώ και 20 χρόνια. Όμως στην κατάσταση στην οποία βρίσκονται το Ιράκ και η Συρία, ακόμη και οι μπλόφες ανάβουν φωτιές.

Και μόνο η αναφορά στην πιθανότητα ίδρυσης κουρδικού κράτους φέρνει τα πάνω κάτω. Αν έχει μείνει κάτι σταθερό στη Μέση Ανατολή τα τελευταία 100 χρόνια είναι ότι οι Κούρδοι δεν έχουν και δεν δικαιούνται κράτος. Είναι η μεγαλύτερη εθνική μειονότητα της περιοχής, με τις πόλεις και τα χωριά της να απλώνονται σε τέσσερις χώρες: Τουρκία, Ιράν, Ιράκ και Συρία. Οι ιμπεριαλιστές τούς είχαν ξεγραμμένους για έναν αιώνα, η καταπίεσή τους ήταν “εσωτερικό ζήτημα” των χωρών τους. Οι αντιστασιακές οργανώσεις των Κούρδων ήταν “τρομοκράτες”.

Σήμερα όμως τα σύνορα της Συρίας με την Τουρκία ελέγχονται από κουρδικές οργανώσεις που επιχειρούν να αποκτήσουν κρατική οντότητα, ενώ πιο ανατολικά το ιρακινό Κουρδιστάν έχει αντικειμενικά χαρακτηριστικά κράτους.

Οι ΗΠΑ θυμήθηκαν τους Κούρδους στο Ιράκ το 1990-91 όταν ήθελαν να βάλουν φρένο στον Σαντάμ Χουσεΐν, ενώ μόλις λίγα χρόνια νωρίτερα έκαναν τα στραβά μάτια όταν ο Σαντάμ βομβάρδιζε τα κουρδοχώρια με χημικά. Το 2003 τούς αξιοποίησαν ακόμη περισσότερο, με την κουρδική ηγεσία να παρέχει πρόθυμα τους αντάρτες της σαν στρατεύματα για την ανατροπή του Σαντάμ Χουσεΐν. Το ιρακινό Κουρδιστάν απέκτησε επισήμως την αυτονομία του εντός του κατεχόμενου από τις ΗΠΑ Ιράκ. Οι ηγεσίες των δυο μεγάλων κουρδικών κομμάτων, του Μπαρζανί και του Ταλαμπανί, έβαλαν στην άκρη τον εμφύλιο που είχαν μεταξύ τους, βλέποντας την προοπτική να έχουν ταυτόχρονα ρόλο στην κυβέρνηση του Ιράκ και να στήνουν τα δικά τους προσωπικά φέουδα στο Κουρδιστάν. Όμως η μοιρασιά της εξουσίας που έκαναν οι Αμερικάνοι για να γλιτώσουν από την αντίσταση αντί για σταθερότητα έφερε ένα κύμα βίας που τελικά έριξε όλη τη χώρα σε κρίση, του Κουρδιστάν συμπεριλαμβανομένου.

Η μάχη ενάντια στο “Ισλαμικό Κράτος” μετέτρεψε τους Κούρδους σε βασικό στρατιωτικό παίχτη, τόσο στη Συρία, στις περιοχές που ο στρατός του Άσαντ τις είχε εγκαταλείψει όσο και στο Ιράκ, εκεί που ο στρατός της Βαγδάτης δεν είχε καμιά διάθεση να φτάσει. Η “απελευθέρωση” από το “Ισλαμικό Κράτος” έχει ήδη μετατραπεί σε έναν σκυλοκαβγά για το σε ποιανού τα χέρια θα μείνουν οι περιοχές που εγκαταλείπει το ISIS. Η κουρδική ηγεσία έτρεξε να αρπάξει το Κιρκούκ και τα πετρέλαιά του το 2014, αλλά το γεγονός ότι άρχισε τις εξαγωγές χωρίς να δίνει λογαριασμό στη Βαγδάτη δεν της έλυσε το πρόβλημα. Ο κόσμος συνέχιζε να διαδηλώνει ενάντια στην απληρωσιά και στη διαφθορά. Ένα μέρος της κουρδικής ηγεσίας, γύρω από τον Μπαρζανί, έκανε ένα ακόμη ριψοκίνδυνο βήμα, να κηρύξει δημοψήφισμα και να ποντάρει στην ανεξαρτητοποίηση. Οι υποτιθέμενοι φίλοι των Κούρδων τώρα συντάσσονται με τους παραδοσιακούς εχθρούς τους για να κλείσουν την όποια χαραμάδα.

Η δύναμη που μπορεί να ανοίξει πραγματικό δρόμο για τα εθνικά δικαιώματα των Κούρδων δεν είναι τα παζάρια με τα αφεντικά της περιοχής και τους ιμπεριαλιστές, αλλά οι κοινοί αγώνες των εργατών, των αγροτών και των φτωχών, πάνω από κάθε διαχωρισμό θρησκείας και γλώσσας.