Αντιρατσιστικό και αντιφασιστικό κίνημα
Η δίκη της Χρυσής Αυγής: Καταπέλτης ο Δημήτρης Ψαρράς

Ο Δημήτρης Ψαρράς ομιλητής στο βήμα του διήμερου της ΚΕΕΡΦΑ το 2015

Με πλήθος στοιχείων ξεκίνησε η πολυαναμενόμενη κατάθεση του δημοσιογράφου Δημήτρη Ψαρρά κατά την 185η δικάσιμο (2/10), μέσα στην κατάμεστη από δημοσιογράφους και αντιφασίστες αίθουσα του Εφετείου. Ο Δ. Ψαρράς ερευνά δημοσιογραφικά τη δράση της Χρυσής Αυγής εδώ και σχεδόν τρεις δεκαετίες, αρχικά στο περιοδικό Σχολιαστής, στη συνέχεια στην Ελευθεροτυπία και τα τελευταία χρόνια στην ΕφΣυν, ενώ είναι και συγγραφέας της «Μαύρης Βίβλου της Χρυσής Αυγής» όπου συγκεντρώνει τα στοιχεία των ρεπορτάζ του. Ο μάρτυρας μίλησε για την ιστορία της ναζιστικής οργάνωσης, τη στρατιωτική και ιεραρχική δομή της, τις ιδεολογικές καταβολές της, την εγκληματική της δράση και, κυρίως, για το ρόλο του αρχηγού Ν. Μιχαλολιάκου.

«Η Χρυσή Αυγή είναι ο Μιχαλολιάκος», είπε χαρακτηριστικά. Όλες οι αποφάσεις και οι εντολές έρχονται από τον αρχηγό, πράγμα που επιβεβαιώνουν η δομή της οργάνωσης, οι δημόσιες δηλώσεις των στελεχών της, τα κείμενα στα επίσημα έντυπά της και στην ιστοσελίδα, αλλά και πρώην μέλη, όπως ο Χ. Ρήγας που έχει πρόσφατα δώσει συνέντευξη στην ΕφΣυν. «Υπαρχηγοί έχουν απομακρυνθεί. Είναι αναλώσιμοι, μόνο ο αρχηγός δεν είναι. […] Το καταστατικό κάνει εκτενή αναφορά στην Αρχή του αρχηγού. […] Δεν υπάρχει τίποτα που να γίνεται χωρίς την εντολή του. Αν κάποιος κάνει κάτι που ο αρχηγός δεν θέλει, εξαφανίζεται. […] Αυτός διορίζει τα μέλη του πολιτικού συμβουλίου. Δεν υπάρχει άλλο ηγετικό κέντρο. […] Όλους τους βουλευτές τους έχει επιλέξει ο αρχηγός». Ο μάρτυρας τόνισε πολλές φορές ότι η ίδια η δράση της Χρυσής Αυγής είναι το βασικό τεκμήριο ότι οι εγκληματικές πράξεις της είναι αποτέλεσμα κεντρικού σχεδιασμού από την ηγεσία.

Η δράση, οι στόχοι, ο ίδιος ο λόγος ύπαρξης της ναζιστικής οργάνωσης είναι η βία. «Δεν πρόκειται για ένα κόμμα μέσα στο οποίο υπάρχει μια εγκληματική οργάνωση, ούτε είναι οργάνωση που εξελίχθηκε σε εγκληματική. Σαν τέτοια ξεκίνησε και παραμένει, και χρησιμοποιεί το κόμμα ως κάλυμμα. […] Θέλει να κυριαρχήσει στους δρόμους των πόλεων με τη βία, δεν έχει κανένα νόημα αν δε βγει στους δρόμους. […] Η βία είναι το μήνυμα που θέλουν να στείλουν». Τα παραδείγματα πολλά: από το 1992 που με αφορμή το Μακεδονικό έκανε επιθέσεις σε βάρος μελών της ΟΣΕ, «επειδή είναι διεθνιστές», στη δεκαετία του ’90 που με το πρώτο ρεύμα μετανάστευσης έκανε επιθέσεις σε μετανάστες, στο 2004 που «έπαιξε ρόλο σε αντιμεταναστευτικά πογκρόμ» εκμεταλλευόμενη τον ποδοσφαιρικό αγώνα Ελλάδας-Αλβανίας, μέχρι και τον περασμένο Απρίλιο και την επίθεση στον Αλέξη Λάζαρη έξω από τα γραφεία-ορμητήρια, ο μάρτυρας περιέγραψε τρεις δεκαετίες που η Χρυσή Αυγή ασκούσε βία σε όποιους θεωρούσε εχθρούς, από μετανάστες και αριστερούς, μέχρι τους απλούς κάτοικους των περιοχών στις οποίες ήθελε να επικρατήσει και να προξενήσει γενικευμένο τρόμο. Στο ποιους θεωρεί μέλη εγκληματικής οργάνωσης απάντησε: «Ο αρχηγός, τα μέλη του πολιτικού συμβουλίου, οι περιφερειάρχες, οι πυρηνάρχες και τα στελέχη που είχαν αρμοδιότητες στους πυρήνες, όπως ο Ρουπακιάς, σίγουρα».

Ανοχή του συστήματος

Για το φαινόμενο του Σεπτέμβρη του 2013, που πλέον η Χρυσή Αυγή κλιμάκωσε τη δράση της με καθημερινές επιθέσεις και αποκορύφωμα τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, ο μάρτυρας τόνισε: «Αισθάνονταν ότι έχουν πλέον την ανοχή των ΜΜΕ και του πολιτικού συστήματος. Το δεύτερο είναι αυτό που περιέγραψε στο BBC ο Παναγιώταρος: ‘έχουμε εμφύλιο. Από τη μία εμείς και από την άλλη οι διεθνιστές, οι μετανάστες, το πολιτικό σύστημα’. Η άποψή τους ήταν ότι εκείνη τη στιγμή μπορούσε να ξεκινήσει ένας ήπιας μορφής εμφύλιος και να επικρατήσουν. […] Έχουν όπλα όπως στιλέτα, ρόπαλα, ιδιοκατασκευές κλπ. Πυροβόλα δεν έχουν μόνιμα, δεν τα έχουν χρησιμοποιήσει, ίσως να τα χρησιμοποιούσαν αν πετύχαιναν τον εμφύλιο που ήθελαν. […] Με τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα είπαν ‘στρεφόμαστε ενάντια σε περιοχές με αντιφασιστική δράση’». 

Εκτενή αναφορά έκανε για τη δομή της ΧΑ: «Έχει απόλυτα κάθετη και στρατιωτική δομή. Το καταστατικό προβλέπει 6 βαθμούς, όλοι στρατιωτικοί. Το λένε οι ίδιοι στις δηλώσεις τους παντού, ‘είμαστε στρατός’ και ‘είμαστε φάλαγγα’. Με την ομοιόμορφη ενδυμασία αισθάνονται και οι ίδιοι μέλη μιας στρατιωτικής μονάδας».  Είναι πανομοιότυπη με το ναζιστικό κόμμα του Χίτλερ, στις τακτικές, στα σύμβολα, στις ορολογίες όπως «αρχή του Αρχηγού» (fuhrerprinzip), «Λαϊκός Σύνδεσμος» (voelkischer bund), «αίμα τιμή» (blut und ehre). Απαντώντας στο αν έχουν αποκηρύξει τον εθνικοσοσιαλισμό: «Δεν έχει αλλάξει απολύτως τίποτα στην ιδεολογία της. Και δεν γίνεται, γιατί αν αλλάξει κάτι θα σπάσει η ομερτά κι αυτό αφήνει ξεκρέμαστο τον αρχηγό. Όταν λένε ότι είναι εθνικιστές και όχι εθνικοσοσιαλιστές είναι παράδειγμα διπλού λόγου της Χρυσής Αυγής. Στα μέλη τους πάντα θυμίζουν ότι τίποτα δεν έχει αλλάξει: ο Μιχαλολιάκος για παράδειγμα στην απολογία του είπε δεν είμαστε ναζιστές, ωστόσο όταν βγήκε έξω, σε μια ομάδα 10 χρυσαυγιτών που ήταν εκεί είπε ‘ζήτω η νίκη’, άλλο ένα κλασικό ναζιστικό σύνθημα».

Τα στοιχεία που εισέφερε ο μάρτυρας προκύπτουν επιπλέον και από το ίδιο το καταστατικό της οργάνωσης. Ο μάρτυρας έφερε στο δικαστήριο το πρωτότυπο που του είχε σταλεί το 1988 σαν απάντηση σε ένα μικρό δημοσίευμα για ρατσιστικά συνθήματα της ΧΑ σε τοίχους. Το δημοσίευμα αυτό ήταν η ευκαιρία της άγνωστης τότε ΧΑ για δημοσιότητα, και το καταστατικό στάλθηκε επίσημα, με τη σφραγίδα της οργάνωσης. Στα πλαίσια του διπλού λόγου των ναζιστών, αρνούνται πλέον εκείνο το καταστατικό. Η κατάθεση του μάρτυρα θα συνεχιστεί την Τετάρτη 4/10 στις 10.30πμ.


Επόμενες δικάσιμοι

Στον Κορυδαλλό: 4/10 (10.30πμ), 5/10, 12/10, 17/10, 20/10 και 30/10.

Στο Εφετείο: 10/10, 16/10 και 24/10.


Κατέθεσε μέλος των Γιατρών του Κόσμου

Ο μάρτυρας Α. Υφαντής, κοινωνικός λειτουργός και μέλος των Γιατρών του Κόσμου (ΓτΚ), κατέθεσε κατά την 184η δικάσιμο (28/9) για τις επιθέσεις σε βάρος αλλοδαπών μεταξύ 2011 και 2013. Τις επιθέσεις κατέγραφαν οι ΓτΚ με συνεντεύξεις που έδιναν επώνυμα τα θύματα, ακολουθώντας συγκεκριμένο πρωτόκολλο. Οι ΓτΚ είναι μία από τις 32 οργανώσεις που συνεργάζονταν με το Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας, για τη συγκέντρωση υλικού και την εκπόνηση εκθέσεων. 

Οι επιθέσεις όπως περιγράφονταν από τα θύματα είχαν κοινά στοιχεία, ένα συγκεκριμένο modus operandi που σύμφωνα με το μάρτυρα αναδεικνύει τον κεντρικό σχεδιασμό των επιθέσεων. Τα θύματα ήταν κυρίως από το Αφγανιστάν, το Πακιστάν, την υποσαχάρια Αφρική. Ομάδες 20-25 ατόμων με στρατιωτικού τύπου ρούχα, σε νυχτερινές ώρες, έκαναν έλεγχο των εγγράφων του θύματος, μετά τα έσκιζαν και στη συνέχεια χτυπούσαν το θύμα με μπουκάλια, τέιζερ, γκλοπ, ή ρόπαλα. Οι επιθέσεις χαρακτηρίζονται από σφοδρότητα και σύντομη διάρκεια. Πολλά από τα θύματα κατονόμασαν τη Χρυσή Αυγή, αναγνωρίζοντας το λογότυπό της στις μπλούζες των δραστών. Σε όσες περιπτώσεις ήταν παρούσες δυνάμεις της αστυνομίας, έμεναν αδρανείς.

Σήμερα, «δεν έχουμε [καταγραφές επιθέσεων με ρατσιστικό κίνητρο]. Έχει να κάνει με τις συλλήψεις μετά τη δολοφονία του Φύσσα».

Πρόκειται για άλλη μια σημαντική κατάθεση για τα ποσοτικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά της ρατσιστικής βίας στην Ελλάδα. Ανέδειξε πώς η ρατσιστική βία συνδέεται με την άνοδο της Χρυσής Αυγής και στη συνέχεια με την απομόνωσή της εγκληματικής οργάνωσης σαν αποτέλεσμα της πίεσης του αντιφασιστικού κινήματος μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα. Αντίστοιχη εικόνα είχε προκύψει τον περασμένο Ιούνιο όταν η Μαρία Κουβέλη από το Συμβούλιο Ένταξης Μεταναστών μίλησε για τα στοιχεία που έχει συγκεντρώσει το Δικτύου Καταγραφής.


Με σιδερογροθιές

Στη συνέχεια κατέθεσε ο μάρτυρας Γ. Τσιμπουκάκης, μέλος του ΚΚΕ και εργαζόμενος στον επισιτισμό. Είχε δεχτεί επίθεση λίγο πριν τις επαναληπτικές εκλογές τον Ιούνιο του 2012 από τον χρυσαυγίτη Ευάγγελο Στεφανάκη στο προεκλογικό περίπτερο του ΚΚΕ στην Αγία Παρασκευή. Ο Στεφανάκης διέλυσε στο πρόσωπο του θύματος ένα πλαστικό όπλο. Όταν προσέτρεξαν παραβρισκόμενοι για να τον ακινητοποιήσουν στο έδαφος, αυτός έβγαλε από την τσέπη του σιδηρογροθιά και συνέχισε να χτυπάει. Τις ημέρες εκείνες η Χρυσή Αυγή, που μόλις είχε αναδειχθεί σε κοινοβουλευτική δύναμη, είχε κάνει διάφορες επιθέσεις, μεταξύ των οποίων η δολοφονική επίθεση στους Αιγύπτιους ψαράδες, όπου και πάλι οι δράστες χτυπούσαν στο κεφάλι. Ο Στεφανάκης έχει καταδικαστεί σε 20 χρόνια κάθειρξη για τη δολοφονία της Φαίης Μπλάχα με ξυλοδαρμό, ενώ τον περασμένο Ιούνιο καταδικάστηκε σε 37 μήνες για την επίθεση στον Τσιμπουκάκη (βαριά σωματική βλάβη, οπλοκατοχή, οπλοχρησία).