Προβολή βίντεο για την Ρώσικη Επανάσταση
Αφιερωμένη στην άνθηση της καλλιτεχνικής δημιουργίας που σηματοδότησε η νίκη της Ρώσικης Επανάστασης, ήταν η έναρξη του διημέρου εκδηλώσεων που οργάνωσε το ΣΕΚ για τα 100 χρόνια του Οκτώβρη. Όσοι βρέθηκαν το Σάββατο το απόγευμα στη Νομική είχαν την ευκαιρία να πάρουν μια μικρή γεύση από τις μεγάλες αλλαγές που έφερε η εργατική επανάσταση στη μουσική, τη ζωγραφική και τον κινηματογράφο, μέσα από βίντεο καθώς και την έκθεση αφίσας και ζωγραφικής από τη Ρώσικη Πρωτοπορία που είχε στηθεί στην είσοδο.
Το πρώτο βίντεο, που είχε επιμεληθεί εντυπωσιακά ο σ. Γιάννης Μήτζιας από τη Θεσσαλονίκη, έδινε μια σύντομη εικόνα της Ρώσικης Επανάστασης, από το ξέσπασμά της το Φλεβάρη μέχρι τη νίκη της τον Οκτώβρη του 1917. Το δεύτερο βίντεο, που είχε επιμεληθεί η σ. Σύλβια Φεσσά, περιλάμβανε την ιστορία της Ρώσικης Πρωτοπορίας μέσα από μια σειρά έργα της. Στη συνέχεια έγινε η παρουσίαση της έκθεσης. Η Δήμητρα Κυρίλλου εξήγησε ανάμεσα σε άλλα πως “ο ερχομός της επανάστασης ήταν ο καταλύτης, εκεί που συναντήθηκε η καλλιτεχνική παράδοση με την ανατροπή. Κυριαρχεί η αίσθηση ότι καταρρέει το παλιό και κάτι άλλο χτίζεται στη θέση του. Αυτό το μείγμα ήταν εκρηκτικό, έτσι γεννήθηκε η Ρώσικη Πρωτοπορία. Έτσι γεννήθηκε η αφαίρεση, ένα στοιχείο που συμπυκνώνει όλους τους πίνακες καθώς μεταφέρουν μια αλληγορία, μεταφέρουν τις εικόνες της ανατροπής και της ταξικής πάλης. Μέσα σε αυτή τη διαδικασία δημιουργήθηκαν τα καλλιτεχνικά ρεύματα της εποχής όπως ο κονστρουκτιβισμός με πιο χαρακτηριστικό έργο τον Πύργο του Τάτλιν ή το κλασικό με την Κόκκινη Σφήνα που νικά τους Λευκούς. Καθώς και πολλές ομάδες που ηγήθηκαν των αντιπαραθέσεων για την κατεύθυνση που θα έπαιρνε η τέχνη, υπερασπίστηκαν το χαρακτήρα σαν πρωτοποριακή και πειραματική”.
“Ο ρόλος των καλλιτεχνών στη διαδικασία της επανάστασης ήταν διπλός”, είπε ανάμεσα σε άλλα ο Πάνος Γκαργκάνας, “Πρώτα με την έννοια της στράτευσης στην υπόθεση της επανάστασης. Η προσπάθεια να δημιουργηθούν αφίσες έπαιζε ένα ξεχωριστό ρόλο εκείνη την εποχή, γιατί από τη μία δεν υπήρχαν άλλες δυνατότητες, πχ κινηματογράφος, τηλεόραση κλπ και από την άλλη η απεύθυνση στον πληθυσμό δεν μπορούσε να στηρίζεται μόνο στην προκήρυξη γιατί μεγάλο μέρος είχε πρόβλημα αναλφαβητισμού. Άρα η προσπάθεια των καλλιτεχνών να μπουν σε αυτή τη διαδικασία έδινε μεγαλύτερες δυνατότητες στο πώς η επανάσταση και το μήνυμά της έφτανε παντού. Ο Βίκτορ Ντενί για παράδειγμα που έφτιαξε την αφίσα που έχουμε στο πρωτοσέλιδο της Εργατικής Αλληλεγγύης αυτή τη βδομάδα, έπαιξε τεράστιο ρόλο σε αυτό το κύμα. Σε αυτόν χρωστάμε την αφίσα με το Λένιν που πετά τα σκουπίδια από την υδρόγειο.
Η άλλη πλευρά της σύνδεσης, της διαλεκτικής σχέσης των καλλιτεχνών με την επανάσταση, είναι στην έμπνευση που δίνει στην καλλιτεχνική δημιουργία. Δεν είναι αποκλειστικό χαρακτηριστικό της Ρώσικης Επανάστασης. Σε όλες τις εργατικές εκρήξεις και επαναστάσεις, παρατηρείται το ίδιο φαινόμενο. Όταν ο κόσμος μπαίνει σε κίνηση, αλλάζουν τα δεδομένα της σχέσης του καλλιτέχνη με το ακροατήριο στο οποίο απευθύνεται, δεν είναι πια προς τους εξειδικευμένους, έχουμε μια εισβολή των μαζών σε όλους τους τομείς και της τέχνης, εξοικειώνονται με πολλά περισσότερα πράγματα που ένα προηγούμενο διάστημα είχαν στερηθεί, με το θέατρο, τη μουσική, τη ζωγραφική. Αυτό ανοίγει τους ορίζοντες, απελευθερώνει τους καλλιτέχνες και τους δίνει τη δυνατότητα να αυτοσχεδιάσουν, να πειραματιστούν, να ανοιχτούν σε νέους τομείς”.
Το αφιέρωμα έκλεισε με προβολή ενός μικρού αποσπάσματος από την ταινία του Άϊζενστάιν “Το Θωρηκτό Ποτέμκιν”, που παραμένει τομή στην τέχνη του κινηματογράφου.