Πολιτισμός
Βιβλίο: “Αιγαιοπελαγίτες πρόσφυγες στο Β' ΠΠ”

Το νέο του ιστορικό βιβλίο “Αιγαιοπελαγίτες πρόσφυγες στο Β' ΠΠ”, παρουσιάζει ο δημοσιογράφος Νάσος Μπράτσος την Τετάρτη 20 Δεκέμβρη στις 6.30μμ στην κεντρική αίθουσα της ΕΣΗΕΑ (Ακαδημίας 20). Πρόκειται για την ολοκλήρωση μιας μεγάλης έρευνας. 

Το βιβλίο που προλογίζει ο πανεπιστημιακός της Παντείου, ιστορικός, Προκόπης Παπαστράτης θα παρουσιάσουν εκτός από τον συγγραφέα, ο Χρίστος Ξενάκης πρόεδρος της Εταιρίας Ικαριακών Μελετών, η Μαρία Σμυρνιωτοπούλου – Λιακοσταύρου, σαμιώτισσα πρόσφυγας από την περίοδο του Β' ΠΠ ενώ θα συντονίσει ο δημοσιογράφος Θωμάς Σιδέρης. 

Και σε αυτό το βιβλίο, το ποσοστό των χρημάτων από τις πωλήσεις που αντιστοιχεί στον συγγραφέα θα πηγαίνει για κοινωνικούς σκοπούς (πρόσφυγες, κοινωνικά παντοπωλεία, κ.α.) που θα ανακοινώνονται πριν από κάθε εκδήλωση.

Μιλώντας στην ΕΑ ο Νάσος Μπράτσος τόνισε πως “το βιβλίο αυτό περιέχει συνεντεύξεις από ανθρώπους που είχαν κάνει το προσφυγικό ταξίδι την περίοδο του Β' ΠΠ. 

Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό είναι πως ήταν στην ίδια κατεύθυνση αλλά με διαφορετική φορά από το σημερινό προσφυγικό ρεύμα. Δηλαδή ενώ οι σημερινοί πρόσφυγες έρχονται από την Μέση Ανατολή, από την Συρία κατά κύριο λόγο και περνούν από τις ακτές της Τουρκίας στη χώρα μας, ενδεχομένως να συνεχίζουν και για άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, οι Έλληνες πρόσφυγες πέρασαν στην Τουρκία και από εκεί άλλοι πήγαιναν στην Κύπρο, άλλοι πήγαιναν στη Συρία που βρισκόταν ένα μεγάλο κέντρο διαχείρισης των προσφυγικών ροών, και από εκεί τους μοίραζαν είτε στις χώρες της Μ. Ανατολής όπως ήταν ο Λίβανος και η Αίγυπτος αλλά και στις Αφρικανικές χώρες όπως ήταν το Βελγικό Κονγκό, η Αιθιοπία και αρκετές άλλες χώρες.

Ταξίδι

Στο βιβλίο περιγράφουν και τις συνθήκες που τους ανάγκασαν να φύγουν και το ίδιο το προσφυγικό ταξίδι, την αντιμετώπισή τους στην Τουρκία από τις αρχές και από τον απλό κόσμο. Ακολούθως υπό ποιες συνθήκες στρατοπέδευσαν στην Τουρκία στο hot-spot στο Τσεσμέ και από εκεί πώς προωθήθηκαν στις υπόλοιπες χώρες, ποιες ήταν οι σχέσεις τους με τους αραβικούς πληθυσμούς, αλλά και πώς οργάνωσαν τη ζωή τους. Ιδιαίτερη ενότητα υπάρχει για τα σχολεία στα ελληνόφωνα προσφυγόπουλα, ένα θέμα τόσο επίκαιρο και στη χώρα μας σήμερα. Επίσης υπάρχει η διαδικασία της επιστροφής που επίσης ήταν ένα μεγάλο ζήτημα.

Μια ιδιαίτερη υπο-ενότητα μιλάει για ένα μεγάλο κομμάτι προσφύγων που στρατολογήθηκε στον ελληνικό στρατό της Μ. Ανατολής. Εκεί ιδρύθηκε η αντιφασιστική στρατιωτική οργάνωση που είχε πολύ μεγάλη μαζικότητα. Στην πραγματικότητα η αντιπαράθεση που ξεκίνησε εκεί με υπολείμματα της δικτατορίας του Μεταξά και με τους φιλοβασιλικούς και τους εγγλέζους, ήταν σχετική με τις μεταπολεμικές εξελίξεις στην Ελλάδα. Οι εξεγέρσεις που έγιναν στον ελληνικό στρατό της Μ. Ανατολής ήταν, κατά τη γνώμη μου, προάγγελος των Δεκεμβριανών στην Αθήνα. Η ιστορία αυτή δεν αναδείχτηκε τις προηγούμενες δεκαετίες όσο θα έπρεπε, είτε γιατί πολλοί έφυγαν μετανάστες σε άλλες χώρες, είτε γιατί λόγω των διώξεων μετά τον εμφύλιο αυτά τα πράγματα πέρασαν σε δεύτερη μοίρα. Τώρα έχουν ανοίξει τα στόματα και η πίεση του προσφυγικού ζητήματος έχει δημιουργήσει συγκινησιακά φορτία τέτοια που πολύς κόσμος έχει αρχίσει και μιλάει. 

Έτσι λοιπόν έχουμε και μαρτυρίες από εκείνη την περίοδο και στοιχεία και αρκετό φωτογραφικό υλικό δύσκολο να το βρει κανείς πουθενά. 

Είμαστε χαρούμενοι που στον κύκλο παρουσιάσεων που ξεκινάει από την Αθήνα και θα γίνει σε πολλές πόλεις της χώρας θα έχουμε μαζί μας και πρόσφυγες από εκείνη την περίοδο”, υπογράμμισε ο Ν. Μπράτσος.