Η Άντζελα Ντέιβις, που ήρθε την περασμένη βδομάδα στην Ελλάδα, είναι μια από τις πιο σημαντικές προσωπικότητες του κινήματος στις ΗΠΑ -από τη δεκαετία του 1970 μέχρι σήμερα. Μέχρι το 1991 ήταν μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος των ΗΠΑ. 

Η Ντέιβις γεννήθηκε το 1944 και μεγάλωσε σε μια μαύρη γειτονιά του Μπέρμιγχαμ της Αλαμπάμα, σε μια περιοχή που ο κόσμος αποκαλούσε Δυναμιτόλοφο (Dynamite Hill) ή Βομβούπολη (Bombingham) λόγω των δεκάδων σπιτιών Μαύρων που είχαν πυρποληθεί από την Κου Κλουξ Κλαν. Αλλά η Κου Κλουξ Κλαν ήταν ένα μόνο από τα προβλήματα που αντιμετώπιζαν την εποχή εκείνη οι Μαύροι. Το μεγαλύτερο, ίσως, πρόβλημα ήταν ο θεσμοθετημένος, ο "νόμιμος" ρατσισμός. 

Το Κίνημα για τα Πολιτικά Δικαιώματα γεννήθηκε ουσιαστικά τον Δεκέμβρη 1955 με την άρνηση της Ρόζα Παρκς, μιας Μαύρης εργαζόμενης στο Μοντγκόμερι, να παραχωρήσει -όπως όριζε ο νόμος- τη θέση της (στο πίσω μέρος του λεωφορείου, στις θέσεις που προορίζονταν για τους Μαύρους) σε έναν Λευκό, επειδή οι θέσεις "για Λευκούς μόνο" είχαν γεμίσει. Η σύλληψη της Παρκς πυροδότησε ένα κίνημα ανυπακοής -το μποϊκοτάζ των λεωφορείων- που ανάγκασε στο τέλος το Συνταγματικό Δικαστήριο να κρίνει παράνομους τους ρατσιστικούς νόμους του Μοντγκόμερι. Στο μεταξύ, όμως, το κίνημα, στο φόντο και του πολέμου στο Βιετνάμ, είχε αρχίσει να φουντώνει: "Το 1965, το 1966 και το 1967", γράφει ο Κρις Χάρμαν στην Λαϊκή Ιστορία του Κόσμου, "σημειώθηκαν εξεγέρσεις Μαύρων σε πολλές πόλεις του Βορρά, όπως το Λος Άντζελες, το Νιούαρκ και το Ντιτρόιτ. Το 1968, μετά τη δολοφονία του Μαύρου ηγέτη Μάρτιν Λούθερ Κινγκ ουσιαστικά όλα τα γκέτο της χώρας πήραν φωτιά και πολλοί νέοι Μαύροι άρχισαν να ταυτίζονται με τους Μαύρους Πάνθηρες, που καλούσαν σε ένοπλη αυτοάμυνα και κήρυτταν την επανάσταση". 

Η Άντζελα Ντέιβις έγινε μέλος των Μαύρων Πανθήρων. "Ο μόνος δρόμος για την απελευθέρωση των Μαύρων", έλεγε, "είναι αυτός που οδηγεί σε μια ολοκληρωτική και οριστική ανατροπή της καπιταλιστικής τάξης σε αυτή τη χώρα". 

Το αμερικανικό κράτος αντιμετώπισε με ασύλληπτη αγριότητα τους Μαύρους Πάνθηρες. Ο Φρεντ Χάμπτον δολοφονήθηκε σε έφοδο της αστυνομίας στο σπίτι του (ήταν άοπλος). Ο Μπόμπι Σίλ κλείστηκε στις φυλακές με την κατηγορία της "συνωμοσίας με στόχο την εξέγερση". Στο δικαστήριο τον έδεσαν στην καρέκλα του και τον φίμωσαν(!). Το Δεκέμβρη του 1969, 300 αστυνομικοί επιτέθηκαν, με μια στρατιωτικού τύπου επιχείρηση, ενάντια στα κεντρικά γραφεία της οργάνωσης στο Λος Άντζελες και συνέλαβαν, ύστερα από μια μάχη που κράτησε πέντε ώρες, όλα τα στελέχη που βρίσκονταν μέσα στο κτίριο.

Το 1970 η Άντζελα Ντέιβις -που στο μεταξύ είχε εκλεγεί καθηγήτρια φιλοσοφίας στο πανεπιστήμιο του Λος Άντζελες- κατηγορήθηκε από την αστυνομία ως συνένοχη σε μια ένοπλη επίθεση που είχε γίνει στο δικαστήριο που είχε αφήσει πίσω της τέσσερα άτομα νεκρά. "Καταζητείται για απαγωγή και φόνο" έγραφε η αφίσα που τύπωσε το FBI - μια ανοιχτή πρόσκληση, επί της ουσίας, σε κάθε αστυνομικό που θα την έβρισκε μπροστά του να την εκτελέσει. Ο Έντγκαρ Χούβερ, ο διαβόητος αρχηγός του FBI της εποχής εκείνης κατέταξε την Ντέιβις στους "δέκα πιο επικίνδυνους καταζητούμενους" της χώρας. 

Η Ντέιβις παραδόθηκε μόνη της τον Γενάρη του 1971 και κλείστηκε στις φυλακές. Αφέθηκε ελεύθερη με εγγύηση ύστερα από 16 μήνες και αθωώθηκε από όλες τις κατηγορίες πανηγυρικά τον Ιούνη του 1972. Στο μεταξύ, όμως, είχε γίνει "σύμβολο" στα μάτια εκατομμυρίων ανθρώπων. Οι Rolling Stones, ο Bob Dylan, ο John Lennon και πολλοί άλλοι λιγότερο διάσημοι μουσικοί έγραψαν τραγούδια αφιερωμένα σε αυτήν.

Η Άντζελα Ντέιβις παραμένει ενεργό μέλος του κινήματος και επαναστάτρια μέχρι σήμερα. Στη διάρκεια μιας συνέντευξής της, την εποχή που βρισκόταν στη φυλακή κατηγορούμενη για "απαγωγή και δολοφονία" ένας δημοσιογράφος τη ρώτησε τι πιστεύει για τη βία του κινήματος.

"Όταν μιλάμε για επανάσταση", απάντησε, "οι περισσότεροι άνθρωποι σκέφτονται τη βία, χωρίς να συνειδητοποιούν ότι το πραγματικό περιεχόμενο κάθε επαναστατικής έξαρσης βρίσκεται στα ιδανικά και τους στόχους της, όχι στα μέσα που χρησιμοποιεί για να τους πετύχει. Από την άλλη μεριά, λόγω του τρόπου με τον οποίο είναι οργανωμένη η (σημερινή) κοινωνία, λόγω της βίας που υπάρχει στην επιφάνεια παντού, θα πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι ότι θα δούμε τέτοια (βίαια) ξεσπάσματα...

Όταν είσαι Μαύρος ή Μαύρη και ζεις σε μια Μαύρη κοινότητα όλη σου τη ζωή, βγαίνεις έξω στο δρόμο και βρίσκεσαι καθημερινά περικυκλωμένος από λευκούς αστυνομικούς. Όταν ζούσα στο Λος Άντζελες... με σταματούσαν συνεχώς. Οι αστυνομικοί δεν με ήξεραν, αλλά ήμουν μια Μαύρη γυναίκα με φυσικό μαλλί και υποθέτω ότι αυτό που σκέφτονταν ήταν αυτή μπορεί να είναι "ακτιβίστρια"... Ζούμε συνεχώς κάτω από αυτές τις συνθήκες και εσείς με ρωτάτε αν εγκρίνω τη βία; 

Με ρωτάτε αν εγκρίνω τα όπλα; Μεγάλωσα στο Μπέρμιγχαμ της Αλαμπάμα. Μερικές πολύ καλές μου φίλες σκοτώθηκαν από βόμβες, βόμβες που είχαν βάλει οι ρατσιστές. Από την εποχή που ήμουν πολύ -πολύ μικρή θυμάμαι τους ήχους από τις βόμβες που έσκαγαν στη γειτονιά... Θυμάμαι ότι ο πατέρας μου ήταν αναγκασμένος να έχει όπλα έτοιμα την κάθε στιγμή λόγω του γεγονότος ότι κινδυνεύαμε από επίθεση την κάθε στιγμή..."

Πολλά χρόνια αργότερα, τον Μάρτη του 2016, στη διάρκεια της προεκλογικής διαμάχης ανάμεσα στον Τραμπ και την Κλίντον, ρωτήθηκε σε μια συνέντευξή της στο Democracy Now ποιόν υποστηρίζει:

"Υποστηρίζω; Δεν υποστηρίζω κανέναν. Αλλά επιτρέψτε μου να πω, για να είμαι ειλικρινής, μέχρι τον Μπαράκ Ομπάμα δεν είχα ψηφίσει κάποιο από τα δυο μεγάλα κόμματα. Πιστεύω στην ανεξάρτητη πολιτική. Εξακολουθώ να πιστεύω ότι αυτό που χρειαζόμαστε είναι ένα νέο κόμμα. ένα κόμμα που θα είναι ριζωμένο στη εργατική τάξη, ένα κόμμα που θα μπορεί να ανοίγει όλα τα ζητήματα γύρω από τον ρατσισμό, το σεξισμό, την ομοφοβία, την τρανσφοβία, να μιλάει για όλα όσα γίνονται στον κόσμο...".

Οι υπαρκτές διαφωνίες με την Άντζελα Ντέιβις δεν αναιρούν την ανάγκη κοινής δράσης και διαλόγου με την μεγάλη αγωνίστρια κατά του ρατσισμού, του σεξισμού και του ιμπεριαλισμού.