Τα 100χρονα του ΣΕΚΕ που γιορτάζουμε φέτος δεν είναι μια απλή επέτειος. Είναι μια πολύτιμη κληρονομιά, ιδιαίτερα μέσα σε μια συγκυρία όπου η δεξιά και η ακροδεξιά επιχειρούν να δημιουργήσουν κλίμα εθνικιστικής υστερίας απέναντι σε μια κυβέρνηση που δηλώνει της «πρώτη φορά Αριστεράς» αλλά διαχειρίζεται τις χειρότερες εξορμήσεις του ελληνικού καπιταλισμού.
Το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδας (ΣΕΚΕ) ιδρύθηκε το 1918, τη χρονιά που τέλειωνε ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος, αλλά που η Ελλάδα βρισκόταν σε πόλεμο ήδη από το 1912 (πρώτα με τους Βαλκανικούς πολέμους και ύστερα με την εμπλοκή της στο πλευρό της Αντάντ) και έμελλε να βρίσκεται σε πόλεμο για άλλα τέσσερα χρόνια μέχρι το τέλος της Μικρασιατικής Εκστρατείας το 1922.
Εκείνος ο δεκαετής πόλεμος και η μαζική αντίσταση στις απέραντες θυσίες που απαιτούσε, σημάδεψε τη γέννηση του ΣΕΚΕ. Χιλιάδες ήταν οι εργάτες και οι νέοι αγρότες που είχαν λιποτακτήσει από το στρατό καθώς οι πολεμικές εκστρατείες απλώνονταν από την Ήπειρο και τη Μακεδονία αρχικά, μέχρι την Ουκρανία, τη Σμύρνη και τα βάθη της Μικράς Ασίας στη συνέχεια. Ο διεθνισμός και ο «πόλεμος κατά του πολέμου» βρέθηκαν στην καρδιά της συγκρότησης του νέου τότε κόμματος και στην ηγεσία του αναδείχθηκαν μαχητές όπως ο Παντελής Πουλιόπουλος με πρωτοπόρα δράση μέσα στο αντιπολεμικό κίνημα.
Αυτές οι ρίζες της Αριστεράς είναι πολύτιμες σήμερα που τα κοινοβουλευτικά κόμματά της δυσκολεύονται να απαντήσουν στις σύγχρονες πολεμοκάπηλες εκστρατείες για το «όνομα της Μακεδονίας».
Κύμα
Η ίδρυση του ΣΕΚΕ ήρθε μέσα από την συνένωση πολλών σοσιαλιστικών ομάδων και ομίλων που είχαν εμφανιστεί στις αρχές του εικοστού αιώνα. Η μετατροπή της συνένωσής τους, όμως, σε ένα επαναστατικό εργατικό κόμμα ήρθε μέσα από την ώθηση που έδωσε η ριζοσπαστικοποίηση της εργατικής τάξης και το κύμα των επαναστάσεων εκείνων των χρόνων με επίκεντρο τον νικηφόρο Οκτώβρη του 1917. Χιλιάδες εργάτες στην Ελλάδα οργάνωσαν απεργίες, έφτιαξαν σωματεία και εμπνεύστηκαν από τις επαναστατικές εκρήξεις στη Ρωσία, στη Γερμανία, στην Ιταλία. Η δική τους ορμή έκανε το ΣΕΚΕ τμήμα της παγκόσμιας προσπάθειας για μια νέα επαναστατική Διεθνή, την Τρίτη Διεθνή του Λένιν και του Τρότσκι, «δια την ανατροπήν της διεθνούς κεφαλαιοκρατίας και τον θρίαμβον του διεθνούς σοσιαλισμού».
Η εργατική τάξη είναι ο φορέας της κοινωνικής αλλαγής, ο «ιστορικός νεκροθάφτης του καπιταλισμού» όπως έγραφε ο Μαρξ. Τα δικά της κινήματα και προχωρήματα είναι ο πρωταγωνιστής της ιστορίας, αλλά έχουν ανάγκη τη συμπύκνωσή τους πολιτικά σε ένα επαναστατικό κόμμα της αριστεράς. Άμα χαθεί αυτός ο επαναστατικός χαρακτήρας, τότε η Αριστερά και μαζί της η τάξη μπορεί να γνωρίσουν ήττες. Το έχει δείξει η παγκόσμια ιστορία αλλά και οι εμπειρίες του κινήματος στην Ελλάδα, το 1936, το 1944, το 1965.
Η επικράτηση του σταλινισμού στην ΕΣΣΔ ήταν η μεγάλη καμπή μέσα στην εκατόχρονη πορεία. Όταν χάθηκε η επανάσταση στη Ρωσία, τα Κομμουνιστικά Κόμματα έχασαν το δρόμο τους. Η αναγέννηση της επαναστατικής αριστεράς έγινε το μεγάλο ζητούμενο. Ο Μάης του 1968 έδωσε νέα ώθηση σε αυτή την αναζήτηση. Στην Ελλάδα, η εξέγερση του Πολυτεχνείου και η Μεταπολίτευση σήμαναν ότι αυτό το ρεύμα έγινε ξανά υπαρκτή πολιτική δύναμη.
Σε αυτή την προσπάθεια εντάσσεται το ΣΕΚ και με αυτό το πνεύμα οργανώνει τις εκδηλώσεις για τα 100χρονα του ΣΕΚΕ. Ελάτε να αντλήσουμε μαζί έμπνευση και δύναμη από εκείνη την παράδοση και να την φέρουμε στις μέρες μας που τόσο την έχουν ανάγκη.
Εκδηλώσεις "100 χρόνια ΣΕΚΕ"
ΙΛΙΣΙΑ
ΤΕΤAΡΤΗ 14 ΦΛΕΒAΡΗ, 7μμ
Θέατρο Ελυζέ Νυμφαίου 12
Μαρία Στύλλου,περιοδικό Σοσιαλισμός από τα Κάτω
Φοίβος Οικονομίδης, ιστορικός, δημοσιογράφος
ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ
ΤΕΤAΡΤΗ 14 ΦΛΕΒAΡΗ, 7μμ
Kαφέ Τριώτα Μετρό Αγ. Αντώνης, Π. Μελά 39
Πάνος Γκαργκάνας, Εφημερίδα Εργατική Αλληλεγγύη
Θανάσης Καμπαγιάννης, Πολιτική Αγωγή στη δίκη της ΧΑ
ΝΙΚΑΙΑ
ΤΕΤAΡΤΗ 14 ΦΛΕΒAΡΗ, 7μμ
Αίθουσα Δημοτικού Συμβουλίου Π. Τσαλδάρη 8
Λέανδρος Μπόλαρης, συγγραφέας
Θανάσης Διαβολάκης, ΚΣΕ ΑΝΤΑΡΣΥΑ
ΠΕΤΡΑΛΩΝΑ
ΠEΜΠΤΗ 15 ΦΛΕΒAΡΗ, 6.30μμ
Cinemarian Γεν. Κολοκοτρώνη 42
Λέανδρος Μπόλαρης, συγγραφέας
Κώστας Πίττας, Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο
ΝΕΑ ΙΩΝΙΑ
ΠEΜΠΤΗ 15 ΦΛΕΒAΡΗ, 7μμ
Συνεδριακό Κέντρο Πατριάρχου Ιωακείμ 4
Πάνος Γκαργκάνας, εφημερίδα Εργατική Αλληλεγγύη
Μιχάλης Λυμπεράτος, ιστορικος, εκπαιδευτικός
ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ
ΠEΜΠΤΗ 15 ΦΛΕΒAΡΗ, 6μμ
Πολυδύναμο Κέντρο Πανόρμου 59
Μαρία Στύλλου, Περιοδικό Σοσιαλισμός από τα Κάτω
Θανάσης Καμπαγιάννης, Πολιτική Αγωγή στη δίκη της ΧΑ
Η αφίσα του πρώτου φεστιβάλ “Μαρξισμός” που οργάνωσε η ΟΣΕ το 1988. Φέτος το τετραήμερο του Μαρξισμού στις 17-20 Μάη είναι αφιερωμένο στα 50 χρόνια από το Μάη του 68.
Στις 10 Μάη του 1968 η γαλλική αστυνομία επιτέθηκε σε μια φοιτητική διαδήλωση από τα κατειλημμένα πανεπιστήμια του Παρισιού. Οι διαδηλωτές αντιστάθηκαν στήνοντας εκατοντάδες οδοφράγματα και απάντησαν στην καταστολή κλιμακώνοντας το κίνημα των καταλήψεων.
Η βαρβαρότητα της αστυνομίας και η αποφασιστικότητα των φοιτητών να συνεχίσουν τον αγώνα τους, ανάγκασε τις ηγεσίες των μεγάλων εργατικών συνδικάτων να καλέσουν μια 24ωρη γενική απεργία για τις 13 Μάη. Εκείνη τη μέρα, πάνω από ένα εκατομμύριο απεργοί εργάτες και φοιτητές διαδήλωσαν στο Παρίσι τραγουδώντας τη Διεθνή. Οι ηγεσίες των συνδικάτων πίστευαν ότι αυτή η τεράστια επίδειξη δύναμης θα εκτόνωνε την κατάσταση. Έγινε ακριβώς το αντίθετο.
Έκρηξη
Δυο μέρες μετά την 24ωρη, οι εργάτες απ’ άκρη σ’ άκρη της χώρας ξεκινούσαν απεργίες και καταλήψεις. Η εργατική έκρηξη άρχισε από το εργοστάσιο κατασκευής εξαρτημάτων αεροπλάνων Sud Aviation, όπου οι απεργοί μετέτρεψαν τις δεκαπεντάλεπτες στάσεις εργασίας που είχαν σε κατάληψη. Την πρωτοβουλία γι’ αυτή την κίνηση την πήραν αγωνιστές της επαναστατικής αριστεράς στο εργοστάσιο. Το παράδειγμα της Sud Aviation απλώθηκε σαν φωτιά.
Αυτό που ακολούθησε ήταν η μεγαλύτερη γενική απεργία στην ιστορία του εργατικού κινήματος. Για δυο βδομάδες, δέκα εκατομμύρια εργάτες κι εργάτριες –από τα εργοστάσια της Ρενό και της Σιτροέν μέχρι τα καμπαρέ του Φολί Μπερζέ, από τις τράπεζες μέχρι την κρατική τηλεόραση και από τα πολυκαταστήματα μέχρι τους ποδοσφαιριστές– απεργούσαν και καταλάμβαναν τους χώρους δουλειάς τους. Η Γαλλία ήταν ακυβέρνητη κι ο δεξιός πρόεδρος Ντε Γκολ αναζητούσε λύσεις ακόμα και στην επιβολή ενός στρατιωτικού πραξικοπήματος.
Μέσα σε αυτή την εκρηκτική ατμόσφαιρα οι φοιτητές της Σχολής Καλών Τεχνών μετέτρεψαν την κατάληψή τους σε ένα «Λαϊκό Εργαστήρι» –το Atelier Populaire. Στους χώρους του κατειλημμένου κτηρίου της σχολής σχεδιάστηκαν πάνω από 350 αφίσες για τις ανάγκες του κινήματος. Η αναπαραγωγή τους έγινε με τη μέθοδο της μεταξοτυπίας σε ένα τιράζ που ξεπερνούσε τα 200.000 αντίτυπα. Οργανώθηκαν επιτροπές που συλλογικά αποφάσιζαν πάνω στα προτεινόμενα σχέδια. Μέσα στη φωτιά του αγώνα τα βασικά κριτήρια ήταν η απλότητα, η αμεσότητα και η προπαγανδιστική αποτελεσματικότητα. Αρκετές από τις αφίσες σχεδιάστηκαν μετά από αίτημα σωματείων ή εργοστασιακών επιτροπών στη διάρκεια της γενικής απεργίας.
Η κοινή γενική συνέλευση των φοιτητών και των εργαζόμενων της Σχολής Καλών Τεχνών διακήρυξε: «Καθήκον του Atelier Populaire είναι να δώσει αποφασιστική στήριξη στο μεγάλο κίνημα των εργατών και των εργατριών... Γι’ αυτό επιλέγουμε το πεδίο μάχης των εργατών –τις απεργίες και τις καταλήψεις– σαν το πεδίο του δικού μας συλλογικού αγώνα ενάντια στην εξατομικευμένη αστική καλλιτεχνική δημιουργία… Οι αφίσες του Atelier Populaire είναι όπλα στην υπηρεσία του αγώνα και αδιαχώριστο κομμάτι του. Η σωστή θέση τους είναι στα κέντρα της σύγκρουσης, δηλαδή στους δρόμους και τους τοίχους των εργοστασίων».
Tο σύνθημα του Μάη –ότι ο κόσμος αλλάζει με επαναστάσεις– αγκάλιασε εκατομμύρια εργάτες και νεολαία σε όλο τον κόσμο και ακούστηκε ξανά και ξανά τους μήνες και τα χρόνια που ακολούθησαν: στις διαδηλώσεις ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ στο Λονδίνο, το Βερολίνο, τη Ρώμη, το Σικάγο, το Σαν Φραντσίσκο. Στην εξέγερση στους δρόμους της Πράγας ενάντια στα ρωσικά τανκς, στην Πόλη του Μεξικού και τη Σαγκάη το 1968. Στα κατειλημμένα εργοστάσια του «καυτού φθινόπωρου» της Ιταλίας το 1969. Στις απεργίες των βρετανών ανθρακωρύχων το 1972 και το 1974. Στην «επανάσταση των γαρυφάλλων» το 1974 στην Πορτογαλία, στην εξέγερση του Πολυτεχνείου στην Ελλάδα το 1973 και στην εργατική έκρηξη της Μεταπολίτευσης.
60 αφίσες της κατειλημμένης σχολής Καλών Τεχνών του Μάη του 1968
Κυκλοφορούν από το Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο
