Διεθνή
Ισπανία: Τα κινήματα πήραν θάρρος

Η άφιξη του πλοίου Ακουάριους στη Βαλένσια πήρε χαρακτήρα γιορτής. Μετά από οχτώ μέρες στην αβεβαιότητα της θάλασσας έπιασαν λιμάνι και πολλοί από τους 630 πρόσφυγες βγήκαν στη στεριά χορεύοντας. Η κίνηση του νέου πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ ήρθε αφού πρώτα τα κινήματα είχαν διακηρύξει ότι θα κρατήσουν τα λιμάνια ανοιχτά αν κινηθεί το Ακουάριους προς την Ισπανία και είχαν αναγκάσει δημάρχους και άλλους τοπικούς άρχοντες να δεσμευτούν.

Η Δεξιά είναι πολύ ζαλισμένη για να κάνει ρατσιστικό θόρυβο. Έμεινε ξαφνικά χωρίς εξουσία, χωρίς αρχηγό, και με το φόβο ότι πολλά από τα στελέχη της έχουν ανοιχτές δίκες για μίζες, σκάνδαλα και διαφόρων ειδών απάτες. Όμως μέσα από τις εφημερίδες τους άρχισαν να μουρμουρίζουν ότι η πολιτική του “καλοσυνισμού” όπως την αποκαλούν θα προκαλέσει “φαινόμενο ντόμινο” και θα συρρεύσουν χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες. Στην πραγματικότητα ήταν η ίδια η κυβέρνηση του Σάντσεθ που έτρεξε να βάλει φρένα στην “καλοσύνη” της. Ξεκαθάρισε ότι οι επιβάτες του Ακουάριους θα περάσουν τους ίδιους σκληρούς ελέγχους που περνάνε όσοι διασχίζουν με βάρκες τα στενά του Γιβραλτάρ και ότι η κίνηση είναι μόνο συμβολική και δεν θα επαναληφθεί.

Η νέα κυβέρνηση του Σάντσεθ ξέρει ότι έχει στους δρόμους μια σειρά από μαζικά και ζωντανά κινήματα που έχουν μάλιστα πάρει θάρρος από την πτώση του Ραχόι. Προσπαθεί να δείξει με όλους τους τρόπους ότι είναι μια κυβέρνηση “αλλαγής”. Όμως την ίδια στιγμή παραδέχεται ότι σε οικονομικό επίπεδο, αλλά και όσον αφορά σημαντικές νομοθετικές πρωτοβουλίες είναι μια κυβέρνηση καθαρής συνέχειας με την πολιτική της Δεξιάς. Ένας από τους όρους της ανάληψης εξουσίας από τον Σάντσεθ είναι ότι θα τηρήσει τον προϋπολογισμό του Ραχόι. Έχει μόνο 84 έδρες σε μια βουλή 350 βουλευτών.

Οι δύο πλευρές αυτής της πραγματικότητας κάνουν την κυβέρνηση να μην ξέρει πού πατάει. Προς το παρόν πιστεύει ότι μπορεί να επιβιώσει κεντράροντας στις συμβολικές κινήσεις. Το Ακουάριους ήταν μόνο μία από αυτές. Ακολουθεί η υπόσχεση να μεταφερθούν οι πολιτικοί κρατούμενοι της Καταλωνίας σε φυλακές κοντά στα σπίτια τους, σπάζοντας την τιμωρητική επιλογή της Δεξιάς που τους διέσπειρε σε όλη τη χώρα για να τους σπάσει το ηθικό. Ο Σάντσεθ είχε ήδη κάνει την πιο γρήγορη καρατόμηση υπουργού. Ο Μάξιμ Ουέρτα έμεινε εφτά μέρες στο Υπουργείο Πολιτισμού και αντικαταστάθηκε όταν ήρθε στο φως μια φορολογική απάτη. Άλλη αναμενόμενη συμβολική κίνηση είναι η πρωτοβουλία για την απομάκρυνση του τάφου του Φράνκο από την “Κοιλάδα των Πεσόντων”. Στην “Κοιλάδα” βρίσκονται θαμμένοι (στην πραγματικότητα πεταμένοι και σκορπισμένοι) χιλιάδες αγωνιστές και αγωνίστριες της ισπανικής επανάσταση των οποίων τα οστά δεν δόθηκαν ποτέ στις οικογένειές τους, μαζί με νεκρούς του φασιστικού στρατοπέδου. Αλλά η ατραξιόν είναι ο τάφος του Φράνκο, του οποίου τη συντήρηση πληρώνει το κράτος, για να πηγαίνουν να βγάζουν φωτογραφίες οι νοσταλγοί.

Ουσία

Όταν από τους συμβολισμούς περνάμε στην ουσία, η κυβέρνηση Σάντσεθ είτε δεν θέλει είτε δηλώνει ότι δεν μπορεί. Ακόμη και σε θέματα που δεν έχουν να κάνουν με τον προϋπολογισμό. Η υπόσχεση για να μπει ένα φρένο στην έκρηξη των ενοικίων σκοντάφτει λέει στις αντιρρήσεις της βασκικής δεξιάς από την οποία εξαρτάται η παραμονή της στην εξουσία. Πάνω κάτω το ίδιο επιχείρημα χρησιμοποιεί σχετικά με τη διάσωση των ασφαλιστικών ταμείων από την καταστροφή που τα έχουν οδηγήσει οι πιο πρόσφατες αντιμεταρρυθμίσεις. 

Στο μεταναστευτικό, το νόμο που μπλοκάρει τις νομιμοποιήσεις δεν πρόκειται να τον αγγίξει. Και φυσικά πίσω από τον “καλοσυνισμό” που καταγγέλλει η δεξιά, κρύβεται όχι μόνο ένα από τα πιο σκληρά συστήματα αντιμεταναστευτικών φραχτών στην Ευρώπη (στη Θέουτα και τη Μελίγια) αλλά και το γεγονός ότι η Ισπανία έχει ανέβει στην πρώτη πεντάδα των μεγαλύτερων εξαγωγέων όπλων στον κόσμο -τροφοδοτώντας τον σαουδαραβικό πόλεμο στην Υεμένη, το Ισραήλ και μια σειρά συγκρούσεις στην Αφρική. Όσον αφορά την Καταλωνία, οι φυλακισμένοι πάνε κοντά στους συγγενείς τους αλλά ούτε λόγος για να μπει τέλος στην καταστολή. Την ώρα που η κατάσταση κάθε άλλο παρά ομαλοποιείται. Ο πρωθυπουργός της Καταλωνίας τώρα κάνει λόγο για διακοπή σχέσεων με τη βασιλική οικογένεια.

Στο μεταξύ η Δεξιά πάει για την ψηφοφορία για τον νέο της αρχηγό στις 5 του Ιούλη, που όμως θα επικυρωθεί από τους βαρόνους του κόμματος στις 21 του μήνα. Κανείς από τους υποψήφιους και υποψήφιες δεν φαίνεται να προτείνει κάποια αλλαγή πορείας ούτε να κάνει την οποιαδήποτε αυτοκριτική.

Το Ποδέμος και η Ενωμένη Αριστερά έχουν επιλέξει το δρόμο του “αριστερού στηρίγματος” της κυβέρνησης, παρότι ο Σάντσεθ τους έκλεισε την πόρτα όταν ζήτησαν υπουργεία. Όμως, το κίνημα ξαναβγήκε στους δρόμους αυτή τη βδομάδα με αφορμή την αποφυλάκιση των πέντε της “Αγέλης”, της υπόθεσης που είχε βγάλει μαζικά το γυναικείο κίνημα στους δρόμους. Ενώ είχε προηγηθεί μια από τις μαζικότερες διαδηλώσεις, με 100 χιλιάδες κόσμο, για τη δημόσια Υγεία στην Ανδαλουσία, την οποία κυβερνάει το Σοσιαλιστικό Κόμμα εδώ και χρόνια. Ούτε μία από τις μεγάλες μάχες δεν θα κλείσει επειδή ο Σάντσεθ πήρε τη θέση του Ραχόι.