Η Αρίθα Φράνκλιν που πέθανε στις 16 Αυγούστου, έμεινε γνωστή σαν η «Βασίλισσα της Σόουλ». Ωστόσο αυτό είναι πολύ μικρό μπροστά στο τι έκφρασε η ίδια και η μουσική της. Η Αρίθα είναι ταυτισμένη με το μαύρο κίνημα της δεκαετίας του ’60, με τους αγώνες και προσδοκίες για έναν καλύτερο κόσμο.
Όταν το καλοκαίρι του 1967 κυκλοφόρησε η μεγάλη της επιτυχία «Respect», ένα περιοδικό έγραψε «Αυτό είναι το καλοκαίρι της Ρίθα του Ραπ και της Εξέγερσης» (Ritha, Rap, Revolt). Το Ρίθα πήγαινε για την Αρίθα Φράνκλιν, το Ραπ για τον ηγέτη των Μαύρων Πανθήρων Χούμπερτ Ραπ Μπράουν και η Εξέγερση για το κύμα μαζικής αναταραχής που σάρωνε τις Μεσοδυτικές πολιτείες των ΗΠΑ. Και πράγματι, η Αρίθα διασκεύασε το τραγούδι του μεγάλου Ότις Ρέντιγκ, μετατρέποντάς το σε κραυγή μιας γυναίκας που απαιτεί τον σεβασμό από τον σύντροφό της. Έτσι έκφρασε όχι μόνο τις γυναίκες, όχι μόνο τους μαύρους, αλλά ολόκληρη την Αμερικάνικη κοινωνία που ασφυκτιούσε και αγωνιζόταν για αλλαγή.
Η Αρίθα είχε ήδη γνωρίσει τι σημαίνει να είσαι μαύρη γυναίκα στην Αμερική του ’60. Από μικρή τραγουδούσε γκόσπελς και σπιρίτσουαλς στην εκκλησιαστική χορωδία του βαπτιστή πάστορα πατέρα της στο Ντιτρόιτ όπου είχε μεγαλώσει και στις περιοδίες που οργάνωνε. Ο Κ.Λ.Φράνκλιν υπήρξε ενεργός υποστηρικτής του πρώιμου μαύρου κινήματος και αργότερα του Μάρτιν Λούθερ Κιγκ Τζούνιορ. Στο σπίτι του μαζεύονταν εμβληματικές προσωπικότητας της γκόσπελ μουσικής όπως ο Σαμ Κουκ, η Μαχάλια Τζάκσον, η Μάριον Ουίλλιαμς, που δίδαξαν την Αρίθα να παίζει πιάνο «με το αυτί». Στα δώδεκά της χρόνια γέννησε το πρώτο της παιδί και στα δεκατέσσερα το δεύτερο. Ο γάμος της στα δεκαεννιά υπήρξε τραγική ιστορία κακομεταχείρισης και βίας. Όταν υπέγραψε συμβόλαιο με την εταιρία Κολούμπια, πέρασε από τα γκόσπελς και τη μουσική «συνομιλία» με τον θεό σε πιο «κοσμικό» ήχο. Ξεχώριζε για την βαθιά, εκφραστική φωνή της που κουβαλούσε την παράδοση της μαύρης μουσικής. Όμως στα πρώτα της βήματα οι παραγωγοί την προόριζαν για συμβατικά τραγούδια και μπαλλάντες.
Εκρηκτικό
Η ανατροπή ήρθε πέντε χρόνια αργότερα, όταν πέρασε στην εταιρία του Νότου Ατλάντικ, που επέτρεπε τον καλλιτεχνικό πειραματισμό σε μουσικούς δρόμους που συνδύαζαν τον αυτοσχεδιασμό της γκόσπελ παράδοσης με τον ήχο του Rhythm&Blues. Το μείγμα έγινε ακόμα πιο εκρηκτικό καθώς συνέπεσε με το καλοκαίρι των οδοφραγμάτων του 1967. Το «Respect» έγινε το μανιφέστο του κινήματος, όπως και όλα τα τραγούδια της Αρίθα τη χρυσή δεκαετία 1967-77: «A Change Is Gonna Come», «Young, Gifted And Black», κ.α. Η Αρίθα γεμάτη αυτοπεποίθηση τραγουδούσε «Μια μέρα η αλυσίδα αυτή θα σπάσει...» (Chain of fools), με Αφροαμερικανική εμφάνιση και αποτελούσε την επιτομή της Μαύρης Περηφάνιας. Είχε επίγνωση τι σήμαινε η μουσική της. Για το «Respect» είχε πει «... το είχε ανάγκη ο μέσος άντρας και γυναίκα στο δρόμο. Όλοι χρειάζονται σεβασμό!». Toν Φλεβάρη του 1968 παρέλαβε από τον Μ.Λ.Κιγκ το βραβείο που της απένειμε η οργάνωσή του, η SCLC, για να τραγουδήσει δυο μήνες αργότερα στην κηδεία του το «Precious Lord».
Η ίδια ποτέ δεν υπήρξε επίσημη εκπρόσωπος κάποιου πολιτικού χώρου, συνεργάστηκε τόσο με τον Κιγκ, όσο και με τους Μαύρους Πάνθηρες. Όταν το 1972 συνέλαβαν την Άντζελα Ντέιβις με τις πιο βαριές κατηγορίες, η Αρίθα δεν δίστασε να δηλώσει δημόσια ότι σκοπεύει να χρηματοδοτήσει το αστρονομικό ποσό της χρηματικής εγγύησης για να αποφυλακιστεί. Αν και τελικά δεν χρειάστηκε να το κάνει, σύμφωνα με την ίδια τη Ντέιβις, οι δηλώσεις της βοήθησαν την καμπάνια για την απελευθέρωσή της να απλωθεί σε ακροατήρια πολύ ευρύτερα από το Κ.Κ.ΗΠΑ, μέλος του οποίου ήταν τότε η Ντέιβις.
Η Αρίθα και η μουσική της υπήρξαν σύμβολα του κόσμου που αγωνιζόταν, αυτό τους προσέδωσε τεράστια και παγκόσμια πολιτική σημασία και σαν τέτοια εξακολουθούν να παίζονται, να ακούγονται, να χορεύονται και να εμπνέουν μέχρι σήμερα.