Περιβάλλον
“Σάιμποργκ” είναι οι φιλελέδες

“Είναι προφανώς έξυπνη. Τόσο έξυπνη, ώστε να μπορεί να αξιοποιήσει τα διάφορα ψυχολογικά της σύνδρομα για την επίτευξη των στόχων της. Το αναφέρω διότι η ίδια το ανέφερε ως επιχείρημα. Πάσχει από ΙΨΔ, ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή. Την ταλαιπωρούν διάφορες ιδεοληψίες, τις οποίες για να αντιμετωπίσει χρησιμοποιεί διάφορες ψυχαναγκαστικές τελετουργίες”. 

Αυτά γράφει, ποιος άλλος, ο Τάκης Θεοδωρόπουλος για την Greta Thunberg σε ένα άρθρο με τίτλο “μια κόρη που δεν θα ήθελα να έχω”. Από κοντά και ο Αρκάς, που σύμφωνα με το Πρώτο Θέμα “λάνσαρε στη σελίδα του μια νέα σειρά σκίτσων με πρωταγωνίστρια τη Ρόζα την γκρινιάρα, ένα κορίτσι με κοτσίδες που διαμαρτύρεται με πάθος υπέρ της πολιτικής ορθότητας. Μια εικόνα που θυμίζει πολύ την Γκρέτα Τούνμπεργκ”. Και τυχαία λέγεται Ρόζα...

Στο πρόσωπο μιας 16χρονης κοπέλας οι κάθε λογής Μπόγδανοι βρήκαν τον ιδανικό εχθρό να εκτονώσουν όλο τους τον νεοφιλελέ φανατισμό: Είναι νέα (άρα “άμυαλη”), έχει άσπεργκερ (αρά “τρελάρα”), έχει κοτσίδες και “όπως όλες τους”, γκρινιάζει. 

Θα περίμενε κανείς αυτού του είδους τις κλισαρισμένες επιθέσεις από οπαδούς του Τραμπ και του Μητσοτάκη. Την ίδια στιγμή έχουμε όμως και μια σειρά από επιθέσεις που δεν έρχονται από το συγκεκριμένο χώρο: “Αυτή η κοπέλα έχει ένα πρόσωπο που αγνοεί κάθε συναίσθημα: ούτε γέλιο, ούτε χαμόγελο, ούτε έκπληξη, ούτε χαρά ή πόνο. Μοιάζει με αυτές τις κούκλες από σιλικόνη που προαναγγέλλουν το τέλος του ανθρώπου και την έλευση του μετα-ανθρώπου” γράφει ο πανεπιστημιακός Μισέλ Ονφρέ για την Γκρέτα!  “Τι άλλο λοιπόν είναι αυτή η κοπέλα παρά ένα σάιμποργκ, δηλαδή ένα υποχείριο κάποιων που παραμένουν στη σκιά; Η νοημοσύνη της είναι κυριολεκτικά τεχνητή, ένα κατασκευασμένο προϊόν... Το σάιμποργκ διαφημίζει την επανάσταση που ετοιμάζει ο πράσινος καπιταλισμός”.

“Πίσω από την ρητορική του φόβου και της καταστροφολογίας, ο «δημιουργός» της Γκρέτας είναι ένας πανίσχυρος και πασίγνωστος σουηδός δημοσιοσχετίστας – επικοινωνιολόγος, ο Ιγκμάρ Ρεντζόχ, στον οποίο ανήκει η διαδικτυακή start-up «We Don’t Have Time»... Μεγαλομέτοχοι της “We Don’t Have Time, είναι δυο πανίσχυρες οικογένειες δισεκατομμυριούχων της Σουηδίας, που δεν έχουν καμία σχέση με την οικολογία και την κλιματική αλλαγή. Ασχολούνται με τα χρηματοοικονομικά και είναι μεγαλοεπενδυτές” υποστηρίζει η Μαρία Δεναξά στο άρθρο της “Άρτος, θεάματα και κατασκευάσματα, το παραμύθι της Γκρέτα Τούνμπεργκ”.

Αποδόμηση

Ας είμαστε ειλικρινείς, στο πρόσωπο της Τούνμπεργκ επιχειρείται η αποδόμηση όχι της ίδιας αλλά ενός ολόκληρου κινήματος που μέσα σε ένα χρόνο έχει κινητοποιήσει δύο εκατομμύρια μαθητές σε όλο τον κόσμο. Αν αυτή είναι ένα κατασκεύασμα, τότε οι μαθητές που κινητοποιούνται είναι ένα μάτσο παραστρατημένα χαζόπαιδα. 

Προφανώς μπορεί να συμφωνεί ή να μη συμφωνεί κανείς με ό,τι πιστεύει η Τούνμπεργκ, που πρόσφατα μάλιστα συναντήθηκε με τη Ναόμι Κλάιν. “Θα χρειαστεί ένας πόλεμος διαρκείας ταυτόχρονα ενάντια στη μόλυνση του περιβάλλοντος, την φτώχεια, το ρατσισμό, την αποικιοκρατία και την απόγνωση” γράφει η Κλάιν στο τελευταίο της βιβλίο “On Fire:—The (Burning) Case for a Green New Deal”, θεωρώντας αναγκαίο ένα Πράσινο New Deal, θέση που έχει υιοθετήσει και η Τούνμπεργκ. 

Προφανώς και ανοίγουν και πρέπει να ανοίγουν μέσα σε αυτό το κίνημα όλα τα πολιτικά ζητήματα που αφορούν την κλιματική αλλαγή: Μπορούν να είναι σύμμαχοί μας οι εταιρίες που βλέπουν στις εναλλακτικές πηγές ενέργειας ένα νέο ελντοράντο κερδών; Πώς απαντάμε στις ιδιωτικοποιήσεις της “πράσινης ανάπτυξης”; Πράσινος καπιταλισμός ή επανάσταση και σοσιαλισμός; Αυτά και πολλά άλλα τα ζητήματα που θέτει το κίνημα – και ευτυχώς που υπάρχει αυτό το κίνημα για να τα ανοίγει στην ίδια τη ζωή. Και είναι πραγματικά απαράδεκτες οι απόπειρες να το εμφανίσουν σαν “στημένο”. 

Αντιθέτως, πρόκειται για ένα κίνημα που η άρχουσα τάξη, δεν μπορεί να καταλάβει από που της βγήκε, και παλιά της τέχνη κόσκινο, επιχειρεί να το χειραγωγήσει. 'Ο,τι και να υποστηρίζει και σε ό,τι και να εξελιχθεί η Τούνμπεργκ, οι πράξεις της έγιναν, όπως συχνά συμβαίνει στην ιστορία, η αφορμή για να εκφραστεί ένα νέο κίνημα, νέων ανθρώπων που κουβαλάει -και καλά κάνει- όλα τα μπερδέματα. 

Στην περίπτωση του Σιάτλ το 1999, δεν ήταν πάλι λίγοι εκείνοι μέσα στην Αριστερά, που έτρεξαν να λοιδορήσουν τη “συμμαχία των γραφειοκρατών των συνδικάτων με τα χελωνόπαιδα των ΜΚΟ”. Αλλά ήταν αυτό το κίνημα που μπόρεσε να πάρει ριζοσπαστικά και αντικαπιταλιστικά χαρακτηριστικά, μέσα βέβαια από την παρέμβαση της αριστεράς σε αυτό και όχι μέσα από το φτύσιμο. Έχουν συμβεί πολλές φορές αυτά στην ιστορία από την εποχή που ένας πράκτορας του Τσάρου, ο Παπά Γκαμπόν γινόταν η αφορμή για το ξέσπασμα μιας εργατικής επανάστασης το 1905 στη Ρωσία.

Πόσο γκρίζες μπορεί να είναι οι ελπίδες κάποιων για να αναδεικνύουν σε κεντρικό τους θέμα τις αντιφάσεις ή τις αδυναμίες των νέων που λένε θέλω να ζήσω μια καλύτερη ζωή και θα αγωνιστώ; Πώς είναι δυνατόν να βάζουν στο στόχαστρο την 16χρονη Γκρέτα που διαδήλωνε  έξω από το Λευκό Οίκο αλλά για τον Τραμπ που αποσύρεται από τις συμφωνίες για την κλιματική αλλαγή, να μη βγάζουν τσιμουδιά; Ή μήπως τελικά θεωρούν πραγματικά “ιδεοληψία”, αποτέλεσμα “ρητορικής του φόβου και καταστροφολογίας” την κλιματική αλλαγή; 

Σε κάθε περίπτωση, ας σταματήσουν να κουνάνε απειλητικά το δάχτυλο στους μαθητές.