ΓΡΑΜΜΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ: Στα στενά της κρίσης και του εθνικισμού

Το πολιτικό κατεστημένο που τόσα χρόνια προσπαθούσε να περιθωριοποιήσει την αριστερά, η εκκλησία και τα πιο ακραία κομμάτια της δεξιάς από την πρώτη στιγμή άσκησαν μια έντονη αντιπολίτευση με άξονα κυρίως το κυπριακό και την προοπτική διευθέτησης του στα πλαίσια μιας δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας που μπορούσε να προκύψει από τις συνομιλίες Χριστόφια – Ταλάτ και αργότερα με τον Ερογλου.

 Με αυτό το κομμάτι συνταυτίστηκε αργότερα και η σοσιαλδημοκρατική ΕΔΕΚ όταν αποχώρησε από την κυβέρνηση κατηγορώντας τον Χριστόφια ότι έκανε παραχωρήσεις στους τουρκοκύπριους, όταν κατέληξε σε κάποια κοινά σημεία συμφωνίας για το καθεστώς διακυβέρνησης της επανενωμένης Κύπρου με τον Ταλάτ. Το ίδιο έγινε και με το  Δημοκρατικό Κόμμα (ΔΗΚΟ) που μπορεί να μην αποχώρησε από την κυβέρνηση αλλά μερικές φορές ασκεί πιο έντονη κριτική από την ίδια την αντιπολίτευση, ιδιαίτερα ένα κομμάτι του που εκφράζεται κύρια από τον Νικόλα Παπαδόπουλο, γιο του Τάσσου Πάπαδόπουλου.

Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης ο Δημοκρατικός Συναγερμός (ΔΗΣΥ) που παραδοσιακά ακολουθεί παρόμοια πολιτική με το ΑΚΕΛ στο Κυπριακό, αρχικά στήριξε τις επιλογές Χριστόφια. Τους τελευταίους δεκαοκτώ μήνες όμως εν όψει των εκλογών έκανε στροφή και πέρασε σε έντονη αντιπολίτευση σε όλα τα θέματα.

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες παίχτηκε πολύ έντονα τα τελευταία δυο χρόνια το χαρτί του εθνικισμού, του ρατσισμού και της ξενοφοβίας, με τη συμβολή βέβαια και των περισσότερων Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Αυτό έδωσε τη δυνατότητα στους φασίστες που τόσο καιρό ήταν στο περιθώριο της κοινωνίας να βγουν ανοιχτά, να παρελαύνουν στους δρόμους, να κτυπούν τουρκοκύπριους και μετανάστες, ακόμη και να βρίζουν ανοικτά τον Χριστόφια σαν «Προδότη Καταδότη». Τώρα κατεβαίνουν για πρώτη φορά και στις εκλογές με το ΕΛΑΜ, που είναι παρακλάδι της Χρυσής Αυγής.

Μέσα σε αυτό το έντονο κλίμα αντιπαράθεσης και πόλωσης το ΑΚΕΛ και η κυβέρνηση μοιάζουν να βρίσκονται μόνοι εναντίον όλων.

Οικονομική Κρίση

Το δεύτερο στοιχείο που ορίζει αυτές τις εκλογές είναι η οικονομική κρίση. Η Κυπριακή Δημοκρατία περνά τη χειρότερη οικονομική κρίση από την εποχή της ίδρυσης της το 1960. Μπορεί η κρίση το ’74 εξαιτίας του πολέμου να ήταν πιο έντονη αλλά έφερνε μαζί της και τα στοιχεία που θα βοηθούσαν να ξεπεραστεί γρήγορα, τους πρόσφυγες σαν φτηνό εργατικό δυναμικό, την ξένη βοήθεια, την καταστροφή του Λιβάνου που οδήγησε στην ανάδειξη της Κύπρου σαν του νέου εμπορικού κέντρου της περιοχής. Σήμερα τα πράγματα είναι πιο δύσκολα, η κρίση είναι παγκόσμια και δεν φαίνεται πουθενά καμιά αξιόπιστη επιλογή για το ξεπέρασμα της.

Ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας έχει πέσει κάτω από το 0,5%, τα ελλείμματα και το δημόσιο χρέος έχουν εκτιναχτεί και η ανεργία έχει διπλασιαστεί φτάνοντας το 7%. Η κυβέρνηση έχει παγώσει τους μισθούς στο δημόσιο και ημιδημόσιο τομέα για το 2010 και 2011 ενώ ο υπουργός οικονομικών ανακοίνωσε την περασμένη βδομάδα ότι αυτό θα συνεχιστεί και για το 2012. Έχει επιβάλει ΦΠΑ 5% στα τρόφιμα και τα φάρμακα και νέες φορολογίες στα καύσιμα. Σημαντικές επιχειρήσεις είτε έχουν κλείσει, όπως τα κεραμεία Λεμεσού και η Eurocypria ή αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα όπως το σφαγείο Κοφίνου, η ΚΕΟ και άλλες. Ο τομέας των κατασκευών αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα όπως και η ξενοδοχειακή βιομηχανία που ήταν από τους βασικούς παράγοντες της κυπριακής οικονομίας.

Η κυβέρνηση μπορεί να παραχώρησε μερικά δισεκατομμύρια ευρώ στις τράπεζες για να αυξήσουν τη ρευστότητα τους και να μειώσουν τα επιτόκια αλλά αυτά συνεχίζουν να ανεβαίνουν. Οι πραγματικοί όροι ζωής του κόσμου έχουν χειροτερεύσει.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο κόσμος που πριν τρία χρόνια έδωσε όλες του τις δυνάμεις για να εκλεγεί ο Χριστόφιας πρόεδρος κάτω από το σύνθημα για δίκαιη κοινωνία και δίκαιη λύση σήμερα θα νοιώθει απογοητευμένος. Ούτε το ένα έγινε ούτε το άλλο. Αντίθετα νοιώθει ότι βρίσκεται πολύ μακριά και από τα δύο.

Βέβαια η εκλογή του Ερογλου στη θέση του αριστερού Ταλάτ δυσκόλεψε τα πράγματα αλλά είναι φανερό ότι τα δυο χρόνια που συζητούσε ο Χριστόφιας με τον Ταλάτ, παρά το ότι ήταν «σύντροφοι» και είχαν «καλή χημεία» δεν κατάφεραν να καταλήξουν σε μια συνολική συμφωνία γιατί και οι δύο επέμεναν στις παραδοσιακές θέσεις της πλευράς τους και δεν ήταν διατεθειμένοι να κάνουν συμβιβασμούς και υποχωρήσεις για να υπάρξει μια συνολική διευθέτηση, μέσα από ένα κοινά αποδεκτό συμβιβασμό.

Περισσότερο ενδιαφέρονταν να κερδίσουν τις εντυπώσεις και να ρίξουν ευθύνες στην άλλη πλευρά παρά να βρουν τρόπους συνεννόησης και συνεργασίας. Παράλληλα τα εμπάργκο και οι αποκλεισμοί συνεχίζονταν αμείωτα και από τις δυο πλευρές. Ακόμη και σε σχέση με το άνοιγμα των οδοφραγμάτων που υπάρχει συμφωνία και δεν είναι και πολύ δύσκολο να ανοίξουν για να διευκολυνθεί η ζωή των απλών ανθρώπων και από τις δυο πλευρές δεν υπήρξε καμιά θεαματική εξέλιξη. Τα ίδια και χειρότερα ισχύουν και σήμερα με τον Έρογλου.

Παρά το ότι σήμερα αρκετός κόσμος θα αγκάλιαζε πρωτοβουλίες από την πλευρά του Χριστόφια, για αποστρατικοποίηση, για ελεύθερο εμπόριο, για δικοινοτικές συνεργασίες ακόμη και για ανάληψη δημόσιων έργων, ο Χριστόφιας επιμένει σε μια τακτική που παίζει στο παιχνίδι των αποκλεισμών και της πίεσης προς την άλλη πλευρά. Αυτό βέβαια έχει να κάνει με την ουσία της πολιτικής του που βλέπει το κυπριακό μέσα από το πρίσμα της εξυπηρέτησης των ελληνοκυπριακών επιδιώξεων αλλά και με την προσπάθεια του να μην συγκρουστεί με τους συνεταίρους του στη κυβέρνηση το ΔΗΚΟ που στην ουσία ανήκει στο απορριπτικό στρατόπεδο.  Αυτούς δηλαδή που προτιμούν να συνεχιστεί το σημερινό στάτους κβο παρά να υπάρξει μια συμβιβαστική διευθέτηση που δεν θα ικανοποιεί όλες τις ελληνοκυπριακές επιδιώξεις. 

Το ίδιο μεγάλη αν όχι και μεγαλύτερη είναι η απογοήτευση του κόσμου σε σχέση με την οικονομία και την εσωτερική διακυβέρνηση. Οι διορισμοί ανθρώπων του Χριστόφια σε διάφορα πόστα, η σπατάλη δημόσιου χρήματος από υψηλόβαθμα στελέχη του περιβάλλοντος του Χριστόφια, οι εξυπηρετήσεις ημετέρων και άλλα παρόμοια έχουν πλήξει την αξιοπιστία του Χριστόφια αλλά και του ΑΚΕΛ. Η φράση που ακούγεται όλο και πιο συχνά από τον κόσμο είναι ότι «όλοι οι ίδιοι είναι». Η αλήθεια βέβαια είναι ότι παρόμοια και πολύ χειρότερα γίνονταν και σε προηγούμενες κυβερνήσεις αλλά αυτές είχαν μεγαλύτερο έλεγχο στον κρατικό μηχανισμό και κατάφερναν πολλά από αυτά να τα κρατούν μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, κάτι που δεν έχει το ΑΚΕΛ.

Ψήφο στο ΑΚΕΛ

Το ΑΚΕΛ θα πληρώσει το κόστος της φθοράς της εξουσίας. Μπορεί να μην υποσχέθηκε σοσιαλισμό όταν κέρδιζε την εξουσία αλλά μια καλύτερη διαχείριση του καπιταλισμού. Όμως φαίνεται ότι ούτε αυτό δεν κατάφερε να το κάνει με τρόπο που να ωφελήσει πραγματικά τους απλούς ανθρώπους. Σίγουρα δεν το ευνόησε η συγκυρία αφού ανέλαβε να διαχειριστεί τον ελληνοκυπριακό καπιταλισμό σε συνθήκες οικονομικής κρίσης αλλά αυτό δεν μπορεί να αποτελέσει άλλοθι στη συνείδηση του κόσμου που καλείται να πληρώσει το βάρος της κρίσης.

Παρ όλα αυτά οι απώλειες του μπορεί να μην είναι τόσο μεγάλες αφού έστω και τα λίγα που έκανε μετρούν περισσότερο σε σύγκριση με την αναξιοπιστία της αντιπολίτευσης, τόσο της δεξιάς αντιπολίτευσης του ΔΗΣΥ όσο και της «συμπολιτευόμενης» αντιπολίτευσης του ΔΗΚΟ.

Πολύς κόσμος θα προτιμήσει να στηρίξει το ΑΚΕΛ γιατί προτιμά την πολιτική της επαναπροσέγγισης και της συνεργασίας με τους τουρκοκύπριους και ελπίζει ότι θα υπάρξει τελικά μια συμφωνία για το Κυπριακό παρά τις εθνικιστικές κορώνες της αντιπολίτευσης που έβαλε  φουστανέλες και είναι έτοιμη να φωνάξει αέρα και να ορμίσει.

Πολύς κόσμος θα προτιμήσει το ΑΚΕΛ που παρά το ότι πάγωσε τους μισθούς στο δημόσιο τομέα, αύξησε το κατώτατο νόμιμο μισθό στα 910 ευρώ το μήνα, που αύξησε τις συντάξεις, καθιέρωσε το πασχαλινό επίδομα, αύξησε τα βοηθήματα για τους πρόσφυγες. Δεν μπορεί εύκολα ο κόσμος να ξεχάσει ότι η αύξηση του ορίου αφυπηρέτησης στα ’63 για τους καθηγητές πέρασε με τις ψήφους της αντιπολίτευσης και όχι του ΑΚΕΛ. Δεν μπορεί ο κόσμος να ξεχάσει ότι τα νομοσχέδια με τα οποία η κυβέρνηση επέβαλλε αύξηση του εταιρικού φόρου από 10% στ ο 11% (μόλις δηλαδή 1% πάνω) δεν πέρασε όχι εξαιτίας του ΑΚΕΛ αλλά με τις ψήφους του ΔΗΣΥ και του ΔΗΚΟ. Τα ίδια έγιναν και με την προσπάθεια φορολόγησης της μεγάλης ακίνητης περιουσίας που δεν πέρασε πάλι με τις ψήφους του ΔΗΣΥ και ΔΗΚΟ. Αυτά όλα κάνουν την κριτική της αντιπολίτευσης προς το ΑΚΕΛ να μοιάζει με φτηνό λαϊκισμό αφού όλα τα μέτρα που πρότεινε η κυβέρνηση σε βάρος του κεφαλαίου δεν πέρασαν ενώ όσα είναι σε βάρος των εργαζομένων τα στηρίζουν και υπερθεματίζουν όπως είναι το ασφαλιστικό.

Σε αυτές τις εκλογές κάθε απώλεια του ΑΚΕΛ θα καταγραφεί σαν απώλεια προς τα δεξιά. Θα καταγραφεί σαν νίκη των εθνικιστών, σαν νίκη της πολιτικής του ρατσισμού και της ξενοφοβίας, σαν νίκη της πιο σκληρής νεοφιλελεύθερης πολιτικής.

Γι αυτό και η Εργατική Δημοκρατία σε αυτές τις εκλογές υποστηρίζει ψήφο στο ΑΚΕΛ χωρίς αυταπάτες και χωρίς καμιά ανοχή στις δεξιές του επιλογές. Ψηφίζουμε μαζί με τους συντρόφους που την προηγούμενη περίοδο δώσαμε τις μάχες ενάντια στους φασίστες, ενάντια στο ρατσισμό και τον εθνικισμό, που αντισταθήκαμε στην προσπάθεια να φορτώσουν τα βάρη της κρίσης στις πλάτες της εργατικής τάξης. Ψηφίζουμε μαζί τους ΑΚΕΛ, αλλά τους καλούμε να έλθουν να κτίσουμε μια οργάνωση που να οργανώνει και να συντονίζει από τα κάτω τις μάχες της εργατικής τάξης και της νεολαίας, που να στηρίζει και να στηρίζεται σε ένα κίνημα για πραγματική συμφιλίωση και ειρήνη στη Κύπρο. Που να παλεύει για την ανατροπή και όχι τη διαχείριση του καπιταλισμού και την μόνη πραγματικά δίκαιη κοινωνία,  τον σοσιαλισμό.